Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thành Hiếu Chiêu Hoàng hậu”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 60: Dòng 60:
Trong nội cung, [[Minh Tuyên Tông]] sủng ái [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Quý phi]], ghẻ lạnh [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] bèn phế truất [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] lập [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Quý phi]] làm [[Hoàng hậu]]. Tuyên Đức Hoàng thái hậu nhân từ và có cảm tình với [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]], chiếu cố [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] bị giam trong lãnh cung, nên thường triệu [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] đến Thanh Ninh cung (清寧宮). Khi dự yến, bà luôn để [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] ngồi trên [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Hoàng hậu]] luôn khiến [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Hoàng hậu]] không vui.
Trong nội cung, [[Minh Tuyên Tông]] sủng ái [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Quý phi]], ghẻ lạnh [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] bèn phế truất [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] lập [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Quý phi]] làm [[Hoàng hậu]]. Tuyên Đức Hoàng thái hậu nhân từ và có cảm tình với [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]], chiếu cố [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] bị giam trong lãnh cung, nên thường triệu [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] đến Thanh Ninh cung (清寧宮). Khi dự yến, bà luôn để [[Hồ Thiện Tường|Hồ Hoàng hậu]] ngồi trên [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Hoàng hậu]] luôn khiến [[Hiếu Cung Chương hoàng hậu|Tôn Hoàng hậu]] không vui.


== Chính Thống nhiếp chính ==
== Nhiếp chính ==
Năm Tuyên Đức thứ 10 ([[1435]]), Tuyên Tông hoàng đế băng hà, thọ 38 tuổi. Hoàng thái tử Chu Kỳ Trấn còn tuổi nhỏ, trong cung liền có tin đồn rằng Trương Thái hậu sẽ lập Tương vương [[Chu Chiêm Thiện]] làm Đế. Hoàng thái hậu ngay lập tức triệu quần thần đến [[cung Càn Thanh]], chỉ vào Thái tử mà khóc nói ''"Đây chính là Tân Thiên tử a!"'', triều thần hô van vạn tuế. Thái tử Chu Kỳ Trấn lúc đó mới 9 tuổi lên kế vị, tức [[Minh Anh Tông]].
Năm Tuyên Đức thứ 10 ([[1435]]), [[Minh Tuyên Tông]] băng hà, thọ 38 tuổi. [[Thái tử]] [[Chu Kỳ Trấn]] còn tuổi nhỏ, trong cung liền có tin đồn rằng Tuyên Đức Hoàng thái hậu sẽ lập Tương vương Chu Chiêm Thiện làm Tân đế. Tuyên Đức Hoàng thái hậu ngay lập tức triệu quần thần đến Càn Thanh cung, chỉ vào [[Thái tử]] mà khóc nói: ''"Đây chính là Tân Thiên tử a!"'', triều thần hô vang vạn tuế. [[Thái tử]] [[Chu Kỳ Trấn]] lúc đó mới 9 tuổi kế vị tức [[Minh Anh Tông]].


Trương Thái hậu được tôn làm [[Thái hoàng thái hậu]], vị Thái hoàng thái hậu đầu tiên của triều Minh. Vì [[Hoàng đế]] còn nhỏ tuổi, đại thần thỉnh cầu Thái hoàng thái hậu [[thùy liêm thính chính]], nhưng Trương Thái hậu nói:''"Không cần phá hư tổ tông phương pháp. Chỉ cần hủy bỏ những sự vụ không khẩn, tập trung giáo dục Hoàng đế, còn những việc quốc sự sẽ giao các Phụ chính đại thần hiệp trợ"''<ref>《明史·卷一百十三·列传第一》:宣宗崩,英宗方九岁,宫中讹言将召立襄王矣。太后趣召诸大臣至乾清宫,指太子泣曰:“此新天子也。”君臣呼万岁,浮言乃息。大臣请太后垂帘听政,太后曰:“毋坏祖宗法。第悉罢一切不急务。”时时勖帝向学,委任股肱,以故王振虽宠于帝,终太后世不敢专大政。”</ref>.
Tuyên Đức Hoàng thái hậu được tôn làm [[Thái hoàng thái hậu]], vị [[Thái hoàng thái hậu]] đầu tiên của triều đại [[nhà Minh]]. Vì [[Minh Anh Tông]] còn nhỏ tuổi, đại thần thỉnh cầu Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu thùy liêm thính chính nhưng nói: ''"Không cần phá hư tổ tông phương pháp. Chỉ cần hủy bỏ những sự vụ không khẩn, tập trung giáo dục Hoàng đế, còn những việc quốc sự sẽ giao các phụ chính đại thần hiệp trợ"''.


Trong thời gian nhiếp chính, Trương Thái hoàng thái hậu tỏ ra là người uyên bác, nuôi dạy Anh Tông trưởng thành, quản lý chính sự. Bà còn ức chế [[ngoại thích]], không cho các anh em dòng [[họ Trương]] được can dự triều chính, không xảy ra họa [[ngoại thích]] làm lũng đoạn triều đại, nhà Minh tiếp tục thời gian thịnh trị. Minh Anh Tông càng trưởng thành, ông càng sủng ái tin dùng thái giám [[Vương Chấn (hoạn quan)|Vương Chấn]]. Trương Thái hoàng thái hậu rất không vui lòng.
Trong thời gian nhiếp chính, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu tỏ ra là người uyên bác, nuôi dạy [[Minh Anh Tông]] trưởng thành, quản lý chính sự. Bà còn ức chế [[ngoại thích]], không cho các anh em dòng họ Trương được can dự triều chính, không xảy ra họa [[ngoại thích]] làm lũng đoạn triều đại, [[nhà Minh]] tiếp tục thời gian thịnh trị. [[Minh Anh Tông]] càng trưởng thành, ông càng sủng ái tin dùng thái giám ''Vương Chấn'' khiến rất không vui lòng.


Một ngày, Thái hậu ngự biệt điện, Anh Tông đứng ở phía Tây, các đại thần Anh quốc công [[Trương Phụ]], [[Dương Sĩ Kỳ]], [[Dương Vinh]], [[Dương Phổ (nhà Minh)|Dương Phổ]] đến, Thái hoàng thái hậu ủy lạo nói:''"Các khanh đều là lão thần, hiện giờ Hoàng đế tuổi nhỏ, hi vọng các khanh đồng tâm hiệp lực, giữ gìn quốc gia yên ổn"''. Bà lấy 5 vị đại thần này làm chính trị trung tâm. Sau đó, bà triệu Dương Phổ tiến lên, nói:''"Nhân Tông hoàng đế niệm khanh trung thành, nhiều lần phát ra thở dài, không nghĩ hôm nay còn có thể nhìn thấy ngươi"''. Dương Phổ cảm động mà rơi lệ, Thái hậu cũng rơi lệ, tả hữu người người cũng đều thực bi thương<ref>《明史·卷一百四十八·列传第三十六》:一日,太后坐便殿,帝西向立,召英国公张辅及士奇、荣、溥、尚书胡濙入。谕曰:“卿等老臣,嗣君幼,幸同心共安社稷。”又召溥前曰:“仁宗皇帝念卿忠,屡加叹息,不意今尚见卿。”溥感泣,太后亦泣,左右皆悲怆。始仁宗为太子,被谗,宫僚多死诏狱,溥及黄淮一系十年,濒死者数矣。仁宗时时于宫中念诸臣,太后亦久怜之,故为溥言之如此。太后复顾帝曰:“此五臣,三朝简任,俾辅后人。皇帝万几,宜与五臣共计。”</ref>.
Một ngày, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu ngự biệt điện, [[Minh Anh Tông]] đứng ở phía Tây, các đại thần Anh quốc công ''Trương Phụ'', ''Dương Sĩ Kỳ'', ''Dương Vinh'', ''Dương Phổ'' đến, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu nói: ''"Các khanh đều là lão thần, hiện giờ Hoàng đế tuổi nhỏ, hi vọng các khanh đồng tâm hiệp lực, giữ gìn quốc gia yên ổn"''. Bà lấy 5 vị đại thần này làm chính trị trung tâm. Sau đó, bà triệu ''Dương Phổ'' tiến lên, nói: ''"Nhân Tông hoàng đế niệm khanh trung thành, nhiều lần phát ra thở dài, không nghĩ hôm nay còn có thể nhìn thấy ngươi"''. ''Dương Phổ'' cảm động mà rơi lệ, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu cũng rơi lệ, tả hữu người người cũng đều thực bi thương.


Một lát sau, Vương Chấn được gọi tới, Thái hậu thay đổi sắc mặt, lạnh lùng nói:''"Ngươi hầu hạ Hoàng đế không theo quy củ, hẳn là ban chết!"''. Vị nữ quan bên cạnh lập tức đem đao kề sát cổ Vương Chẩn, run rẩy không ngừng. Anh Tông cùng 5 vị đại thần xin tha, Thái hậu mới để yên. Thái hậu lập tức mắng:''"Loại người các ngươi, từ xưa nhiều lần loạn quốc, Hoàng đế tuổi nhỏ, nào biết đâu rằng! Hiện nhân Hoàng đế cùng đại thần vì ngươi van xin hộ, ta bỏ qua cho ngươi lúc này, sau này tái phạm, nhất định trị tội không buông tha"''<ref>《明史纪事本末·卷二十九》:有顷,宣太监王振。振至,俯伏,太皇太后颜色顿异,曰:“汝侍皇帝起居多不律,今当赐汝死。”女官遂加刃振颈。英宗跪为之请,诸大臣皆跪。太皇太后曰:“皇帝年少,岂知此辈祸人家国。我听皇帝暨诸大臣贷振,此后不可令干国事也。”</ref>. Từ đó về sau, Thái hậu hay phái người đến Nội các dò hỏi, nếu biết Vương Chấn có ảnh hưởng đến Hoàng đế, bà liền sai người triệu hắn đến trách cứ<ref>《明史纪事本末·卷二十九》:每数日,太后必遣中官入阁,问施行何事,具以闻。或王振自断不付阁议者,必立召振责之。</ref>. Do đó, khi Thái hậu Trươngt hị sinh thời, Vương Chấn không cách nào ảnh hưởng lên Anh Tông<ref>《明史·卷一百十三·列传第一》:宣宗崩,英宗方九岁,宫中讹言将召立襄王矣。太后趣召诸大臣至乾清宫,指太子泣曰:“此新天子也。”君臣呼万岁,浮言乃息。大臣请太后垂帘听政,太后曰:“毋坏祖宗法。第悉罢一切不急务。”时时勖帝向学,委任股肱,以故王振虽宠于帝,终太后世不敢专大政。</ref>.
Một lát sau, ''Vương Chấn'' được gọi tới, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu thay đổi sắc mặt, lạnh lùng nói: ''"Ngươi hầu hạ Hoàng đế không theo quy củ, hẳn là ban chết!"''. Vị nữ quan bên cạnh lập tức đem đao kề sát cổ ''Vương Chẩn'', run rẩy không ngừng. [[Minh Anh Tông]] cùng 5 vị đại thần xin tha, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu mới để yên. lập tức mắng: ''"Loại người các ngươi, từ xưa nhiều lần loạn quốc, Hoàng đế tuổi nhỏ, nào biết đâu rằng! Hiện nhân Hoàng đế cùng đại thần vì ngươi van xin hộ, ta bỏ qua cho ngươi lúc này, sau này tái phạm, nhất định trị tội không buông tha"''. Từ đó về sau, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu hay phái người đến Nội các dò hỏi, nếu biết ''Vương Chấn'' có ảnh hưởng đến [[Hoàng đế]], bà liền sai người triệu hắn đến trách cứ. vậy, khi Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu sinh thời, ''Vương Chấn'' không cách nào ảnh hưởng lên [[Minh Anh Tông]].


Năm Chính Thống thứ 7 ([[1442]]), ngày [[18 tháng 10]] (âm lịch), sau đại hôn của Minh Anh Tông và [[Tiền hoàng hậu (Minh Anh Tông)|Tiền hoàng hậu]], Trương thái hoàng thái hậu bệnh nặng. Bà triệu Dương Sĩ Kỳ cùng Dương Phổ vào cung, lại sai Nội quan dò hỏi đại sự còn việc gì chưa hoàn thành, bà qua đời ngay khi Dương Sĩ Kỳ đang bẩm tấu, chỉ kịp để lại di huấn mong các đại thần phù trợ Anh Tông trở thành minh quân<ref>《明史·卷一百十三·列传第一》:正统七年十月崩。当大渐,召士奇、溥入,命中官问国家尚有何大事未办者。士奇举三事。一谓建庶人虽亡,当修实录。一谓太宗诏有收方孝孺诸臣遗书者死,宜弛其禁。其三未及奏上,而太后已崩。遗诏勉大臣佐帝惇行仁政,语甚谆笃。上尊谥曰诚孝恭肃明德弘仁顺天启圣昭皇后,合葬献陵,祔太庙。</ref>. Hưởng thọ 64 tuổi.
Năm Chính Thống thứ 7 ([[1442]]), ngày [[18 tháng 10]] (âm lịch), sau đại hôn của [[Minh Anh Tông]] và [[Tiền hoàng hậu (Minh Anh Tông)|Tiền Hoàng hậu]], Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu bệnh nặng. Bà triệu ''Dương Sĩ Kỳ'' cùng ''Dương Phổ'' vào cung, lại sai Nội quan dò hỏi đại sự còn việc gì chưa hoàn thành, bà qua đời ngay khi ''Dương Sĩ Kỳ'' đang bẩm tấu, chỉ kịp để lại di huấn mong các đại thần phù trợ [[Minh Anh Tông]] trở thành minh quân. Bà hưởng thọ 64 tuổi.


Anh Tông dâng [[thụy hiệu]] cho bà nội là '''Thành Hiếu Cung Túc Minh Đức Hoằng Nhân Thuận Thiên Chiêu Thánh Chiêu hoàng hậu''' (誠孝恭肅明德弘仁順天昭聖昭皇后). [[Tháng 12]] năm đó, an táng ở [[Hiến lăng]] (献陵), kế bên mộ phần của [[Minh Nhân Tông]]<ref>《明史·卷十·本纪第十》:冬十月壬辰,兀良哈犯广宁。乙巳,太皇太后崩。十二月,葬诚孝昭皇后于献陵。</ref>.
[[Minh Anh Tông]] dâng thụy hiệu cho bà là '''Thành Hiếu Cung Túc Minh Đức Hoằng Nhân Thuận Thiên Chiêu Thánh Chiêu Hoàng hậu''' (誠孝恭肅明德弘仁順天昭聖昭皇后). [[Tháng 12]] năm đó, an táng ở Hiến lăng (献陵), kế bên mộ phần của [[Minh Nhân Tông]].


== Hậu duệ ==
== Hậu duệ ==

Phiên bản lúc 13:38, ngày 11 tháng 12 năm 2018

Minh Nhân Tông Hoàng hậu
明仁宗皇后
Hoàng hậu nhà Minh
Tại vị1424 - 1425
Tiền nhiệmNhân Hiếu Văn Hoàng hậu
Kế nhiệmCung Nhượng Chương Hoàng hậu
Hoàng thái hậu nhà Minh
Tại vị1425 - 1435
Tiền nhiệmHoàng thái hậu đầu tiên của nhà Minh
Kế nhiệmThượng Thánh Hoàng thái hậu
Thái hoàng thái hậu nhà Minh
Tại vị1435 - 1442
Tiền nhiệmThái hoàng thái hậu đầu tiên của nhà Minh
Kế nhiệmThánh Từ Thái hoàng thái hậu
Thông tin chung
Sinh7 tháng 4, 1379
Vĩnh Thành, Hà Nam
Mất20 tháng 11, 1442
Tử Cấm Thành, Bắc Kinh
An tángHiến lăng (献陵)
Phối ngẫuMinh Nhân Tông
Chu Cao Sí
Hậu duệMinh Tuyên Tông
Chu Chiêm Cơ

Việt Tĩnh vương
Chu Chiêm Dung

Tương Hiến vương
Chu Chiêm Thiện

Gia Hưng công chúa
Tên đầy đủ
Trương thị (张氏)
Thụy hiệu
Thành Hiếu Cung Túc Minh Đức Hoằng Nhân Thuận Thiên Chiêu Thánh Chiêu Hoàng hậu
(誠孝恭肅明德弘仁順天昭聖昭皇后)
Hoàng tộcnhà Minh
Thân phụTrương Kỳ
Thân mẫuĐồng thị

Thành Hiếu Chiêu Hoàng hậu (chữ Hán: 誠孝昭皇后, 7 tháng 4, 1379 - 20 tháng 11, 1442), là Hoàng hậu duy nhất của Minh Nhân Tông Chu Cao Sí, sinh mẫu của Minh Tuyên Tông Chu Chiêm Cơ, tổ mẫu của Minh Anh Tông Chu Kỳ Trấn và Minh Đại Tông Chu Kỳ Ngọc.

Bà là vị Hoàng thái hậuThái hoàng thái hậu đầu tiên tại vị của triều đại nhà Minh cũng là vị Hoàng thái hậu nhiếp chính công khai đầu tiên của triều đại này. Bà nhiếp chính cho cháu trai là Minh Anh Tông khi vị Hoàng đế này lên ngôi chỉ vừa 8 tuổi vào năm 1435. Bà có sự ảnh hưởng lớn đến Minh Anh Tông trong việc chính sự mãi cho đến khi qua đời.

Thân thế

Thành Hiếu Chiêu Hoàng hậu có họ Trương (张氏), nguyên quán ở Vĩnh Thành, Hà Nam. Cha là Trương Kỳ (张麒) được truy tặng "Bành Thành bá" (彭城伯), mẹ là Đồng thị (仝氏), bà còn có anh trai là Trương Sở (张昶) và Trương Thăng (张昇).

Năm Hồng Vũ thứ 29 (1396), Yên vương Chu Đệ tức Minh Thành Tổ lập Chu Cao Sí làm Vương Thế tử, bà do có tư sắc mỹ lệ được tuyển làm Vương Thế tử phi (王世子妃). Năm Vĩnh Lạc thứ 2 (1404), sau khi Minh Thành Tổ đăng cơ, bà được phong Thái tử phi (皇太子妃). Bà hạ sinh cho Minh Nhân Tông 3 Hoàng tử và 1 Hoàng nữ bao gồm Minh Tuyên Tông Chu Diêm Cơ (朱瞻基), Việt Tĩnh vương Chu Chiêm Dung (朱瞻墉), Tương Hiến vương Chu Chiêm Thiện (朱瞻墡) và Gia Hưng công chúa (嘉兴公主).

Bà kính cẩn ôn nhu, phụng hiếu Minh Thành TổNhân Hiếu Văn Hoàng hậu hết mực chu đáo, rất được quý mến. Thái tử Chu Cao Sí tức Minh Nhân Tông sinh thời không được lòng Minh Thành Tổ, suýt bị phế truất mấy lần, do Chu Cao Sí vốn tính quá ôn hòa nhân từ, Minh Thành Tổ khi đó lại thích người em trai cùng mẹ của Chu Cao Sí là Hán vương Chu Cao Hú (朱高煦) nên muốn phế truất Chu Cao Sí. Nhân Hiếu Văn Hoàng hậu và quần thần một phen hốt hoảng, ra sức can ngăn. Trong cung, bà hạ sinh đích trưởng tôn Chu Chiêm Cơ học rộng, thông minh lễ độ, rất được Minh Thành Tổ yêu quý, bèn giữ lại ngôi Thái tử cho Chu Cao Sí. Việc Chu Cao Sí đăng cơ có nhiều công lao là của bà.

Năm Vĩnh Lạc thứ 22 (1424), Minh Thành Tổ băng hà, Minh Nhân Tông kế vị. Bà được sách phong làm Hoàng hậu, đích trưởng tử Chu Chiêm Cơ được phong làm Hoàng thái tử.

Tuyên Đức Hoàng thái hậu

Minh Nhân Tông cai trị ôn hòa, ra sức siêng năng, là một vị Hoàng đế giỏi. Nhưng tại vị chưa được một năm thì lâm trọng bệnh rồi băng hà, hưởng thọ 48 tuổi. Năm 1425, Minh Tuyên Tông lên ngôi, Trương Hoàng hậu được tôn làm Tuyên Đức Hoàng thái hậu.

Minh Tuyên Tông đối với Tuyên Đức Hoàng thái hậu hết sức hiếu thảo, có cống vật gì đều ưu tiên cho bà, cực kỳ cung phụng. Ngoài ra, Tuyên Đức Hoàng thái hậu cũng có ảnh hưởng với chính trị, phàm việc cơ mật, quân quốc đại sự, Minh Tuyên Tông đều thỉnh bà hỏi ý. Tuyên Đức Hoàng thái hậu đối với ngoại thích rất nghiêm, em trai của bà là Trương Thăng tuy hầu thuận tỉ mỉ nhưng bà vẫn không dùng vào việc chính sự.

Năm Tuyên Đức thứ 3 (1428), Tuyên Đức Hoàng thái hậu ngự giá Tây Uyển, có Hoàng hậuphi tần bồi hầu, Minh Tuyên Tông cũng tự bồi giá bà lên Vạn Tuế sơn, hơn nữa phụng rượu mừng thọ, rồi đến Nhị lăng bái yết, ban yến công đức. Minh Tuyên Tông thân mang cung tên, cưỡi ngựa đi trước xa giá dẫn đường, thiên hạ bá tánh đều trông thấy, rạng rỡ hân hoan. Tuyên Đức Hoàng thái hậu nhìn thấy khung cảnh này, xúc động mà nói: "Bá tánh ủng hộ quân chủ, là bởi vì quân chủ có thể khiến cho họ an cư lạc nghiệp, Hoàng đế hãy nhớ kỹ trong lòng". Trên đường hồi kinh, có đi ngang qua một nông gia, Tuyên Đức Hoàng thái hậu dừng lại hỏi một cặp phu phụ cuộc sống thế nào, rồi ban thưởng lụa tiền.

Các đại thần gồm Anh Quốc công Trương Phụ, Thượng thư Kiển Nghĩa (蹇义), Đại học sĩ Dương Sĩ Kỳ (杨士奇) hơn 6 người đến trước điện thỉnh an, Tuyên Đức Hoàng thái hậu nói: "Các khanh đều là tiền triều cựu thần, phải gắng hết sức giúp Tự quân". Về sau, Minh Tuyên Tông có triệu Dương Sĩ Kỳ vào nói: "Thái hậu từ khi bái yết Nhị lăng trở về, nói rằng các khanh làm việc phi thường cần mẫn. Thái hậu nói Trương Phụ tuy là võ thần, nhưng thấu hiểu đại nghĩa. Kiển Nghĩa tính cần mẫn tỉ mỉ, nhưng chưa quyết đoán. Có khanh phi thường chính trực, lời nói thẳng thắng không kiêng kị, Hoàng khảo dẫu có lúc cao hứng, nhưng nghe theo lời khanh mà không hỏng đại sự".

Trong nội cung, Minh Tuyên Tông sủng ái Tôn Quý phi, ghẻ lạnh Hồ Hoàng hậu bèn phế truất Hồ Hoàng hậu lập Tôn Quý phi làm Hoàng hậu. Tuyên Đức Hoàng thái hậu nhân từ và có cảm tình với Hồ Hoàng hậu, chiếu cố Hồ Hoàng hậu bị giam trong lãnh cung, nên thường triệu Hồ Hoàng hậu đến Thanh Ninh cung (清寧宮). Khi dự yến, bà luôn để Hồ Hoàng hậu ngồi trên Tôn Hoàng hậu luôn khiến Tôn Hoàng hậu không vui.

Nhiếp chính

Năm Tuyên Đức thứ 10 (1435), Minh Tuyên Tông băng hà, thọ 38 tuổi. Thái tử Chu Kỳ Trấn còn tuổi nhỏ, trong cung liền có tin đồn rằng Tuyên Đức Hoàng thái hậu sẽ lập Tương vương Chu Chiêm Thiện làm Tân đế. Tuyên Đức Hoàng thái hậu ngay lập tức triệu quần thần đến Càn Thanh cung, chỉ vào Thái tử mà khóc nói: "Đây chính là Tân Thiên tử a!", triều thần hô vang vạn tuế. Thái tử Chu Kỳ Trấn lúc đó mới 9 tuổi kế vị tức Minh Anh Tông.

Tuyên Đức Hoàng thái hậu được tôn làm Thái hoàng thái hậu, là vị Thái hoàng thái hậu đầu tiên của triều đại nhà Minh. Vì Minh Anh Tông còn nhỏ tuổi, đại thần thỉnh cầu Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu thùy liêm thính chính nhưng bà nói: "Không cần phá hư tổ tông phương pháp. Chỉ cần hủy bỏ những sự vụ không khẩn, tập trung giáo dục Hoàng đế, còn những việc quốc sự sẽ giao các phụ chính đại thần hiệp trợ".

Trong thời gian nhiếp chính, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu tỏ ra là người uyên bác, nuôi dạy Minh Anh Tông trưởng thành, quản lý chính sự. Bà còn ức chế ngoại thích, không cho các anh em dòng họ Trương được can dự triều chính, không xảy ra họa ngoại thích làm lũng đoạn triều đại, nhà Minh tiếp tục thời gian thịnh trị. Minh Anh Tông càng trưởng thành, ông càng sủng ái tin dùng thái giám Vương Chấn khiến bà rất không vui lòng.

Một ngày, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu ngự biệt điện, Minh Anh Tông đứng ở phía Tây, các đại thần Anh quốc công Trương Phụ, Dương Sĩ Kỳ, Dương Vinh, Dương Phổ đến, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu nói: "Các khanh đều là lão thần, hiện giờ Hoàng đế tuổi nhỏ, hi vọng các khanh đồng tâm hiệp lực, giữ gìn quốc gia yên ổn". Bà lấy 5 vị đại thần này làm chính trị trung tâm. Sau đó, bà triệu Dương Phổ tiến lên, nói: "Nhân Tông hoàng đế niệm khanh trung thành, nhiều lần phát ra thở dài, không nghĩ hôm nay còn có thể nhìn thấy ngươi". Dương Phổ cảm động mà rơi lệ, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu cũng rơi lệ, tả hữu người người cũng đều thực bi thương.

Một lát sau, Vương Chấn được gọi tới, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu thay đổi sắc mặt, lạnh lùng nói: "Ngươi hầu hạ Hoàng đế không theo quy củ, hẳn là ban chết!". Vị nữ quan bên cạnh lập tức đem đao kề sát cổ Vương Chẩn, run rẩy không ngừng. Minh Anh Tông cùng 5 vị đại thần xin tha, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu mới để yên. Bà lập tức mắng: "Loại người các ngươi, từ xưa nhiều lần loạn quốc, Hoàng đế tuổi nhỏ, nào biết đâu rằng! Hiện nhân Hoàng đế cùng đại thần vì ngươi van xin hộ, ta bỏ qua cho ngươi lúc này, sau này tái phạm, nhất định trị tội không buông tha". Từ đó về sau, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu hay phái người đến Nội các dò hỏi, nếu biết Vương Chấn có ảnh hưởng đến Hoàng đế, bà liền sai người triệu hắn đến trách cứ. Vì vậy, khi Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu sinh thời, Vương Chấn không cách nào ảnh hưởng lên Minh Anh Tông.

Năm Chính Thống thứ 7 (1442), ngày 18 tháng 10 (âm lịch), sau đại hôn của Minh Anh TôngTiền Hoàng hậu, Tuyên Đức Thái hoàng thái hậu bệnh nặng. Bà triệu Dương Sĩ Kỳ cùng Dương Phổ vào cung, lại sai Nội quan dò hỏi đại sự còn việc gì chưa hoàn thành, bà qua đời ngay khi Dương Sĩ Kỳ đang bẩm tấu, chỉ kịp để lại di huấn mong các đại thần phù trợ Minh Anh Tông trở thành minh quân. Bà hưởng thọ 64 tuổi.

Minh Anh Tông dâng thụy hiệu cho bà là Thành Hiếu Cung Túc Minh Đức Hoằng Nhân Thuận Thiên Chiêu Thánh Chiêu Hoàng hậu (誠孝恭肅明德弘仁順天昭聖昭皇后). Tháng 12 năm đó, an táng ở Hiến lăng (献陵), kế bên mộ phần của Minh Nhân Tông.

Hậu duệ

Thành Hiếu Chiêu hoàng hậu Trương thị với Minh Nhân Tông Hồng Hi hoàng đế có bốn người con; 3 hoàng tử và 1 hoàng nữ:

  1. Hoàng trưởng tử Chu Chiêm Cơ [朱瞻基], tức Tuyên Tông Chương hoàng đế (宣宗章皇帝).
  2. Hoàng tam tử Chu Chiêm Dung [朱瞻墉; 9 tháng 2, 1405 - 5 tháng 8, 1439], con trai thứ ba của Hồng Hi Đế. Năm 1424 tấn phong Việt vương (越王), lấy con gái của Ngô Thăng (吳昇) làm Vương phi, lập phủ đệ ở Cù Châu. Sau khi qua đời, thụy là Việt Tĩnh vương (越靖王), Ngô vương phi bị tuẫn táng, thụy là Trinh Huệ (贞惠). Không có hậu duệ.
  3. Hoàng ngũ tử Chu Chiêm Thiện [朱瞻墡; 4 tháng 4, 1406 - 18 tháng 2, 1478], con trai thứ năm của Hồng Hi Đế. Năm 1424 tấn phong Tương vương (襄王). Ban đầu giữ đất ở Trường Sa, sau cải thành ở Tương Dương, Hồ Bắc. Ông trải qua 4 đời Nhân Tông, Tuyên Tông, Anh Tông và Đại Tông, nổi tiếng hiền minh, là một tông thất nhân vật có tầm ảnh hưởng. Sau khi qua đời, thụy hiệu là Tương Hiến vương (襄宪王), có 11 người con trai.
  4. Gia Hưng công chúa [嘉興公主; 1409 - 9 tháng 3, 1439], Hoàng trưởng nữ công chúa. Năm 1428 hạ giá lấy Tỉnh Nguyên (井源).

Tham khảo

  • Minh sử - Liệt truyện đệ nhất - Nhân Tông Trương hoàng hậu