Danh sách Toàn quyền Ấn Độ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Danh sách Toàn quyền Ấn Độ là thống kê những cá nhân được bổ nhiệm đứng đầu chính phủ thuộc địa Ấn Độ thuộc Anh và sau này còn được chỉ định đại diện cho quân chủ Anh thực hiện quyền nguyên thủ tại các phiên vương quốc trên tiểu lục địa Ấn Độ với vai trò Phó vương Ấn Độ, tên gọi đầy đủ cho chức danh này là Phó vương kiêm Toàn quyền Ấn Độ, được gọi tắt là Phó vương Ấn Độ.

Toàn quyền Ấn Độ là chức danh được tạo ra đầu tiên bởi Đạo luật Điều tiết 1773, ban đầu tên gọi là Toàn quyền của Pháo đài William, hay Toàn quyền của Bengal. Chức danh này được bổ nhiệm bởi "Court of Directors" của Công ty Đông Ấn Anh (EIC). Hội đồng Tối cao Bengal gồm 4 người được chỉ định để cố vấn cho Toàn quyền, các quyết định của hội đồng có giá trị ràng buộc đối với Toàn quyền trong giai đoạn từ năm 1773 đến 1784.

Đạo luật Saint Helena 1833, còn được gọi là Đạo luật Chính phủ Ấn Độ 1833, đã thay đổi tên gọi, thẩm quyền và chính thức gọi chức danh này là Toàn quyền Ấn Độ. Lãnh chúa William Bentinck được chỉ định trở thành Toàn quyền Ấn Độ chính thức đầu tiên vào năm 1833.

Sau cuộc nổi dậy của người dân Ấn Độ năm 1857, Công ty Đông Ấn Anh chấm dứt sự cai trị Ấn Độ thuộc Anh và các phiên vương quốc trên tiểu lục địa Ấn Độ, mọi quyền hành được chuyển về cho Chính phủ Vương quốc Anh. Đạo luật Chính phủ Ấn Độ 1858 thành lập Văn phòng Bộ trưởng Ấn Độ để giám sát các vấn đề liên quan đến tiểu lục địa Ấn Độ, được cố vấn bởi Hội đồng Ấn Độ với 15 thanh viên (có trụ sở tại London). Hội đồng Tối cao Bengal được đổi tên thành Hội đồng Toàn quyền Ấn Độ hoặc Hội đồng Điều hành Ấn Độ. Hội đồng Ấn Độ sau đó đã bị bãi bỏ bởi Đạo luật Chính phủ Ấn Độ 1935.

Sau khi thông qua Đạo luật của Chính phủ Ấn Độ năm 1858, Toàn quyền đại diện cho Vương quyền với tên gọi chính thức là Phó vương. Việc chỉ định 'Phó vương', mặc dù nó được sử dụng thường xuyên nhất trong cách nói thông thường, nhưng lại không có thẩm quyền theo luật định và không bao giờ được sử dụng bởi Nghị viện. Lãnh chúa Canning trở thành Phó vương kiêm Toàn quyền Ấn Độ đầu tiên. Toàn quyền Ấn Độ tiếp tục là đại diện duy nhất của quân chủ Anh, và Chính phủ Ấn Độ tiếp tục được trao quyền bổ nhiệm Toàn quyền Ấn Độ do Hoàng gia Anh đưa ra theo lời khuyên của Bộ trưởng Ấn Độ trong Nội các Anh ở London. Sau khi Anh trao trả độc lập cho tiểu lục địa Ấn Độ, Văn phòng Toàn quyền tiếp tục tồn tại như một cơ quan nghi lễ ở Lãnh thổ tự trị Ấn ĐộLãnh thổ tự trị Pakistan, cho đến khi các quốc gia này thông qua các hiến pháp cộng hòa lần lượt vào năm 1950 và 1956.

Danh sách Toàn quyền Ấn Độ[sửa | sửa mã nguồn]

Portrait Tên
(Sinh-Chết)
Nhiệm kỳ Sự kiện đáng chú ý Người chỉ định
Trước năm 1773, chức danh là Toàn quyền của Pháo đài William, từ năm 1757 đến năm 1772 chức danh này được nắm bởi Thống đốc Bengal.

Xem thêm: Danh sách các thống đốc của Bengal

Toàn quyền Pháo đài William (Bengal), 1773–1833
Warren Hastings
(1732–1818)
20/10
1773
[nb 1]
08/02
1785
Công ty
Đông Ấn


(1773–1858)
John Macpherson, Bt
(tạm quyền)
(1745–1821)
08/02
1785
12/09
1786

Bá tước Cornwallis
[nb 2]
(1738–1805)
12/09
1786
28/10
1793
John Shore
(1751–1834)
28/10
1793
18/02
1798
Lt. Gen Sir Alured Clarke
(tạm quyền)
(1744–1832)
18 March
1798
18 May
1798
Hầu tước Wellesley[nb 3]
(1760–1842)
18 May
1798
30 July
1805
Hầu tước Cornwallis
(1738–1805)
30/07
1805
05/10
1805
George Barlow, Bt
(tạm quyền)
(1762–1847)
10 October
1805
31 July
1807
Lãnh chúa Minto
(1751–1814)
31/07
1807
05/10
1813
Hầu tước Hastings [nb 4]
(1754–1826)
04/10
1813
09/01
1823
John Adam
(tạm quyền)
(1779–1825)
9 January
1823
1 August
1823
Bá tước Amherst[nb 5]
(1773–1857)
01/08
1823
13/03
1828
William Butterworth Bayley
(tạm quyền)
(1782–1860)
13 March
1828
4 July
1828
Toàn quyền Ấn Độ, 1833–1858
Lãnh chúa William Bentinck
(1774–1839)
04/03
1828
20/03
1835
Công ty
Đông Ấn


(1773–1858)
Sir Charles Metcalfe, Bt
(tạm quyền)
(1785–1846)
20 March
1835
4 March
1836
  • Bãi bỏ Quy định cấp phép năm 1823
  • Được gọi là Người giải phóng Báo chí Ấn Độ
  • Thành lập Thư viện Công cộng Calcutta năm 1836 (hiện được gọi là Thư viện Quốc gia Ấn Độ )
Bá tước Auckland[nb 6]
(1784–1849)
04/03
1836
28/02
1842
Lãnh chúa Ellenborough
(1790–1871)
28 February
1842
June
1844
William Wilberforce Bird
(tạm quyền)
(1784–1857)
June
1844
23 July
1844
Henry Hardinge[nb 7]
(1785–1856)
23/07
1844
12/01
1848
Bá tước Dalhousie[nb 8]
(1812–1860)
12/01
1848
28/02
1856
Tử tước Canning[nb 9]
(1812–1862)
28/02
1856
31/10
1858
Toàn quyền kiêm Phó vương Ấn Độ, 1858–1947
Tử tước Canning[nb 9]
(1812–1862)
01/11
1858
21/03
1862
Victoria

(1837–1901)
Bá tước xứ Elgin
(1811–1863)
21/03
1862
20/11
1863
Robert Napier
(tạm quyền)
(1810–1890)
21/11
1863
02/12
1863
William Denison
(tạm quyền)
(1804–1871)
2 December
1863
12 January
1864
John Lawrence, Bt
(1811–1879)
12/01
1864
12/01
1869
Bá tước xứ Mayo
(1822–1872)
12/01
1869
08/02
1872
John Strachey
(tạm quyền)
(1823–1907)
9 February
1872
23 February
1872
Lãnh chúa Napier
(tạm quyền)
(1819–1898)
24 February
1872
3 May
1872
Lãnh chúa Northbrook
(1826–1904)
3 May
1872
12 April
1876
Lãnh chúa Lytton
(1831–1891)
12 April
1876
8 June
1880
Hầu tước Ripon
(1827–1909)
8 June
1880
13 December
1884
  • First Factory Act (1881)
  • Negotiable Instruments Act, 1881
  • Repeal of the Vernacular Press Act (1882)
  • Ilbert Bill (1883)
  • foundation of Punjab university
  • Government resolution on local self-government (1882)
  • Appointment of Education Commission under Sir William Hunter
  • First complete Census
  • Father of local self-government in India (Ripon's Resolution of 1882)
Bá tước Dufferin
(1826–1902)
13 December
1884
10 December
1888
Hầu tước Lansdowne
(1845–1927)
10 December
1888
11 October
1894
Bá tước Elgin (1849–1917) 11 October
1894
6 January
1899
Lãnh chúa Curzon của Kedleston[nb 10]
(1859–1925)
6 January
1899
18 November
1905
Bá tước Minto
(1845–1914)
18 November
1905
23 November
1910
Edward VII

(1901–1910)
Lãnh chúa Hardinge của Penshurst
(1858–1944)
23 November
1910
4 April
1916
  • Third Delhi Durbar (1911)
  • Gandhiji came back to India from South Africa in 1915
  • bomb was thrown at him near Chandni chowk but escaped unhurt
  • Transfer of capital from Calcutta to Delhi (1911)
  • Partition of Bengal to form Bihar province (1912)
  • McMahon border line was created between India and China in 1914
  • Ghadar Mutiny (1915)
George V

(1910–1936)
Lãnh chúa Chelmsford
(1868–1933)
4 April
1916
2 April
1921
Bá tước Reading
(1860–1935)
2 April
1921
3 April
1926
Lãnh chúa Irwin
(1881–1959)
3 April
1926
18 April
1931
Bá tước Willingdon
(1866–1941)
18 April
1931
18 April
1936
Hầu tước Linlithgow
(1887–1952)
18 April
1936
1 October
1943
Edward VIII

(1936)
Tử tước Wavell
(1883–1950)
1 October
1943
21 February
1947
George VI

(1936–1952)
Tử tước Mountbatten của Miến Điện
(1900–1979)
21 February
1947
15 August
1947
Toàn quyền của Lãnh thổ tự trị Ấn Độ, 1947–1950
Tử tước Mountbatten của Miến Điện[nb 11]
(1900–1979)
15 August
1947
21 June
1948
  • First Governor-General of Independent India
George VI
Lãnh thổ tự trị Ấn Độ

(1936–1952)

Chakravarti Rajagopalachari
(1878–1972)
21 June
1948
26 January
1950
  • Last Governor-General of India, before the office was permanently abolished in 1950

Notes[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ ban đầu được bổ nhiệm vào ngày 28/04/1772
  2. ^ Earl Cornwallis from 1762; created Marquess Cornwallis in 1792.
  3. ^ Created Marquess Wellesley in 1799.
  4. ^ Earl of Moira prior to being created Marquess of Hastings in 1816
  5. ^ Created Earl Amherst in 1826.
  6. ^ Created Earl of Auckland in 1839.
  7. ^ Created Viscount Hardinge in 1846.
  8. ^ Created Marquess of Dalhousie in 1849.
  9. ^ a b Created Earl Canning in 1859.
  10. ^ Lãnh chúa Ampthill là Toàn quyền tạm quyền năm 1904
  11. ^ Created Earl Mountbatten of Burma on 28 October 1947.

Trích dẫn[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Administrative Reforms of Robert clive”. britannica.com. Truy cập ngày 16 tháng 8 năm 2020.
  2. ^  Một hoặc nhiều câu trước bao gồm văn bản từ một ấn phẩm hiện thời trong phạm vi công cộngChisholm, Hugh biên tập (1911). “Rohilla”. Encyclopædia Britannica. 23 (ấn bản 11). Cambridge University Press. tr. 461.
  3. ^ Clarke, John James (1 tháng 1 năm 1997). Oriental Enlightenment: The Encounter Between Asian and Western Thought (bằng tiếng Anh). Psychology Press. ISBN 9780415133753.
  4. ^ Reddy, Vinodh (28 tháng 10 năm 2015). “Toàn quyền Ấn Độ (1772–1857)”. EduGeneral (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 30 tháng 6 năm 2020.
  5. ^ Information Management Group, IIT Roorkee. “Indian Institute of Technology Roorkee Index”. www.iitr.ac.in.
  6. ^ Day B., Richard & Gaido Daniel (2009). Witnesses to Permanent Revolution: The Documentary Record. London: LEIDEN • BOSTON. tr. 406. ISBN 978 90 04 167704.