Đạ Tẻh

Đạ Tẻh
Huyện
Huyện Đạ Tẻh
Biểu trưng
Hành chính
Quốc gia Việt Nam
VùngTây Nguyên
TỉnhLâm Đồng
Huyện lỵthị trấn Đạ Tẻh
Phân chia hành chính1 thị trấn, 8 xã
Địa lý
Tọa độ: 11°33′46″B 107°32′00″Đ / 11,562778°B 107,533333°Đ / 11.562778; 107.533333
MapBản đồ huyện Đạ Tẻh
Đạ Tẻh trên bản đồ Việt Nam
Đạ Tẻh
Đạ Tẻh
Vị trí huyện Đạ Tẻh trên bản đồ Việt Nam
Diện tích527,9 km²
Dân số (2022)
Tổng cộng57.194 người[1]
Mật độ82 người/km²
Dân tộcMạ, Kinh, Tày, Nùng
Khác
Mã hành chính682[2]
Biển số xe49-M1 xxx.xx 49-AM xxx.xx
Websitedateh.lamdong.gov.vn

Đạ Tẻh là một huyện miền núi nằm ở phía tây nam tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam.

Vị trí địa lý[sửa | sửa mã nguồn]

Huyện nằm ở trên vùng tiếp giáp giữa cao nguyên Di Linh và vùng Đông Nam Bộ, có vị trí địa lý:

Hành chính[sửa | sửa mã nguồn]

Huyện Đạ Tẻh có 9 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Đạ Tẻh (huyện lỵ) và 8 xã: An Nhơn, Đạ Kho, Đạ Lây, Đạ Pal, Mỹ Đức, Quảng Trị, Quốc Oai, Triệu Hải.

Địa hình[sửa | sửa mã nguồn]

Là một trong những huyện nằm trong vùng tiếp giáp cao nguyên Bảo Lộc-Di Linh và khu vực Đông Nam Bộ, thực chất đây là một bình nguyên, Đạ Tẻh có độ cao trung bình 100-300m so với mặt biển. Đỉnh núi cao nhất trong huyện là núi Đăng Lu Gu ở phía Đông với 708m. Đạ Tẻh có 2 sông chính là Đạ Nha dài 50 km và sông Đạ Tẻh dài 30 km chảy ra sông Đồng Nai.

Đạ Tẻh có thác Đakala (Đạ Bin) và thác Triệu Hải. Rừng Đạ Tẻh tiếp giáp một phần với rừng Cát Lộc thuộc huyện Cát Tiên, có nhiều thú quý hiếm như: voi, sơn dương, khỉ, tê giác,… Tuy nhiên, nơi đây lại xảy ra vụ phá rừng nghiêm trọng xảy ra tại huyện Đạ Tẻh nằm trong tiểu khu 543 thuộc địa bàn thôn Tôn K’Long- xã Quảng Trị.[3]

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Đạ Tẻh có quá trình hình thành và phát triển gắn liền với các huyện lân cận trên cao nguyên Bảo Lộc. Khi mới bắt đầu phát hiện ra vùng đất này, người Pháp gọi chung cho cả vùng là B’lao. Năm 1899, Pháp lập tỉnh Đồng Nai Thượng, bao gồm toàn bộ phần đất nằm trên cao nguyên Bảo Lộc-Di Linh và một phần của cao nguyên Lang Biang. Năm 1905, tỉnh Đồng Nai Thượng bị giải thể, đất đai sáp nhập vào tỉnh Bình Thuận. Năm 1920, tỉnh Đồng Nai Thượng được tái lập.

Thời Việt Nam Cộng hoà, vùng đất Đạ Tẻh thuộc quận Bảo Lộc của tỉnh Lâm Đồng. Về phía chính quyền cách mạng, trước năm 1975, huyện Đạ Tẻh ngày nay nằm trong vùng căn cứ địa cách mạng tỉnh Lâm Đồng, giữa hành lang chiến lược các tỉnh: Ninh Thuận, Bình Tuy, Lâm Đồng, Đồng Nai, Phước Long, Đắk Lắk, còn được gọi là K4.

Sau năm 1975, K4 được sáp nhập vào huyện Bảo Lộc, vùng đất Đạ Tẻh ngày nay được gọi là xã Lộc Trung.

Từ giữa năm 1976, thực hiện chủ trương của Nhà nước trong việc bố trí và điều động dân cư, xây dựng vùng kinh tế mới, xã Lộc Trung được quy hoạch là địa bàn đón dân xây dựng kinh tế mới của tỉnh Lâm Đồng. Lực lượng tiền trạm và thanh niên xung phong của các địa phương như Thường Tín, Ứng Hòa (tỉnh Hà Sơn Bình cũ) và người dân thành phố Huế đã đến xây dựng vùng kinh tế mới.

Đến năm 1978, người dân các huyện: Triệu Hải (Quảng Trị); An Nhơn, Hoài Nhơn (Bình Định); Thạch Thất, Mỹ Đức, Quốc Oai, Phú Xuyên, Thường Tín (Hà Sơn Bình); Xuân Thủy, Hải Hậu, Thanh Liêm, Hoa Lư (Hà Nam Ninh); Hương Phú, Hương Điền (Bình Trị Thiên) đã đến xây dựng vùng kinh tế mới.

Năm 1979, tách một phần huyện Bảo Lộc, trong đó có xã Lộc Trung để thành lập huyện Đạ Huoai.

Ngày 6 tháng 6 năm 1986, chia huyện Đạ Huoai thành 3 huyện: Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên. Huyện Đạ Tẻh khi có thị trấn Đạ Tẻh và 9 xã: An Nhơn, Đạ Kho, Đạ Lây, Hà Đông, Hương Lâm, Mỹ Đức, Quảng Trị, Quốc Oai, Triệu Hải.

Ngày 31 tháng 12 năm 2002, chia xã Triệu Hải thành 2 xã: Triệu Hải và Đạ Pal.

Ngày 1 tháng 1 năm 2020, sáp nhập xã Hà Đông vào xã Mỹ Đức và sáp nhập xã Hương Lâm vào xã Đạ Lây.[4]

Kinh tế - xã hội[sửa | sửa mã nguồn]

Đạ Tẻh là huyện mới thành lập từ chính sách di dân mở khu kinh tế mới. Cho đến nay, kinh tế huyện chủ yếu vẫn dựa vào nông lâm nghiệp. Năm 1999, toàn huyện 7.461ha diện tích trồng cây lương thực. Trong đó, thế mạnh của huyện là cây lúa. Số lượng đàn bò là 5.395 con, đàn lợn là 8.088 con. Các ngành nghề thủ công nghiệp, khai thác lâm sản phụ làm đũa tre, tăm nhang, vật liệu xây dựng tiếp tục phát triển.

Những năm gần đây, cùng với phát triển kinh tế, mạng lưới giao thông cũng không ngừng được cải thiện. Thị trấn Đạ Tẻh nằm trên trục đường 721 nối liền quốc lộ 20 với huyện Cát Tiên. Đường giao thông đã cơ bản thông suốt bảo đảm cho việc đi lại từ huyện về các xã nông thôn.

Trên địa bàn huyện có nhiều thắng cảnh đẹp, là điều kiện để phát triển du lịch, dịch vụ. Đến đây, du khách có thể tham quan thác Đạ K’Lả (Đạ Bin) cao hơn 50m, phía trên có 6 thác giật cấp, đứng xa hàng chục ki lô mét vẫn có thể nhìn thấy. Phía trên thác là khu rừng rậm với những lũng nước sâu trong vắt có thể hình thành những hồ bơi thơ mộng và có thể là vệ tinh của khu du lịch Đam Bri, thành phố Bảo Lộc. Hồ Đạ Tẻh rộng 21.000ha, cách trung tâm huyện 9 km. Đây không chỉ là công trình thủy lợi mà còn là một điểm đến rất thú vị dành cho khách du lịch.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Kết quả toàn bộ Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019” (PDF). Tổng cục Thống kê.
  2. ^ Tổng cục Thống kê
  3. ^ “Lâm Đồng: Điều tra vụ phá rừng nghiêm trọng ở Đạ Tẻh”. Pháp luật Việt Nam. 28 tháng 6 năm 2017. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2021.
  4. ^ “Nghị quyết số 833/NQ-UBTVQH14 năm 2019 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Lâm Đồng”.