Scala (ngôn ngữ lập trình)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
(Đổi hướng từ Scala)
Scala
Mẫu hìnhĐa mẫu hình: lập trình hàm, hướng đối tượng, mệnh lệnh
Thiết kế bởiMartin Odersky
Nhà phát triểnPhòng thí nghiệm Phương pháp lập trình của EPFL
Xuất hiện lần đầu2003
Phiên bản ổn định
2.11.7 / 23 tháng 6 năm 2015 (2015-06-23)
Bản xem thử
2.12.0-M3 / 6 tháng 10 năm 2015 (2015-10-06)
Kiểm tra kiểutĩnh, mạnh, suy diễn, cấu trúc
Nền tảngJVM
Giấy phépBSD
Trang mạngwww.scala-lang.org
Ảnh hưởng từ
Java, Pizza,[1] Haskell, Erlang, Standard ML, OCaml, Smalltalk, Scheme
Ảnh hưởng tới
Fantom

Scala (phát âm /ˈskɑːlə/ SKAH-lə) là một ngôn ngữ lập trình đa mẫu hình, được thiết kế để tích hợp các tính năng của lập trình hướng đối tượng với lập trình hàm[1]. Tên Scala xuất phát từ chữ tiếng Anh scalable, có nghĩa là"ngôn ngữ có khả năng mở rộng", được phát triển dựa trên nhu cầu sử dụng các tính năng mở rộng của nó.

Nền tảng và giấy phép[sửa | sửa mã nguồn]

Scala chạy trên nền máy ảo Java và tương thích với chương trình Java. Nó cũng có thể chạy trên Android.[2] Nó cũng có thể chạy trên nền tảng.NET, nhưng chưa ổn định.[3]

Scala có kiểu biên dịch giống như Java và C#, nên Scala code có thể đọc được thư viện Java (hoặc thư viện.NET).

Scala đặt dưới giấy phép BSD.[4]

Lịch sử phát triển[sửa | sửa mã nguồn]

Scala bắt đầu được thiết kế từ năm 2001 tại École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) bởi Martin Odersky, tiếp tục phát triển khi làm việc tại Funnel, một ngôn ngữ lập trình tích hợp các ý tưởng về lập trình hàm và mạng Petri.[5] Sau đó, Odersky làm việc với Generic Java và javac, trình biên dịch Sun's Java.[5] Scala được cho ra những phiên bản đầu vào cuối năm 2003 / đằu 2004 trên nền Java, và nền.NET vào tháng 6 năm 2004.[1][5][6] Phiên bản 2.0 ra mắt tháng 3 năm 2006.[1]

Tính năng của lập trình Hướng đối tượng[sửa | sửa mã nguồn]

Scala là ngôn ngữ thuần lập trình hướng đối tượng trong cú pháp theo quy tắc tất cả giá trị biến đều là một đối tượng. Kiểu dữ liệu và hành vi của một đối tượng được mô tả bằng các lớp. Các lớp trừu tượng được mở rộng bằng các lớp con và hạn chế các khó khăn trong đa kế thừa.

Lập trình hàm[sửa | sửa mã nguồn]

Scala hỗ trợ lập trình hàm. Nó hỗ trợ cú pháp ngắn gọn cho việc định nghĩa các hàm, cho phép hàm lồng vào nhau. Dùng từ khóa lazy để trì hoãn sử dụng một biến cho đến khi cần sử dụng nó. Scala hỗ trợ các kiểu dữ liệu đại số của lập trình hàm.

Thuật toán sắp xếp theo kiểu lập trình hàm: 

def qsort: List[Int] => List[Int] = {
  case Nil => Nil
  case pivot:: tail =>
    val (smaller, rest) = tail.partition(_ < pivot)
    qsort(smaller)::: pivot:: qsort(rest)
}

Khả năng Mở rộng[sửa | sửa mã nguồn]

Trong thực tế, các ứng dụng luôn phải thay đổi để đáp ứng các yêu cầu cụ thể, Scala được thiết kế để phục vụ mục đích đó. Scala cung cấp một dạng ngôn ngữ máy độc đáo giúp hỗ trợ lập trình dựa tên các thư viện hàm có sẵn:

  • mọi phương thức (hàm) đều có thể dùng như là một toán tử
  • đánh dấu kết thúc cú pháp tự động.

Phần mềm sử dụng Scala[sửa | sửa mã nguồn]

Lift là một nền Web miễn phí dựa trên Scala, được xây dựng với mục đích cung cấp các tính năng mà Ruby on Rails có, đồng thời khắc phục các nhược điểm mà Ruby on Rails gặp phải. Tất cả thư viện hàm của Java và lập trình Web đầu có thể chạy trên nền Lift.

Tháng 4 năm 2009 Twitter thông báo đã chuyển đa số phần code bên trong từ Ruby sang Scala và sẽ chuyển đổi toàn bộ.[7] Thêm vào đó Foursquare sử dụng Scala và Lift.[8]

Ví dụ kinh điển"Hello world"[sửa | sửa mã nguồn]

Đây là chương trình Hello world viết bằng Scala: 

> object HelloWorld extends Application {
> println("Hello, world!")
> }

hoặc 

> object HelloWorld {
> def main(args: Array[String]) {
> println("Hello, world!")
> }
> }

Chương trình lưu dưới dạng HelloWorld.scala, biên dịch bằng cú pháp: 

> scalac HelloWorld.scala

Chạy chương trình: 

> scala -classpath. HelloWorld

Hoặc chạy trực tiếp từ mã: 

> scala HelloWorld.scala

Kiểm thử[sửa | sửa mã nguồn]

Có nhiều cách kiểm tra chương trình viết bằng Scala:

Thư viện SUnit bị gở bỏ từ phiên bản 2.8.0.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b c d Martin Odersky et al., An Overview of the Scala Programming Language, 2nd Edition
  2. ^ “Scala on.NET”. Programming Methods Laboratory of EPFL. ngày 7 tháng 1 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2008. Scala is primarily developed for the JVM and embodies some of its features. Nevertheless, its.NET support is designed to make it as portable across the two platforms as possible.
  3. ^ “A Brief History of Scala”. Truy cập 30 tháng 9 năm 2015.
  4. ^ “Scala License”. Truy cập 30 tháng 9 năm 2015.
  5. ^ a b c Martin Odersky, "A Brief History of Scala", Artima.com weblogs, ngày 9 tháng 6 năm 2006
  6. ^ Martin Odersky,"The Scala Language Specification Version 2.7"
  7. ^ Greene, Kate (ngày 1 tháng 4 năm 2009). “The Secret Behind Twitter's Growth, How a new Web programming language is helping the company handle its increasing popularity”. Technology Review. MIT. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 4 năm 2012. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2009.
  8. ^ “Scala, Lift, and the Future”. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2010.

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Scala_(ngôn_ngữ_lập_trình)&oldid=70403326”