Humayun

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Humayun
Hoàng đế Ấn Độ
Hoàng đế Mogul
Trị vì1530 - 1556
Tiền nhiệmBabur
Kế nhiệmAkbar
Thông tin chung
Sinh17 tháng 3, 1508
Kabul
Mất4 tháng 3, 1556
Delhi
An tángLăng mộ Humayun
Thê thiếpBega Begum
Hamida Banu Begum
Bigeh Begum
Chand Bibi
Haji Begum
Mah-chuchak
Miveh Jan
Shahzadi Khanum
Hậu duệAkbar, con trai
Mirza Muhammad Hakim, con trai
Aqiqeh Begum, con gái
Bakshi Hanu Begum, con gái
Bakhtunissa Begum, con gái
Tên đầy đủ
Al-Sultan al-'Azam wal Khaqan al-Mukarram, Jam-i-Sultanat-i-haqiqi wa Majazi, Sayyid al-Salatin, Abu'l Muzaffar Nasir ud-din Muhammad Humayun Padshah Ghazi, Zillu'llah
Triều đạiMogul
Thân phụBabur
Thân mẫuMahama Begum
Tôn giáoHệ phái Sunni của Hồi giáo

Humayun (có tên khai sinh là Nasiruddin Humayun) (17 tháng 3 năm 1508 - 4 tháng 3 năm 1556) là vị hoàng đế thứ hai của đế quốc Mogul, đã trị vì trên các vùng đất hiện nay là Afghanistan, Pakistan và các phần của Bắc Ấn Độ từ năm 1530 đến 1540 rồi trở lại từ năm 1555 đến năm 1556.

Ông vua mất ngôi[sửa | sửa mã nguồn]

Lăng mộ của Hoàng đế Humayun

Giống như vua cha Babur, Humayun cũng là ông vua tài ba, nhưng đáng tiếc là do quá đắm mình vào những trò vui thanh sắc nên đã mất vương quốc về tay một nhà quý tộc Afghanistan là Sher Shah Sur. Sher Shah đã thiết lập nhà Sur trên lãnh thổ cũ của Humayun, còn ông lại lặp lại số phận của cha, trở thành một kẻ lang thang không nhà cửa trên miền Tây Nam Á.[1]

Nhưng rồi, được Ba Tư giúp đỡ, nhân lúc Sher Shah Sur mất, nhà Sur có nội loạn, Humayun đã cử binh tiến công Delhi, giành lại được đất nước và đuổi thế lực của nhà Sur trở về Afghanistan[1]. Nhưng có lẽ Humayun cảm thấy mình không thể sống được lâu nữa, ông đã quyết định chọn người con trai Akbar làm Hoàng thái tử và cử quan tể tướng Bairam Khan làm quan nhiếp chính. Không lâu sau đó, cũng giống như cha, ông qua đời năm 1556 ở tuổi 48,[1] để lại một đế quốc Mogul rộng gần 1 triệu km².

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b c Thẩm Kiên (chủ biên), Thập đại Tùng thư - 10 đại hoàng đế thế giới. Phần 6: Đại đế Akbar, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin 2003 (người dịch: Phong Đảo)

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]


Humayun
Sinh: , 7 tháng 3 năm 1508 Mất: , 22 tháng 2 năm 1556
Tước hiệu
Tiền nhiệm
Babur
Hoàng đế Mogul
1530-1539
Kế nhiệm
Mất ngôi
Tiền nhiệm
Mất ngôi
Hoàng đế Mogul
1555-1556
Kế nhiệm
Akbar