Cối (nước)
|
Cối quốc
|
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tên bản ngữ
| |||||||||
| Thế kỷ 11 TCN–767 TCN | |||||||||
| Thủ đô | phía đông nam huyện Mật và tây bắc Tân Trịnh tỉnh Hà Nam | ||||||||
| Chính trị | |||||||||
| Chính phủ | quân chủ, phong kiến | ||||||||
| Lịch sử | |||||||||
• Đầu thời Tây Chu | Thế kỷ 11 TCN | ||||||||
• Nước Trịnh tiêu diệt | 767 TCN | ||||||||
| |||||||||
Cối (tiếng Trung: 鄶; bính âm: Kuài)[1] là một nước chư hầu thời Tây Chu trong lịch sử Trung Quốc. Vị trí nay thuộc phía đông nam huyện Mật và tây bắc Tân Trịnh tỉnh Hà Nam. Vua nước này họ Vân được Chu Vũ Vương phân phong ở đất Cối.
Về nguyên nhân diệt vong của nước này theo sách Quốc ngữ - Trịnh ngữ chép rằng vào thời Chu U vương những năm cuối Tây Chu, Sử Bá đến chỗ Trịnh Hoàn công phân tích địa thế thiên hạ. Sử Bá kiến nghị Trịnh Hoàn công hướng về phát triển vùng phụ cận đông đô của nhà Chu là Thành Chu, trước tiên hướng về nước Cối với nước Quắc gửi gắm tài vật và vợ con, rồi tìm kiếm cơ hội chiếm luôn cả hai nước ấy, lấy làm căn cứ địa. Trịnh Hoàn công và người thừa kế là Trịnh Vũ công chắc chắn thực hiện chiến lược này.
Xuân Thu Công Dương truyện - Hoàn công thập nhất niên lại ghi là nước Trịnh sau khi theo Chu Bình vương dời đô sang đông đã quay về chốn cũ ở đất Lưu[2], Trịnh Vũ công cùng với phu nhân vua Cối tư thông, nhân tiện đem binh tiêu diệt nước Cối, rồi đưa nước Trịnh dời sang đất cũ của Cối. Quốc ngữ - Chu ngữ trung chép rằng Phú Thần nhà Chu thời Xuân Thu cho là nước Cối mất đều do phu nhân vua Cối, do vậy mà phu nhân vua Cối bị Phú Thần gọi là Thúc Vân.
Sách Trúc thư kỷ niên bản mới chép rằng năm Chu Bình vương thứ tư, nước Trịnh diệt nước Cối. Hán thư - Địa lý chí bản do Thần Toản chú thích chép rằng sau khi Chu U vương bị Khuyển Nhung giết chết được hai năm thì nước Cối bị nước Trịnh diệt.[3]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Chữ này còn có cách ghi khác là 會, 桧 đều đọc là Cối
- ^ Nay là vùng phụ cận huyện Bái tỉnh Giang Tô
- ^ Hán thư - Địa lý chí, Thần Toản chú thích: "Vào thời Trịnh Vũ công đem gửi vợ con và đút lót nước Quắc và nước Cối, U vương bị thua trận, năm thứ hai đánh chiếm nước Cối, năm thứ tư thì diệt nước Quắc." trích dẫn Dương Bá Tuấn, Xuân Thu Tả truyện chú - Ẩn công nguyên niên, Trung Hoa Thư Cục tái bản lần 2 tháng 5 năm 1990, tr 11
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Sử ký Tư Mã Thiên thiên: Trịnh thế gia
- Khổng Tử (2002), Xuân Thu tam truyện, tập 1, Nhà xuất bản TP Hồ Chí Minh
- Dương Bá Tuấn, Xuân Thu Tả truyện chú, ISBN 7101002625
- Đồng Thư Nghiệp, Xuân Thu Tả truyện nghiên cứu, ISBN 7101051448
Các nước thời Xuân Thu | ||
|---|---|---|
| Triều đại |  | |
| Các nước quan trọng | ||
| Các nước khác | Ba • Bi • Cam • Cát • Cô Trúc • Cử • Cối • Củng • Chú • Doãn • Đái • Chu (邾) • Chu (周) • Đại • Đam • Đàm (譚) • Đàm (郯) • Đạo • Đằng • Đặng • Đường • Hàn • Hình • Hoàng • Hoạt • Hứa • Kế • Kỷ (杞) • Kỷ (紀) • Lã • Lai • Lạm • Liệu • Lương • Lưu • Mao • Nghĩa Cừ • Ngu • Ngụy • Nhâm • Nhuế • Nhược • Ôn • Phàn • Quắc • Quyền • Quách • Sùng • Sơn Nhung • Thẩm • Thân • Thục • Thi • Thành • Tiết • Thiệu • Tăng (鄫) • Tăng (曾) • Tùy • Từ • Tức • Tuân • Tiểu Chu • Tiểu Quắc • Ứng • Vinh | |