Joseph Vaz
| Joseph Vaz, C.O. | |
|---|---|
 Thánh quan thầy của Sri Lanka | |
| Priest and missionary | |
| Sinh | 21 tháng 4 năm 1651 Benaulim, Goa, Ấn Độ |
| Mất | 16 tháng 1 năm 1711 (59 tuổi) Kandy, Miền trung Sri Lanka |
| Tôn kính | Giáo hội Công giáo Rôma |
| Chân phước | ngày 21 tháng 1 năm 1995, Colombo, Sri Lanka, bởi Giáo hoàng Gioan Phaolô II |
| Tuyên thánh | 14 tháng 01 năm 2015, Galle Face Green, Colombo, Sri Lanka bởi Giáo hoàng Phanxicô |
| Lễ kính | 16 Tháng giêng |
| Quan thầy của | Sri Lanka |
Joseph Vaz (English: Saint Joseph Vaz; Tiếng Konkan: Bhagivont Zuze Vaz; Tiếng Bồ Đào Nha: São José Vaz; Tiếng Sinhala: ශාන්ත ජුසේ වාස් පියතුමා Santha Juse Vaz Piyathuma; Tiếng Tamil: புனித ஜோசப் வாஸ்) sinh năm 1651 tại Benaulim thuộc Goa, Ấn Độ. Ông là một linh mục Công giáo, thuộc Dòng Thánh Filippo Neri. Ông đã tự nguyện đến Sri Lanka để thực hiện công việc truyền giáo. Vì những việc làm tốt đẹp của ông cho Giáo hội Sri Lanka cũng như Giáo hội Công giáo Rôma nên vào tháng 1 năm 2015, ông đã được Giáo hoàng Phanxicô phong làm một vị Thánh của Kitô giáo. Ông là người đầu tiên được phong Thánh tại Sri Lanka[1][2][3]
Sự nghiệp[sửa | sửa mã nguồn]
Joseph Vaz là người con thứ ba trong gia đình có sáu anh em. Cha mẹ của ông là Cristóvão Vaz và Maria de Miranda, họ đều là những người Công giáo rất mộ đạo. Ông được rửa tội khi được tám ngày tuổi tại nhà thờ giáo xứ Thánh Gioan Tẩy Giả[4].
Vaz học tại trường tiểu học ở Sancoale. Ông biết tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Latin. Do học hành chăm chỉ, ông được cha đưa đến thành phố Goa để học nâng cao thêm. Tại đó, ông đã học một khóa biện và nhân văn tại trường Thánh Phaolô. Ông tiếp tục nghiên cứu về triết học và thần học tại St. Thomas Aquinas, một học viện của Dòng Đa Minh ở thành phố Goa.
Năm 1675, Vaz được phong chức phó tế phục vụ trong Tổng Giáo phận Goa do Giám mục Custódio de Pinho, Đại Diện Tông Tòa Bijapur và Golconda ban. Năm 1676, ông được Tổng Giám mục Goa, António Brandão, phong chức linh mục. Một thời gian ngắn sau khi chịu chức, ông bắt đầu đi chân trần và sống cùng những người nghèo khổ. Ông là một nhà giảng thuyết và giải tội được nhiều người biết đến. Ông đã mở một trường dạy tiếng Latin ở Sancoale để tìm kiếm những chủng sinh mới. Năm 1677, ông đã thánh hiến chính mình như một "nô lệ của Đức mẹ Maria", chứng cứ thánh hiến được ghi lại trong một tài liệu và sau đó tài liệu này đã được niêm phong. Tài liệu đó được gọi là "Chứng thư Bondage".
Phục vụ tại Sri Lanka[sửa | sửa mã nguồn]
Khi biết tin về tình hình giáo hội tại Sri Lanka đã không có linh mục trong nhiều năm, Vaz mong muốn được đi đến đó phục vụ. Năm 1686, được sự cho phép của hội dòng, ông đã qua Sri Lanka. Tại đây, ông cải trang thành một người lao động. Ông đi khắp các đường làng, qua các vườn chè để tìm kiếm người Công giáo, phục vụ nhu cầu của họ ở đây. Ông hướng dẫn họ tạo đức tin, hợp pháp hoá hôn nhân, rửa tội cho con cái họ, cử hành Thánh Lễ tại nhà và làng quê của họ[5].
Ông đã rửa tội cho nhiều người gia nhập Kitô giáo và xây dựng hơn 15 nhà thờ, 400 nhà nguyện. Bản dịch sách Phúc Âm của ông sang tiếng Tamil và tiếng Sinhala là một công trình quý giá. Joseph Vaz qua đời tại Kandy ngày 16 tháng 01 năm 1711[6]
Tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Nhiều trường học mang tên ông như Joseph Vaz College of Wennappuwa, bắt đầu hoạt động vào tháng 1 năm 1935 do các Huynh đệ Marist lập (xậy dựng vào đầu năm 1933).
Có một giáo xứ mang tên Vaz ở Mudipu và một nhà nguyện ở Aluthwewa[7].
Quá trình phong thánh[sửa | sửa mã nguồn]
Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã tuyên phong chân phước cho ông ngày 21 tháng 01 năm 1995, trong chuyến tông du khi Giáo hoàng đến thăm Sri Lanka[5].
Tháng 11 năm 2013, Thượng Phụ Filipe Neri Ferrao thông báo việc phong thánh của Vaz đã đạt đến một "giai đoạn quan trọng"[8]. Ngày 17 tháng 09 năm 2014, Giáo hoàng Phanxicô đã phê chuẩn biểu quyết của các Hồng y và Giám mục trong khoá họp thường lệ về việc tuyên thánh cho Chân phước Joseph Vaz. Giáo hoàng quyết định sẽ sớm triệu tập một Công nghị Hồng y về lễ tuyên thánh cho vị thánh đầu tiên của Sri Lanka sẽ diễn ra trong chuyến viếng thăm của ông tới Sri Lanka vào tháng Giêng năm 2015.[9]
Ngày 14 tháng 01 năm 2015, Chân phước Joseph Vaz đã được Giáo hoàng Phanxicô phong Thánh. Lễ phong Thánh đã diễn ra tại khu vực bãi biển Galle Face Green ở thủ đô Colombo vào lúc 8g30 sáng. Đã có hơn 500.000 tín hữu cùng tham dự trong buổi lễ này[10].
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Goa’s Patron finally set to be a Saint, THE TIMES OF INDIA Powered by INDIATIMES.
- ^ Pope approves canonisation of Goa born Bl Joseph Vaz
- ^ Julie McCarthy (ngày 14 tháng 1 năm 2015). “Pope Francis Canonizes First Sri Lankan Saint”. NPR. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2015.
- ^ Costa, Cosme Jose. Life and achievements of blessed Joseph Vaz: Apostle of Canara and Sri Lanka, Pilar Publications, 1996, p. 10.
- ^ a b Joseph Vaz, vị thánh đầu tiên của Sri Lanka Lưu trữ 2014-09-22 tại Wayback Machine, TRANG TIN CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
- ^ Pope Francis approved the cannonisation of Blessed Joseph Vaz as Saint
- ^ “Blessed Joseph Vaz - Apostle of Sri Lanka”. Diocese of Kandy. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2015.
- ^ "Archbishop: Blessed Joseph Vaz canonization at crucial stage", The Times of India, ngày 19 tháng 11 năm 2013
- ^ “Pope approves canonization for Sri Lanka's 1st saint”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2015.
- ^ “Goan-born Joseph Vaz granted sainthood by Pope Francis in Sri Lanka”. First Post. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2015.
Tài liệu[sửa | sửa mã nguồn]
- Letters of Blessed Joseph Vaz: Son of Goa, Apostle of Canara and Sri Lanka. Ed. Cosme Jose Vaz Costa. Goa: Eremito M. Rebelo, 2011.
- Mascarenhas, Michael, SDB. Through Storm and Tempest: A Biography of Blessed Joseph Vaz, Apostle of Canara and Sri Lanka (1651–1711) and an Account of the Historic Exploits of the First Oratorians (Goa...) in Sri Lanka. Mumbai: Tej-prasarini Don Bosco Communications, 2001.
- Mascarenhas, Michael, SDB. Bhaktivant Jose Vazachem Caritravarnan: Kanara and Sri Lankecho preshit (1651–1711) ani Goemcya pratham Oratorian Sansthen Sri Lankat kel'lea caritrik missao vavracho vivar. Tr. into Konkani (Kannada script) by Reginald Pinto, Santosh Menezes, OFM Cap. and Victor Rodrigues. Mumbai: Tej-prasarini Don Bosco Communications, 2002.
- Mascarenhas, Michael, SDB. Vadoll ani tufananantlean: Goencho bhagevont put Padri Juze Vazachea jivitachi kotha. Translation into Konkani (Roman script) by Thomas Misquith and Jess Fernandes. Panjim: Boskon Communications, 2010.
- Mascarenhas, Michael, SDB. Vadalvara va tufanatun: Dhanyavadit Joseph Vaz yanche jivan caritra. Translation into Marathi by Anil Dabre. Mumbai: Tej-prasarini Don Bosco Communications, 2006.
- Cabral e Sa, Mario, and Lourdes Bravo da Costa Rodrigues, Great Goans. Vol. 1: Abbe Faria, Fr Jose Vaz, Lata Mangeshkar, T.B. Cunha. N.N.A.P. Publications, 1986.
- Don Peter, W.L.A. Studies in Ceylon Church History. Colombo: Catholic Press, 1963.
- Don Peter, W.L.A. Historical Gleanings. Colombo, n.p., 1992.
- Gomes, Manuel. Blessed Joseph Vaz: A Creative Missionary Ahead of His Time. Old Goa: Manuel P. Gomes, Pastoral Institute St Pius X, 2010.
- Goonetileke, H.A.I. A Bibliography of Ceylon. 5 vols. Zug: Switzerland, 1975–1983.
- Pereira, Denis G. Blessed Joseph Vaz, the Man, His Mission, His Message. Bopmbay: Pauline, c. 1996.
- Perera, S.G. Life of Blessed Joseph Vaz: Apostle of Sri Lanka. Ontario: Humanics Universal Inc., 2011. [Reprinted in Goa by Eremito M. Rebelo.]
- Perera, S.G., ed. The Oratorian Mission in Ceylon: Historical Documents relating to the Life and Labours of the Venerable Father Joseph Vaz, his Companions and Successors. Colombo: Caxton Printing Works, 1936.
- Perniola, V. The Catholic Church in Sri Lanka: The Dutch Period. 2 vols. Dehiwala: Tissara Prakasakayo, 1983.
- Perniola, V., tr. The Catholic Church in Sri Lanka. The Portuguese Period: Original Documents. Ceylon Historical Journal monograph series 15–16. Dehiwala: Tissara Prakasakayo 1989–(1991). [1:77.]
- Wickremasinghe, Martin. Landmarks of Sinhalese Literature. Colombo: Gunasena, 1948/1963.
- Gomes, Luis. Boddvo Iadnik.
- Costa, Cosme. A letter from Joseph Vaz.
- Do Rego, Sebastiao. Vida do Veneravel Padre Jose Vaz.