Ngôn ngữ thông dịch

Đừng nhầm lẫn với Thông dịch ngôn ngữ.

Ngôn ngữ thông dịch (tiếng Anh: interpreted language) là một loại ngôn ngữ lập trình mà hầu hết các hiện thực của nó thực thi lệnh trực tiếp và tự do mà không cần biên dịch trước chương trình sang lệnh ngôn ngữ máy.Trình thông dịch (interpreter) thực thi chương trình trực tiếp, dịch từng câu lệnh thành một chuỗi gồm một hoặc nhiều chương trình con, và sau đó sang ngôn ngữ khác (thường là mã máy).

Các thuật ngữ ngôn ngữ thông dịch và ngôn ngữ biên dịch (compiled language) không được xác định rõ, vì về lý thuyết bất kì ngôn ngữ lập trình nào cũng có thể được thông dịch hay biên dịch. Trong hiện thực ngôn ngữ lập trình hiện đại, nó ngày càng phổ biến trên các nền tảng để cung cấp cả hai tùy chọn.

Ngôn ngữ thông dịch cũng có thể tương phản với ngôn ngữ máy (machine language). Về mặt chức năng, cả thực thi và thông dịch đều có nghĩa giống nhau — tìm lệnh kế từ chương trình và thực thi nó. Tuy nhiên mã byte thông dịch có vẻ giống với mã máy ở dạng thể hiện của trình hợp dịch (assembler), thuật ngữ "thông dịch" thực tế được dành riêng cho ngôn ngữ "xử lý phần mềm" (bằng máy ảo hay emulator) nằm trên bộ xử lý gốc (ví dụ như phần cứng).

Danh sách các ngôn ngữ thông dịch được sử dụng thường xuyên

• APL A vector oriented language using an unusual character set
  • J An APL variant in which tacit definition provides some of the benefits of compiling
• BASIC (although the original version, Dartmouth BASIC, was compiled, as are many modern BASICs)
  • thinBasic
• Equation manipulation and solving systems
  • GNU Octave
  • Interactive Data Language (IDL)
  • TK Solver
  • Mathematica
  • MATLAB
• Euphoria Interpreted or compiled.
• GameMaker Language Bytecode after GameMaker: Studio.
• JavaScript
• Forth
• Lava
• Lisp
  • Logo
  • Scheme
• Madness Script
• MUMPS
• Perl
• PHP
• PostScript
• PowerShell
• Ruby
• REXX
• Seed7
• Smalltalk
  • Bistro
  • Dolphin Smalltalk
  • F-Script
  • Little Smalltalk
  • Squeak
  • VisualAge
  • VisualWorks
• Spreadsheets
  • Excel
• S
  • R
• Tcl
  • XOTcl
• VBScript
• XMLmosaic – an xml contained C# like programming language interpreted by a console application written in Visual Basic.NET

Ngôn ngữ thường được biên dịch thành mã byte

Many languages are first compiled to bytecode. Ѕometimes, bytecode can also be compiled to a native binary using an AOT compiler or executed natively, by hardware processor.

• AppleScript
• Erlang (compiled into Erlang bytecode and interpreted by the BEAM VM)
  • Elixir (runs on the Erlang VM)
• Java (is compiled into Java bytecode to be interpreted by JVM)
  • Clojure
  • Groovy
  • Kotlin
  • ColdFusion
  • Scala
• .NET Framework languages (translated to bytecode, called CIL).
  • C++/CLI
  • C#
  • Visual Basic.NET
  • F#
• Lisp
• Lua
• Pike
• Python (compiled into Python bytecode and interpreted by CPython)
• Squeak Smalltalk
• Visual FoxPro

Xem thêm

• Danh sách ngôn ngữ thông dịch
• Ngôn ngữ biên dịch
• Ngôn ngữ kịch bản

Tham khảo

• Brown, P.J. (1979). Writing Interactive Compilers and Interpreters. John Wiley. ISBN 0-471-27609-X.