Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tu viện Haghpat”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Liên kết ngoài: Việt hóa bản mẫu
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox World Heritage Site
{{Infobox religious building
| WHS = Tu viện Haghpat và [[Sanahin]]
| building_name = Tu viện Haghpat<br>Հաղպատավանք
| infobox_width =
| Image = [[Tập tin:Haghpat-Nshan.jpg|300px|giữa|Nhà thờ Sourb Nshan trong Tu viện Haghpat]]
| image = Monasterio de Haghpat, Armenia, 2016-09-30, DD 19.jpg
| State Party = {{ARM}}
| Type = Văn hóa
| image_size = 275px
| alt =
| Criteria = ii, iv
| caption = Nhà thờ Surp Nshan tại tu viện Haghpat
| ID = 777
| map_type = Armenia
| Region = [[châu Âu]]
| Year = 1996
| map_size = 275
| location = [[Haghpat]], [[Lori (tỉnh)|Lori]], [[Armenia]]
| Session = 20
| coordinates = {{coord|41.093889|44.711944|display=inline,title}}
| Extension = 2000
| religious_affiliation = [[Nhà thờ Giáo hội Armenia]]
| Link = http://whc.unesco.org/en/list/777
| rite =
| region =
| state =
| province =
| territory =
| prefecture =
| sector =
| district =
| cercle =
| municipality =
| consecration_year =
| status =
| functional_status =
| heritage_designation =
| leadership =
| website =
| architecture = yes
| architect =
| architecture_type =
| architecture_style = [[Kiến trúc Armenia|Armenian]]
| general_contractor =
| facade_direction =
| groundbreaking = Thế kỷ 10
| year_completed =
| construction_cost =
| specifications =
| capacity =
| length =
| width =
| width_nave =
| height_max =
| dome_quantity =
| dome_height_outer =
| dome_height_inner =
| dome_dia_outer =
| dome_dia_inner =
| minaret_quantity =
| minaret_height =
| spire_quantity =
| spire_height =
| materials =
| nrhp =
| added =
| refnum =
| designated =
| designation1 = WHS
| designation1_offname = Tu viện Haghpat và [[Sanahin]]
| designation1_date = 1996 <small>(Kỳ họp 20)</small>
| designation1_extension = 2000
| designation1_type = Văn hóa
| designation1_criteria = ii, iv
| designation1_number = [http://whc.unesco.org/en/list/777 777]
| designation1_free1name = Vùng
| designation1_free1value = [[Danh sách di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương|Châu Á và châu Đại Dương]]
}}
}}


'''Tu viện Haghpat''', cũng gọi là '''Haghpatavank''' ("Հաղպատավանք" trong [[tiếng Armenia]]), là 1 tu viện từ thời [[trung Cổ|trung cổ]] ở [[Haghpat]], đông bắc [[Armenia]].<ref name="UNESCO">[http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=777 UNESCO, "Monasteries of Haghpat and Sanahin"]</ref>
'''Tu viện Haghpat''', cũng gọi là '''Haghpatavank''' ("Հաղպատավանք" trong [[tiếng Armenia]]), là một tổ hợp tu viện từ thời [[Trung Cổ]] ở [[Haghpat]], đông bắc [[Armenia]].<ref name="UNESCO">[http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=777 UNESCO, "Monasteries of Haghpat and Sanahin"]</ref>


Đây là 1 tuyệt tác của kiến trúc tôn giáo và là trung tâm học thuật lớn trong thời Trung cổ. Tu viện của [[Giáo hội chính thống Armenia]] này đã được [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc|UNESCO]] đưa vào danh sách [[Di sản thế giới]] năm 1996.<ref name="Baudourian">[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1998_May/ai_20825359 "The monastery of Haghpat" by Elisabeth Baudourian, ''UNESCO Courier'', May 1998]</ref>
Đây là 1 tuyệt tác của kiến trúc tôn giáo và là trung tâm học thuật lớn trong thời Trung cổ. Tu viện của [[Giáo hội Chính thống Armenia]] này đã được [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc|UNESCO]] đưa vào danh sách [[Di sản thế giới]] năm 1996.<ref name="Baudourian">[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1998_May/ai_20825359 "The monastery of Haghpat" by Elisabeth Baudourian, ''UNESCO Courier'', May 1998]</ref>


Tu viện Haghpat được thánh Nishan (Sourb Nshan) xây dựng trong thế kỷ thứ 10 dưới triều đại vua [[Abas I]] cai trị Armenia. Tu viện [[Sanahin]] ở gần bên cũng được xây dựng cùng trong khoảng thời gian đó.<ref name="armenica">[http://www.armenica.org/cgi-bin/history/en/getCollection.cgi?=ba=1====baz0000 Armenica.org, "The Architectural Complex of Haghpat Monastery"]</ref><ref name="chronicle">[http://www.armenianhighland.com/churches/chronicle433.html Armenian Enlightenment Chronicle]</ref> (được đưa vào danh sách Di sản thế giới năm 2000).
Tu viện Haghpat được thánh Nishan (Sourb Nshan) xây dựng trong thế kỷ thứ 10 dưới triều đại vua [[Abas I]] cai trị Armenia. Tu viện [[Sanahin]] ở gần bên cũng được xây dựng cùng trong khoảng thời gian đó.<ref name="armenica">[http://www.armenica.org/cgi-bin/history/en/getCollection.cgi?=ba=1====baz0000 Armenica.org, "The Architectural Complex of Haghpat Monastery"]</ref><ref name="chronicle">[http://www.armenianhighland.com/churches/chronicle433.html Armenian Enlightenment Chronicle]</ref> (được đưa vào danh sách Di sản thế giới năm 2000).

Phiên bản lúc 11:36, ngày 21 tháng 3 năm 2019

Tu viện Haghpat
Հաղպատավանք
Nhà thờ Surp Nshan tại tu viện Haghpat
Tôn giáo
Giáo pháiNhà thờ Giáo hội Armenia
Vị trí
Vị tríHaghpat, Lori, Armenia
Tu viện Haghpat trên bản đồ Armenia
Tu viện Haghpat
Vị trí trên bản đồ Armenia
Tọa độ địa lý41°05′38″B 44°42′43″Đ / 41,093889°B 44,711944°Đ / 41.093889; 44.711944
Kiến trúc
Phong cáchArmenian
Khởi côngThế kỷ 10
Tên chính: Tu viện Haghpat và Sanahin
Thể loạiVăn hóa
Tiêu chíii, iv
Công nhận1996 (Kỳ họp 20)
Tài liệu tham khảo777
VùngChâu Á và châu Đại Dương


Tu viện Haghpat, cũng gọi là Haghpatavank ("Հաղպատավանք" trong tiếng Armenia), là một tổ hợp tu viện từ thời Trung CổHaghpat, đông bắc Armenia.[1]

Đây là 1 tuyệt tác của kiến trúc tôn giáo và là trung tâm học thuật lớn trong thời Trung cổ. Tu viện của Giáo hội Chính thống Armenia này đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản thế giới năm 1996.[2]

Tu viện Haghpat được thánh Nishan (Sourb Nshan) xây dựng trong thế kỷ thứ 10 dưới triều đại vua Abas I cai trị Armenia. Tu viện Sanahin ở gần bên cũng được xây dựng cùng trong khoảng thời gian đó.[3][4] (được đưa vào danh sách Di sản thế giới năm 2000).

Các tu viện Haghpat và Sanahin được UNESCO chọn là Di sản thế giới vì:

Hai tu viện này tiêu biểu cho nền kiến trúc tôn giáo của Armenia trong thời thịnh hành nhất, với phong cách độc đáo pha trộn giữa các yếu tố của kiến trúc nhà thờ byzantine và kiến trúc truyền thống địa phương của vùng Kavkaz.[1]

Tháp chuông trong Tu viện Haghpat

Địa điểm xây dựng Tu viện Haghpat được chọn vì:

nhìn xuống sông Pambak ở vùng Lori, phía bắc Armenia. Tu viện không xây trên đỉnh mà tại lưng sườn núi - trên 1 vòng núi nhô ra, thường có mây vờn quanh - để được che chở, tránh các con mắt tò mò và cũng đáp ứng được tính khiêm tốn của tu viện. Một ngọn núi ở phía bên kia sông cao 2.500 m. Tu viện này không cô lập, không giống như các tu viện ở các vùng khác, mà có làng Haghpat lân cận.[2]

Nhà thờ nhỏ của thánh Nishan trong tu viện được xây dựng sớm nhất, bắt đầu từ năm 966-67 và sau này được mở rộng và trang hơàng dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư Trdat.[2][4]

Nhà thờ lớn nhất trong tu viện, nhà thờ chính tòa thánh Nishan, được xây từ năm 967-991. Đây là:

Cảnh tháp chuong và nhà thờ Sourb Nshan

1 ví dụ tiêu biểu của kiến trúc Armenia trong thế kỷ thứ 10. Vòm giữa của nhà thờ dựa trên 4 cột hùng vĩ của các tường bên cạnh. Các tường mặt ngoài có các hình tam giác lõm vàơ. Một bức tranh fresco trên gian hậu cung nhà thờ vẽ Christ Pantocrator. Người dâng cúng nhà thờ, hoàng tử Armenia Khutulukhaga, được vẽ hình trên cánh ngang của nhà thờ. Các con trai của người dâng cúng nhà thờ - các hoàng tử Smbat II và Gagik I - cùng với hoàng hậu Khosravanuche được dắp hình nổi thấp (bas-relief) trên đầu hồi nhà thờ. Ngoại trừ 1 hay 2 lần tu bổ nhỏ trong thế kỷ 11 và 12, nhà thờ vẫn giữ các nét nguyên thủy của mình.[4]

Lối đi vào 1 trong các tòa nhà được chạm trổ cách nghệ thuật

Ngoài nhà thờ lớn, còn 1 nhà thờ nhỏ có vòm, kính thánh Gregory được xây năm 1005. Hai nguyện đường bên cạnh được xây nối vào nhà thờ chính: nguyện đường lớn hơn xây từ đầu thế kỷ 13, nguyện đường nhỏ hơn - gọi là "Hamazasp House" - xây năm 1257. Năm 1245, xây 1 tháp chuông độc lập cao 3 tầng. Trong thế kỷ 13 cũng xây thêm 1 nguyện đường kính thánh Sourb Astvatsatsin, phòng viết (scriptorium), và 1 nhà ăn tập thể lớn bên ngoài tu viện.[5]

Cũng có nhiều khachkar (phiến đá khắc hình thánh giá) của các thế kỷ 11-13 dựng rải rác trong tu viện, phiến đá nổi tiếng nhất trong số đó là "Amenaprkich" (All-Savior) được dựng từ năm 1273.[5]

Tu viện Haghpat đã bị hư hại nhiều lần. Khoảng năm 1130, một trận động đất phá hủy một phần lớn tu viện và mãi 50 năm sau mới được tu bổ. Tu viện cũng bị nhiều cuộc tấn công của các lực lượng vũ trang trong nhiều thế kỷ. Ngoài ra lại bị 1 trận động đất lớn năm 1988. tuy nhiên phần lớn tu viện vẫn nguyên vẹn tới nay, không có các biến đổi quan trọng.[2][5]

Ngày nay, tu viện Haghpat là một trong các điểm hấp dẫn du khách nhất ở Armenia.

Tham khảo

Liên kết ngoài

  • (tiếng Anh) “Haghpat Monastery Architectural Complex”. Armenica. Truy cập 10 août 2008. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= (trợ giúp).
  • Elisabeth Baudourian (mai 1998). “Le monastère de Haghbat” (PDF). Le Courrier de l’UNESCO. Truy cập 17 août 2008. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập=|năm= (trợ giúp).
  • Haghpat of Armenica.org
  • Armeniapedia.org-Eintrag für Haghpat

Bản mẫu:Welterbe

{{#coordinates:}}: một trang không thể chứa nhiều hơn một thẻ chính

Bản mẫu:World Heritage Sites in Armenia