Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Benito Mussolini”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 9: Dòng 9:
| 1namedata = [[Vittorio Emanuele III của Ý|Vittorio Emanuele III]]
| 1namedata = [[Vittorio Emanuele III của Ý|Vittorio Emanuele III]]
| 1blankname = Vua
| 1blankname = Vua
| office1 = [[Duce|Lãnh đạo]] [[Phát xít Ý]]
| office1 = [[Duce|Lãnh tụ]] [[Phát xít Ý]]
| term_start1 = [[23 tháng 3]] năm [[1919]]
| term_start1 = [[23 tháng 3]] năm [[1919]]
| term_end1 = [[28 tháng 4]] năm [[1945]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1919|3|23|1945|4|28}}
| term_end1 = [[28 tháng 4]] năm [[1945]]<br />{{số năm theo năm và ngày |1919|3|23|1945|4|28}}

Phiên bản lúc 13:13, ngày 14 tháng 7 năm 2020

Benito Mussolini
Thủ tướng thứ 27 của Ý
Nhiệm kỳ
31 tháng 10 năm 1922 – 25 tháng 7 năm 1943
20 năm, 267 ngày
VuaVittorio Emanuele III
Tiền nhiệmLuigi Facta
Kế nhiệmPietro Badoglio
Lãnh tụ Phát xít Ý
Nhiệm kỳ
23 tháng 3 năm 1919 – 28 tháng 4 năm 1945
26 năm, 36 ngày
Tiền nhiệmChức vụ được thành lập
Kế nhiệmChức vụ bị bãi bỏ
Lãnh tụ Cộng hòa Xã hội Ý
Nhiệm kỳ
23 tháng 9 năm 1943 – 25 tháng 4 năm 1945
1 năm, 214 ngày
Tiền nhiệmChức vụ được thành lập
Kế nhiệmChức vụ bị bãi bỏ
Đệ nhất Thống chế Đế quốc
Nhiệm kỳ
30 tháng 3 năm 1938 – 25 tháng 7 năm 1943
5 năm, 117 ngày
Tiền nhiệmChức vụ thành lập
Kế nhiệmChức vụ bãi bỏ
Bộ trưởng Ngoại giao
Nhiệm kỳ
5 tháng 2 năm 1943 – 25 tháng 7 năm 1943
170 ngày
Tiền nhiệmGaleazzo Ciano
Kế nhiệmRaffaele Guariglia
Nhiệm kỳ
20 tháng 7 năm 1932 – 9 tháng 6 năm 1936
3 năm, 325 ngày
Tiền nhiệmDino Grandi
Kế nhiệmGaleazzo Ciano
Nhiệm kỳ
30 tháng 10 năm 1922 – 12 tháng 9 năm 1929
6 năm, 317 ngày
Tiền nhiệmCarlo Schanzer
Kế nhiệmDino Grandi
Đặc sứ Châu Phi thuộc Ý
Nhiệm kỳ
20 tháng 11 năm 1937 – 31 tháng 10 năm 1939
1 năm, 345 ngày
Tiền nhiệmAlessandro Lessona
Kế nhiệmAttilio Teruzzi
Nhiệm kỳ
17 tháng 1 năm 1935 – 11 tháng 6 năm 1936
1 năm, 146 ngày
Tiền nhiệmEmilio De Bono
Kế nhiệmAlessandro Lessona
Nhiệm kỳ
18 tháng 12 năm 1928 – 12 tháng 9 năm 1929
268 ngày
Tiền nhiệmLuigi Federzoni
Kế nhiệmEmilio De Bono
Bộ trưởng Chiến tranh
Nhiệm kỳ
22 tháng 7 năm 1933 – 25 tháng 7 năm 1943
10 năm, 3 ngày
Tiền nhiệmPietro Gazzera
Kế nhiệmAntonio Sorice
Nhiệm kỳ
4 tháng 4 năm 1925 – 12 tháng 9 năm 1929
4 năm, 161 ngày
Tiền nhiệmAntonino Di Giorgio
Kế nhiệmPietro Gazzera
Bộ trưởng Nội vụ
Nhiệm kỳ
6 tháng 11 năm 1926 – 25 tháng 7 năm 1943
16 năm, 261 ngày
Tiền nhiệmLuigi Federzoni
Kế nhiệmBruno Fornacirari
Nhiệm kỳ
31 tháng 10 năm 1922 – 17 tháng 6 năm 1924
Error: Second date should be year, month, day
Tiền nhiệmPaolino Taddei
Kế nhiệmLuigi Federzoni
Thông tin cá nhân
Sinh
Benito Amilcare Andrea Mussolini

29 tháng 7 năm 1883
Predappio, Vương quốc Ý
Mất28 tháng 4 năm 1945 (61 tuổi)
Giulino di Mezzegra, Vương quốc Ý
Nơi an nghỉNghĩa trang San Cassiano
Predappio, Cộng hoà Ý
Đảng chính trịĐảng Phát xít Quốc gia
Phối ngẫuRachele Guidi (1915-1945)
Quan hệIda Dalser
Margherita Sarfatti
Clara Petacci
Con cáiBenito Albino Mussolini
Edda Mussolini
Vittorio Mussolini
Bruno Mussolini
Romano Mussolini
Anna Maria Musolini
Nghề nghiệpChính trị gia
Tiểu thuyết gia
Nhà báo
Giáo viên
Chữ ký
Phục vụ trong quân đội
Phục vụVương quốc Ý Quân đội Hoàng gia Ý
Cấp bậcĐệ nhất Thống chế Đế quốc
Hạ sĩ
Tham chiếnChiến tranh thế giới thứ nhất
Chiến tranh Ý-Ethiopia lần thứ hai
Ý xâm lược Albania
Chiến tranh Hy Lạp-Ý
Chiến tranh thế giới thứ hai

Benito Amilcare Andrea Mussolini (phiên âm tiếng Việt: Bê-ni-tô Mu-xô-li-ni; phát âm tiếng Ý: [beˈnito mussoˈlini];[1] 29 tháng 7 năm 188328 tháng 4 năm 1945). Được gọi là Il Duce ("The Leader”, Lãnh tụ), Mussolini là người sáng lập ra chủ nghĩa phát xít Ý.

Năm 1912, Mussolini là thành viên lãnh đạo của Đảng Xã hội Ý (PSI), nhưng đã bị trục xuất khỏi PSI vì đã ủng hộ can thiệp quân sự trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, trái ngược lập trường của đảng về tính trung lập. Mussolini phục vụ trong quân đội Hoàng gia Ý trong chiến tranh cho đến khi ông bị thương và xuất viện vào năm 1917. Mussolini lên án PSI, quan điểm của ông là tập trung vào chủ nghĩa dân tộc thay vì chủ nghĩa xã hội và sau đó thành lập phong trào phát xít.

Tháng 10 năm 1922, Mussolini trở thành Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử Ý cho đến khi bổ nhiệm Matteo Renzi vào tháng 2 năm 2014. Sau khi loại bỏ tất cả các đối thủ chính trị thông qua cảnh sát mật, quyền lực đã được Mussolini nắm trọn thông qua một loạt các sắc luật đã biến Ý thành một chế độ độc tài độc đảng. Mussolini nắm quyền cho đến khi bị những người cánh tả lật đổ vào năm 1943.

Mussolini đã tìm cách trì hoãn một cuộc chiến tranh ở châu Âu, nhưng Đức xâm chiếm Ba Lan vào ngày 1 tháng 9 năm 1939, dẫn đến tuyên bố chiến tranh của PhápAnh và sự khởi đầu của Thế chiến II.

Vào ngày 10 tháng 6 năm 1940 với sự sụp đổ của nước Pháp. Ý chính thức bước vào cuộc chiến bên cạnh Đức, mặc dù Mussolini biết rằng nước Ý không có khả năng quân sự và tài nguyên để thực hiện một cuộc chiến tranh lâu dài với Đế quốc Anh. Ông tin rằng sau khi có cuộc đình công Pháp sắp xảy ra, Ý có thể tranh giành lãnh thổ từ Pháp, và sau đó ông có thể tập trung lực lượng của mình vào một cuộc tấn công lớn ở Bắc Phi, nơi lực lượng Anh và Khối thịnh vượng chung đã bị các lực lượng Ý đông hơn uy hiếp.

Vào mùa hè năm 1941, Mussolini gửi quân Ý tham gia vào cuộc xâm lược Liên bang Xô viết, và Ý tuyên chiến với Hoa Kỳ vào tháng 12. Vào năm 1943, Ý đã trải qua một thảm họa khác: vào tháng 2, Hồng quân đã phá hủy hoàn toàn Quân đội Ý ở Nga; vào tháng 5, Khối Trục đã sụp đổ ở Bắc Phi; vào ngày 9 tháng 7, các đồng minh xâm lược Sicily; và đến ngày 16 nó trở nên rõ ràng hơn với cuộc tấn công mùa hè của Đức ở Liên Xô đã thất bại. Kết quả là, vào đầu ngày 26 tháng 7, vua Victor Emmanuel III đã miễn nhiệm ông là người đứng đầu chính phủ và đã bắt giam ông, đồng thời bổ nhiệm Pietro Badoglio làm Thủ tướng.

Vào ngày 12 tháng 9 năm 1943, Mussolini được cứu thoát khỏi sự giam giữ trong cuộc đột kích Gran Sasso của lính dù Đức và các chỉ huy Waffen-SS do Thiếu tá Otto-Harald Mors dẫn đầu. Adolf Hitler sau đó đưa Mussolini phụ trách chế độ bù nhìn ở miền bắc Italy, Cộng hòa xã hội Ý (tiếng Ý: Repubblica Sociale Italiana, RSI), được gọi là Cộng hòa Salò.

Vào cuối tháng 4 năm 1945, Mussolini và tình nhân Clara Petacci của ông đã cố gắng chạy sang Thụy Sĩ, nhưng cả hai đều bị bắt giữ bởi thành viên Đảng Cộng sản Ý và bị xử bắn vào ngày 28 tháng 4 năm 1945 gần Hồ Como. Thi thể của ông sau đó được đưa tới Milan và treo ngược trên quảng trường để mọi người chứng kiến, nhổ nước bọt thể hiện sự khinh bỉ.

Trước khi gặp Hitler

Cha của Mussolini là một người hăng hái ủng hộ chủ nghĩa xã hội, hành nghề thợ rèn;[2] mẹ Mussolini là nhà giáo nhiệt tình, theo đạo Thiên chúa.[3] Theo cha Mussolini, cái tên Benito của trùm phát xít tương lai xuất phát từ tên của vị Tổng thống México Benito Juárez và tên đệm Andrea và Amilcare là xuất phát từ các nhà hoạt động xã hội của Ý Andrea CostaAmilcare Cipriani.[4] Benito là con cả trong gia đình có ba người con. Hai người em của ông là Arnaldo và Edvige.[5]

Khi là một cậu bé, Mussolini dành một chút thời gian giúp cha mình trong lò rèn. Tư tưởng chính trị của Mussolini chịu ảnh hưởng từ cha ông, một nhà hoạt động xã hội chủ nghĩa, người hâm mộ những người theo chủ nghĩa dân tộc Ý với khuynh hướng của chủ nghĩa nhân văn như Carlo Pisacane, Giuseppe MazziniGiuseppe Garibaldi.[6]

Mussolini học ở trường một vài năm rồi trốn sang Thụy Sĩ để trốn nghĩa vụ quân sự.

Điệp viên Anh trong Thế chiến 1

Mussolini vào năm 1917.

Cuộc nghiên cứu của một sử gia thuộc Viện Ðại học Cambridge, Anh, được nhật báo The Guardian trích dẫn ngày 14 tháng 10 năm 2009, rằng Mussolini đã có một thời gian ngắn làm điệp viên cho Anh. Theo tài liệu được tìm thấy, thì vào năm 1917, Mussolini lúc đó đang là một nhà báo, đã được cơ quan Mật vụ Anh MI5 trả cho 100 Bảng Anh một tuần lễ, để tiếp tục hoạt động tại Ý, trong cuộc chiến đấu cho các lực lượng phe Hiệp ước trong Chiến tranh thế giới thứ nhất.[7]

Nhà sử học Peter Martland cho tờ Guardian biết tiếp như sau: "Ðồng minh kém tin cẩn nhất trong cuộc chiến vào lúc đó là Ý, sau khi phe Cách mạng Nga rút khỏi cuộc chiến. Mussolini, lúc đó được trả cho 100 Bảng Anh một tuần lễ, từ mùa Thu 1917 cho đến ít nhất một năm sau, để giúp duy trì cuộc chiến đang xảy ra - Số tiền trên là tương đương 6.000 Bảng Anh hiện nay (hoặc 9.600 đô la)." Sử gia Martland khám phá ra tài liệu này, khi ông nghiên cứu về các giấy tờ của Samuel Hoare, lúc đó điều khiển văn phòng của cơ quan MI5 tại Roma, trông coi vào khoảng 100 nhân viên tình báo Anh ở Ý.[8]

Trong khi đăng tải các tuyên truyền ủng hộ chiến tranh trên tờ báo của mình, tờ Il Popolo d'Italia, Mussolini cũng còn xúi biểu các cựu chiến binh Ý hành hung các người đòi hòa bình. Sử gia Martland nói tiếp, "Tôi không có bằng chứng nào để chứng minh cho việc trả lương kia cho Mussolini để làm gì, nhưng tôi biết là ông ta thích gái, nên chắc ông cần đến số tiền đó để chi trả cho các tình nhân của ông."[9]

Đảng Xã hội

Sau thế chiến thứ nhất, ông bất ngờ chuyển từ chủ nghĩa dân tộc sang phe liên minh. Trong đảng Xã hội, những thành viên nào từng phản đối cuộc chiến đều trục xuất ông. Rồi ông tìm được tờ báo của chính mình, tờ Popolo D'Italia, được nhận trợ cấp từ Pháp do ủng hộ việc Ý gia nhập khối Hiệp ước. Ông gia nhập quân đội năm 1915 và lên chức hạ sĩ.

Lãnh đạo phát xít

Trong thời kỳ hậu chiến hỗn loạn, ông tìm kiếm những người ủng hộ ông, đa số là cựu chiến binh. Trong tờ Fasci di combattimento, ông biện hộ cho sự gây chiến của chủ nghĩa dân tộc, kịch liệt phản đối đảng cộng hòa và đảng xã hội. Giữa những cuộc đình công, lo âu về xã hội và sự tuột dốc của nghị viện, Mussolini đã ép buộc nhiều người tham gia khủng bố. Năm 1921, Mussolini được bầu vào nghị viện của nhà nước phát xít. Năm 1922, Mussolini đưa quân Đức hành quân qua Roma. Hoàng đế Victor Emmanuel III Đã nhượng bộ cho phép họ đi vào thành phố.

Với vai trò là thủ tướng mới, Mussolini dần dần chuyển chế độ chính trị sang chủ nghĩa phát xít. Năm 1924, người đại diện cho chủ nghĩa xã hội, Matteotti, bị ám sát. Quốc hội Ý bị tan rã vào năm 1928, và chế độ độc tài lại được thiết lập theo con đường phát xít. Cuộc xung đột giữa giáo hội và tiểu bang được chấm dứt bởi hiệp ước Lateran (1929).

Mussolini được người đời gọi là Duce dựa vào những người ủng hộ ông ta, chức vụ đứng đầu quốc hội, thủ tướng và những khoản đầu tư khổng lồ ở ngân hàng.

Quyết định của phe Đồng Minh với Đức

Mussolini là thân hữu của Hitler cùng nhau tạo kế hoạch để Đức tấn công Áo. Năm 1936, Hitler và Mussolini giúp Francisco Franco trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha. Khối phát xít Đức-Itali được tăng cường sức mạnh bởi 1 đạo quân hùng hậu (1939) do con nuôi của Mussolini - Ciano, giúp đỡ.

Năm 1938, Mussolini bảo Hitler sáp nhập Áo và lập ra hiệp ước Munich. Tháng 4, năm 1939, Mussolini ra lệnh cho quân Ý xâm chiếm Albania. Dưới sự thúc ép của Đức, Mussolini tổ chức lễ công bố chính sách bài Do Thái. Cuộc nội chiến ở EthiopiaTây Ban Nha đã bị dập tắt. Mussolini tránh không tham gia thế chiến thứ hai cho tới khi Pháp thất thủ vào tháng 7, năm 1940.

Thất bại của quân ÝHy Lạpchâu Phi và sự xâm lược thấy rõ của phe Đồng minh và đại quân Ý đã tạo ra 1 cuộc nổi loạn trong lòng quân phát xít. Tháng 7 1943, hội đồng tối cao phát xít từ chối giúp đỡ chính sách của Mussolini do Hitler soạn thảo. Musolini bị chính phủ Ý cầm tù nhưng trốn thoát sau 2 tháng nhờ cuộc cướp tù táo bạo do toán cảm tử quân Đức của Otto Skorzeny.

Cái chết của nhà độc tài

Trong sự suy sụp của quân khối Trục (tháng 4 1945), Mussolini và người tình Clara Petacci được quân SS Đức hộ tống bị quân du kích kháng chiến bắt gần biên giới Thụy Sĩ. Quân kháng chiến thỏa thuận cho lính Đức đi nhưng giữ lại người Ý, Viên sĩ quan SS quyết định cải trang Mussolini thành lính SS nhưng bị quân du kích nhận ra. Sau đó Hội đồng kháng chiến kết án tử hình và thi hanh bản án ngay sau đó. Khi thi hành án Viên thiếu tá bắn súng ngắn nhưng bị hóc đạn, sĩ quan dưới quyền rút súng ngắn bắn thì người tình Clara Petacci (đã được tha do không liên quan) lao vào trúng viên đạn đầu tiên, Mussolini trúng hai viên đạn tiếp theo. Thi thể của họ được đưa tới Milan bị treo ngược ở quảng trường công cộng một vài ngày rồi chôn tại 1 nghĩa trang bí mật. Riêng xác của Mussolini sau đó được dời sang hầm mộ của gia đình năm 1957.

Chú thích

  1. ^ See Benito and Mussolini in Luciano Canepari, Dizionario di pronuncia italiana online
  2. ^ Charles F. Delzel biên tập (1970). Mediterranean Fascism 1919–1945. Harper Rowe. tr. 3.
  3. ^ “Benito Mussolini”. Grolier.com. ngày 8 tháng 1 năm 2008.[liên kết hỏng]
  4. ^ Tonge, M.E.; Henry, Stephen; Collins, Gráinne (2004). “Chapter 2”. Living history 2: Italy under Fascism . Dublin: EDCO. ISBN 1-84536-028-1.
  5. ^ “Alessandro Mussolini 1854”. GeneAll.net. ngày 8 tháng 1 năm 2008.
  6. ^ Gregor 1979, tr. 29.
  7. ^ MI5 tuyển dụng: Tên của Mussolini. Benito Mussolini
  8. ^ Benito Mussolini: Phát xít, độc tài, điệp viên Anh?
  9. ^ Mussolini là một điệp viên Anh

Liên kết ngoài