Phước Long (tỉnh)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Phước Long
Tỉnh
Tỉnh Phước Long
Bản đồ hành chính Việt Nam Cộng hòa vị trí của tỉnh Phước Long
Hành chính
Quốc gia Việt Nam
VùngĐông Nam Bộ
Tỉnh lỵThị xã Phước Bình
Phân chia hành chính1 thị xã, 4 quận
Thành lập22/10/1956[1]
Giải thể2/1976
Dân số (1967)
Tổng cộng47.678 người

Phước Long là một tỉnh cũ ở miền Đông Nam Bộ, Việt Nam.

Địa lý[sửa | sửa mã nguồn]

Tỉnh Phước Long có vị trí địa lý:

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Phước Long được thành lập theo Sắc lệnh số 143-NV[1] ngày 22 tháng 10 năm 1956 do Tổng thống Việt Nam Cộng hòa ký, chia Nam phần thành 22 tỉnh. Phước Long được tách ra từ một phần tỉnh Biên Hòa và một phần tỉnh Thủ Dầu Một. Tỉnh lỵ đặt tại Phước Bình, trước đây thuộc quận Bà Rá của tỉnh Biên Hòa.

Theo Nghị định số 311/BNV/NC/ND ngày 10 tháng 10 năm 1957 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Việt Nam Cộng hòa thì tỉnh Phước Long bao gồm 3 quận, 17 tổng và 21 xã:

  • Quận Phước Bình có 10 tổng: Khun Narr, Khun Klenh, Xer Nuk, Bình Cách, Tân Thuận, Thuận Lợi, Bù Đăng, Dek Cuorr, Bù Nard, Bù R'Noun; quận lỵ đặt tại xã Sơn Giang, tổng Khun Narr
  • Quận Bù Đốp có 4 tổng: Phước Lễ, Bù Yam Phút, Bù Yu, Dag Huyt; quận lỵ đặt tại xã Phước Lục, tổng Phước Lễ
  • Quận Phước Hòa có 2 tổng: Bù Prang, Bù R'lâp; quận lỵ đặt tại Bù Prang.

Ngày 19 tháng 5 năm 1958, quận Bù Đốp đổi tên thành quận Bố Đức

Ngày 23 tháng 1 năm 1959, một phần đất của tỉnh Phước Long được tách ra để lập tỉnh Phước Thành.

Theo Nghị định số 172-NV ngày 19 tháng 5 năm 1959 của Tổng thống Việt Nam Cộng hòa thì tỉnh Phước Long bao gồm 4 quận: Phước Bình, Bố Đức, Phước HòaĐức Phong.

Ngày 24 tháng 7 năm 1961, giải thể quận Phước Hòa và thành lập quận mới Đôn Luân. Từ đó tổ chức hành chính của tỉnh Phước Long gồm 4 quận:

  • Quận Bố Đức có 5 tổng, 5 xã và 22 ấp; quận lỵ đặt tại xã Phước Lục, tổng Phước Lễ. Với 5 tổng là (mỗi tổng có 1 xã):
    • Tổng Phước Lễ: xã Phước Lục
    • Tổng Bù Yam Phút: xã Bù Ghirr
    • Tổng Bù Yu: xã Bù Quak
    • Tổng Bù Prang: xã Bù Ja Mập
    • Tổng Dag Huyt: xã Bù Tom Yun
  • Quận Phước Bình có 3 tổng, 4 xã và 18 ấp; quận lỵ đặt tại xã Sơn Giang, tổng Khun Narr. Với 3 tổng là:
    • Tổng Khun Narr gồm 2 xã: Phước Quả, Sơn Giang
    • Tổng Khun Klenh: xã Bù Nho
    • Tổng Xer Nuk: xã Dakia
  • Quận Đức Phong có 2 tổng, 3 xã và 5 ấp; quận lỵ đặt tại xã Bù Đăng, tổng Bù Đăng. Với 2 tổng là:
    • Tổng Bù Đăng gồm 2 xã: Bù Đăng, Vĩnh Thiện
    • Tổng Bù R'lâp: xã Bù Barr
  • Quận Đôn Luân có 4 tổng, 5 xã và 7 ấp; quận lỵ đặt tại Đồng Xoài, xã Phước Thiện. Với 4 tổng là:
    • Tổng Tân Thuận: xã Tân Thuận
    • Tổng Thuận Lợi gồm 2 xã: Thuận Lợi, Phước Thiện
    • Tổng Bù Yum: xã Phú Riềng
    • Tổng N'dreng: xã N'dreng.

Sau năm 1975, 3 tỉnh Phước Long, Bình Long và Bình Dương hợp nhất thành tỉnh Sông Bé.

Đến cuối năm 1996, tỉnh Sông Bé lại tách ra làm 2 tỉnh Bình Phước và Bình Dương. Trong đó, tỉnh Bình Phước có địa giới bao gồm 2 tỉnh Bình Long và Phước Long cũ. Tỉnh lỵ tỉnh Bình Phước hiện nay là thành phố Đồng Xoài, vốn là quận lỵ quận Đôn Luân, tỉnh Phước Long trước đây.

Hiện nay, địa danh Phước Long chỉ còn được dùng để chỉ thị xã Phước Long, đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh Bình Phước và huyện Phước Long, đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh Bạc Liêu.

Địa bàn tỉnh Phước Long cũ nay là một phần của tỉnh Bình Phước (gồm thành phố Đồng Xoài, thị xã Phước Long và các huyện Đồng Phú, Bù Đăng, Phú Riềng, Bù Gia Mập, Bù Đốp), một phần huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương và phần lớn huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng.

Dân số[sửa | sửa mã nguồn]

Dân số tỉnh Phước Long năm 1967[2]
Quận Dân số (người)
Bố Đức 9.209
Đôn Luân 5.846
Đức Phong 8.146
Phước Bình 24.477
Tổng số 47.678

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b Sắc lệnh số 143-VN
  2. ^ Việt Nam Cộng hòa bản đồ hành chánh. Đà Lạt: Phân cục Địa dư Quốc gia, 1967.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]