Marcus Vipsanius Agrippa
Marcus Vipsanius Agrippa | |
---|---|
![]() | |
Tiểu sử | |
Sinh | 23 tháng 10/11 năm 63 TCN Không rõ, có lẽ ở Istria hoặc Asisium[1] |
Mất | năm 12 Campania |
Binh nghiệp | |
Phục vụ | ![]() ![]() |
Năm tại ngũ | 45 BC – 12 BC |
Cấp bậc | Tướng |
Chỉ huy | Quân đội La Mã |
Tham chiến | Nội chiến Caesar trận Munda nội chiến hậu Caesar trận Mutina nội chiến các Liberator trận Philippi chiến tranh cuối cùng Cộng hòa La Mã trận Actium bao vây Alexandria |
Marcus Vipsanius Agrippa (/əˈɡrɪpə/; 23 tháng 10 hoặc tháng 11 năm 64/63 TCN – năm 12) là một chính khách, vị tướng và kiến trúc sư La Mã[2]. Ông là bạn thân, con rể, phó của Augustus và chịu trách nhiệm cho việc xây dựng một số công trình đẹp trong lịch sử của La Mã và là người giúp mang lại những chiến thắng quân sự quan trọng, đáng chú ý nhất trong trận Actium chống lại các lực lượng của Mark Antony và Cleopatra. Nhờ kết quả của những chiến thắng này, Octavian trở thành Hoàng đế La Mã đầu tiên, lấy tên của Augustus. Agrippa hỗ trợ Augustus trong việc xây dựng Roma bằng cẩm thạch và cải tạo cống dẫn nước để cung cấp cho tất cả các tín hữu Rôma, từ mọi tầng lớp xã hội, tiếp cận với các dịch vụ công có chất lượng cao nhất. Ông chịu trách nhiệm cho việc xây dựng nhiều phòng tắm, mái cổng và các khu vườn và đã từng được người ta cho là đã xây dựng Pantheon. Agrippa là bố vợ của Hoàng đế Tiberius đệ nhị, ông ngoại của Caligula, cố ngoại của Hoàng đế Nero.
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Reinhold, p. 9; Roddaz, p. 23.
- ^ Plate, William (1867). “Agrippa, Marcus Vipsanius”. Trong Smith, William (biên tập). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 1. Boston: Little, Brown and Company. tr. 77–80.
Sách tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Wikisource có văn bản gốc từ các bài viết của 1911 Encyclopædia Britannica Agrippa, Marcus Vipsanius. |
- Badian, E. (1981). “Notes on the Laudatio of Agrippa”. Classical Journal. 76: 97–109.
- Buchan, J. (1937). Augustus. Boston: Houghton Mifflin.
- Evans, H.B. (1982). “Agrippa's Water Plan”. American Journal of Archeology. 86 (3): 401–411. doi:10.2307/504429.
- Firth, J.B. (1903). Augustus Caesar and the Organization of the Empire of Rome. New York: G. P. Putnam's Sons.
- Gray, E.W. (1970). “The Imperium of M. Agrippa: A Note on P. Colon. Inv. No. 4701”. Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik. 6: 227–238.
- Lendering, Jona. “Marcus Vipsanius Agrippa”. Livius. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2007.
- McKechnie, P. (tháng 10 năm 1981). “Cassius Dio's Speech of Agrippa: A Realistic Alternative to Imperial Government?”. Greece and Rome. 28 (02): 150–155. doi:10.1017/S0017383500033258.
- Metello, Manuel Dejante Pinto de Magalhães Arnao (1998). Metellos de Portugal, Brasil e Roma (bằng tiếng Bồ Đào Nha). Lisboa: Edição Nova Arrancada. ISBN 972-8369-18-2. Đã bỏ qua tham số không rõ
|coauthors=
(gợi ý|author=
) (trợ giúp)Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết) - Reinhold, Meyer (1933). Marcus Agrippa: A Biography. Geneva: W. F. Humphrey Press.
- Roddaz, Jean-Michel (1934). Marcus Agrippa (bằng tiếng Pháp). Rome: École Française de Rome.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
- Shipley, Frederick W. (1933). Agrippa's Building Activities in Rome. St. Louis: Washington University.
Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Marcus Vipsanius Agrippa. |
- Goldsworthy, Adrian (2014), Augustus: From Revolutionary to Emperor, London, UK: Weidenfeld & Nicolson, ISBN 9780297864257
- Powell, Lindsay (2015), Marcus Agrippa: Right-hand man of Caesar Augustus, Barnsley, UK: Pen & Sword, ISBN 9781848846173
- Geoffrey Mottershead, The Constructions of Marcus Agrippa in the West, University of Melbourne, 2005
- Augustus' Funeral Oration for Agrippa
- Marcus Agrippa, article in historical sourcebook by Mahlon H. Smith
Chức vụ | ||
---|---|---|
Tiền nhiệm Appius Claudius Pulcher và Gaius Norbanus Flaccus |
Quan chấp chính tối cao Cộng hòa La Mã with Lucius Caninius Gallus 37 BC |
Kế nhiệm Marcus Cocceius Nerva và Lucius Gellius Publicola |
Tiền nhiệm Augustus và Sextus Appuleius |
Quan chấp chính tối cao Đế quốc La Mã with Augustus 28 BC – 27 BC |
Kế nhiệm Augustus và Titus Statilius Taurus |