Ornette Coleman
| Ornette Coleman | |
|---|---|
 Coleman chơi alto saxophone tại The Hague, 1994. | |
| Thông tin nghệ sĩ | |
| Tên khai sinh | Randolph Denard Ornette Coleman |
| Sinh | 9 tháng 3, 1930 Fort Worth, Texas, Hoa Kỳ |
| Mất | 11 tháng 6, 2015 (85 tuổi) Thành phố New York, New York, Hoa Kỳ |
| Thể loại | Jazz, free jazz, avant-garde jazz, free funk, jazz-rock |
| Nghề nghiệp | Nhạc công, nhà soạn nhạc |
| Nhạc cụ | Alto saxophone, tenor saxophone, violin, trumpet |
| Năm hoạt động | 1958–2015 |
| Hãng đĩa | Atlantic, Blue Note |
| Hợp tác với | Ed Blackwell, Paul Bley, Don Cherry, Greg Cohen, Denardo Coleman, Jack DeJohnette, Eric Dolphy, Charlie Haden, Billy Higgins, Scott LaFaro, Jackie McLean, Pat Metheny, Jamaaladeen Tacuma |
| Website | ornettecoleman.com |
Randolph Denard Ornette Coleman (9 tháng 3 năm 1930 – 11 tháng 6 năm 2015) là một nhạc công saxophone, violin, trumpet jazz và nhà soạn nhạc. Ông là một trong những người phát kiến cho phong trào free jazz vào thập niên 1960, thể loại còn này lấy tên từ một album của ông. Ông được trao giải thưởng MacArthur Fellowship vào năm 1994. Album Sound Grammar được nhận một Giải Pulitzer năm 2007.
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Những năm đầu[sửa | sửa mã nguồn]
Coleman sinh năm 1930 tại Fort Worth, Texas, nơi ông cũng lớn lên.[1][2][3] Ông theo học I.M. Terrell High School, tai đây, ông tham gia trong một ban nhạc cho tới khi bị đuổi vì dám ứng tác khi đang chơi hàng khúc "The Washington Post."[4] Ông bắt đầu biểu diễn R&B và bebop trên tenor saxophone, và thành lập ban nhạc, the Jam Jivers, với vài đồng bạn, gồm Prince Lasha và Charles Moffett.[5] Trong một buổi diễn tại Baton Rouge, Louisiana, ông bị tấn công, còn cây saxophone bị phá hủy.[6]
Coleman chuyển sang chơi alto saxophone, thứ sau đó sẽ trở thành nhạc cụ chính của ông, và biểu diễn với nó lần đầu tại New Orleans sau sự cố Baton Rouge. Ông gia nhập một nhóm nhạc của Pee Wee Crayton và theo họ tới Los Angeles. Ông làm nhiều nghề khác nhau, gồm cả sửa thang máy, trong khi vẫn tiếp tục theo đuổi sự nghiệp âm nhạc.
Năm 1958, Coleman phát hành album đầu tay qua Contemporary, Something Else!!!!: The Music of Ornette Coleman. Album có sự góp mặt của nhạc công trumpet Don Cherry, tay trống Billy Higgins, tay bass Don Payne và tay piano Walter Norris.[7]
The Shape of Jazz to Come[sửa | sửa mã nguồn]
Free Jazz[sửa | sửa mã nguồn]
Thập niên 1960[sửa | sửa mã nguồn]
Sự nghiệp sau đó[sửa | sửa mã nguồn]
Cuộc sống cá nhân và qua đời[sửa | sửa mã nguồn]
Coleman cưới nhà thơ Jayne Cortez vào năm 1954 và li dị năm 1964. Họ có một con trai, Denardo, sinh năm 1956,[8] người bản thân cũng là một tay trống jazz nổi bật và đã góp mặt trong nhiều album của cha mình.
Coleman mất do ngừng tim khi 85 tuổi tại Thành phố New York ngày 11 tháng 7 năm 2015.[9] Đám tang của ông là một sự kiện dài ba tiếng với các cuộc biểu diễn và diễn văn của những cộng tác viên và ban bè ông.[10]
Đĩa nhạc[sửa | sửa mã nguồn]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Palmer, Robert (tháng 12 năm 1972). “Ornette Coleman and the Circle with a Hole in the Middle”. The Atlantic Monthly.
Ornette Coleman since ngày 19 tháng 3 năm 1930, when he was born in Fort Worth, Texas
- ^ Wishart, David J. (biên tập). “Coleman, Ornette (b. 1930)”. Encyclopedia of the Great Plains. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 26 tháng 3 năm 2012.
Ornette Coleman, born in Fort Worth, Texas, on ngày 19 tháng 3 năm 1930.
- ^ Litweiler, p. 21.
- ^ Litweiler, p. 27.
- ^ Litweiler, p. 30.
- ^ Spellman, A. B. (1985) [1966]. Four Lives in the Bebop Business. Limelight. tr. 98–101. ISBN 0-87910-042-7.
- ^ Allmusic Biography
- ^ Fox, Margalit (ngày 3 tháng 1 năm 2013). “Jayne Cortez, Jazz Poet, Dies at 78”. New York Times. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2013.
- ^ Ratliff, Ben (ngày 11 tháng 6 năm 2015). “Ornette Coleman, Jazz Innovator, Dies at 85”. The New York Times. The New York Times Company. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2015.
- ^ Remnick, David (ngày 27 tháng 6 năm 2015). “Ornette Coleman and a Joyful Funeral”. The New Yorker. Condé Nast.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Interview with Roy Eldridge, Esquire March 1961.
- Spellman, A. B. (1985) [1966]. Four Lives in the Bebop Business. Limelight. ISBN 0-87910-042-7.
- Jost, Ekkehard (1975). Free Jazz (Studies in Jazz Research 4). Universal Edition.
- Litweiler, John (1992). Ornette Coleman: A Harmolodic Life. London: Quartet Books. ISBN 0-7043-2516-0.
- Broecking, Christian (2004). Respekt!. Verbrecher. ISBN 3-935843-38-0.
- Coleman, Ornette. Interview with Andy Hamilton. "A Question of Scale" The Wire July 2005.
- Mandel, Howard (2007). Miles, Ornette, Cecil: Jazz Beyond Jazz. Routledge. ISBN 0-415-96714-7.
- Broecking. Christian: Ornette Coleman - Klang der Freiheit. Creative People Books / Broecking Verlag, 2010, ISBN 978-3-938763-13-1.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Ornette Coleman trên AllMusic
- Ornette Coleman trên IMDb