Chi Đậu Hà Lan

Pisum
	P. sativum
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Fabales
Họ (familia)	Fabaceae
Phân họ (subfamilia)	Faboideae
Tông (tribus)	Fabeae
Chi (genus)	Pisum; L.
Các loài
	Xem văn bản.

Chi Đậu Hà Lan (danh pháp khoa học: Pisum) là một chi trong họ Đậu (Fabaceae), có nguồn gốc ở vùng tây nam châu Á và đông bắc châu Phi. Chi này chứa từ một tới năm loài, phụ thuộc vào các diễn giải trong phân loại học; Cơ sở dữ liệu đậu quốc tế (ILDIS) chấp nhận ba loài, trong đó một loài có hai phân loài^[1]:

Pisum abyssinicum (từ đồng nghĩa P. sativum phân loài abyssinicum)
Pisum fulvum
Pisum sativum - Đậu Hà Lan, đậu tròn
- Pisum sativum phân loài elatius (đồng nghĩa P. elatius, P. syriacum)
- Pisum sativum phân loài sativum

Pisum sativum (đậu Hà Lan), được con người đưa vào trồng từ lâu và là một trong những nguồn cung cấp thức ăn của loài người. Nó cũng được Mendel sử dụng trong các nghiên cứu ban đầu của mình về tính di truyền và thừa kế. Chúng là các loài cây thân thảo sống một năm, với thân leo yếu và lá hình lông chim, ở đầu cuống lá là các sợi dây leo để chúng có thể quấn vào thân cây khác để leo lên. Hạt của chúng chứa nhiều protit (20-26%).

Các loài trong chi Pisum bị ấu trùng của một số loài thuộc bộ Lepidoptera phá hại, bao gồm Bucculatrix pyrivorella, Mamestra brassicae, Korscheltellus lupulina, Hepialus humuli, Hypercompe indecisa, Agrotis segetum, Xestia c-nigrum và Discestra trifolii.

Kinh tế[sửa | sửa mã nguồn]

Sản xuất đậu Hà Lan tươi theo từng năm ^(FAOSTAT)
ngàn tấn
Quốc gia	1985	1995	2005
Ấn Độ	1.380	2.500	3.200
Trung Quốc	300	739	2.209
Hoa Kỳ	1.310	1.112	885
Pháp	427	557	428
Vương quốc Anh	500	447	322
Ai Cập	79	219	290
Bỉ	0	0	170
Maroc	25	21	145
Hungary	349	179	100
Tây Ban Nha	55	58	97

Sản xuất đậu Hà Lan khô theo từng năm ^(FAOSTAT)
ngàn tấn
Quốc gia	1985	1995	2005
Canada	169	1.455	3.170
Pháp	961	2.701	1.332
Nga	0	1.212	1.290
Trung Quốc	1.670	1.025	1.200
Ấn Độ	331	667	800
Hoa Kỳ	131	269	667
Ukraina	0	1.376	600
Đức	50	216	464
Úc	241	530	401
Vương quốc Anh	215	286	200