Cọ dầu

Elaeis guineensis
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Monocots
(không phân hạng)	Commelinids
Bộ (ordo)	Arecales
Họ (familia)	Arecaceae
Tông (tribus)	Cocoeae
Chi (genus)	Elaeis
Loài (species)	E. guineensis
Danh pháp hai phần
	Elaeis guineensis; Jacq., 1763
Danh pháp đồng nghĩa
	Danh sách Elaeis dybowskii Hua ; E. macrophylla A.Chev. (nom. inval.) ; E. madagascariensis (Jum. & H.Perrier) Becc. ; E. melanococca Gaertn. ; E. nigrescens (A.Chev.) Prain (nom. inval.) ; E. virescens (A.Chev.) Prain ; Palma oleosa Mill. ;

Cọ dầu^[2] hay còn gọi dừa dầu (danh pháp khoa học: Elaeis guineensis) là loài thực vật có hoa thuộc họ Arecaceae. Loài này được Jacq. mô tả khoa học đầu tiên năm 1763.^[3]

Mô tả[sửa | sửa mã nguồn]

Cây cao tới 20m, thân thuộc nhóm thân cau dừa. Cọ dầu để lại cuống bẹ trên thân. Lá dài 3-5m, thuộc loại lá xẻ thùy lông chim tận gân. Cuống lá (tàu lá) thường có gai. Lá thứ cấp (thùy xẻ) thường dài 0,5-1m rộng 5 cm. Mỗi cây cọ dừa ít hơn 10 tuổi thường sinh ra mỗi năm khoảng 30 tàu lá, đối với cây trên 10 năm thường sinh ra 20 lá mỗi năm. Cọ dừa là loài cây có hoa đơn tính cùng gốc, có buồng hoa đực và buông hoa cái là khác biệt nhau nhưng nằm cùng trên một cây. Hoa đơn lẻ, thường mẫu 3, có 3 cánh đài hoa, 3 cánh tràng hoa. Quả chín thu hoạch sau 5-6 tháng, có màu đỏ.

Phân bố và sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]

Cọ dầu có nguồn gốc nhiệt đới châu Phi, được nhập trồng thành công ở nhiều nơi trên thế giới trong các vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới có vĩ độ nhỏ hơn 20 ở cả hai bán cầu. Cây được nhập trồng vào Đông Nam Á lần đầu tiên năm 1848 ở đảo Java bởi những người Hà Lan.^[4] Tác dụng chính của cọ dầu là lấy dầu dùng trong chế biến thực phẩm hoặc công nghệ in, giặt tẩy. Ngoài ra với thân hình trụ thẳng, lá xanh quanh năm cọ dầu còn được sử dụng làm cây trồng cảnh quan ở các khu vực nhiệt đới.

Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

^ “The Plant List: A Working List of All Plant Species”.
^ Phạm Hoàng Hộ; Cây cỏ Việt Nam - tập 3; Nhà xuất bản Trẻ - 1999; Trang 418.
^ The Plant List (2010). “Elaeis guineensis”. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2013.
^ Lötschert, Wilhelm; Beese, Gerhard (1983). Collins Guide to Tropical Plants. London: Collins. ISBN 978-0-00-219112-8. OCLC 11153110.^{[cần số trang]}

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Dữ liệu liên quan tới Elaeis guineensis tại Wikispecies
Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Elaeis guineensis”. International Plant Names Index.
Cọ dầu Elaeis guineensis tại Từ điển bách khoa Việt Nam

Bài viết liên quan đến phân họ cau Arecoideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

[1] “The Plant List: A Working List of All Plant Species”.

[2] Phạm Hoàng Hộ; Cây cỏ Việt Nam - tập 3; Nhà xuất bản Trẻ - 1999; Trang 418.

[3] The Plant List (2010). “Elaeis guineensis”. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2013.

[4] Lötschert, Wilhelm; Beese, Gerhard (1983). Collins Guide to Tropical Plants. London: Collins. ISBN 978-0-00-219112-8. OCLC 11153110.^{[cần số trang]}

[1]

[2]

[3]

[4]