Khác biệt giữa bản sửa đổi của “A-hàm”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 14: Dòng 14:
#[[Tăng nhất a-hàm]] (zh. 增壹阿含, sa. ''ekottarikāgama'').
#[[Tăng nhất a-hàm]] (zh. 增壹阿含, sa. ''ekottarikāgama'').


A-hàm tập hợp các giáo lí cơ bản của [[Tiểu thừa]] mà Phật đã từng thuyết giảng như [[Tứ diệu đế]], [[Bát chính đạo]], [[Duyên khởi]], [[Nghiệp]]... Các Bộ kinh thuộc văn hệ Pali của Tiểu thừa phần lớn đều trùng hợp với A-hàm, nhưng Bộ kinh thì có thêm phần thứ năm thì được gọi là [[Tiểu bộ kinh]] (pi. ''khuddaka-nikāya'').
A-hàm tập hợp các giáo lí cơ bản của [[Tiểu thừa]] mà Phật đã từng thuyết giảng như [[Tứ diệu đế]], [[Bát chính đạo]], [[Thập nhị nhân duyên]], [[Duyên khởi]], [[Nghiệp]]... Các Bộ kinh thuộc văn hệ Pali của Tiểu thừa phần lớn đều trùng hợp với A-hàm, nhưng Bộ kinh thì có thêm phần thứ năm thì được gọi là [[Tiểu bộ kinh]] (pi. ''khuddaka-nikāya'').


==Tham khảo==
==Tham khảo==

Phiên bản lúc 14:32, ngày 15 tháng 12 năm 2009

Bản mẫu:Thánh điển Phật giáo A-hàm (zh. 阿含, 阿鋡, sa., pi. āgama) là tên phiên âm Hán-Việt, được đặt cho các bộ kinh căn bản của Phật giáo viết bằng Phạn văn, nội dung giống các Bộ kinh (pi. nikāya) thuộc văn hệ Pali.

Từ nguyên

Trong Hán tạng, āgama có những cách phiên âm khác của: A-cấp-ma (zh. 阿笈摩), A-già-ma (zh. 阿伽摩), A-hàm-mộ (zh. 阿鋡暮), và được dịch ý là Pháp quy (法歸), Pháp bản (法本), Pháp tạng (法藏), Giáo pháp (教法) nghĩa là muôn pháp đều quy về nơi vô lậu, căn bổn, Giáo phần (教分), Chủng chủng thuyết (種種說), Vô tỉ pháp (無比法) nghĩa là cái pháp mầu nhiệm không lấy gì so sánh được, Truyền giáo (傳教), Tịnh giáo (淨教), Thú vô (趣無), Giáo (教), Truyền (傳), Quy (歸), Lai (來), Tàng (藏).

Các học giả hiện đại giải nghĩa thuật ngữ āgama từ gốc ā√gam tiếng Phạnđi đến và dịch là Thú quy (趣歸), Tri thức (知識), Thánh ngôn (聖言), Thánh huấn tập (聖訓集) hoặc chung là kinh điển (經典), là những gì được mang đến, truyền đến ngày nay.

Bốn bộ A-hàm

Có bốn bộ A-hàm:

  1. Trường a-hàm (zh. 長阿含, sa. dīrghāgama) gồm 30 bản kinh;
  2. Trung a-hàm (zh. 中阿含, sa. mādhyamāgama), tập trung về các vấn đề siêu nhiên;
  3. Tạp a-hàm (zh. 雜阿含, sa. saṃyuktāgama), với nhiều đề tài khác nhau như quán tưởng và thiền định;
  4. Tăng nhất a-hàm (zh. 增壹阿含, sa. ekottarikāgama).

A-hàm tập hợp các giáo lí cơ bản của Tiểu thừa mà Phật đã từng thuyết giảng như Tứ diệu đế, Bát chính đạo, Thập nhị nhân duyên, Duyên khởi, Nghiệp... Các Bộ kinh thuộc văn hệ Pali của Tiểu thừa phần lớn đều trùng hợp với A-hàm, nhưng Bộ kinh thì có thêm phần thứ năm thì được gọi là Tiểu bộ kinh (pi. khuddaka-nikāya).

Tham khảo

  • Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-Guang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ Điển. Phật Quang Đại Từ Điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988.)
  • Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.

Bản mẫu:Đang viết Phật học

Bảng các chữ viết tắt
bo.: Bod skad བོད་སྐད་, tiếng Tây Tạng | ja.: 日本語 tiếng Nhật | ko.: 한국어, tiếng Triều Tiên |
pi.: Pāli, tiếng Pali | sa.: Sanskrit संस्कृतम्, tiếng Phạn | zh.: 中文 chữ Hán