Giải vô địch bóng đá ASEAN

Giải vô địch bóng đá ASEAN
ASEAN Championship

Thành lập	1996 (1996)
Khu vực	AFF (Đông Nam Á)
Số đội	10 (chung kết) 11 (đủ điều kiện để vào vòng loại)
Đội vô địch hiện tại	Thái Lan (lần thứ 7)
Đội bóng thành công nhất	Thái Lan (7 lần)
Trang web	Website chính thức
Giải vô địch bóng đá ASEAN 2024

Lượt đi trận chung kết giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2016 giữa Indonesia và Thái Lan
Các giải đấu
1996 1998 2000 2002 2004 2007 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024

Giải vô địch bóng đá ASEAN (tiếng Anh: ASEAN Championship, trước đây là AFF Championship), hay còn gọi là Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á là giải đấu bóng đá giữa các đội tuyển bóng đá nam đại diện các quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á do Liên đoàn bóng đá ASEAN (AFF) tổ chức.

Giải đấu được tổ chức 2 năm một lần, diễn ra vào các năm chẵn, ngoại trừ các lần vào năm 2007 (trùng với thời điểm diễn ra Đại hội Thể thao châu Á 2006) và 2020 (bị hoãn sang năm 2021 do đại dịch COVID-19). Năm 2016, Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) đã công nhận giải đấu là một giải giao hữu chính thức.

Giải lần đầu tiên diễn ra tại Singapore năm 1996 với tên gọi Tiger Cup do được tài trợ bởi Bia Tiger, hãng bia Châu Á Thái Bình Dương của Singapore với 10 đội tuyển và nhà vô địch đầu tiên là Thái Lan. Tên gọi Tiger Cup được giữ đến hết mùa giải 2004 sau khi hãng bia Tiger hết hợp đồng tài trợ. Tại mùa giải 2007, giải được gọi là AFF Cup hay AFF Championship. Mùa giải 2008, Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á được gọi là AFF Suzuki Cup 2008 do Tập đoàn Suzuki của Nhật Bản đã mua quyền đặt tên cho giải đấu và giải đấu được mang tên AFF Suzuki Cup từ đó. Kể từ năm 2022, Suzuki rút quyền đặt tên cho giải đấu và một tập đoàn khác cũng đến từ Nhật Bản là Mitsubishi Electric đã thay thế, tên giải đấu do đó được đặt là AFF Mitsubishi Electric Cup. Năm 2024, AFF đổi tên giải đấu từ AFF Championship thành ASEAN Championship, và tên kèm theo nhà tài trợ là ASEAN Mitsubishi Electric Cup.

Tính đến nay, qua 14 lần tổ chức giải, đã có 4 đội tuyển vô địch, bao gồm Thái Lan (7 lần), Singapore (4 lần), Việt Nam (2 lần) và Malaysia (1 lần). Úc - thành viên đầy đủ chính thức của AFF từ năm 2013 - chưa từng tham dự giải đấu này do có đẳng cấp quá vượt trội so với mặt bằng chung của bóng đá Đông Nam Á.

Trong lần tổ chức gần đây nhất vào năm 2022, đội tuyển Thái Lan đã lên ngôi vô địch Đông Nam Á sau khi đánh bại Việt Nam với tổng tỷ số 3–2 trong 2 trận chung kết lượt đi và lượt về.

Lịch sử

Năm 1996, giải lần đầu tiên được tổ chức tại Singapore với sự tham gia của 10 đội tuyển. Thái Lan trở thành nhà vô địch đầu tiên của Đông Nam Á sau khi đánh bại Malaysia 1–0 trong trận chung kết. Bốn đội tuyển lọt vào bán kết năm đó được vào thẳng vòng chung kết của giải đấu tiếp theo, trong khi 6 đội tuyển còn lại phải thi đấu vòng loại để cạnh tranh cho bốn vị trí còn lại. Myanmar, Singapore, Lào và Philippines đã vượt qua vòng loại để tiến vào giải đấu năm 1998.

Năm 2006, do chậm trễ trong việc tìm kiếm nhà tài trợ sau sự rút lui của Bia Tiger và trùng lịch thi đấu của Đại hội Thể thao châu Á 2006, giải đấu được lùi sang tháng 1 năm 2007 mà không có tên nhà tài trợ gắn kèm tên giải đấu.

Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 tại Đông Nam Á, lần thứ hai giải đã không thể tổ chức đúng như kế hoạch ban đầu, khi bị hoãn đến cuối năm 2021.

Từ năm 2016, giải đấu đã được FIFA công nhận là một giải giao hữu chính thức với các trận đấu quốc tế hạng A và tính điểm trên bảng xếp hạng của FIFA nhưng chỉ với hệ số 5 (so với hệ số 10 đối với các trận đấu giao hữu thuộc FIFA Days).

Nhà tài trợ tên giải

Mùa giải	Nhà tài trợ	Tên
1996 - 2004	Tiger Beer	Tiger Cup
2007	Không có	AFF Championship
2008 - 2020	Suzuki	AFF Suzuki Cup
2022	Mitsubishi Electric	AFF Mitsubishi Electric Cup
2024 - nay	Mitsubishi Electric	ASEAN Mitsubishi Electric Cup

Kết quả

Năm tổ chức	Nước chủ nhà		Chung kết				Play-off tranh hạng ba				Số đội tham dự
			Vô địch	Tỉ số	Á quân		Hạng ba	Tỉ số	Hạng tư
1996	Singapore		Thái Lan	1–0	Malaysia		Việt Nam	3–2	Indonesia		10
1998	Việt Nam		Singapore	1–0	Việt Nam		Indonesia	3–3 (s.h.p.) (5–4 p)	Thái Lan		8
2000	Thái Lan		Thái Lan	4–1	Indonesia		Malaysia	3–0	Việt Nam		9
2002	Indonesia Singapore		Thái Lan	2–2 (s.h.p.) (4–2 p)	Indonesia		Việt Nam	2–1	Malaysia		9
Năm tổ chức	Nước chủ nhà vòng bảng		Chung kết				Play-off tranh hạng ba/Hai đội thua ở bán kết				Số đội tham dự
			Vô địch	Tỉ số	Á quân		Hạng ba	Tỉ số	Hạng tư
2004	Malaysia Việt Nam		Singapore	3-1 2-1	Indonesia		Malaysia	2–1	Myanmar		10
			Singapore thắng với tổng tỉ số 5–2
2007	Singapore Thái Lan		Singapore	2–1 1–1	Thái Lan		Malaysia và Việt Nam				8
			Singapore thắng với tổng tỉ số 3–2
2008	Indonesia Thái Lan		Việt Nam	2–1 1–1	Thái Lan		Indonesia và Singapore				8
			Việt Nam thắng với tổng tỉ số 3–2
2010	Indonesia Việt Nam		Malaysia	3–0 1–2	Indonesia		Philippines và Việt Nam				8
			Malaysia thắng với tổng tỉ số 4–2
2012	Malaysia Thái Lan		Singapore	3–1 0–1	Thái Lan		Malaysia và Philippines				8
			Singapore thắng với tổng tỉ số 3–2
2014	Singapore Việt Nam		Thái Lan	2-0 2-3	Malaysia		Philippines và Việt Nam				8
			Thái Lan thắng với tổng tỉ số 4–3
2016	Myanmar Philippines		Thái Lan	1–2 2–0	Indonesia		Myanmar và Việt Nam				8
			Thái Lan thắng với tổng tỉ số 3–2
Năm tổ chức			Chung kết				Hai đội thua ở bán kết				Số đội tham dự
			Vô địch	Tỉ số	Á quân
2018			Việt Nam	2–2 1–0	Malaysia		Philippines và Thái Lan				10
			Việt Nam thắng với tổng tỉ số 3–2
Năm tổ chức	Nước chủ nhà		Chung kết				Hai đội thua ở bán kết				Số đội tham dự
			Vô địch	Tỉ số	Á quân
2020	Singapore		Thái Lan	4–0 2–2	Indonesia		Singapore và Việt Nam				10
			Thái Lan thắng với tổng tỉ số 6–2
Năm tổ chức			Chung kết				Hai đội thua ở bán kết				Số đội tham dự
			Vô địch	Tỉ số	Á quân
2022			Thái Lan	2–2 1–0	Việt Nam		Indonesia và Malaysia				10
			Thái Lan thắng với tổng tỉ số 3–2

Các đội tuyển tham dự

Đội tuyển	1996 (10)	1998 (8)	2000 (9)	2002 (9)	2004 (10)	2007 (8)	2008 (8)	2010 (8)	2012 (8)	2014 (8)	2016 (8)	2018 (10)	2020 (10)	2022 (10)	Tổng
Úc	Chưa là thành viên AFF									×	×	×	×	×	0
Brunei	VB	•	×	×	×	•	•	×	•	•	•	•	×	VB	2
Campuchia	VB	•	VB	VB	VB	•	VB	•	•	•	VB	VB	VB	VB	9
Indonesia	4th	3rd	2nd	2nd	2nd	VB	BK	2nd	VB	VB	2nd	VB	2nd	BK	14
Lào	VB	VB	VB	VB	VB	VB	VB	VB	VB	VB	•	VB	VB	VB	13
Malaysia	2nd	VB	3rd	4th	3rd	BK	VB	1st	BK	2nd	VB	2nd	VB	BK	14
Myanmar	VB	VB	VB	VB	4th	VB	VB	VB	VB	VB	BK	VB	VB	VB	14
Philippines	VB	VB	VB	VB	VB	VB	•	BK	BK	BK	VB	BK	VB	VB	13
Singapore	VB	1st	VB	VB	1st	1st	BK	VB	1st	VB	VB	VB	BK	VB	14
Thái Lan	1st	4th	1st	1st	VB	2nd	2nd	VB	2nd	1st	1st	BK	1st	1st	14
Đông Timor				×	VB	•	•	•	•	•	•	VB	VB	•	3
Việt Nam	3rd	2nd	4th	3rd	VB	BK	1st	BK	VB	BK	BK	1st	BK	2nd	14

Chú thích

• 1st — Vô địch
• 2nd — Á quân
• 3rd — Hạng ba
• 4th — Hạng tư
• BK — Bán kết
• VB — Vòng bảng

• q — Vượt qua vòng loại tham dự giải đấu hiện tại
•  •  — Không vượt qua vòng loại
•  ×  — Không tham dự / Rút lui / Bị cấm
• XX — Quốc gia không tồn tại (Đông Timor: từng là một phần của Indonesia)
•    — Chủ nhà

Vị trí chung cuộc

Đội tuyển	Vô địch	Á quân	Hạng ba	Hạng tư	Bán kết	Tổng số tốp 4
Thái Lan	7 (1996, 2000, 2002, 2014, 2016, 2020, 2022)	3 (2007, 2008, 2012)	–	1 (1998)	1 (2018)	12
Singapore	4 (1998, 2004, 2007, 2012)	–	–	–	2 (2008, 2020)	6
Việt Nam	2 (2008, 2018)	2 (1998, 2022)	2 (1996, 2002)	1 (2000)	5 (2007, 2010, 2014, 2016, 2020)	12
Malaysia	1 (2010)	3 (1996, 2014, 2018)	2 (2000, 2004)	1 (2002)	3 (2007, 2012, 2022)	10
Indonesia	–	6 (2000, 2002, 2004, 2010, 2016, 2020)	1 (1998)	1 (1996)	2 (2008, 2022)	10
Philippines	–	–	–	–	4 (2010, 2012, 2014, 2018)	4
Myanmar	–	–	–	1 (2004)	1 (2016)	2
Tổng số	14	14	5	5	18	56

Thống kê

Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất lịch sử giải

Tính đến giải năm 2022.

Hạng	Cầu thủ	Bàn thắng
1	Teerasil Dangda	25
2	Noh Alam Shah	17
3	Worrawoot Srimaka	15
	Lê Công Vinh
5	Lê Huỳnh Đức	14
6	Kurniawan Dwi Yulianto	13
	Adisak Kraisorn
7	Bambang Pamungkas	12
	Kiatisuk Senamuang
10	Agu Casmir	11

• In đậm chỉ ra cầu thủ vẫn còn đang thi đấu bóng đá quốc tế.

Vua phá lưới

Năm	Cầu thủ
1996	Natipong Sritong-In
1998	Myo Hlaing Win
2000	Gendut Doni Christiawan
2002	Bambang Pamungkas
2004	Ilham Jaya Kesuma
2007	Noh Alam Shah
2008	Budi Sudarsono Agu Casmir Teerasil Dangda
2010	Safee Sali
2012	Teerasil Dangda
2014	Safiq Rahim
2016	Teerasil Dangda
2018	Adisak Kraisorn
2020	Safawi Rasid Bienvenido Marañón Chanathip Songkrasin Teerasil Dangda
2022	Teerasil Dangda Nguyễn Tiến Linh

Cầu thủ xuất sắc nhất

Năm	Cầu thủ
1996	Zainal Nakils Hassan
1998	Nguyễn Hồng Sơn
2000	Kiatisuk Senamuang
2002	Therdsak Chaiman
2004	Lionel Lewis
2007	Noh Alam Shah
2008	Dương Hồng Sơn
2010	Firman Utina
2012	Shahril Ishak
2014	Chanathip Songkrasin
2016
2018	Nguyễn Quang Hải
2020	Chanathip Songkrasin
2022	Theerathon Bunmathan

Bàn thắng đẹp nhất giải

Năm	Thời gian	Cầu thủ	Câu lạc bộ	Bàn thắng	Trận đấu
2008	8 tháng 12 năm 2008	Nguyễn Vũ Phong	Becamex Bình Dương	2–3	Malaysia 2-3 Việt Nam (vòng bảng)
2010	26 tháng 12 năm 2010	Mohamad Ashari bin Samsudin	Terengganu	2–0	Malaysia 3–0 Indonesia (chung kết lượt đi)
2012	9 tháng 12 năm 2012	Teerasil Dangda	Muangthong United	1–1	Malaysia 1–1 Thái Lan (bán kết lượt đi)
2014	22 tháng 11 năm 2014	Lê Công Vinh	Becamex Bình Dương	2–1	Việt Nam 2–2 Indonesia (vòng bảng)
2016	17 tháng 12 năm 2016	Siroch Chatthong	Ubon UMT United	2–0	Thái Lan 2–0 Indonesia (chung kết lượt về)
2018	5 tháng 12 năm 2018	Muhammad Syahmi bin Safari	Selangor	1–1	Thái Lan 2–2 Malaysia (bán kết lượt về)
2020	25 tháng 12 năm 2021	Shahdan bin Sulaiman	Lion City Sailors	1–2	Indonesia 4–2 Singapore (bán kết lượt về)
2022	2 tháng 1 năm 2023	Marselino Ferdinan Philipus	Persebaya Surabaya	0–2	Philippines 1–2 Indonesia (vòng bảng)

Các huấn luyện viên vô địch

Năm	Đội	Huấn luyện viên
1996	Thái Lan	Thawatchai Sartjakul
1998	Singapore	Barry Whitbread
2002	Thái Lan	Peter Withe
2000
2004	Singapore	Radojko Avramović
2007
2008	Việt Nam	Henrique Calisto
2010	Malaysia	Krishnasamy Rajagopal
2012	Singapore	Radojko Avramović
2014	Thái Lan	Kiatisuk Senamuang
2016
2018	Việt Nam	Park Hang-seo
2020	Thái Lan	Alexandré Pölking
2022

Bảng xếp hạng tổng thể

Tính đến mùa giải 2022

Thứ hạng	Đội tuyển	TD	Tr	T	H	B	BT	BB	HS	Đ	Thành tích tốt nhất
1	Thái Lan	14	85	53	20	12	187	96	+91	179	Vô địch (1996, 2000, 2002, 2014, 2016, 2020, 2022)
2	Việt Nam	14	78	41	22	15	161	76	+85	145	Vô địch (2008, 2018)
3	Indonesia	14	76	38	17	21	189	129	+60	131	Á quân (2000, 2002, 2004, 2010, 2016, 2020)
4	Malaysia	14	75	34	15	26	131	88	+43	117	Vô địch (2010)
5	Singapore	14	66	33	16	17	118	68	+50	115	Vô địch (1998, 2004, 2007, 2012)
6	Myanmar	14	50	15	8	27	62	110	–48	53	Bán kết (2004, 2016)
7	Philippines	13	48	11	4	33	55	60	–5	37	Bán kết (2010, 2012, 2014, 2018)
8	Campuchia	9	34	6	0	28	39	110	–71	18	Vòng bảng (9 lần)
9	Lào	13	45	2	6	37	32	170	–138	12	Vòng bảng (13 lần)
10	Brunei	2	8	1	0	7	3	37	–34	3	Vòng bảng (2 lần)
11	Đông Timor	3	12	0	0	12	6	50	–44	0	Vòng bảng (3 lần)

Xem thêm

• Bóng đá tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á
• Giải vô địch bóng đá Đông Á
• Cúp bóng đá vịnh Ả Rập
• Giải vô địch bóng đá Nam Á
• Giải vô địch bóng đá Tây Á

Liên kết ngoài

• Website chính thức
• AFF Cup tại RSSSF.com