Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bột Nhi Chỉ Cân”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào

Nội tuyến

Phiên bản lúc 01:53, ngày 1 tháng 5 năm 2020

Bột Nhi Chích Cân thị hay Bột Nhi Chỉ Cân thị (chữ Mông Cổ： ᠪᠣᠷᠵᠢᠭᠢᠨ, Cyrillic: Боржигин; La-tinh: Borǰigin, Bordžigin, Borǰigit; phồn thể: 孛兒只斤氏, giản thể: 孛儿只斤氏, bính âm: Bó'érzhījīn-shì) là một thị tộc hùng mạnh đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử Trung Quốc và Mông Cổ. Đời nhà Thanh phiên tên thị tộc thành Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị (chữ Mãn Châu: ᠪᠣᡵᠵᡳᡤᡳᡨ, chuyển ngữ tiếng Mãn: Borjigit, chữ Hán: 博爾濟吉特氏, bính âm: Bó'ěrjìjítè-shì), một số trường hợp lại phiên âm thành Bác Nhĩ Tề Cẩm thị (博尔济锦氏) hay Bác Nhĩ Tế Kim thị (博尔济金氏).

Thủy tổ của thị tộc này là Butunchar (Bột-đoan-sát-nhi; 孛端察儿), từ đó hậu duệ của ông đều lấy Borǰigin ([Bột-nhi-chỉ-cân]) làm họ, trích từ tên của tằng tổ ông là Borjigidai Mergen (Bột-nhi-chỉ-cát-ngạt Miệt-nhi-cán; 孛兒只吉歹蔑兒).^[1]

Những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc như Thành Cát Tư Hãn, người đã lập nên Đế chế Mông Cổ, và Hiếu Trang Văn hoàng hậu, người có sức ảnh hưởng và đóng góp to lớn trong việc ổn định và xây dựng trong buổi ban đầu khi lập quốc của triều đại nhà Thanh, đều là người thuộc thị tộc này.

Hiện nay, Bột Nhi Chỉ Cân thị thường dùng các họ Hán như Vương (王), Dư (余), Bảo (宝), Bào (鲍), Bác (博), Vân (云), La (罗), Kim (金) hay Nguyệt (月)^[2].

Xem thêm

Chú thích

^ 《蒙古秘史》，余大鈞譯，河北人民出版社，2001年5月出版，30頁、41頁
^ 赵.阿拉坦格日乐．蒙古族姓氏录．赤峰-内蒙古科学技术出版社 1996.8：内蒙古科学技术出版社，1996年

Tư liệu tham khảo

[1] 《蒙古秘史》，余大鈞譯，河北人民出版社，2001年5月出版，30頁、41頁

[2] 赵.阿拉坦格日乐．蒙古族姓氏录．赤峰-内蒙古科学技术出版社 1996.8：内蒙古科学技术出版社，1996年

[1]

[2]

@@ Dòng 2: / Dòng 2: @@
 '''Bột Nhi Chích Cân thị''' hay '''Bột Nhi Chỉ Cân thị''' ([[chữ Mông Cổ]]： ᠪᠣᠷᠵᠢᠭᠢᠨ, [[Cyrillic]]: Боржигин; [[La-tinh]]: ''Borǰigin'', ''Bordžigin'', ''Borǰigit''; [[phồn thể]]: 孛兒只斤氏, [[giản thể]]: 孛儿只斤氏, [[bính âm]]: ''Bó'érzhījīn-shì'') là một thị tộc hùng mạnh đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử [[Trung Quốc]] và [[Mông Cổ]]. Đời [[nhà Thanh]] phiên tên thị tộc thành '''Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị''' ([[chữ Mãn Châu]]: ᠪᠣᡵᠵᡳᡤᡳᡨ, chuyển ngữ tiếng Mãn: ''Borjigit'', [[chữ Hán]]: 博爾濟吉特氏, [[bính âm]]: ''Bó'ěrjìjítè-shì''), một số trường hợp lại phiên âm thành '''Bác Nhĩ Tề Cẩm thị''' (博尔济锦氏) hay '''Bác Nhĩ Tế Kim thị''' (博尔济金氏).
-Thủy tổ của thị tộc này là [[Butunchar]] (Bột-đoan-sát-nhi; 孛端察儿), từ đó hậu duệ của ông đều lấy Borǰigin ([Bột-nhi-chỉ-cân]) làm họ, trích từ tên của tằng tổ ông là [[Borjigidai Mergen]] (Bột-nhi-chỉ-cát-ngạt Miệt-nhi-cán; 孛兒只吉歹蔑兒).<ref>《蒙古秘史》，余大鈞譯，河北人民出版社，2001年5月出版，30頁、41頁</ref> Những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc như [[Thành Cát Tư Hãn]], người đã lập nên [[Đế chế Mông Cổ]], và [[Hiếu Trang Văn hoàng hậu]], người có sức ảnh hưởng và đóng góp to lớn trong việc ổn định và xây dựng trong buổi ban đầu khi lập quốc của triều đại nhà Thanh, đều là người thuộc thị tộc này.
+Thủy tổ của thị tộc này là [[Butunchar]] (Bột-đoan-sát-nhi; 孛端察儿), từ đó hậu duệ của ông đều lấy Borǰigin ([Bột-nhi-chỉ-cân]) làm họ, trích từ tên của tằng tổ ông là [[Borjigidai Mergen]] (Bột-nhi-chỉ-cát-ngạt Miệt-nhi-cán; 孛兒只吉歹蔑兒).<ref>《蒙古秘史》，余大鈞譯，河北人民出版社，2001年5月出版，30頁、41頁</ref>
+Những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc như [[Thành Cát Tư Hãn]], người đã lập nên [[Đế chế Mông Cổ]], và [[Hiếu Trang Văn hoàng hậu]], người có sức ảnh hưởng và đóng góp to lớn trong việc ổn định và xây dựng trong buổi ban đầu khi lập quốc của triều đại nhà Thanh, đều là người thuộc thị tộc này.
 Hiện nay, Bột Nhi Chỉ Cân thị thường dùng các họ Hán như [[Vương]] (王), [[Dư]] (余), [[Bảo]] (宝), [[Bào]] (鲍), [[Bác]] (博), [[Vân]] (云), [[La]] (罗), [[Kim]] (金) hay [[Nguyệt]] (月)<ref>赵.阿拉坦格日乐． 蒙古族姓氏录 ．赤峰-内蒙古科学技术出版社 1996.8：内蒙古科学技术出版社，1996年</ref>.