Hệ số UEFA

Hệ số UEFA trong bóng đá châu Âu được thống kê để sử dụng trong việc xếp hạng và xếp hạt giống trong các giải đấu quốc tế và cấp câu lạc bộ. Ra mắt vào năm 1979, hệ số này được UEFA, tổ chức quản lý bóng đá châu Âu tính toán.

Có ba loại hệ số được tính toán dành cho các giải đấu bóng đá nam:

• Hệ số đội tuyển quốc gia: dùng để xếp hạng các đội tuyển quốc gia, làm hạt giống cho vòng loại và vòng chung kết các giải vô địch châu Âu UEFA Euro
• Hệ số quốc gia: dùng để xếp hạng thành tích tập thể các câu lạc bộ của mỗi liên đoàn thành viên, xác định số xuất và vòng đấu các câu lạc bộ được tham dự Cup UEFA Champions League và Cup UEFA Europa League
• Hệ số câu lạc bộ: dùng để xếp hạng từng câu lạc bộ, làm hạt giống cho Cup UEFA Champions League và Cup UEFA Europa League

Mặc dù không được trình bày ở đây, hệ số UEFA cũng được thống kê theo phương pháp tương tự dành cho các giải đấu của nữ như giải vô địch châu Âu UEFA Euro nữ và Cup UEFA Champions League nữ, hay các giải trẻ như giải vô địch UEFA Euro U-21.

Hệ số đội tuyển quốc gia

Hệ số đội tuyển quốc gia của UEFA là kết quả thi đấu của từng đội tuyển quốc gia châu Âu và được duy nhất UEFA tính toán hai năm một lần vào tháng 11; hệ số được xác định vào thời điểm tất cả các quốc gia thành viên UEFA kết thúc vòng loại của World Cup hoặc giải vô địch châu Âu tiếp theo.

Mục đích của việc tính toán hệ số nhằm xác lập một bảng xếp hạng UEFA chính thức sử dụng làm căn cứ xếp hạt giống các quốc gia châu Âu, phục vụ cho việc bốc thăm các bảng vòng loại và vòng chung kết các giải vô địch châu Âu. Trước đây cho đến năm 2006, hệ số đội tuyển quốc gia UEFA cũng được dùng xếp hạt giống để bốc thăm các bảng vòng loại World Cup khu vực châu Âu, trong khi đó việc bốc thăm vòng chung kết World Cup lại sử dụng hạt giống căn cứ vào bảng xếp hạng FIFA chính thức. Lý do mà UEFA ngừng sử dụng hệ số đội tuyển quốc gia UEFA để xếp hạt giống cho các bảng vòng loại World Cup là bởi yêu cầu của FIFA chỉ sử dụng bảng xếp hạng FIFA trong việc xếp hạt giống các đợt bốc thăm liên quan đến vòng chung kết World Cup.

Phương pháp tính và xếp hạng cũ

được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2003 và dùng để xếp hạt giống cho vòng chung kết Euro 2004 và vòng loại World Cup 2006. Cho đến khi kết thúc vòng chung kết Euro 2008, hệ số đội tuyển quốc gia UEFA được tính bằng cách chia tất cả số điểm đạt được (ba điểm cho một trận thắng, một điểm cho một trận hòa) cho tất cả số trận đã đấu trong hai vòng loại gần nhất của giải vô địch thế giới hoặc giải vô địch châu Âu. Kết quả của vòng chung kết, các trận play-off và các trận giao hữu đều không được tính đến. Khi đó sẽ có trường hợp nếu một quốc gia không tham dự một trong hai vòng loại gần nhất do đã vượt qua vòng loại với tư cách chủ nhà thì chỉ có kết quả của một vòng loai được tính đến.

Nếu hai hoặc nhiều hơn đội tuyển quốc gia kết thúc với hệ số bằng nhau, tiêu chí xếp hạng sau đây được áp dụng:

1. Hệ số cao nhất của các trận đã đấu trong vòng loại gần nhất.
2. Hiệu số bàn thắng trung bình mỗi trận cao nhất, được tính bằng cách chia tổng hiệu số bàn thắng cho tổng số trận được xếp hạng.
3. Số bàn thắng trung bình ghi được mỗi trận cao nhất.
4. Số bàn thắng trung bình mỗi trận sân khách cao nhất.
5. Bốc thăm.

Ba kỳ cuối cùng UEFA sử dụng phương pháp tính này là vào các năm 2003, 2005 and 2007.

Phương pháp tính và xếp hạng hiện tại

Vào ngày 20 tháng 5 năm 2008, UEFA công bố thay đổi hệ thống xếp hạng hệ số. Bảng xếp hạng vẫn được tính hai năm một lần vào tháng 11 nhưng được tính theo hệ thống mới, giờ đây các đội tuyển giành được điểm xét hạng cho mỗi trận đã đấu trong cả chu kỳ đã kết thúc gần nhất (được xác định là tất cả các trận vòng loại và vòng chung kết) của cả giải vô địch thế giới và giải vô địch châu Âu, cộng thêm điểm xếp hạng cho mỗi trận đã đấu trong nửa chu kỳ gần nhất (được xác định là tất cả các trận đã đấu ở vòng loại). Điểm xét hạng của các trận đã đấu trong hai chu kỳ rưỡi trên sẽ được ghi nhận theo nguyên tắc dưới đây.

1. 10.000 điểm dành cho mỗi trận đã đấu bất kể kết quả của trận đấu.
2. Mỗi đội tuyển nhận thêm 30.000 điểm cho một trận thắng và 10.000 cho một trận hòa.
3. Trường hợp trận đấu phải quyết định bằng loạt đá penalty, số điểm được tính như một trận hòa trong đó đội thắng loạt đá penalty được nhận thêm 10.000 điểm.
4. Mỗi trận đấu tại vòng chung kết hoặc vòng play-off để xác định đội vượt qua vòng loại sẽ được thêm điểm thưởng, dao động từ 6.000 điểm cho vòng play-off hoặc vòng bảng World Cup đến 38.000 điểm cho trận chung kết.
5. Mỗi bàn thắng ghi được nhận được 501 điểm, mỗi bàn thua nhận được -500 điểm.
6. Hệ số được tính cho mỗi hai chu kỳ rưỡi bằng cách chia chia tổng số điểm đạt được cho tổng số trận đã đấu.
7. Khi tính toán hệ số trung bình của hai chu kỳ rưỡi, chu kỳ gần nhất và nửa chu kỳ sẽ được tính gấp đôi so với chu kỳ trước đó.
8. Cách tính đặc biệt được áp dụng cho các đội tuyển không tham dự một trong các vòng loại vì lý do là chủ nhà của vòng chung kết.

Xếp hạng cuối năm 2015

Hệ số năm 2015 để xác định đội hạt giống và các nhóm trong lễ bốc thăm vòng bảng Giải vô địch bóng đã châu Âu Euro 2016 được tính bằng trung bình như sau:

• 40% số điểm xét hạng trung bình mỗi trận nhận được từ Vòng loại Giải vô địch bóng đã châu Âu Euro 2016
• 40% số điểm xét hạng trung bình mỗi trận nhận được từ Vòng loại giải World Cup 2014 và Vòng chung kết Giải World Cup 2014
• 20% số điểm xét hạng trung bình mỗi trận nhận được từ Vòng loại Euro 2012 và Vòng chung kết Euro 2012.

Xếp hạng hạt giống các đội tuyển tham dự bốc thăm vòng bảng Giải vô địch châu Âu Euro 2016 căn cứ vào hệ số UEFA được xác định vào ngày 13 tháng 10 năm 2015 như dưới đây:

1.	Đức	40,236
2.	Tây Ban Nha	37,962
3.	Anh	35,963
4.	Bồ Đào Nha	35,138
5.	Bỉ	34,442
6.	Ý	34,345
7.	Hà Lan	33,679
8.	Pháp	33,599
9.	Nga	31,345
10.	Thụy Sĩ	31,254
11.	Áo	30,932
12.	Croatia	30,642
13.	Bosna và Hercegovina	30,367
14.	Ukraina	30,313

15.	Cộng hòa Séc	29,403
16.	Thụy Điển	29,028
17.	Ba Lan	28,306
18.	România	28,038
19.	Slovakia	27,171
20.	Hungary	27,142
21.	Đan Mạch	27,140
22.	Thổ Nhĩ Kỳ	27,033
23.	Cộng hòa Ireland	26,902
24.	Hy Lạp	26,654
25.	Na Uy	26,439
26.	Slovenia	25,441
27.	Iceland	25,388
28.	Wales	24,521

29.	Israel	24,162
30.	Scotland	23,259
31.	Albania	23,216
32.	Montenegro	22,971
33.	Bắc Ireland	22,961
34.	Serbia	22,127
35.	Phần Lan	21,181
36.	Bulgaria	20,766
37.	Armenia	19,476
38.	Estonia	19,429
39.	Litva	19,278
40.	Belarus	18,666
41.	Gruzia	17,786

42.	Azerbaijan	16,941
43.	Latvia	16,911
44.	Síp	16,898
45.	Moldova	16,621
46.	Bắc Macedonia	15,521
47.	Kazakhstan	14,101
48.	Luxembourg	13,821
49.	Liechtenstein	12,725
50.	Quần đảo Faroe	12,681
51.	Malta	11,310
52.	Andorra	8,520
53.	San Marino	8,110
54.	Gibraltar	7,300

Liên kết ngoài

• Official UEFA rankings
• League and club coefficients at xs4all.nl
• UEFA Access List
• UEFA Country Ranking