Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lý quý nhân (Bắc Ngụy Văn Thành Đế)”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Thêm bản mẫu Độ nổi bật hoặc Afd Soạn thảo trực quan
Thẻ: Soạn thảo trực quan Liên kết định hướng
 
(Không hiển thị 16 phiên bản của 3 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
{{Đnb|2=Không nguồn, địa vị không cao?|date=tháng 1 2022}}
|tên = Văn Thành Nguyên hoàng hậu

|tên gốc = 文成元皇后
'''Lý Quý nhân''' ([[chữ Hán]]: 李贵人; ? - [[456]]), là [[phi tần]] của [[Bắc Ngụy Văn Thành Đế]] trong [[lịch sử Trung Quốc]]. Bà sinh ra [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế]] và bị xử tử vì đạo luật của hậu cung Bắc Ngụy.
|tước vị = [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế]] [[mẹ|sinh mẫu]]
|hình =
|chồng = Vĩnh Xương vương Thác Bạt Nhân<br>[[Bắc Ngụy Văn Thành Đế]] Thác Bạt Tuấn
|con cái = [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế]] Thác Bạt Hoằng
|tước hiệu = Lý quý nhân (李贵人)
|thụy hiệu = <font color = "grey">Văn Thành Nguyên hoàng hậu<br>(文成元皇后)</font>
|sinh =
|nơi sinh =
|mất = [[456]]
|nơi mất =
|nơi an táng =
}}
'''Lý quý nhân''' ([[chữ Hán]]: 李贵人; ? - [[456]]), là [[phi tần]] của [[Bắc Ngụy Văn Thành Đế]], hoàng đế [[Bắc Ngụy]] trong [[lịch sử Trung Quốc]]. Bà sinh mẫu của [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế]], vì đạo luật của hậu cung Bắc Ngụy bà bị xử tử khi Hiến Văn Đế được chọn làm người kế vị.


== Tiểu sử ==
== Tiểu sử ==
Lý thị là con gái của gia đình họ Vương ở vùng Đốn Khâu, huyện Mông, Lương quốc. [[Ngụy thư]] không cho biết rõ về thời trẻ của bà. Lúc trưởng thành, Lý thị có dung mạo xinh đẹp nên được gả làm vợ của Vĩnh Xương vương [[Thác Bạt Nhân]]. Không lâu sau, Nhân phạm tội mưu phản nên bị giết chết, người trong nhà đều bị đưa vào Bành Thành làm phục dịch, trong đó có cả . Khi Lý thị bị đưa vào cung thì [[Bắc Ngụy Văn Thành Đế]] đang ở trên lầu, nhìn thấy vẻ đẹp của bà, nên rất say mê. Không bao lâu sau, bà được Văn Thành Đế cho triệu kiến và lâm hạnh ở Trai Khố.
Lý thị là con gái của gia đình [[Vương (họ)|họ Vương]] ở vùng Đốn Khâu, huyện Mông, Lương quốc. [[Ngụy thư]] không cho biết rõ về thời trẻ của bà. Lúc trưởng thành, Lý thị có dung mạo xinh đẹp nên được gả làm vợ của Vĩnh Xương vương [[Thác Bạt Nhân]]. Không lâu sau, Thác Bạt Nhân phạm tội mưu phản nên bị giết, người trong nhà đều bị đưa vào Bành Thành làm phục dịch, trong đó có thị. Lý thị bị đưa vào cung khi [[Bắc Ngụy Văn Thành Đế]] đang ở trên lầu, nhìn thấy vẻ đẹp của bà, Văn Thành Đế rất say mê. Không bao lâu sau, bà được triệu kiến và lâm hạnh ở Trai Khố.


Năm [[453]], Lý thị hạ sinh cho Văn Thành Đế hoàng tử trưởng [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế|Thác Bạt Hoành]], do đó được phong làm [[Quý nhân]]. Đến năm [[456]], khi Thác Bạt Hoằng trở thành [[Thái tử]], Lý quý nhân bị ép tự sát do quy định ''tử quý mẫu tử'' trong hậu cung [[Bắc Ngụy]].
Năm [[453]], Lý thị hạ sinh cho Văn Thành Đế hoàng tử trưởng [[Bắc Ngụy Hiến Văn Đế|Thác Bạt Hoằng]], do đó được phong làm [[Quý nhân]]. Đến năm [[456]], khi Thác Bạt Hoằng trở thành [[Thái tử]], Lý quý nhân bị ép tự vẫn theo quy định ''tử quý mẫu tử'' trong hậu cung [[Bắc Ngụy]]<ref>Chế độ này nhằm tránh việc thái hậu chuyên quyền về sau</ref>.


Về sau, Thác Bạt Hoằng đăng cơ, tức Hiến Văn Đế. Bà được truy tôn thụy hiệu là '''Văn Thành Nguyên hoàng hậu''' (文成元皇后) và [[Thờ cúng|thờ phụng]] ở [[Thái miếu]]<ref>《魏书·卷十三·列传第一》:文成元皇后李氏,梁国蒙县人,顿丘王峻之妹也。后之生也,有异于常,父方叔恒言此女当大贵。及长,姿质美丽。世祖南征,永昌王仁出寿春,军至后宅,因得后。及仁镇长安,遇事诛,后与其家人送平城宫。高宗登白楼望见,美之,谓左右曰:“此妇人佳乎?”左右咸曰“然”。乃下台,后得幸于斋库中,遂有娠。常太后后问后,后云:“为帝所幸,仍有娠。”时守库者亦私书壁记之,别加验问,皆相符同。及生显祖,拜贵人。太安二年,太后令依故事,令后具条记在南兄弟及引所结宗兄洪之,悉以付托。临诀,每一称兄弟,辄拊胸恸泣,遂薨。后谥曰元皇后,葬金陵,配飨太庙。</ref><ref>《北史·卷十三·列传第一》:文成元皇后李氏,梁国蒙县人,顿丘王峻之妹也。后之生也,有异于常。父方叔,恒言此女当大贵。及长,姿质美丽。太武南征,永昌王仁出寿春,军至后宅,因得后。及仁镇长安,遇事诛,后与其家人送平城宫。高祖登白楼望见,美之。乃下台,后得幸于斋库中,遂有娠。常太后后问后,知之,时守库者亦私书于壁记之,别加验问,皆符同。及生献文,拜贵人。太安二年,太后令依故事。令后具条记在南兄弟,及引所结宗兄洪之,悉以付托。临决,每一称兄弟,拊胸恸泣,遂薨。后谥曰元皇后,葬金陵,配飨太庙。</ref>.
Về sau, Thác Bạt Hoằng lên ngôi Hiến Văn Đế đã cho truy tôn bà làm Hoàng hậu, thụy là '''Văn Thành Nguyên hoàng hậu''' (文成元皇后).


== Xem thêm ==
== Xem thêm ==
Dòng 16: Dòng 29:
== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}
<small>
* [[Ngụy thư]]
* 《[[Ngụy thư]]》- Quyển 13, Liệt truyện 1, "''Hoàng hậu truyện''"
* [[Bắc sử]]
* 《[[Bắc sử]]》- Quyển 13, Liệt truyện 1, "''Hậu phi truyện thượng''"</small>


{{Hoàng hậu Bắc Ngụy}}
{{Hoàng hậu Bắc Ngụy}}
Dòng 23: Dòng 37:
{{sơ khai}}
{{sơ khai}}


[[Thể loại:Năm sinh không rõ]]
[[Thể loại:Mất năm 456]]
[[Thể loại:Phi tần Bắc Ngụy]]
[[Thể loại:Phi tần Bắc Ngụy]]

Bản mới nhất lúc 20:11, ngày 25 tháng 2 năm 2023

Văn Thành Nguyên hoàng hậu
文成元皇后
Bắc Ngụy Hiến Văn Đế sinh mẫu
Thông tin chung
Mất456
Phu quânVĩnh Xương vương Thác Bạt Nhân
Bắc Ngụy Văn Thành Đế Thác Bạt Tuấn
Hậu duệBắc Ngụy Hiến Văn Đế Thác Bạt Hoằng
Thụy hiệu
Văn Thành Nguyên hoàng hậu
(文成元皇后)
Tước hiệuLý quý nhân (李贵人)

Lý quý nhân (chữ Hán: 李贵人; ? - 456), là phi tần của Bắc Ngụy Văn Thành Đế, hoàng đế Bắc Ngụy trong lịch sử Trung Quốc. Bà là sinh mẫu của Bắc Ngụy Hiến Văn Đế, vì đạo luật của hậu cung Bắc Ngụy bà bị xử tử khi Hiến Văn Đế được chọn làm người kế vị.

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Lý thị là con gái của gia đình họ Vương ở vùng Đốn Khâu, huyện Mông, Lương quốc. Ngụy thư không cho biết rõ về thời trẻ của bà. Lúc trưởng thành, Lý thị có dung mạo xinh đẹp nên được gả làm vợ của Vĩnh Xương vương Thác Bạt Nhân. Không lâu sau, Thác Bạt Nhân phạm tội mưu phản nên bị giết, người trong nhà đều bị đưa vào Bành Thành làm phục dịch, trong đó có Lý thị. Lý thị bị đưa vào cung khi Bắc Ngụy Văn Thành Đế đang ở trên lầu, nhìn thấy vẻ đẹp của bà, Văn Thành Đế rất say mê. Không bao lâu sau, bà được triệu kiến và lâm hạnh ở Trai Khố.

Năm 453, Lý thị hạ sinh cho Văn Thành Đế hoàng tử trưởng Thác Bạt Hoằng, do đó được phong làm Quý nhân. Đến năm 456, khi Thác Bạt Hoằng trở thành Thái tử, Lý quý nhân bị ép tự vẫn theo quy định tử quý mẫu tử trong hậu cung Bắc Ngụy[1].

Về sau, Thác Bạt Hoằng đăng cơ, tức Hiến Văn Đế. Bà được truy tôn thụy hiệu là Văn Thành Nguyên hoàng hậu (文成元皇后) và thờ phụngThái miếu[2][3].

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Chế độ này nhằm tránh việc thái hậu chuyên quyền về sau
  2. ^ 《魏书·卷十三·列传第一》:文成元皇后李氏,梁国蒙县人,顿丘王峻之妹也。后之生也,有异于常,父方叔恒言此女当大贵。及长,姿质美丽。世祖南征,永昌王仁出寿春,军至后宅,因得后。及仁镇长安,遇事诛,后与其家人送平城宫。高宗登白楼望见,美之,谓左右曰:“此妇人佳乎?”左右咸曰“然”。乃下台,后得幸于斋库中,遂有娠。常太后后问后,后云:“为帝所幸,仍有娠。”时守库者亦私书壁记之,别加验问,皆相符同。及生显祖,拜贵人。太安二年,太后令依故事,令后具条记在南兄弟及引所结宗兄洪之,悉以付托。临诀,每一称兄弟,辄拊胸恸泣,遂薨。后谥曰元皇后,葬金陵,配飨太庙。
  3. ^ 《北史·卷十三·列传第一》:文成元皇后李氏,梁国蒙县人,顿丘王峻之妹也。后之生也,有异于常。父方叔,恒言此女当大贵。及长,姿质美丽。太武南征,永昌王仁出寿春,军至后宅,因得后。及仁镇长安,遇事诛,后与其家人送平城宫。高祖登白楼望见,美之。乃下台,后得幸于斋库中,遂有娠。常太后后问后,知之,时守库者亦私书于壁记之,别加验问,皆符同。及生献文,拜贵人。太安二年,太后令依故事。令后具条记在南兄弟,及引所结宗兄洪之,悉以付托。临决,每一称兄弟,拊胸恸泣,遂薨。后谥曰元皇后,葬金陵,配飨太庙。

  • Ngụy thư》- Quyển 13, Liệt truyện 1, "Hoàng hậu truyện"
  • Bắc sử》- Quyển 13, Liệt truyện 1, "Hậu phi truyện thượng"