Dâu quả dài
| Morus macroura | |
|---|---|
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Eudicots |
| Bộ (ordo) | Rosales |
| Họ (familia) | Moraceae |
| Chi (genus) | Morus |
| Loài (species) | M. macroura |
| Danh pháp hai phần | |
| Morus macroura Miq., 1851 | |
| Danh pháp đồng nghĩa | |
Dâu quả dài,[1] tên khoa học Morus macroura, hay dâu chùm dài,[2] dâu Đài Loan là một giống dâu quả siêu dài thuộc loài thực vật có hoa trong họ Moraceae. Loài này được Miq. mô tả khoa học đầu tiên năm 1851.[3][4][5][6]
Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]
Phân bố[sửa | sửa mã nguồn]
Cây dâu quả dài vốn là cây dâu dại nguyên sản vùng thung lũng độ cao 1.000 - 1.300 m của dãy Hymalaya, Tây Tạng và trong các rừng mưa nhiệt đới Đông Dương.
Lai tạo[sửa | sửa mã nguồn]
Được các nhà khoa học Đài Loan tuyển chọn trong quá trình lai tạo giống dâu quả thông thường với giống dâu quả dài dại.
Đặc điểm[7][sửa | sửa mã nguồn]
- Là cây thân gỗ nhỏ, thân có vỏ mỏng màu nâu. Cây cao khoảng 15m. Thân thẳng đứng. Nhiều cành nhánh dài.
- Lá giống lá dâu tằm, thô ráp, to như bàn tay.
- Quả màu xanh, khi chín chuyển dần sang đỏ và đỏ sậm. Quả dài từ 20 – 25 cm. Quả ngọt, bổ dưỡng và thơm ngon. Cây có thể ra quả khi 1 năm tuổi. Quả sai, năm được mùa thì năng suất có thể đạt khoảng 100 kg/cây. Quả còn được gọi là "quả thánh trong dân gian", là loại quả dâu to duy nhất khi chín không có vị chua, hàm lượng đường cao, ngọt lịm, không hạt, hương vị tươi mát, dinh dưỡng phong phú, màu sắc đẹp, vừa là thực phẩm bổ dưỡng giàu chất dinh dưỡng, vừa có thể làm thuốc quý. Hơn 2.000 năm trước đây quả dâu đã được xếp vào loại thực phẩm bổ dưỡng dành cho các vị Hoàng đế Trung Hoa. Cây dâu sinh trưởng trong môi trường tự nhiên trong sạch, không bị ô nhiễm nên gọi là loại quả sạch, thơm ngon.
Giá trị kinh tế[sửa | sửa mã nguồn]
Cây được du nhập vào Việt Nam phát triển thành cây trồng kinh tế năm 2013 ở tỉnh Hòa Bình, Hưng Yên (đăng trên NNVN số 69, ra ngày 7/4/2013) bởi cây có nguồn gốc từ cây dại nên khá dễ sống và chăm sóc. Cây dâu quả dài có tính thích ứng rộng, phù hợp với nhiều loại đất trồng, thích hợp nhất với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, sai quả, cho năng suất cao. Cây dâu quả dài có thể ra quả ngay từ năm đầu, năm được mùa thì năng suất có thể đạt 100 kg quả trên 1 cây, mỗi chồi mới có 3 - 6 quả, bình quân quả đơn nặng 4,5 gram, dài 8 – 20 cm, đường kính 0,5 - 0,9 cm, khi chín màu đỏ hoặc đen tía, thịt quả có độ đường 22 độ. Cây sai quả nhất 4 năm tuổi đạt 26 kg quả/cây, năng suất quả đạt trên 45 tấn/ha/năm, năng suất kỷ lục có thể đạt 70 tấn/ha/năm. Trong điều kiện tự nhiên có thể ra quả một năm 2 lần vào vụ xuân và vụ thu, là giống dâu quả năng suất đặc biệt cao và ổn định.
Cây có thể vừa trồng lấy lá, vừa lấy quả vì năng suất lá cũng rất cao, đặc biệt lá vụ thu, năng suất trên 15 tấn/ha.
Canh tác[sửa | sửa mã nguồn]
Mùa vụ[sửa | sửa mã nguồn]
Cây dâu thẳng đứng, cành dài, nhiều cành nhánh. Trồng ở Quảng Đông (Trung Quốc) nảy chồi vào tháng 2, tháng 3 bật chồi, cuối tháng 4 bắt đầu có quả chín. Trồng ở Việt Nam nên trồng dâu vào tháng 2, tháng 3 đã có quả chín. Cây ra quả rải rác trong năm, nhưng vụ chính là mùa hè.
Kỹ thuật chăm sóc[7][sửa | sửa mã nguồn]
- Nhân giống bằng cách giâm cành.
- Mật độ: Mật độ trồng khoảng 5.000 cây/ha (1,5 m x 1,2 m).
- Làm đất: Đất trồng dâu được cày bừa kỹ rồi rạch hàng sâu 50 cm, bón lót mỗi cây 10 kg phân chuồng và phân lân.
- Chăm sóc: Vào đầu xuân trước khi nảy chồi thì cắt bằng các cành chỉ để 15 – 20 cm. Vào vụ xuân năm thứ 2 thì mỗi cây chỉ để 3 - 4 cành khỏe dưới gốc cắt cành chỉ để dài 15 – 20 cm. Đến năm thứ 3 sau khi kết thúc thu hái quả thì cắt toàn bộ cành ở phía gốc để cây mọc mầm mới, tỉa hết những cành nhỏ, cành yếu, tập trung dinh dưỡng cho cành chính.
- Mỗi năm bón thúc 2 - 3 lần. Lần thứ nhất bón 15 tấn phân chuồng hoai cho 1 ha. Vào vụ thu đông ở thời kỳ ra hoa kết quả (từ tháng 2 đến tháng 3) thì bón khoảng 500 kg phân chuồng, 150 kg kali và ở nơi có điều kiện bón thêm phân trên lá KH2PO4 nồng độ 0,3% phun 10 ngày 1 lần.
- Nên tỉa cây vào mùa hè, lúc này lại bón thêm 25 tấn phân chuồng + 450 kg ure + 600 kg supe lân trên 1 ha. Vào cuối mùa hè (tháng 7) bón thêm 300 kg phân phức hợp, vào cuối tháng 8 lại bón thêm 250 kg phân phức hợp, đến vụ thu đông bón thêm mỗi ha 30 tấn phân chuồng.
- Cây cho khai thác trong vòng 10 năm, sau đó năng suất giảm, có thể thay thế lứa mới.
Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Danh mục các loài cây trồng lâm nghiệp khuyến khích sử dụng trồng rừng và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh sơn la giai đoạn 2016 – 2020 (Kèm theo Quyết định số 709/QĐ-UBND, ngày 25 tháng 3 năm 2016 của UBND tỉnh Sơn La)
- ^ Dâu chùm dài[liên kết hỏng]
- ^ The Plant List (2010). “Morus macroura”. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2013.
- ^ Roskov, Y.; Kunze, T.; Orrell, T.; Abucay, L.; Paglinawan, L.; Culham, A.; Bailly, N.; Kirk, P.; Bourgoin, T.; Baillargeon, G.; Decock, W.; De Wever, A.; Didžiulis, V. (2014). “Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2014 Annual Checklist”. Species 2000: Reading, UK. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2014.
- ^ World Plants: Synonymic Checklists of the Vascular Plants of the World
- ^ Miq., 1851 In: Pl. Jungh. 42
- ^ a b GS.TS Trần Khắc Thi - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu & phát triển công nghệ nông lâm nghiệp Thành Tây. “Kỹ thuật trồng dâu "khủng"”.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
Tư liệu liên quan tới Morus macroura tại Wikimedia Commons
Dữ liệu liên quan tới Morus macroura tại Wikispecies- Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Morus macroura”. International Plant Names Index. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2013.
