Koi (món ăn)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Koi
Món Koi thành phẩm làm từ cá sống kèm với cơm và rau.
LoạiGỏi
Xuất xứBán đảo Đông Dương
Vùng hoặc bangĐông Nam Á
Ẩm thực quốc gia kết hợpLào, Thái Lan
Sáng tạo bởingười Lào

Koi (tiếng Lào: ກ້ອຍ; tiếng Thái: ก้อย, Phát âm tiếng Thái: [kɔ̂j], tạm dịch là gỏi) là một món thịt tái gỏi làm từ thịt sống trong ẩm thực Thái Lan, ẩm thực Lào và vùng Isan. Các món gỏi này khá đa dạng bao gồm koi kung (tiếng Thái: ก้อยกุ้ง) với nõn tôm như là thành phần chính, ngoài ra còn có koi paa (tiếng Lào: ກ້ອຍປາ)/koi pla (tiếng Thái: ก้อยปลา) với thành phần chính là sống.

Cảnh báo[sửa | sửa mã nguồn]

Koi pla là món cá sống truyền thống nổi tiếng của Thái Lan đã bị cho là nguyên nhân dẫn đến cái chết của 20 ngàn người Thái mỗi năm. Nguyên liệu của món ăn này chỉ từ cá sống bằm nhỏ, ớt và chanh. Món này dễ chế biến, chỉ cần rắc gia vị vào tô thịt cá sống băm nhuyễn. Món ăn có hương vị cay nồng này lại chính là môi trường yêu thích của ký sinh trùng gây ung thư gan. Món cá sống chứa rất nhiều kí sinh trùng ceviche. Cá nước ngọt nuôi trong ao hồ lẫn cá sống trong sông, rạch đều có thể bị nhiễm sán lá gan như nhau.

Hàng triệu người ở vùng nông thôn Isản, đông bắc Thái Lan, hường xuyên ăn món koi pla là món ăn địa phương làm từ cá sống với ớt và chanh. Món ăn cay nồng này dễ làm, rẻ tiền và rất ngon. Những người khác đã quá gắn bó với sự tiện lợi của một bữa ăn trưa tiết kiệm mà họ có thể chế biến nhanh từ cá câu lên từ những cái ao cạnh thửa ruộng của họ. Nhiều người dân phàn nàn rằng khi nấu chín, món koi pla sẽ có vị chua.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  • Sripa, B.; Kaewkes, S.; Sithithaworn, P.; Mairiang, E.; Laha, T.; Smout, M.; Pairojkul, C.; Bhudhisawasdi, V.; Tesana, S.; Thinkamrop, B.; Bethony, J. M.; Loukas, A.; Brindley, P. J. (2007). "Liver Fluke Induces Cholangiocarcinoma". PLoS Medicine. 4 (7): e201. PMC 1913093 Freely accessible. PMID 17622191. doi:10.1371/journal.pmed.0040201.
  • Jonathan Head (ngày 13 tháng 6 năm 2015). "Deadly dish: the dinner that can give you cancer". BBC News.
  • Murrell, K. Darwin; Fried, Bernard (2007). Food-Borne Parasitic Zoonoses: Fish and Plant-Borne Parasites. Springer. p. 13. ISBN 9780387713571.
  • Eamsobhana, P.; Yoolek, A.; Punthuprapasa, P.; Yong, H. S. (2009). "Thai Koi-Hoi Snail Dish and Angiostrongyliasis Due to Angiostrongylus cantonensis: Effects of Food Flavoring and Alcoholic Drink on the Third-Stage Larvae in Infected Snail Meat". Foodborne Pathogens and Disease. 6 (3): 401–405. PMID 19272010. doi:10.1089/fpd.2008.0191.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]