Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sách đỏ IUCN”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 68: Dòng 68:


=== 2012 ===
=== 2012 ===
'''Sách Đỏ năm 2012''' đã được phát hành ngày 19 tháng Bảy năm 2012 tại Hội nghị Thượng đỉnh Bảo tồn Thiên nhiên Trái Đất Rio lần thứ 20; đã có gần 2.000 loài mới được thêm vào, với 4 loài vào danh sách [[tuyệt chủng]], 2 danh sách khác lại được khám phá. [[Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế|IUCN]] đánh giá tổng cộng 63.837 loài trong đó tiết lộ 19.817 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng. Với 3.947 loài được mô tả như là "[[Loài cực kỳ nguy cấp|cực kỳ nguy cấp]]" và 5.766 là "nguy hiểm", trong khi hơn 10.000 loài được liệt kê là "dễ bị tổn thương". Đe dọa 41% các loài [[động vật lưỡng cư]], 33% các loài [[san hô]], 30% các loài [[Ngành Thông|cây lá kim]], 25% [[Lớp Thú|động vật có vú]], và 13% loài [[chim]]. Danh sách đỏ IUCN đã liệt kê 132 loài [[thực vật]] và [[động vật]] từ [[Ấn Độ]] là "[[Loài cực kỳ nguy cấp|Cực kỳ nguy cấp]]".<ref>[http://www.thehindu.com/sci-tech/energy-and-environment/article3551664.ece?homepage=true Red list has 132 species of plants, animals from India]</ref><ref>[http://edition.cnn.com/2012/06/19/world/rio-red-list-extinction-species/index.html Extinction threat 'a call to world leaders' at Rio Earth Summit]</ref><ref>[http://blogs.scientificamerican.com/extinction-countdown/2012/06/19/critically-endangered-purring-monkey-added-iucn-red-list/ Critically Endangered Purring Monkey and 1,900 Other Species Added to IUCN Red List]</ref><ref>[http://planetsave.com/2012/06/20/the-red-list-of-threatened-species-annual-report-released-video/ The Red List Of Threatened Species, Annual Report Released]</ref><ref>[http://www.globalpost.com/dispatch/news/science/wildlife-news/120619/iucn-red-list-update-2012 IUCN Red List update: Nearly 2,000 species added]</ref> 
'''Sách Đỏ năm 2012''' đã được phát hành ngày 19 tháng Bảy năm 2012 tại Hội nghị Thượng đỉnh Bảo tồn Thiên nhiên Trái Đất Rio lần thứ 20; đã có gần 2.000 loài mới được thêm vào, với 4 loài vào danh sách [[tuyệt chủng]], 2 danh sách khác lại được khám phá. [[Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế|IUCN]] đánh giá tổng cộng 63.837 loài trong đó tiết lộ 19.817 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng. Với 3.947 loài được mô tả như là "[[Loài cực kỳ nguy cấp|cực kỳ nguy cấp]]" và 5.766 là "nguy hiểm", trong khi hơn 10.000 loài được liệt kê là "dễ bị tổn thương". Đe dọa 41% các loài [[động vật lưỡng cư]], 33% các loài [[san hô]], 30% các loài [[Ngành Thông|cây lá kim]], 25% [[Lớp Thú|động vật có vú]], và 13% loài [[chim]]. Danh sách đỏ IUCN đã liệt kê 132 loài [[thực vật]] và [[động vật]] từ [[Ấn Độ]] là "[[Loài cực kỳ nguy cấp|Cực kỳ nguy cấp]]".<ref>[http://www.thehindu.com/sci-tech/energy-and-environment/article3551664.ece?homepage=true Red list has 132 species of plants, animals from India]</ref><ref>[http://edition.cnn.com/2012/06/19/world/rio-red-list-extinction-species/index.html Extinction threat 'a call to world leaders' at Rio Earth Summit]</ref><ref>[http://blogs.scientificamerican.com/extinction-countdown/2012/06/19/critically-endangered-purring-monkey-added-iucn-red-list/ Critically Endangered Purring Monkey and 1,900 Other Species Added to IUCN Red List]</ref><ref>[http://planetsave.com/2012/06/20/the-red-list-of-threatened-species-annual-report-released-video/ The Red List Of Threatened Species, Annual Report Released]</ref><ref>[http://www.globalpost.com/dispatch/news/science/wildlife-news/120619/iucn-red-list-update-2012 IUCN Red List update: Nearly 2,000 species added]</ref><ref>[http://www.wildlifeextra.com/go/news/iucn-2012.html#cr IUCN 2012 update - 4 species extinct – 2 rediscovered – Food security waning]</ref> 


== Các danh mục phân loại ==
== Các danh mục phân loại ==

Phiên bản lúc 05:53, ngày 11 tháng 12 năm 2016

Sách đỏ IUCN
Tập tin:IUCN Red List.jpg
Trụ sở chínhVương quốc Anh
Vùng phục vụ
Quốc tế
Ngôn ngữ chính
Tiếng Anh
Chủ quản
Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế
TC liên quanSpecies Survival Commission, Birdlife International, Tổ chức Bảo tồn Quốc tế, NatureServe, Botanic Gardens Conservation International, Royal Botanic Gardens, Đại học Texas A&M, Đại học Sapienza Rome, Zoological Society of London, Wildscreen
Trang webhttp://www.iucnredlist.org

Sách đỏ IUCN hay gọi tắt là Sách đỏ (tiếng AnhIUCN Red List of Threatened Species, IUCN Red List hay Red Data List) là danh sách về tình trạng bảo tồnđa dạng của các loài động vậtthực vật trên thế giới. Danh sách này được giám sát bởi Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, IUCN).

Dựa trên các tiêu chuẩn đánh giá tình trạng các loài của IUCN, chính phủ Việt Nam cũng công bố Sách đỏ Việt Nam để hướng dẫn, thúc đẩy công tác bảo vệ tài nguyên sinh vật thiên nhiên. Đây cũng là tài liệu khoa học dược sử dụng vào việc soạn thảo và ban hành các quy định, luật pháp của Nhà nước về bảo vệ tài nguyên sinh vật thiên nhiên, tính đa dạng sinh học và môi trường sinh thái.

Văn bản hiện hành

Sách đỏ IUCN công bố văn bản năm 2004 (Sách đỏ 2009) vào ngày 17 tháng 11, 2004. Văn bản này đã đánh giá tất cả 38.047 loài, cùng với 2.140 phân loài, giống, chiquần thể. Trong đó, 15.503 loài nằm trong tình trạng nguy cơ tuyệt chủng gồm 7.180 loài động vật, 8.321 loài thực vật, và 2 loài nấm.

Danh sách cũng công bố 784 loài loài tuyệt chủng được ghi nhận từ năm 1500. Như vậy là đã có thêm 18 loài tuyệt chủng so với bản danh sách năm 2000. Mỗi năm một số ít các loài tuyệt chủng lại được phát hiện và sắp xếp vào nhóm DD. Ví dụ, trong năm 2002 danh sách tuyệt chủng đã giảm xuống 759 trước khi tăng lên như hiện nay.

Phiên bản 2008 được phát hành ngày 6 tháng 10 năm 2008 trong Đại hội Bảo tồn Thế giới ở Barcelona có một số sửa đổi so với phiên bản 2007 và 2006.[1]

2006

Trong danh sách của Sách đỏ năm 2006, đã được phát hành vào ngày 04 tháng 5 năm 2006, đánh giá 40.168 loài, cộng thêm 2.160 phân loàigiống, , và nhóm động vật .

2007 

Vào ngày 12 tháng 9 năm 2007, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới (IUCN) đã công bố Sách đỏ IUCN năm 2007. Trong văn bản này, họ đã đưa ra phân loại của họ về cả khỉ đột phía tây (Gorilla Gorilla) và khỉ đột sông Cross (Gorilla Gorilla diehli ) từ nguy cơ tuyệt chủng đến cực kỳ nguy cấp, đó là hạng mục cuối cùng trước khi bị tuyệt chủng trong tự nhiên, do Ebola Virus và những kẻ săn bắt trộm, cùng với các yếu tố khác. Russ Mittermeier, giám đốc IUCN của Thụy Sĩ dựa trên Bộ linh trưởng, chuyên gia của IUCN, nói rằng có 16.306 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng, nhiều hơn 188 loài so với năm 2006 (tổng cộng 41.415 loài trong Sách Đỏ). Danh sách đỏ bao gồm đười ươi Sumatra (Pongo abelii) trong hạng mục Cực kỳ nguy cấp và đười ươi Borneo (Pongo pygmaeus) ở hạng mục Nguy cấp.

2008

Sách Đỏ năm 2008 đã được phát hành vào ngày 6 tháng 10 năm 2008, tại Hội nghị Bảo tồn Thế giới IUCN diễn ra tại Barcelona, và đã khẳng định được một "cuộc khủng hoảng tuyệt chủng", với gần như một trong bốn động vật có vú có nguy cơ biến mất mãi mãi. Nghiên cứu này cho thấy ít nhất 1.141 trong 5.487 động vật có vú trên Trái đất được biết là đang bị đe dọa tuyệt chủng nguy cơ rát cao, và 836 loài được liệt kê như Thiếu dữ liệu .

2012

Sách Đỏ năm 2012 đã được phát hành ngày 19 tháng Bảy năm 2012 tại Hội nghị Thượng đỉnh Bảo tồn Thiên nhiên Trái Đất Rio lần thứ 20; đã có gần 2.000 loài mới được thêm vào, với 4 loài vào danh sách tuyệt chủng, 2 danh sách khác lại được khám phá. IUCN đánh giá tổng cộng 63.837 loài trong đó tiết lộ 19.817 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng. Với 3.947 loài được mô tả như là "cực kỳ nguy cấp" và 5.766 là "nguy hiểm", trong khi hơn 10.000 loài được liệt kê là "dễ bị tổn thương". Đe dọa 41% các loài động vật lưỡng cư, 33% các loài san hô, 30% các loài cây lá kim, 25% động vật có vú, và 13% loài chim. Danh sách đỏ IUCN đã liệt kê 132 loài thực vậtđộng vật từ Ấn Độ là "Cực kỳ nguy cấp".[2][3][4][5][6][7] 

Các danh mục phân loại

Tình trạng bảo tồn
Bufo periglenes, Golden Toad, đã được ghi nhận lần cuối vào ngày 15 tháng 5 năm 1989
Tuyệt chủng
Bị đe dọa
Nguy cơ thấp

Danh mục khác

Chủ đề liên quan

IUCN Red List category abbreviations (version 3.1, 2001)

Các loài được xếp vào 9 bậc theo các tiêu chí về mức độ đe dọa tuyệt chủng như tốc độ suy thoái (rate of decline), kích thước quần thể (population size), phạm vi phân bố (area of geographic distribution), và mức độ phân tách quần thểkhu phân bố (degree of population and distribution fragmentation).

Tuyệt chủng

Tuyệt chủng (Extinct, EX) là một trạng thái bảo tồn của sinh vật được quy định trong Sách đỏ IUCN. Một loài hoặc dưới loài bị coi là tuyệt chủng khi có những bằng chứng chắc chắn rằng cá thể cuối cùng đã chết.

Tuyệt chủng trong tự nhiên

So sánh số lượng của các loài trong mỗi danh mục của Sách đỏ IUCN

Tuyệt chủng trong tự nhiên (tiếng Anh Extinct in the Wild, viết tắt EW) là một trạng thái bảo tồn của sinh vật. Một loài hoặc dưới loài bị coi là tuyệt chủng trong tự nhiên khi các cuộc khảo sát kỹ lưỡng ở sinh cảnh đã biết và hoặc sinh cảnh dự đoán, vào những thời gian thích hợp (theo ngày, mùa năm) xuyên suốt vùng phân bố lịch sử của loài đều không ghi nhận được cá thể nào. Các khảo sát nên vượt khung thời gian thích hợp cho vòng sống và dạng sống của đơn vị phân loại đó. Các cá thể của loài này chỉ còn được tìm thấy với số lượng rất ít trong sinh cảnh nhân tạo và phụ thuộc hoàn toàn vào chăm sóc của con người.

Cực kỳ nguy cấp

Cực kỳ nguy cấp (tiếng Anh: Critically Endangered, viết tắt CR) là một trạng thái bảo tồn của sinh vật. Một loài hoặc nòi được coi là cực kỳ nguy cấp khi nó phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao trong một tương lai rất gần, khi quần thể loài suy giảm đến 80% hoặc diện tích phân bố chỉ còn trên khoảng 100 km².

Nguy cấp

Nguy cấp (tiếng Anh: Endangered, viết tắt EN) là một trạng thái bảo tồn cua sinh vật. Một loài bị coi là Nguy cấp khi nó phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao trong một tương lai rất gần nhưng kém hơn mức cực kỳ nguy cấp.

Sắp nguy cấp

Sắp nguy cấp (tiếng Anh: Vulnerable, viết tắt VU) là một trạng thái bảo tồn của sinh vật. Một loài hoặc nòi bị đánh giá là Sắp nguy cấp khi nó không nằm trong 2 bậc CRNguy cấp (EN) nhưng phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên cao trong một tương lai không xa. Quần thể của chúng bị suy giảm 20% hoặc diện tích phân bố chỉ còn khoảng 20000.

Sắp bị đe dọa

là một trạng thái bảo tồn của sinh vật. Một loài hoặc nòi bị đánh giá là Sắp bị đe dọa khi nó sắp phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên cao trong một tương lai không xa.

Ít quan tâm

Là những loài ít được con người quan tâm hoặc không thỏa mãn đủ tiêu chí cần được bảo vệ trước nguy cơ tuyệt chủng.

Thiếu dữ liệu

Không được đánh giá

Trong tiêu chí đánh giá của IUCN năm 1994 thì có 8 bậc. Bậc Ít nguy cấp (Lower Risk, LR) bao gồm 3 nhóm nhỏ là Sắp bị đe doạ, Ít quan tâm, và Phụ thuộc bảo tồn (Conservation Dependent, CD) (nay gộp vào nhóm Sắp bị đe dọa).

Khi nói đến các loài, hay phân loài đang bị đe doạ, hoặc có nguy cơ tuyệt chủng thì có nghĩa là các loài thuộc bậc CE, EN, và VU.

Tham khảo

Xem thêm

Liên kết ngoài

(tiếng Việt)

(tiếng Anh)

Tham khảo