Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc

Về cách sử dụng khác, xem Uỷ ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (định hướng)

Đừng nhầm lẫn với Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc
Cờ biểu trưng của Liên Hiệp Quốc
Loại hình	Tổ chức Liên Hiệp Quốc
Lãnh đạo	18 chuyên gia độc lập
Hiện trạng	Đang hoạt động
Trụ sở	Họp tại Genève hoặc New York
Trang web	Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc
Trực thuộc	Hệ thống Nhân quyền Liên Hiệp Quốc

Ủy ban Nhân quyền hay Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (tiếng Anh: Human Rights Committee) là một cơ quan trực thuộc Liên Hiệp Quốc gồm 18 chuyên gia độc lập có nhiệm vụ thẩm tra các báo cáo định kỳ 4 năm một lần của 162 nước thành viên Liên Hiệp Quốc về việc thực hiện Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị, và giải quyết các khiếu nại nhân quyền của các cá nhân là công dân của 112 nước tham gia vào Nghị định thư bổ sung I. Ủy ban họp 3 lần trong một năm, mỗi lần kéo dài 4 tuần (kỳ họp mùa xuân tổ chức tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York, mùa hè và mùa thu tại Genève). Đây là một trong 9 ủy ban thuộc hệ thống nhân quyền Liên Hiệp Quốc chịu trách nhiệm giám sát việc thực hiện các công ước về nhân quyền của Liên Hiệp Quốc.

Các quốc gia đã phê chuẩn Nghị định thư bổ sung I phải cho phép mọi công dân nước đó gửi các khiếu nại về tình hình nhân quyền và các vi phạm nhân quyền trong nước cho Ủy ban Nhân quyền. Tương tự, Ủy ban giám sát cả việc bãi bỏ án tử hình ở những nước đã phê chuẩn Nghị định thư bổ sung II.

Cần tránh nhầm lẫn Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc với tổ chức cao hơn là Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, cơ quan giám sát thực hiện Hiến chương Liên Hiệp Quốc và chủ yếu chỉ là nơi đại diện các nước gặp gỡ và thảo luận về các vấn đề nhân quyền. Trong khi đó, Ủy ban Nhân quyền là một cơ quan gồm 18 chuyên gia nhân quyền độc lập được các nước đề cử và không đại diện cho nước họ mang quốc tịch. Nhiệm kỳ của họ kéo dài 4 năm và nửa số chuyên gia được bầu lại hai năm một lần tại cuộc họp của Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc. Cũng cần tránh nhầm lẫn với Ủy ban Nhân quyền (United Nations Commission on Human Rights) đã chấm dứt hoạt động vào năm 2006 và được thay thế bằng Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã đề cập trên.

Cách thức làm việc

Công dân của các nước đã phê chuẩn Công ước hoặc Nghị định thư do Ủy ban Nhân quyền giám sát có thể viết khiếu nại gửi lên Ủy ban bằng thư tín, fax hoặc email. Không có mẫu cố định cho các lá thư khiếu nại. Mặc dù Nghị định thư bổ sung I quy định rõ ràng rằng chỉ có Ủy ban mới có thẩm quyền nhận và thẩm tra các khiếu nại, nhưng trên thực tế các khiếu nại sẽ qua một bên trung gian là ban thư ký, nơi sàng lọc và chỉ gửi những đơn thư thực sự chính đáng. Do vậy, chỉ một phần nhỏ số lượng các đơn thư đến được tay các thành viên của Ủy ban.

Thành viên Ủy ban

Dưới đây là danh sách 18 thành viên của Ủy ban Nhân quyền.

Họ tên	Quốc gia	Khóa
Abdelfattah Amor	Tunisia	2006–2010
Mohammed Ayat	Morocco	2008–2012
Prafullachandra Natwarlal Bhagwati	India	2006–2010
Christine Chanet	France	2006–2010
Ahmad Amin Fathalla	Egypt	2008–2012
Yuji Iwasawa	Japan	2006–2010
Helen Keller	Switzerland	2008–2010
Rajsoomer Lallah	Mauritius	2008–2012
Bouzib Lazhart	Algérie	2008–2012
Zonke Zanele Majodina	South Africa	2006–2010
Iulia Motoc	România	2006–2010
Michael O'Flaherty	Ireland	2008–2012
José Luis Pérez Sánchez-Cerro	Peru	2006–2010
Rafael Rivas Posada	Colombia	2008–2012
Nigel S. Rodley	United Kingdom	2006–2010
Fabian Omar Salvioli	Argentina	2008–2012
Krister Thelin	Sweden	2008–2012
Ruth Wedgwood	United States	2006–2010

Xem thêm

• Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị
• Nghị định thư bổ sung I
• Nghị định thư bổ sung II
• Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền
• Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa

Liên kết ngoài

• (tiếng Việt) Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị
• (tiếng Anh) Ủy ban Nhân quyền
• (tiếng Anh) Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị
• (tiếng Anh) Nghị định thư bổ sung II
• (tiếng Anh) Các thành viên Ủy ban