Shirley Temple

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Shirley Temple
Temple năm 16 tuổi tại Ottawa, trong buổl lễ kỉ niệm để quyên góp cho chiến dịch "Trái phiếu Tiết kiệm" của Canada.
SinhShirley Jane Temple[note 1]
(1928-04-23)23 tháng 4 năm 1928
Santa Monica, California, Mỹ
Mất10 tháng 2 năm 2014(2014-02-10) (85 tuổi)
Woodside, California, Mỹ
Tên khácShirley Jane Temple
Học vịTrường nữ sinh Westlake (1940–45)
Nghề nghiệpDiễn viên phim nhựa (1932–50), diễn viên phim truyền hình (1958–65), đại sứ ngoại giao (1969–92)
Năm hoạt động1932–65 (diễn viên)
Nổi tiếng vìBright Eyes, The Little Colonel, Curly Top, Wee Willie Winkie, Heidi, A Little Princess, Since You Went Away, The Bachelor and the Bobby-Soxer, Fort Apache
Chương trình TVShirley Temple's Storybook, The Shirley Temple Show
Đảng phái chính trịĐảng Cộng hòa
Phối ngẫuJohn Agar (1945–50; ly dị)
Charles Alden Black (1950–2005; chồng mất)
Con cáiLinda Susan (Linda Susan Agar)
Charlie Jr. (Barton Sunday)
Lori Black
Giải thưởngAcademy Award
Kennedy Center Honors
Screen Actors Guild Life Achievement Award
Trang webshirleytemple.com

Shirley Temple Black (nhũ danh Temple, 23 tháng 4 năm 1928 – 10 tháng 2 năm 2014) từng là ngôi sao nhí, nữ diễn viên điện ảnh người Mỹ, nguyên đại sứ Hoa Kỳ tại GhanaTiệp Khắc. Bà còn là nữ diễn viên nhỏ tuổi nhất trong lịch sử điện ảnh đoạt tượng vàng Oscar.

Bà là hình tượng diễn viên nhí tiêu biểu đầu tiên của nước Mỹ thập niên 30, và sau này trở thành nhà ngoại giao. Bà nổi tiếng từ năm lên 6 với vai diễn trong Bright Eyes năm 1934, và đóng vai chính trong loạt phim đã đưa bà lên vị trí một trong những ngôi sao nhí danh tiếng nhất nước Mỹ trong suốt thời kì Đại khủng hoảng.

Những năm sau này, bà trở thành một nhà ngoại giao và là đại sứ Mỹ tại một số nước.

Năm 1999, Viện phim Mỹ đã xếp Shirley Temple trong số những huyền thoại màn bạc vĩ đại nhất mọi thời đại, vị trí thứ 18.

Tuổi thơ[sửa | sửa mã nguồn]

Shirley Jane Temple sinh ra tại Santa Monica, California. Bà là con gái của bà Gertrude Amelia Temple (nhũ danh Krieger) làm nội trợ và ông George Francis Temple là nhân viên ngân hàng. Gia đình bà có nguồn gốc từ Anh, Đức, và Hà Lan.[1][2] Shirley có hai anh em trai là George Francis, Jr. và John Stanley.[2][3][4]

Mẹ Shirley rất ủng hộ việc cho con gái theo học ca hát, khiêu vũ và diễn xuất nên đến tháng 9 năm 1931 đã đăng ký cho Shirley vào Đoàn kịch Meglin Kiddies ở Los Angeles, California khi lên 3 tuổi.[5][6][7] Sau này, Shirley còn được mẹ cho uốn tóc quăn thành lọn giống với ngôi sao điện ảnh Mary Pickford trong các phim câm thời bấy giờ.[8]

Vào tháng 1 năm 1932, năm 4 tuổi, Shirley gia nhập hãng phim Educational Pictures sau một cuộc thi tìm kiếm tài năng tại trường múa Meglin. Bà xuất hiện trong một loạt phim ngắn gồm "Baby Burlesks" [9][10][11][12] và "Frolics of Youth" vào vai Mary Lou Rogers, con gái một gia đình ở ngoại ô.[13]

Để bảo đảm chi phí sản xuất cho Educational, Temple và các ngôi sao nhí của hãng còn tham gia đóng quảng cáo bánh ngũ cốc ăn sáng và nhiều sản phẩm khác. Tên tuổi của Shirley đã trở thành thương hiệu cho nhiều sản phẩm thương mại như búp bê, thức ăn, quần áo, thời trang trẻ em...[14][15] Bà được hãng Tower Productions mượn để tham gia đóng vai chính đầu tiên trong phim ngắn Red-Haired Alibi năm 1932[16][17] và năm 1933 lần lượt là Universal Paramount, rồi Warner Bros. trong vai diễn khác nhau.[18][19]

Hãng phim Fox[sửa | sửa mã nguồn]

Dấu tay và chân của Temple tại rạp Grauman's Chinese Theater

Hãng phim Educational Pictures tuyên bố phá sản vào năm 1933 nên Temple đã ký hợp đồng với hãng sản xuất phim Fox vào tháng 2 năm 1934 1934.[20] Bà tham gia những vai nho nhỏ và được hai hãng phim Paramount và Warner Bros mời đóng các cảnh ngắn.[21] Tháng 4 năm 1934, vai diễn đột phá của Shirley trongStand Up and Cheer! đã tạo nên thành công lớn.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Edwards 15,17
  2. ^ a b Windeler 16
  3. ^ Edwards 15
  4. ^ Burdick 3
  5. ^ Edwards 29–30
  6. ^ Windeler 17
  7. ^ Burdick 6
  8. ^ Edwards 26
  9. ^ Edwards 31
  10. ^ Black 14
  11. ^ Edwards 31–4
  12. ^ Windeler 111
  13. ^ Windeler 113,115,122
  14. ^ Black 15
  15. ^ Edwards 36
  16. ^ Black 28
  17. ^ Edwards 37,366
  18. ^ Edwards 267–9
  19. ^ Windeler 122
  20. ^ Black 31
  21. ^ Edwards 370–4

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Vì Temple hiếm khi dùng tên đệm là Jane nên giấy khai sinh của bà chỉ ghi tắt là "Shirley Temple". Giấy khai sinh đã được thay đổi năm sinh khi bà ký hợp với Fox năm 1934 để có thể kéo dài tuổi nhi đồng của bà thêm một chút và tiếp tục hoạt động với tư cách sao nhí, từ đó năm sinh đổi từ 1928 xuống 1929. Thậm chí cả nhật ký sơ sinh cũng được thay đổi. Bà từng thừa nhận điều này vào năm 21 tuổi (Burdick 5; Edwards 23n,43n).

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Giải thưởng
Tiền nhiệm:
Không
Giải Oscar cho thiếu nhi
1934
Kế nhiệm:
Deanna Durbin & Mickey Rooney
Tiền nhiệm:
Fred L. Hadsel
Đại sứ Hoa Kỳ ở Ghana
1974 – 1976
Kế nhiệm:
Robert P. Smith
Tiền nhiệm:
Julian Martin Niemczyk
Đại sứ Hoa Kỳ ở Tiệp Khắc
1989 – 1992
Kế nhiệm:
Adrian A. Basora
Giải thưởng
Tiền nhiệm:
James Garner
Giải Thành tựu trọn đời của Viện phim Mỹ
2005
Kế nhiệm:
Julie Andrews