Lê Công Tuấn Anh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Lê Công Tuấn Anh
Tên khácLê Công
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh
(1967-02-02)2 tháng 2, 1967
Nơi sinh
Sài Gòn, Việt Nam Cộng hòa
Mất
Ngày mất
17 tháng 10, 1996(1996-10-17) (29 tuổi)
Nơi mất
Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
An nghỉChùa Nghệ Sĩ, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Nghề nghiệpDiễn viên
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động1985 – 1996
Vai diễnQuang "Đông-ki-sốt" trong Vị đắng tình yêu
Giải thưởng
Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10
Nam diễn viên chính xuất sắc
Website

Lê Công Tuấn Anh (2 tháng 2 năm 1967 – 17 tháng 10 năm 1996; biệt danh Lê Công[1][2]) là một nam diễn viên người Việt Nam, được biết đến với vai Quang "Đông-ki-sốt" trong bộ phim Vị đắng tình yêu. Anh được xem là diễn viên nổi tiếng nhất của điện ảnh Việt Nam thập niên 1990.

Bắt đầu sự nghiệp với vai trò là diễn viên kịch bằng việc gia nhập vào đoàn kịch nói Kim Cương, sớm sau đó Lê Công đã góp mặt trong những vở kịch nổi tiếng và thu hút sự chú ý từ các nhà làm phim. Vào năm 1989, Lê Công Tuấn Anh có vai diễn đầu tiên trong bộ phim điện ảnh Tìm vàng của đạo diễn Lê Xuân Hoàng. Đến năm 1990, anh thủ vai chính Vị đắng tình yêu; tác phẩm sau khi công chiếu đã nhanh chóng tạo nên "cơn sốt" phòng vé khắp cả nước và trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất thập niên 90, đồng thời đánh dấu bước ngoặt cho sự nghiệp diễn xuất nam diễn viên về sau này.

Trong suốt thời gian hoạt động nghệ thuật của mình, Lê Công Tuấn Anh tham gia vào hơn 60 bộ phim khác nhau ở cả hai miền Nam – Bắc, cũng như đạt được nhiều giải thưởng danh tiếng trong nước. Vào năm 1993, anh đã lập cú đúp khi đoạt giải Nam diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10 ở hai hạng mục phim truyện nhựa và phim truyện video. Lê Công cũng được bình chọn là Diễn viên được yêu thích nhất suốt ba năm liên tiếp từ 1993 đến 1995 tại giải "Văn nghệ sĩ được yêu thích nhất trong năm" tổ chức bởi báo Người lao động (tiền thân Giải Mai Vàng). Bên cạnh lĩnh vực điện ảnh, nam diễn viên còn tích cực tham gia vào nhiều vở kịch khác nhau và giành Huy chương vàng Hội diễn Sân khấu toàn quốc đợt 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh năm 1995, với vai Sỏi vở Bước qua lời nguyền.

Lê Công Tuấn Anh đã trở thành "thần tượng" giới trẻ và là đối tượng săn đón của nhiều hãng phim nhà nước lẫn tư nhân. Cùng với các diễn viên phim mì ăn liền đương thời như Lý Hùng, Diễm Hương, Y Phụng,... Anh cũng được liệt vào "hàng ngũ sao" lúc bấy giờ và là một "hiện tượng đặc biệt trong làng phim ảnh nước nhà". Vào ngày 17 tháng 10 năm 1996, Lê Công Tuấn Anh đột ngột qua đời vì uống thuốc tự tử. Cái chết nam diễn viên khi đó đã trở thành sự kiện lớn trong xã hội và tang lễ của anh cũng là một trong những đám tang lớn nhất giới nghệ sĩ Việt Nam. Thi hài Lê Công Tuấn Anh sau đó được đem đi hỏa táng và lập mộ tại chùa Nghệ Sĩ, Thành phố Hồ Chí Minh từ đó đến nay.

Đầu đời[sửa | sửa mã nguồn]

Lê Công Tuấn Anh sinh ngày 2 tháng 2 năm 1967 tại Sài Gòn,[3][4][5] có bố họ Lê còn mẹ họ Công Huyền, thuộc dòng dõi quý tộc ở Huế. Ngay từ khi còn nhỏ, Tuấn Anh đã mồ côi cha và phải sống với mẹ.[6][7][8] Anh cũng có một người em gái.[9] Lên 10 tuổi,[10] mẹ của anh đi thêm bước nữa với một người đàn ông khác; cả hai anh em sau đó phải vào sống trong trại trẻ mồ côi. Đến năm 1979, Lê Công Tuấn Anh được cô ruột bên bố là bà Lê Thị Ngoan, một bà sơ theo đạo khi đó đã 63 tuổi, bảo lãnh về nuôi ăn học tại một căn nhà ở Quận 3, nhưng em gái của nam diễn viên lại không được về theo vì không đủ tiền chuộc. Đây là điều đã khiến anh day dứt và là nhân tố ảnh hưởng đến tâm tính của Tuấn Anh về sau này.[9] Sau khi trở về nhà bà Ngoan, vì hai người thường xuyên bất đồng nên Lê Công có thời gian từng bỏ nhà đi để trở thành trẻ bụi đời và làm nhiều công việc khác nhau kiếm sống qua ngày. Cùng trong năm 1979, anh bị đưa vào trường Giáo dục thiếu niên 3 để cải tạo một thời gian sau khi bị bắt vì tội ăn trộm.[6][11][12] Tuy nhiên, với tính cách được mô tả là "hiền lành, chịu khó, siêng năng", Lê Công Tuấn Anh đã nhận sự quý mến từ các thầy cô và được giúp việc tại phòng y tế của trường.[7] Anh cũng trở thành học trò của bác sĩ trường, thầy thuốc Mến, sau khi được thầy chữa hết bệnh ghẻ lúc mới vào học. Ở đây, Lê Công Tuấn Anh đã trở thành một "y tá" và là "trợ thủ đắc lực" của thầy Mến.[13]

Sau khi học hết bổ túc văn hoá lớp 10, Lê Công nghỉ để sang học thợ hàn tại Trung tâm dạy nghề quận.[10][14] Tại đây, anh sớm trở thành "cây văn nghệ" của lớp, trường.[14] Thời điểm này, phong trào văn nghệ quần chúng đang trong giai đoạn phát triển; Lê Công Tuấn Anh khi đó đã đạt được nhiều giải thưởng trong các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng. Kịch bản đầu tay có tên Ngộ nhận được anh thực hiện kiêm vai trò đạo diễn lẫn diễn viên đã đạt giải thưởng cao khi tham gia một cuộc thi văn nghệ quần chúng.[7][12]

Sự nghiệp[sửa | sửa mã nguồn]

1985–1989: Khởi đầu với Đoàn kịch nói Kim Cương và các vai diễn điện ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi ra trường, Lê Công Tuấn Anh trở thành một thợ hàn chuyên nghiệp. Tuy nhiên anh vẫn tham gia vào các phong trào văn hóa văn nghệ tại Nhà văn hóa Quận 3. Nghệ sĩ Lê Bình, thời điểm đó đang phụ trách xây dựng phong trào quần chúng tại nhà thi đấu, đã phát hiện ra năng khiếu diễn xuất của Tuấn Anh và khuyến khích anh đi đóng kịch nói.[13][15]

Khi Lê Công Tuấn Anh lên 18, 19 tuổi, anh cùng bạn gái Hồng Điệp đến Đoàn kịch nói Kim Cương để xin thử vai làm diễn viên. Vì số lượng thí sinh dự thi lên đến 400 người nhưng tiêu chuẩn chọn hơn 10 người, nên anh đã không dám dự thi mà chỉ hỗ trợ tinh thần cho bạn gái, nhận lời làm phụ diễn. Trong lúc Hồng Điệp đang chuẩn bị tiết mục, NSND Kim Cương vô tình nhìn thấy Lê Công "lấp ló" ở hậu đài sân khấu và nhận ra tiềm năng ở anh. Cả Lê Công Tuấn Anh cùng bạn gái đã được nhận vào đoàn diễn sau đó.[6][7][14]

Sau khi được nhận vào đoàn, Lê Công Tuấn Anh chỉ chủ yếu đảm nhận các vai quần chúng, vai phụ trong những vở kịch như Hoàng tử và con gái lão chăn cừu, Vực thẳm chiều cao, Trà hoa nữ,... Nhờ vai diễn trong hai vở kịch gây tiếng vang khi đó là Nhân danh công lýLôi vũ, Lê Công Tuấn Anh dần được các nhà làm phim chú ý. Sau khi rời khỏi đoàn, Lê Công Tuấn Anh sớm có vai diễn nhỏ đầu tay trong bộ phim điện ảnh 4 tập năm 1989 Tìm vàng của đạo diễn Lê Xuân Hoàng, được coi là dạng phim đầu tiên của video thể nghiệm,[9] nhưng thời điểm này anh vẫn chưa gây được sự chú ý.[15] Dù vậy, trong thời gian sản xuất bộ phim đầu tay, anh đã kết thân "huynh đệ" với bốn người trong đoàn phim gồm đạo diễn Lê Xuân Hoàng, đạo diễn Trọng Hải, quay phim Lâm Thế Thành và diễn viên Phạm Thành Công.[9] Sau đó Lê Công cũng đảm nhận một vai nhỏ trong bộ phim Phạm Công – Cúc Hoa ra mắt vào cùng năm.[15] Vì cho rằng bản thân không hợp với điện ảnh, sau khi đóng được vài bộ phim, Lê Công đã xin trở lại đoàn kịch Kim Cương.[5][14][16]

1990–1996: Thành công với Vị đắng tình yêu và các vai diễn sau đó[sửa | sửa mã nguồn]

Khoảng một năm sau, Lê Công Tuấn Anh, lúc này đã 23 tuổi, bất ngờ nhận được lời mời đóng vai bác sĩ Quang "Đông-ki-sốt" trong bộ phim Vị đắng tình yêu của đạo diễn Lê Xuân Hoàng; vai diễn này cũng viết riêng cho anh.[7][16] Lần này, Lê Công đã xin phép rời đoàn kịch một lần nữa để thực hiện dự án. Sau khi công chiếu lần đầu vào năm 1990, tác phẩm nhanh chóng tạo nên "cơn sốt" phòng vé khắp cả nước và trở thành phim có doanh thu cao nhất thập niên 1990, đồng thời được đánh giá là bộ phim "kinh điển" của điện ảnh Việt Nam.[17] Tuy thuộc dòng phim mì ăn liền, song Vị đắng tình yêu vẫn nhận về những đánh giá tích cực từ giới chuyên môn và đem về cho đoàn phim nhiều giải thưởng nghệ thuật danh giá.[18] Vai diễn của Lê Công Tuấn Anh đã được coi là "bước ngoặt" trong sự nghiệp của anh khi cùng với bạn diễn, người mẫu Thủy Tiên, trở thành "hiện tượng đặc biệt trong làng phim ảnh nước nhà".[6][14] Anh cũng đoạt giải Nam diễn viên chính xuất sắc hạng mục phim truyện nhựa tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10 năm 1993 nhờ vai diễn trong phim.[19]

Sau thành công từ bộ phim, Lê Công Tuấn Anh đã trở thành "thần tượng" giới trẻ và là đối tượng săn đón của nhiều hãng phim nhà nước lẫn tư nhân.[10][20][21] Giống như các diễn viên phim mì ăn liền cùng thời như Lý Hùng, Diễm Hương, Y Phụng,... Lê Công Tuấn Anh cũng được liệt vào "hàng ngũ sao" lúc bấy giờ.[22] Trung bình một năm, Lê Công Tuấn Anh đóng đến 20 bộ phim; nhiều khi anh phải thức trắng đêm để hoàn thành vai diễn của mình trong 4 ngày, thậm chí 2 ngày, chưa kể có những kịch bản phải từ chối vì quá bận rộn.[15] Chỉ trong chưa đầy 10 năm với vai trò là diễn viên điện ảnh, Lê Công đã đóng hơn 60 bộ phim ở cả hai miền Nam – Bắc,[23] trở thành diễn viên nổi tiếng nhất của điện ảnh Việt Nam thập niên 1990.[4] Anh cũng nhận giải "Diễn viên được yêu thích nhất" tại giải "Bình chọn Văn nghệ sĩ được yêu thích nhất" (tiền thân giải Mai Vàng) suốt ba năm liên tiếp từ 1993 đến 1995.[15][23]

Ngoài vai Quang "Đông-ki-sốt" trong Vị đắng tình yêu, Lê Công Tuấn Anh còn được biết đến với các vai chính trong Vĩnh biệt mùa hè, Anh chỉ có mình em, Em còn nhớ hay em đã quên, v.v.. Nhờ vai diễn trong Em còn nhớ hay em đã quên, Lê Công đã tạo nên cú đúp khi giành giải Bông sen vàng ở hai hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc cả phim truyện nhựa lẫn phim truyện video, cùng với Vị đắng tình yêu. Vào năm 1995, Lê Công đóng chính trong bộ phim Mặt trời đêm, vào vai một thanh niên trẻ bị mắc căn bệnh AIDS; vai diễn này sau đó đã đem về cho anh giải "Nam diễn viên chính được yêu thích nhất" tại giải Mai Vàng tổ chức lần đầu tiên vào cùng năm.[7][10][24]

Bên cạnh lĩnh vực điện ảnh, Lê Công Tuấn Anh cũng tham gia nhiều vở kịch khác nhau như Đời luận anh hùng, Đèn không hắt bóng,...[5] Năm 1995, Lê Công đã đạt Huy chương vàng ở Hội diễn Sân khấu toàn quốc đợt 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh với vai Sỏi trong vở kịch truyền hình Bước qua lời nguyền.[14]

Năm 1996, Lê Công Tuấn Anh vào vai chàng trai bị tâm thần trong bộ phim truyền hình nổi tiếng Ngọt ngào và man trá. Trong phim anh diễn cùng lúc hai nhân vật khác nhau; đây được coi là bước đột phá lớn trong diễn xuất của Lê Công, đồng thời cũng là tác phẩm trọn vẹn cuối cùng trong sự nghiệp diễn xuất nam diễn viên.[25]

Qua đời[sửa | sửa mã nguồn]

Vào trưa ngày 17 tháng 10 năm 1996, Lý Hoàng Phúc, cháu của bạn Lê Công Tuấn Anh, học đại học ở cùng với anh trong căn trọ mà Tuấn Anh thuê rộng 30m2, đã phát hiện ra nam diễn viên trong tình trạng ngất xỉu và mặt bê bết máu, trên tay lúc đó đang cầm lọ thuốc. Anh nhanh chóng được đưa đi bằng một chiếc xe lăn đến Bệnh viện Trưng Vương. Lê Công Tuấn Anh đã qua đời vào chiều cùng ngày, ở tuổi 29.[26] Kết quả giám định pháp y sau đó được công bố, cho thấy nam diễn viên tử vong vì tự tử sau khi bị ngộ độc bởi một loại thuốc đặc trị bệnh sốt rét tìm thấy tại hiện trường.[26][27]

Cái chết của Lê Công Tuấn Anh đã trở thành một sự kiện lớn trong dư luận. Tang lễ của anh cũng được coi là một trong những đám tang lớn nhất của nghệ sĩ Việt Nam và là "đám tang ồn ào nhất Sài Gòn bấy giờ".[8][12][28] Những đồng nghiệp của Lê Công sau đó đã giúp chuẩn bị hậu sự cho anh vì người thân duy nhất lúc đó của anh, bà Lê Thị Ngoan, không đủ khả năng để cáng đáng. Thi hài nam diễn viên được đem đi hoả táng tại Bình Hưng Hoà[26][29] và mộ của anh lập tại chùa Nghệ Sĩ, quận Gò Vấp đến nay.[30][31]

Đời tư[sửa | sửa mã nguồn]

Lê Công Tuấn Anh từng hẹn hò với nữ người mẫu Minh Anh. Trong thời gian hẹn hò, anh vướng phải nhiều lùm xùm về chuyện tình cảm bắt nguồn từ sự săn đón của người hâm mộ. Hai người sau đó đã chia tay nhau. Nhiều tin đồn khi đó tiết lộ rằng một diễn viên trẻ chính là nguyên nhân của mọi cuộc giận hờn, chia tay và "dọa" tự tử.[32][33] Sau khi Lê Công Tuấn Anh qua đời, người mẫu Minh Anh nhân dịp 12 năm ngày mất của Lê Công đã lên tiếng cho biết cô là người bị phản bội trong mối quan hệ với Lê Công, đồng thời cáo buộc Đào Vân Anh, lúc đó là một diễn viên mới gia nhập đoàn kịch nói Thành phố Hồ Chí Minh,[34] là người thứ ba khi xen vào chuyện tình cảm giữa hai người. Vân Anh sau đó đã phủ nhận điều này và cho biết Lê Công chia tay với Minh Anh trước khi muốn tiến đến một mối quan hệ với cô, dù sau đó cô đã từ chối.[23][35][36] Nữ diễn viên cũng tiết lộ rằng sau khi nam diễn viên mất, cô luôn bị Minh Anh quấy rối, thậm chí là bị tố có thai với Lê Công Tuấn Anh.[37]

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Kịch nói[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Vở kịch Vai diễn Ghi chú Tham khảo
Trước 1990 Ngộ nhận Vở kịch đầu tay do Lê Công tự sáng tác, đảm nhận cả vai trò đạo diễn và diễn viên [6][7][14]
Lá sầu riêng Sang [38]
Người tình trễ xe [39]
Hoàng tử và lão chăn cừu [5][7][15]
Vực thẳm chiều cao Bảo vệ Đông
Trà hoa nữ
Nhân danh công lý
Lôi vũ Chu Xung Vai diễn được anh đóng thế cho diễn viên Lâm Hùng
Sau 1990 Đời luận anh hùng
Đèn không hắt bóng
Tôi ơi! Đừng tuyệt vọng
1995 Bước qua lời nguyền Sỏi

Phim[sửa | sửa mã nguồn]

Điện ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Phim Ghi chú Vai diễn Tham khảo
1989 Tìm vàng Vai diễn đầu tiên trên phim ảnh; gồm 4 tập phim[9] Họa sĩ [16]
Phạm Công – Cúc Hoa
1990 Vị đắng tình yêu Quang "Đông-ki-sốt" [18]
Tuổi thơ dữ dội [40]
Sao phượng còn buồn Toàn [7]
Em không thể xa anh [41]
1991 Tây Sơn Hiệp Khách Quan triều đình [16]
Cô thủ môn tội nghiệp Công [42]
Bến bờ khát vọng [43]
Vị đắng tình yêu 2 [40]
Tráng sĩ Bồ Đề Chuyển thể từ truyện dã sử cùng tên của Trương Tửu [44]
1992 Vĩnh biệt mùa hè Long [45]
Em còn nhớ hay em đã quên Quang Sơn [46]
Anh chỉ có mình em Hoan [47]
Người đi tìm dĩ vãng Chuyển thể từ tiểu thuyết Ăn mày dĩ vãng của Chu Lai [48]
Chiếc mặt nạ da người [47]
Hiệp sĩ cuối cùng Phong
Hoa đồng nội (Tôi và em) [49]
Chuyện tình thời Sida [40]
U tôi [41]
Sắc hoa màu nhớ Nhơn
Bản tình ca cuối cùng
Xác chết trên cao nguyên
1993 Em và Michael Jackson Bạn thân nam chính
Hoa trinh nữ [50]
Đứa con rơi
Vòng vây tội lỗi Minh [47]
Huyền thoại mẹ [51]
Lửa trầm [52]
Hoa quỳnh nở muộn Long [47]
Bên bờ ảo vọng [53]
Bông hồng cho em
Bản tình ca cuối cùng [54]
Lời thề [55]
Sau trận phong ba [56]
Lá sầu riêng [57]
Bên dòng sông Trẹm 2 Triệu Vỹ [58]
Trái tim chó sói [59]
Viên hồng ngọc [60]
Giọt đắng tình say [8]
Giang hồ trinh nữ [61]
Ngọc trảng thần công (Tây Sơn Hiệp Khách 2) [62]
1994 Gọi tình yêu quay về Tùng [63]
Đoạn cuối ở Bangkok Văn [42]
Mùa săn máu [64]
Yểu điệu thục nữ [65]
Áo trắng sân trường Chuyển thể từ tiểu thuyết Nữ sinh của Nguyễn Nhật Ánh [58]
Hải đường trắng Tùng Dương
Trong vòng tay chờ đợi, tình ngỡ đã phôi pha [45]
1995 Mặt trời đêm Đại [41]
Mảnh đất tình đời
Chuyện tình hồ than thở [7]
Cuộc tình đam mê [66]
Xích lô Vũ công say rượu [67]
1996 Vĩnh biệt Cali [68]
Cha tôi và hai người đàn bà Tường [69]

Truyền hình[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Phim Ghi chú Vai diễn Tham khảo
1994 Vòng hoa Chăm-pây [7]
1996 Tình biển [70]
Người đẹp Tây Đô Quang [23]
Ngọt ngào và man trá Cường Tuấn/Hùng Tuấn [25]
Nàng Hương Vai diễn cuối cùng của Lê Công Tuấn Anh;[71] bị bỏ dở ở tập 6 do nam diễn viên đã qua đời Kiệt [72]

Video âm nhạc[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Tiêu đề Sáng tác Ca sĩ Ghi chú Tham khảo
1996 "Người tình mùa đông" Miyuki Nakajima, Anh Bằng (viết lời Việt) NSND Hồng Vân Đảm nhận vai trò diễn chính trong MV [73]

Giải thưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Giải thưởng Hạng mục Tên phim Vai diễn Kết quả Tham khảo
1993 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10 Nam diễn viên chính xuất sắc (phim truyện nhựa) Vị đắng tình yêu Quang "Đông-ki-sốt" Đoạt giải [4][8][47]
Nam diễn viên chính xuất sắc (phim truyện video) Em còn nhớ hay em đã quên Quang Sơn Đoạt giải
Giải Bình chọn Văn nghệ sĩ được yêu thích nhất Diễn viên được yêu thích nhất Anh chỉ có mình em Hoan Đoạt giải [14][23][24]
1994 Đoạt giải
1995 Đoạt giải
Giải Mai Vàng Nghệ sĩ được yêu thích nhất trong năm Mặt trời đêm Đại Đoạt giải
Hội diễn Sân khấu Toàn quốc Bước qua lời nguyền Sỏi Huy chương vàng [10][15][34]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Minh Anh (17 tháng 10 năm 2018). “Lê Công Tuấn Anh: 22 năm khẽ chớp mắt nhớ người bạc mệnh”. Tạp chí điện tử Người đưa tin Pháp luật. Đời sống và Pháp luật. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  2. ^ Uyên Ng. “Lê Công Tuấn Anh: Định mệnh dang dở của một tài hoa”. Tạp chí ElleMan Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  3. ^ Băng Châu (5 tháng 10 năm 2019). “Quyền Linh, Phước Sang, Lê Tuấn Anh thăm mộ Lê Công Tuấn Anh”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  4. ^ a b c Miên Thảo (17 tháng 11 năm 2019). “Mãi nhớ Lê Công Tuấn Anh…”. Pháp luật Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  5. ^ a b c d ngocanh (9 tháng 1 năm 2007). “Lê Công Tuấn Anh - một tài năng nghệ thuật bạc mệnh”. Cải lương Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  6. ^ a b c d e Bích Hà (7 tháng 10 năm 2016). “Lê Công Tuấn Anh: Nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh”. Lao Động. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  7. ^ a b c d e f g h i j k Lộc Liên (17 tháng 10 năm 2018). “Cuộc đời và sự nghiệp đỉnh cao dang dở của tài tử Lê Công Tuấn Anh”. Tiền phong. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  8. ^ a b c d Lộc Liên (9 tháng 3 năm 2019). “Những hình ảnh 'một thời để nhớ' của Lê Công Tuấn Anh”. Tiền phong. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  9. ^ a b c d e Hoàng Thủy (3 tháng 8 năm 2022). “Nhớ tài tử điện ảnh Lê Công Tuấn Anh (kỳ 1): Cuộc 'Tìm vàng' thấm tình huynh đệ”. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 5 tháng 8 năm 2022.
  10. ^ a b c d e Kim Cương (6 tháng 10 năm 2019). “Giải Mai Vàng 25 năm: Kỳ nữ Kim Cương nhớ Lê Công Tuấn Anh”. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  11. ^ Hoàng Thủy (4 tháng 8 năm 2022). “Nhớ tài tử điện ảnh Lê Công Tuấn Anh (kỳ 2): Cột mốc 'Vị đắng tình yêu'. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  12. ^ a b c “Bí mật cái chết của Lê Công Tuấn Anh”. VnExpress. Điện ảnh kịch trường Việt Nam. 1 tháng 8 năm 2007. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  13. ^ a b “Nhìn lại chặng đường của Lê Công Tuấn Anh”. Zing News. Dòng Đời. 10 tháng 10 năm 2012. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  14. ^ a b c d e f g h Hoàng Khôi (19 tháng 10 năm 2015). “Tuổi thơ cơ cực và cái chết gây chấn động của Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  15. ^ a b c d e f g Châu Mỹ (17 tháng 10 năm 2015). “Lê Công Tuấn Anh - một cuộc đời ngắn ngủi”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  16. ^ a b c d “Kể tiếp chuyện về Lê Công Tuấn Anh”. Dân trí. Thế giới Điện ảnh. 22 tháng 10 năm 2008. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  17. ^ Băng Châu (13 tháng 4 năm 2018). “Nhìn lại thăng trầm của dàn diễn viên "Vị đắng tình yêu" sau gần 30 năm”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  18. ^ a b Anh Mai (7 tháng 6 năm 2014). 'Vị đắng tình yêu' và ký ức thời kỳ phim mỳ ăn liền”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  19. ^ Cẩm Lan (7 tháng 10 năm 2015). “Dấu ấn Lê Công Tuấn Anh qua các bộ phim không thể quên”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  20. ^ Tam Kỳ (17 tháng 10 năm 2018). “Nét lãng tử một thời của Lê Công Tuấn Anh”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  21. ^ Linh Anh (24 tháng 10 năm 2016). “Lê Công Tuấn Anh: 'Bạch mã hoàng tử' khiến giới trẻ 'chao đảo'. Tạp chí điện tử Người đưa tin Pháp luật. Đời sống và Pháp luật. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  22. ^ Nguyễn Thị Hồng Ngát 2005, tr. 269.
  23. ^ a b c d e Lê Ni (31 tháng 3 năm 2022). “Người đẹp Tây Đô: Lê Công Tuấn Anh, chữ tình bất hạnh đeo bám từ màn ảnh đến đời thực”. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  24. ^ a b “Những Mai Vàng trong hoài niệm”. maivang.nld.com.vn. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  25. ^ a b Dương Bích Thúy (10 tháng 8 năm 2016). “Chuyện chưa kể về vai diễn cuối cùng của Lê Công Tuấn Anh”. Zing News. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  26. ^ a b c “Tiết lộ thời khắc ra đi của Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. Dòng Đời. 14 tháng 10 năm 2012. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  27. ^ Linh Thuỵ (10 tháng 12 năm 2021). “Nỗi niềm "Tay quỷ tâm Phật" và góc khuất nghề pháp y- (Kỳ 7): Cây si ở Bình Hưng Hòa và nỗi buồn lần giám định cái chết của Lê Công Tuấn Anh”. Pháp luật Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  28. ^ Yao Souchou 2003, tr. 300.
  29. ^ Từ Kế Tường (18 tháng 3 năm 2015). “Lê Công Tuấn Anh (Kỳ 6): Những đêm trắng của Minh Anh ở chùa Xá Lợi”. Một Thế Giới. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  30. ^ Gia Bảo, Thành Tùng (16 tháng 10 năm 2020). “Chuyện chưa kể bên mộ nghệ sĩ Thanh Nga, diễn viên Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  31. ^ Tam Kỳ (11 tháng 10 năm 2021). “Bạn thân viếng mộ Lê Công Tuấn Anh”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  32. ^ T.Phuong (11 tháng 10 năm 2016). “Nếu không phải tình yêu, điều gì khiến Lê Công Tuấn Anh tự tử?”. Gia đình.net.vn. Sức khỏe và Đời sống. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  33. ^ “Minh Anh tiết lộ về cái chết của Lê Công Tuấn Anh”. Dân trí. Điện ảnh kịch trường Việt Nam. 1 tháng 8 năm 2007. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  34. ^ a b Hoàng Khôi (19 tháng 10 năm 2015). “Bí ẩn về cái chết gây chấn động của Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  35. ^ “Chuyện tình 'tam Anh'. VietNamNet. 11 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  36. ^ “Người thứ ba bí ẩn trong cái chết của Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. 25 tháng 3 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  37. ^ 'Minh Anh bịa chuyện tôi có thai với Lê Công'. VnExpress. Mốt và Cuộc sống. 4 tháng 12 năm 2008. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  38. ^ Thanh Hiệp. “Nghệ sĩ quây quần tưởng nhớ Lê Công Tuấn Anh”. maivang.nld.com.vn. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  39. ^ Hoà Bình (8 tháng 5 năm 2019). “Thêm một nghệ sĩ bậc thầy ra đi – vĩnh biệt Người tình trễ xe”. Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  40. ^ a b c Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh Việt Nam 1994, tr. 22.
  41. ^ a b c "Vị đắng" cuộc đời Lê Công Tuấn Anh”. Dân trí. Dòng Đời. 12 tháng 10 năm 2012. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  42. ^ a b Khang Lâm (23 tháng 10 năm 2021). “Đạo diễn Trần Cảnh Đôn và loạt phim làm nên tên tuổi”. Báo Công luận. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  43. ^ Hoàng Khôi (3 tháng 12 năm 2015). “Chuyện ít biết về 'hoàng tử phim Việt' biến mất khỏi showbiz tuổi 24”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  44. ^ Tiểu Phong (29 tháng 5 năm 2019). “Nhìn lại dòng phim 'mì ăn liền': Hãy bớt khắt khe”. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  45. ^ a b Tam Kỳ (4 tháng 10 năm 2019). “Bạn bè tề tựu ngày giỗ Lê Công Tuấn Anh”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  46. ^ Hà Tùng Long (18 tháng 10 năm 2019). “Chuyện chưa kể về Lê Công Tuấn Anh khi đóng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  47. ^ a b c d e Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh Việt Nam 1994, tr. 23.
  48. ^ Mi Ly (18 tháng 4 năm 2021). “Trần Lực: 'Phim ảnh Việt bây giờ nói xấu đàn ông nhiều quá'. Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  49. ^ Bộ Văn hoá và Thông tin (1995). “Điện ảnh kịch trường Việt Nam”. 13. Bộ Văn hoá và Thông tin: 7. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 16 tháng 5 năm 2022. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
  50. ^ Mộc Lan (30 tháng 3 năm 2019). “Vẻ đẹp lãng tử của Quyền Linh khi còn trẻ”. VTC News. Lưu trữ bản gốc ngày 20 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  51. ^ Hà Tùng Long (11 tháng 9 năm 2017). “NSƯT Hoàng Hải từng sốc nặng khi bạn thân Lê Công Tuấn Anh qua đời”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  52. ^ Lộc Liên (18 tháng 4 năm 2018). “Dàn diễn viên phim '12A 4H' sau 23 năm giờ ra sao?”. Tiền phong. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  53. ^ “Bốn cặp đôi tài sắc của màn ảnh Việt một thời”. Dân Việt. Dân trí. 24 tháng 6 năm 2014. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  54. ^ Phạm Thuỳ Nhân (5 tháng 1 năm 2020). “Nguyễn Chánh Tín - Bản tình ca cuối cùng!”. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  55. ^ Tâm Giao (12 tháng 8 năm 2015). “Những tài tử Việt nổi bật của thập niên 1990”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  56. ^ “Sau trận phong ba”. WorldCat. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  57. ^ Bảo Yến (16 tháng 3 năm 2016). “Điểm mặt 5 mỹ nam từng làm khuynh đảo màn ảnh Việt thập niên 90”. Pháp luật Plus. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  58. ^ a b Hoàng Khôi (14 tháng 9 năm 2015). “Thủa ngây thơ của "Biểu tượng sexy" màn ảnh Việt”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  59. ^ “Cuộc đời của diễn viên 44 tuổi có đôi mắt đẹp nhất Việt Nam”. Gia đình.net.vn. VietNamNet. 28 tháng 7 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  60. ^ “Viên hồng ngọc”. WorldCat. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  61. ^ M.Khuê (11 tháng 12 năm 2014). “Ảnh hiếm Lê Công Tuấn Anh, Thanh Phương, Huỳnh Phúc Điền”. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 2 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  62. ^ “Chuyện chưa kể về Lê Công Tuấn Anh”. VietNamNet. Thế giới Điện ảnh. 11 tháng 3 năm 2015. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  63. ^ Thảo Duyên (16 tháng 5 năm 2010). “NSƯT Lịch Du: Nỗi cô đơn kiêu hãnh”. Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  64. ^ “Diễn viên Công Hậu thoát chết khi cả phim trường bốc cháy”. Zing News. 5 tháng 8 năm 2015. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  65. ^ Hoà Bình (29 tháng 7 năm 2005). “Nhà thơ Bùi Chí Vinh viết kịch bản phim”. Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  66. ^ “Cuộc tình đam mê”. WorldCat. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  67. ^ Bá Vũ (28 tháng 9 năm 2016). “Hồi ức về giải Sư Tử Vàng Venice duy nhất của nước Việt”. Thể thao & Văn hóa. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  68. ^ Tam Kỳ (4 tháng 10 năm 2019). “Bạn bè tề tựu ngày giỗ Lê Công Tuấn Anh”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  69. ^ “Cha Tôi Và Hai Người Đàn Bà”. Đài Phát Thanh và Truyền Hình Bình Dương. 1 tháng 10 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  70. ^ “Tình biển”. WorldCat. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.
  71. ^ Hồng Lực 2000, tr. 155.
  72. ^ Hồng Lực 2000, tr. 185.
  73. ^ Thuỳ Trang (7 tháng 3 năm 2019). “NSND Hồng Vân lần đầu tiết lộ chuyện Lê Công Tuấn Anh”. Người lao động. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2022.

Nguồn[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]