Bão Ragasa (2025)
Bão Ragasa khi tiến gần Quần đảo Babuyan vào ngày 22 tháng 9 | |
| Lịch sử khí tượng | |
|---|---|
| Hình thành | 17 tháng 9 năm 2025 |
| Tan | 25 tháng 9 năm 2025 |
| Siêu bão cuồng phong | |
| Duy trì trong 10 phút (JMA) | |
| Sức gió cao nhất | 205 km/h (125 mph) |
| Áp suất thấp nhất | 905 hPa (mbar); 26,72 inHg |
| Siêu bão cuồng phong cấp 5 | |
| Duy trì trong 1 phút (SSHWS/JTWC) | |
| Sức gió cao nhất | 270 km/h (165 mph) |
| Áp suất thấp nhất | 910 hPa (mbar); 26,87 inHg |
| Siêu bão | |
| Duy trì trong 2 phút (NCHMF) | |
| Sức gió cao nhất | 215 km/h (130 mph) |
| Áp suất thấp nhất | 905 hPa (mbar); 26,72 inHg |
| Tác động cụ thể | |
| Chết | 27+ |
| Bị thương | 213+ |
| Mất tích | 9+ |
| Thiệt hại | >$100 triệu (2025 USD) |
| Vùng ảnh hưởng | Philippines (cụ thể tại đảo Luzon), Đài Loan, Trung Quốc, Hồng Kông, Ma Cao, Việt Nam |
Một phần của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2025 | |
Bão Ragasa (tên gọi ở Philippines là Siêu bão Nando - tiếng Anh: Super Typhoon Nando, được Việt Nam định danh là Bão số 9 năm 2025) là một xoáy thuận nhiệt đới đang hoạt động tại Tây Bắc Thái Bình Dương và là xoáy thuận nhiệt đới mạnh thứ 2 trên thế giới năm 2025 chỉ sau bão Melissa. Đây là xoáy thuận nhiệt đới thứ 18 được đặt tên và là siêu bão đầu tiên của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2025. Bão ảnh hưởng đến các quốc gia Philippines, Đài Loan, Trung Quốc (gồm Hồng Kông và Ma Cao), Việt Nam.
Ragasa hình thành từ một vùng đối lưu phía bắc Yap và trở thành áp thấp nhiệt đới vào ngày 17 tháng 9. Đứt gió ở mức trung bình ban đầu đã kìm hãm sự tổ chức của hệ thống, sau đó khi mạnh lên thành bão nhiệt đới vào ngày hôm sau, nó được Cơ quan Khí tượng Nhật Bản JMA gán tên là Ragasa, tên được Philippines đề cử, có nghĩa là "sự thần tốc". Ragasa từ từ mạnh lên trong hai ngày tiếp theo, trở thành bão vào ngày 19 tháng 9. Sau đó, xoáy thuận này trải qua quá trình tăng cường nhanh chóng, đạt cực đại khi trở thành bão dữ dội với áp suất trung tâm tối thiểu 905 millibar (905 hPa) và gió duy trì 10 phút 205 km/h (125 mph), đồng thời được phân loại là siêu bão cấp 5 theo Thang bão Saffir–Simpson với sức gió duy trì 1 phút 270 km/h (170 mph) vào sáng sớm ngày 22 tháng 9. Ngay sau khi đạt cực đại, Ragasa trải qua một chu kỳ thay thế thành mắt bão trong khi vẫn duy trì cường độ.
Ngày 24 tháng 9, bão đã đổ bộ tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) với cường độ mạnh, sau đó di chuyển xuống Đông Bắc của Vịnh Bắc Bộ và đổ bộ lần thứ hai vào Bắc Hải, Quảng Tây trong sáng sớm 25 tháng 9. Sau đó, bão đi vào vùng biển tỉnh Quảng Ninh của Việt Nam, suy yếu thành áp thấp nhiệt đới và đổ bộ vào khu vực phía Bắc Quảng Ninh trưa cùng ngày, sau đó tiếp tục suy yếu thành vùng áp thấp trên địa bàn tỉnh này, đi sâu vào đất liền miền Bắc Việt Nam và tan dần.
Lịch sử khí tượng
[sửa | sửa mã nguồn]
Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
Không rõ
Ngày 16 tháng 9, Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp (JTWC) lần đầu tiên theo dõi một vùng đối lưu cách khoảng 617 km về phía bắc Yap, Liên bang Micronesia.[1] Phân tích môi trường chỉ ra rằng các điều kiện thuận lợi cho sự hình thành xoáy thuận nhiệt đới, bao gồm độ đứt gió thẳng đứng thấp, thoát khí mạnh về phía xích đạo, và nhiệt độ bề mặt biển ấm. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản JMA phân loại hệ thống này thành áp thấp nhiệt đới vào ngày hôm sau.[2] Tuy nhiên, mây đối lưu khi đó vẫn còn rời rạc với hoàn lưu rộng và các đợt bùng phát giông trung tâm ngắt quãng.[3]
Vào khoảng 20:00 giờ PHT (12:00 UTC) ngày 17 tháng 9, hệ thống đi vào Khu vực trách nhiệm của Philippines (PAR), nơi Cơ quan Khí tượng, Địa vật lý và Thiên văn Philippines PAGASA đặt tên địa phương là Nando.[4] Khi di chuyển về phía tây bắc qua Biển Philippines, Nando gặp những điều kiện thuận lợi hơn.[5] Vào lúc 22:05 JST (13:05 UTC) ngày 18 tháng 9, JMA nâng cấp hệ thống thành bão nhiệt đới và đặt tên quốc tế là Ragasa, một từ tiếng Philippines có nghĩa là “chuyển động đột ngột, nhanh chóng”, thay thế cho tên Bão Hagibis đã bị rút khỏi danh sách.[6] JTWC sau đó gán định danh 24W cho hệ thống này.[7] Ragasa tiếp tục mạnh lên nhờ thoát khí về phía xích đạo giúp tập trung hoàn lưu.[7]
Đến 21:00 UTC ngày 19 tháng 9, JTWC nâng cấp Ragasa thành bão cuồng phong, ghi nhận sự xuất hiện của một đặc điểm giống mắt bão.[8] JMA cũng nâng cấp hệ thống thành bão lúc 06:00 UTC ngày 20 tháng 9.[9] Quá trình tăng cường nhanh chóng bắt đầu khi một mắt bão rõ rệt hình thành bên trong vùng đối lưu dày đặc trung tâm.[10] Vào 00:00 UTC ngày 21 tháng 9, PAGASA tuyên bố Ragasa đã trở thành Siêu bão.[11][12] JTWC cũng nâng Ragasa thành siêu bão lúc 09:00 UTC, ước tính gió duy trì trong một phút đạt 260 km/h và áp suất trung tâm tối thiểu 922 hPa (27,23 inHg), tương đương bão cấp 5 theo thang Saffir–Simpson.
Sáng ngày 25 tháng 9, bão đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới sau khi đi vào vùng biển Quảng Ninh; lúc 10 giờ (03:00 UTC), áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 7, giật cấp 9.[13][14] Lúc 12 giờ (05:00 UTC) cùng ngày, áp thấp nhiệt đới suy yếu từ cơn bão đã đổ bộ vào tỉnh Quảng Ninh,[15] tâm áp thấp nhiệt đới đi qua khu vực thành phố Móng Cái cũ (nay là các phường Móng Cái 1, Móng Cái 2, Móng Cái 3).[16] Sau khi đi vào đất liền tỉnh Quảng Ninh, áp thấp nhiệt đới tiếp tục suy yếu thêm thành một vùng áp thấp và bản tin cuối cùng về bão số 9 cũng đã được thông báo vào 14 giờ cùng ngày.[17]
Công tác chuẩn bị
[sửa | sửa mã nguồn]Tác động
[sửa | sửa mã nguồn]Việt Nam
[sửa | sửa mã nguồn]- Xem thêm: Lũ lụt miền Bắc Việt Nam 2025
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ "Product type not specified.". Joint Typhoon Warning Center. ngày 16 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2025.
{{Chú thích web}}:|ngày lưu trữ=cần|url lưu trữ=(trợ giúp) - ^ "WWJP27 RJTD 170000". Japan Meteorological Agency. ngày 17 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Product type not specified.". Joint Typhoon Warning Center. ngày 17 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2025.
{{Chú thích web}}:|ngày lưu trữ=cần|url lưu trữ=(trợ giúp) - ^ "Nando joins Mirasol as 2 tropical depressions in PAR". GMA News. ngày 17 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Product type not specified.". Joint Typhoon Warning Center. ngày 17 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2025.
{{Chú thích web}}:|ngày lưu trữ=cần|url lưu trữ=(trợ giúp) - ^ Warning and Summary 181800 (Báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. ngày 18 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 19 tháng 9 năm 2025.
- ^ a b Prognostic Reasoning for Tropical Storm 24W (Ragasa) Warning No. 3 (Báo cáo). Joint Typhoon Warning Center. ngày 19 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 19 tháng 9 năm 2025.
- ^ Prognostic Reasoning for Typhoon 24W (Ragasa) Warning No. 7 (Báo cáo). Joint Typhoon Warning Center. ngày 20 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2025.
- ^ "WWJP27 RJTD 200600". Japan Meteorological Agency. ngày 20 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2025.
- ^ Prognostic Reasoning for Typhoon 24W (Ragasa) Warning No. 8 (Báo cáo). Joint Typhoon Warning Center. ngày 20 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Nando now a super typhoon – PAGASA". GMA News. ngày 21 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2025.
- ^ Prognostic Reasoning for Typhoon 24W (Ragasa) Warning No. 11 (Báo cáo). Joint Typhoon Warning Center. ngày 21 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Cơn bão số 9 - Ragasa". Trung tâm Chính sách và Kỹ thuật phòng chống thiên tai. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Tin áp thấp nhiệt đới khẩn cấp (11h00)" (PDF). Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia. ngày 25 tháng 9 năm 2025. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2025.
- ^ "Tin nhanh về áp thấp nhiệt đới suy yếu từ cơn bão số 9 (lúc 12 giờ ngày 25/9)". Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2025.
- ^ Không ghi nhận thiệt hại sau bão số 9 (Ragasa) tại Quảng Ninh], vov.vn, archive 26/9/25
- ^ "Tin cuối cùng về cơn bão số 9" (PDF). Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2025. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2025.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]
Tư liệu liên quan tới Bão Ragasa (2025) tại Wikimedia Commons