Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trình Giảo Kim”
n Đã lùi lại sửa đổi của 113.167.228.60 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Diepphi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
| ⚫ | |||
{{chú thích trong bài}}{{wikify}} |
|||
| ⚫ | |||
== |
== Thân thế == |
||
Trình Giảo Kim xuất thân là người Tế Châu, trong gia đình võ tướng thế gia. Tằng tổ phụ là Trình Hưng, làm Tư mã Duyện Châu thời Bắc Tề. Tổ phụ là Trình Triết, làm Tư mã Tấn Châu thời Bắc Tề. Phụ thân là Trình Lâu, cũng làm nối nghiệp võ quan, sau được truy tặng hàm Doanh Châu Thứ sử. |
|||
Trình Giảo Kim là bạn thân của [[Tần Thúc Bảo]] từ thuở nhỏ. Khi ra trận ông sử dụng rìu làm vũ khí. Khi đánh nhau,3 búa đầu thì rất mạnh nhưng đến búa thứ 4 thì không được như vậy nữa{{fact}}. Ông tham gia khởi nghĩa ở Ngõa Cương và làm vua ở đó 3 năm. Khi [[Lý Mật (Tùy)|Lý Mật]] lên làm vua một thời gian thì ông không phục nên cùng với [[Tần Thúc Bảo]], sang Lạc Dương cùng [[Vương Thế Sung]] và [[Đan Hùng Tín]] (vốn là tướng cũ của [[Ngõa Cương quân]] đã bỏ đi trước đó). [[Từ Mậu Công]] sau khi hàng [[Đường]] đã giã dạng sang [[Lạc Dương]] chiêu hàng 3 người, Giảo Kim và [[Tần Thúc Bảo|Thúc Bảo]] theo về. Ông theo [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] đánh dẹp các phản vương khác. Khi về triều được phong làm Lỗ Quốc Công. Về sau ông còn được làm tướng giúp đỡ Tiết Nhân Quý chinh Đông, Tiết Đinh San chinh Tây. Ông là người sống thọ nhất trong 24 vị công thần [[Lăng Yên Các]]. |
|||
Trình Giảo Kim từ nhỏ đã luyện tập võ nghệ, từ thời thiếu niên đã nổi tiếng kiêu dũng, giỏi kỵ mã và sử dụng giáo dài rất thiện nghệ. Năm 610, thời [[Tùy Dạng đế]], đạo tặc nổi lên, Trình Giảo Kim chiêu mộ khoảng 100 người, lập đội vũ trang bảo vệ làng xóm. Sau ông gia nhập Ngõa Cương quân, được [[Lý Mật (Tùy)|Lý Mật]] trọng dụng, cho giữ chức Phiêu kỵ. Năm 618, Lý Mật và [[Vương Thế Sung]] quyết chiến. Ông cùng [[Bùi Hành Nghiễm]] được Lý Mật phái dẫn quân đi tăng viện cho [[Đan Hùng Tín]] nhưng bị quân của Vương Thế Sung đánh bại. Trình Giảo Kim bị truy binh dùng giáo dài đâm bị thương, nhưng ông vẫn đánh bại truy binh để trốn thoát. Suy khi Vương Thế Sung đánh bại hoàn toàn Lý Mật, đã thu nhận Trình Giảo Kim, phong làm Tướng quân, đối đãi rất hậu. Tuy nhiên, đến năm 619, vì nhận thấy Vương Thế Sung là người gian trá, Trình Giảo Kim cùng với bọn [[Tần Thúc Bảo]], [[Ngô Hắc Thát]], [[Ngưu Tiến Đạt]]... cả thảy 10 người bỏ đi theo về với nhà Đường. Ông được đưa về phủ Tần vương, giữ chức Tả tam thống quân. Từ đó, ông theo Tần vương [[Lý Thế Dân]], lần lượt đánh bại [[Tống Kim Cương]], [[Đậu Kiến Đức]], Vương Thế Sung... lập được nhiều công trạng, được phong làm Túc quốc công. |
|||
== Bị cách chức và đuổi về quê == |
== Bị cách chức và đuổi về quê == |
||
| Dòng 9: | Dòng 10: | ||
== Trở lại triều đình == |
== Trở lại triều đình == |
||
Hậu Hán Vương [[Lưu Hắc Thát]] tấn công ải [[Tử Kim]]. [[Đường Cao Tổ|Cao Tổ]] cho đi mời các tướng cũ về và thả [[Đường Thái Tông|Thế Dân]] ra.[[Đường Thái Tông|Dân]] chỉ huy Giảo Kim cùng [[Tần Thúc Bảo|Thúc Bảo]] và [[Uất Trì Cung]] dẹp được giặc. Về triều, Kim được phong là '''Lỗ Quốc Công'''. |
Hậu Hán Vương [[Lưu Hắc Thát]] tấn công ải [[Tử Kim]]. [[Đường Cao Tổ|Cao Tổ]] cho đi mời các tướng cũ về và thả [[Đường Thái Tông|Thế Dân]] ra. [[Đường Thái Tông|Dân]] chỉ huy Giảo Kim cùng [[Tần Thúc Bảo|Thúc Bảo]] và [[Uất Trì Cung]] dẹp được giặc. Về triều, Kim được phong là '''Lỗ Quốc Công'''. |
||
==Hình ảnh văn hóa== |
|||
| ⚫ | |||
Năm [[643]],<ref>[http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?lstype=2&dyna=%AD%F0&king=%A4%D3%A9v&reign=%ADs%C6%5B&yy=17&ycanzi=&mm=2&dd=28&dcanzi= 兩千年中西曆轉換<!-- Bot generated title -->]</ref> [[Đường Thái Tông]] ra lệnh cho họa sĩ [[Diêm Lập Bản]] vẽ tranh chân dung của 24 vị công thần khai quốc của nhà Đường lấy tên '''''Nhị thập tứ công thần đồ''''' (二十四功臣圖, ''Tranh vẽ 24 vị công thần'') để treo tại Lăng Yên các. Trình Giảo Kim được xếp vào gian ngoài. |
|||
Trong giai thoại dân gian, thường mô tả Trình Giảo Kim có thân hình to béo, sử dụng búa lớn (tam bản phủ) làm vũ khí. Khi ra trận, ông có tuyệt kỹ đánh 3 búa rất lợi hại, gần như vô địch. Tuy nhiên, nếu gặp cao thủ, đỡ được 3 búa này thì ông thất thế. Tuy nhiên, tài liệu sử không ghi nhận chi tiết này, mà chỉ ghi nhận ông dùng giáo dài (槊) để làm binh khí. Thậm chí tranh vẽ thờ trong Lăng Yên các cũng cho thấy ông là người có thể tạng trung bình. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
==Chú thích== |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{sơ khai nhân vật quân sự Trung Quốc}} |
{{sơ khai nhân vật quân sự Trung Quốc}} |
||
{{thời gian sống|589|665}} |
|||
[[Thể loại:Sinh 589]] |
|||
[[Thể loại:Mất 665]] |
|||
[[Thể loại:Nhân vật quân sự nhà Đường]] |
[[Thể loại:Nhân vật quân sự nhà Đường]] |
||
[[Thể loại:Khởi nghĩa cuối đời Tùy]] |
[[Thể loại:Khởi nghĩa cuối đời Tùy]] |
||
Phiên bản lúc 12:46, ngày 28 tháng 2 năm 2017
Trình Giảo Kim (chữ Hán: 程咬金; 589-665), tự Nghĩa Trinh (义贞), húy Tri Tiết (知節), là một đại tướng công thần khai quốc nhà Đường. Ông được xếp thứ 19 trong số 24 công thần được vẽ chân dung trên Lăng Yên các.
Thân thế
Trình Giảo Kim xuất thân là người Tế Châu, trong gia đình võ tướng thế gia. Tằng tổ phụ là Trình Hưng, làm Tư mã Duyện Châu thời Bắc Tề. Tổ phụ là Trình Triết, làm Tư mã Tấn Châu thời Bắc Tề. Phụ thân là Trình Lâu, cũng làm nối nghiệp võ quan, sau được truy tặng hàm Doanh Châu Thứ sử.
Trình Giảo Kim từ nhỏ đã luyện tập võ nghệ, từ thời thiếu niên đã nổi tiếng kiêu dũng, giỏi kỵ mã và sử dụng giáo dài rất thiện nghệ. Năm 610, thời Tùy Dạng đế, đạo tặc nổi lên, Trình Giảo Kim chiêu mộ khoảng 100 người, lập đội vũ trang bảo vệ làng xóm. Sau ông gia nhập Ngõa Cương quân, được Lý Mật trọng dụng, cho giữ chức Phiêu kỵ. Năm 618, Lý Mật và Vương Thế Sung quyết chiến. Ông cùng Bùi Hành Nghiễm được Lý Mật phái dẫn quân đi tăng viện cho Đan Hùng Tín nhưng bị quân của Vương Thế Sung đánh bại. Trình Giảo Kim bị truy binh dùng giáo dài đâm bị thương, nhưng ông vẫn đánh bại truy binh để trốn thoát. Suy khi Vương Thế Sung đánh bại hoàn toàn Lý Mật, đã thu nhận Trình Giảo Kim, phong làm Tướng quân, đối đãi rất hậu. Tuy nhiên, đến năm 619, vì nhận thấy Vương Thế Sung là người gian trá, Trình Giảo Kim cùng với bọn Tần Thúc Bảo, Ngô Hắc Thát, Ngưu Tiến Đạt... cả thảy 10 người bỏ đi theo về với nhà Đường. Ông được đưa về phủ Tần vương, giữ chức Tả tam thống quân. Từ đó, ông theo Tần vương Lý Thế Dân, lần lượt đánh bại Tống Kim Cương, Đậu Kiến Đức, Vương Thế Sung... lập được nhiều công trạng, được phong làm Túc quốc công.
Bị cách chức và đuổi về quê
Thái tử Lý Kiến Thành và Tề Vương Lý Nguyên Cát thông gian với Trương Phi, Doãn Phi rồi vu oan cho Tần Vương Lý Thế Dân. Cao Tổ nổi giận giam Lý Thế Dân vào ngục và đuổi các tướng thủ hạ của ông về quê (trừ Tần Thúc Bảo vì ông có ơn cứu mạng cả nhà Đường Cao Tổ) trong đó có Trình Giảo Kim.
Trở lại triều đình
Hậu Hán Vương Lưu Hắc Thát tấn công ải Tử Kim. Cao Tổ cho đi mời các tướng cũ về và thả Thế Dân ra. Dân chỉ huy Giảo Kim cùng Thúc Bảo và Uất Trì Cung dẹp được giặc. Về triều, Kim được phong là Lỗ Quốc Công.
Hình ảnh văn hóa
Năm 643,[1] Đường Thái Tông ra lệnh cho họa sĩ Diêm Lập Bản vẽ tranh chân dung của 24 vị công thần khai quốc của nhà Đường lấy tên Nhị thập tứ công thần đồ (二十四功臣圖, Tranh vẽ 24 vị công thần) để treo tại Lăng Yên các. Trình Giảo Kim được xếp vào gian ngoài.
Trong giai thoại dân gian, thường mô tả Trình Giảo Kim có thân hình to béo, sử dụng búa lớn (tam bản phủ) làm vũ khí. Khi ra trận, ông có tuyệt kỹ đánh 3 búa rất lợi hại, gần như vô địch. Tuy nhiên, nếu gặp cao thủ, đỡ được 3 búa này thì ông thất thế. Tuy nhiên, tài liệu sử không ghi nhận chi tiết này, mà chỉ ghi nhận ông dùng giáo dài (槊) để làm binh khí. Thậm chí tranh vẽ thờ trong Lăng Yên các cũng cho thấy ông là người có thể tạng trung bình.
Chú thích
Tham khảo
 |
Bài viết tiểu sử liên quan đến nhân vật quân sự Trung Quốc này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |