Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Albania”
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 34: | Dòng 34: | ||
'''Tiếng Albania''' ({{lang|sq|''shqip''}} {{IPA-sq|ʃcip|}} hay {{lang|sq|''gjuha shqipe''}} {{IPA-sq|ˈɟuha ˈʃcipɛ|}}) là một ngôn ngữ [[Hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|Ấn-Âu]] với hơn năm triệu người nói, chủ yếu sinh sống tại [[Albania]], [[Kosovo]], [[Cộng hòa Macedonia]], và [[Hy Lạp]],<ref name = Euromosaic/> và một số nơi có kiều dân Albania, gồm Montenegro và [[thung lũng Preševo]] của Serbia. Những cộng đồng có tuổi đời hàng thế kỷ của người Albania hiện diện rải rác ở Hy Lạp, [[Nam Ý]],<ref>http://www.minorityrights.org/1617/italy/albanians.html</ref> [[Sicilia]], và Ukraina.<ref>http://www.albanianlanguage.net/</ref> |
'''Tiếng Albania''' ({{lang|sq|''shqip''}} {{IPA-sq|ʃcip|}} hay {{lang|sq|''gjuha shqipe''}} {{IPA-sq|ˈɟuha ˈʃcipɛ|}}) là một ngôn ngữ [[Hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|Ấn-Âu]] với hơn năm triệu người nói, chủ yếu sinh sống tại [[Albania]], [[Kosovo]], [[Cộng hòa Macedonia]], và [[Hy Lạp]],<ref name = Euromosaic/> và một số nơi có kiều dân Albania, gồm Montenegro và [[thung lũng Preševo]] của Serbia. Những cộng đồng có tuổi đời hàng thế kỷ của người Albania hiện diện rải rác ở Hy Lạp, [[Nam Ý]],<ref>http://www.minorityrights.org/1617/italy/albanians.html</ref> [[Sicilia]], và Ukraina.<ref>http://www.albanianlanguage.net/</ref> |
||
== Lịch sử == |
|||
Tài liệu viết đầu tiên nhắc đến tiếng Albania là vào ngày 14 tháng 7 năm 1284 ở [[Dubrovnik]] (Croatia ngày nay), khi Matthew, nhân chứng một vụ án, nói "Tôi nghe thấy tiếng hét trên sườn núi tiếng Albania ({{lang-lat|Audivi unam vocem, clamantem in monte in lingua albanesca}}).<ref name="Hammond1976">{{cite book|author =Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond|title=Migrations and invasions in Greece and adjacent areas|url=https://books.google.com/books?id=O9saAAAAYAAJ|accessdate=23 January 2013|year=1976|publisher=Noyes Press|isbn=978-0-8155-5047-1|page=57}}</ref><ref name="Zeitschrift für Balkanologie">{{cite book|title=Zeitschrift für Balkanologie|url=https://books.google.com/books?id=iLkWAQAAMAAJ|accessdate=23 January 2013|year=1990|publisher=R. Trofenik|page=102}}</ref> Thu âm tiếng Albania đầu tiên được thực hiện bởi [[Norbert Jokl]] ngày 4 tháng 4 năm 1914 ở [[Vienna]].<ref name="Elsie2010">{{cite book|author =Robert Elsie|authorlink=Robert Elsie|title=Historical Dictionary of Albania|url=https://books.google.com/books?id=6inIiCF_930C&pg=PA216|accessdate=30 September 2013|year=2010|publisher=Rowman & Littlefield|isbn=978-0-8108-6188-6|page=216}}</ref> Trong khoảng thời gian 5 thế kỷ [[Albania Ottoman|người Ottoman ở Albania]], tiếng Albania không được công nhận chính thức cho đến năm 1909, khi [[Công nương Dibra]] quyết định cho phép trường học tiếng Albanian.<ref name="Torte">{{cite web|last=Torte|first=Rexhep|url=http://www.albaniapress.com/lajme/9518/Perfundoi-shenimi-i-100-vjetorit-te-Kongresit-te-Dibres.html|title=Përfundoi shënimi i 100-vjetorit të Kongresit të Dibrës|publisher=Albaniapress|date=2009-08-04}}</ref> |
|||
==Tham khảo== |
==Tham khảo== |
Phiên bản lúc 21:16, ngày 23 tháng 2 năm 2017
Tiếng Albania | |
---|---|
[Shqip] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (trợ giúp) | |
Phát âm | [ʃcip] |
Sử dụng tại | Albania, Kosovo, Macedonia, Montenegro, Serbia, Hy Lạp[1] và kiều dân Albania |
Tổng số người nói | 540 triệu (2011) |
Phân loại | Ấn-Âu
|
Phương ngữ | |
Hệ chữ viết | Latinh (biến thể tiếng Albania) Hệ chữ nổi tiếng Albania |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Albania Kosovo |
Ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại | |
Quy định bởi | Officially by the Social Sciences and Albanological Section of the Academy of Sciences of Albania |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-1 | sq |
alb (B) sqi (T) | |
ISO 639-3 | tùy trường hợp:aae – Arbëreshëaat – Arvanitikaaln – Ghegals – Tosk |
Glottolog | alba1267 [2] |
Linguasphere | 55-AAA-aaa to 55-AAA-ahe (25 varieties) |
Bản đồ phương ngữ của tiếng Albania | |
Tiếng Albania ([shqip] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (trợ giúp) [ʃcip] hay [gjuha shqipe] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (trợ giúp) [ˈɟuha ˈʃcipɛ]) là một ngôn ngữ Ấn-Âu với hơn năm triệu người nói, chủ yếu sinh sống tại Albania, Kosovo, Cộng hòa Macedonia, và Hy Lạp,[1] và một số nơi có kiều dân Albania, gồm Montenegro và thung lũng Preševo của Serbia. Những cộng đồng có tuổi đời hàng thế kỷ của người Albania hiện diện rải rác ở Hy Lạp, Nam Ý,[3] Sicilia, và Ukraina.[4]
Lịch sử
Tài liệu viết đầu tiên nhắc đến tiếng Albania là vào ngày 14 tháng 7 năm 1284 ở Dubrovnik (Croatia ngày nay), khi Matthew, nhân chứng một vụ án, nói "Tôi nghe thấy tiếng hét trên sườn núi tiếng Albania (tiếng Latinh: Audivi unam vocem, clamantem in monte in lingua albanesca).[5][6] Thu âm tiếng Albania đầu tiên được thực hiện bởi Norbert Jokl ngày 4 tháng 4 năm 1914 ở Vienna.[7] Trong khoảng thời gian 5 thế kỷ người Ottoman ở Albania, tiếng Albania không được công nhận chính thức cho đến năm 1909, khi Công nương Dibra quyết định cho phép trường học tiếng Albanian.[8]
Tham khảo
- ^ a b Euromosaic project (2006). “L'arvanite/albanais en Grèce” (bằng tiếng French). Brussels: European Commission. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2016.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Albanian”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ http://www.minorityrights.org/1617/italy/albanians.html
- ^ http://www.albanianlanguage.net/
- ^ Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond (1976). Migrations and invasions in Greece and adjacent areas. Noyes Press. tr. 57. ISBN 978-0-8155-5047-1. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013.
- ^ Zeitschrift für Balkanologie. R. Trofenik. 1990. tr. 102. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013.
- ^ Robert Elsie (2010). Historical Dictionary of Albania. Rowman & Littlefield. tr. 216. ISBN 978-0-8108-6188-6. Truy cập ngày 30 tháng 9 năm 2013.
- ^ Torte, Rexhep (4 tháng 8 năm 2009). “Përfundoi shënimi i 100-vjetorit të Kongresit të Dibrës”. Albaniapress.