Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhóm ngôn ngữ Britton”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n replaced: ]] and và [[ using AWB
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 16: Dòng 16:
'''Nhóm ngôn ngữ Britton''', '''nhóm ngôn ngữ Brython''' hay '''nhóm ngôn ngữ Celt đảo Anh''' ({{lang-cy|ieithoedd Brythonaidd/Prydeinig}}; {{lang-kw|yethow brythonek/predennek}}; {{lang-br|yezhoù predenek}}) là một trong hai nhánh của [[nhóm ngôn ngữ Celt hải đảo]]; nhánh kia là [[nhóm ngôn ngữ Goidel]].<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=-k8QAAAAYAAJ |title=History of English: A Sketch of the Origin and Development of the English Language |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2013-07-07}}</ref>
'''Nhóm ngôn ngữ Britton''', '''nhóm ngôn ngữ Brython''' hay '''nhóm ngôn ngữ Celt đảo Anh''' ({{lang-cy|ieithoedd Brythonaidd/Prydeinig}}; {{lang-kw|yethow brythonek/predennek}}; {{lang-br|yezhoù predenek}}) là một trong hai nhánh của [[nhóm ngôn ngữ Celt hải đảo]]; nhánh kia là [[nhóm ngôn ngữ Goidel]].<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=-k8QAAAAYAAJ |title=History of English: A Sketch of the Origin and Development of the English Language |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2013-07-07}}</ref>


Các ngôn ngữ Britton bắt nguồn từ [[tiếng Britton chung]], một ngôn ngữ được nói khắp phần đảo Anh nằm về phía nam [[Firth of Forth]] vào [[thời kỳ đồ sắt trên đảo Anh|thời kỳ đồ sắt]] và [[Anh thuộc La Mã|thời thuộc La Mã]]. Thêm nữa, về phía bắc Firth of Forth, ta có [[tiếng Pict]] và ngôn ngữ này ít nhiều liên quan đến tiếng Britton chung. Vào thế kỷ V-VI, người từ đảo Anh di dân tới châu Âu lục địa, chủ yếu đến [[Bretagne]] và [[Britonia]]. Trong vài thế kỷ tiếp đó, tiếng Britton chung tách ra thành nhiều phương ngữ, dần dà trở thành [[tiếng Wales]], [[tiếng Cornwall]], [[tiếng Breton]] và [[tiếng Cumbria]]. Tiếng Wales và tiếng Breton đến nay vẫn là bản ngữ dùng trong cộng đồng, còn tiếng Cornwall đang trải qua quá trình phục hồi. Tiếng Cumbria đã mất hẳn, thế chỗ nó là [[tiếng Gael Scotland|tiếng Gael]] và [[tiếng Anh]]. Trên [[đảo Man]] và [[Orkney]] có lẽ cũng từng có thứ tiếng Britton nào đó, song đã bị ngôn ngữ khác thay thế từ lâu. Do di cư, ngay này còn có một số người nói tiếng Wales ở {{lang|cy|[[Y Wladfa]]}} (kiều dân Wales ở [[Patagonia]]).
Các ngôn ngữ Britton bắt nguồn từ [[tiếng Britton chung]], một ngôn ngữ được nói khắp phần đảo Anh nằm về phía nam [[Firth of Forth]] vào [[thời kỳ đồ sắt trên đảo Anh|thời kỳ đồ sắt]] và [[Anh thuộc La Mã|thời thuộc La Mã]]. Thêm nữa, về phía bắc Firth of Forth, có [[tiếng Pict]] ít nhiều liên quan đến tiếng Britton chung. Vào thế kỷ V-VI, người từ đảo Anh di tới châu Âu lục địa, chủ yếu đến [[Bretagne]] và [[Britonia]]. Trong vài thế kỷ tiếp đó, tiếng Britton chung tách ra thành nhiều phương ngữ, dần dà trở thành [[tiếng Wales]], [[tiếng Cornwall]], [[tiếng Breton]] và [[tiếng Cumbria]]. Tiếng Wales và tiếng Breton đến nay vẫn là bản ngữ dùng trong cộng đồng, còn tiếng Cornwall đang trải qua quá trình phục hồi. Tiếng Cumbria đã mất hẳn bị [[tiếng Gael Scotland|tiếng Gael]] và [[tiếng Anh]] thế chỗ. Trên [[đảo Man]] và [[Orkney]] có lẽ cũng từng có thứ tiếng Britton nào đó, song đã bị ngôn ngữ khác thay thế từ lâu. Do di cư, ngay nay còn có một số người nói tiếng Wales ở {{lang|cy|[[Y Wladfa]]}} (kiều dân Wales ở [[Patagonia]]).


==Chú thích==
==Chú thích==

Phiên bản lúc 08:55, ngày 11 tháng 11 năm 2019

Nhóm ngôn ngữ Britton
Brython
Phân bố
địa lý
Wales, Cornwall, Bretagne
Phân loại ngôn ngữ họcẤn-Âu
Ngôn ngữ nguyên thủy:Tiếng Britton chung
Ngôn ngữ con:
  • Britton Tây
  • Britton Tây Nam
Glottolog:bryt1239[1]
{{{mapalt}}}
Khu vực nói ngôn ngữ Britton vào thời điểm thế kỷ VI.

Nhóm ngôn ngữ Britton, nhóm ngôn ngữ Brython hay nhóm ngôn ngữ Celt đảo Anh (tiếng Wales: ieithoedd Brythonaidd/Prydeinig; tiếng Cornwall: yethow brythonek/predennek; tiếng Breton: yezhoù predenek) là một trong hai nhánh của nhóm ngôn ngữ Celt hải đảo; nhánh kia là nhóm ngôn ngữ Goidel.[2]

Các ngôn ngữ Britton bắt nguồn từ tiếng Britton chung, một ngôn ngữ được nói khắp phần đảo Anh nằm về phía nam Firth of Forth vào thời kỳ đồ sắtthời thuộc La Mã. Thêm nữa, về phía bắc Firth of Forth, có tiếng Pict ít nhiều liên quan đến tiếng Britton chung. Vào thế kỷ V-VI, người từ đảo Anh di cư tới châu Âu lục địa, chủ yếu đến BretagneBritonia. Trong vài thế kỷ tiếp đó, tiếng Britton chung tách ra thành nhiều phương ngữ, dần dà trở thành tiếng Wales, tiếng Cornwall, tiếng Bretontiếng Cumbria. Tiếng Wales và tiếng Breton đến nay vẫn là bản ngữ dùng trong cộng đồng, còn tiếng Cornwall đang trải qua quá trình phục hồi. Tiếng Cumbria đã mất hẳn và bị tiếng Gaeltiếng Anh thế chỗ. Trên đảo ManOrkney có lẽ cũng từng có thứ tiếng Britton nào đó, song đã bị ngôn ngữ khác thay thế từ lâu. Do di cư, ngay nay còn có một số người nói tiếng Wales ở Y Wladfa (kiều dân Wales ở Patagonia).

Chú thích

  1. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Brythonic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. ^ History of English: A Sketch of the Origin and Development of the English Language. Books.google.com. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2013.