Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Quốc huy Việt Nam
Đương nhiệm Đặng Thị Ngọc Thịnh từ 8 tháng 4 năm 2016
Chức vụ	Phó Chủ tịch nước Việt Nam
Thành viên của	Quốc hội Việt Nam
Bổ nhiệm bởi	Quốc hội Việt Nam (theo đề cử của Chủ tịch nước)
Nhiệm kỳ	5 năm, theo nhiệm kỳ Quốc hội
Người đầu tiên giữ chức	Nguyễn Hải Thần
Kế vị	Thứ nhất
Trụ sở	Phủ Chủ tịch, Hà Nội
Website	Văn phòng Chủ tịch nước

Phó Chủ tịch nước là chức vụ phó nguyên thủ quốc gia tại Việt Nam. Theo Hiến pháp Việt Nam, chức vụ này do Quốc hội bầu trong số các đại biểu Quốc hội, có nhiệm vụ giúp đỡ Chủ tịch nước trong một số công việc. Ngoài ra, Phó Chủ tịch nước sẽ là quyền Chủ tịch nước khi đất nước khuyết chức danh này. Trên thực tế, từ năm 1992 đến nay, vị trí này đều do phụ nữ đảm nhiệm.

Các thời kỳ lịch sử

Tại phiên họp ngày 27 tháng 9 năm 1945, Hội đồng Chính phủ Cách mạng lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã bàn bạc và nhất trí để Nguyễn Hải Thần giữ chức Phó Chủ tịch Chính phủ mà không thông qua bầu cử. Ông giữ chức vụ này từ tháng 1 đến tháng 7 năm 1946, khi tranh chấp giữa Việt Minh và các phe phái đối lập xảy ra, Nguyễn Hải Thần phải bỏ trốn sang Trung Quốc.

Điều thứ 44 Hiến pháp Việt Nam Dân chủ Cộng hòa 1946 lần đầu tiên quy định chức vụ Phó Chủ tịch Nước. Điều 46 cũng quy định "Phó chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà chọn trong nhân dân và bầu theo lệ thường". Tuy nhiên, chức vụ này trên thực tế không có người đảm nhiệm.

Tôn Đức Thắng được bầu vào chức vụ này năm 1960 và ông cũng là người kế vị chức vụ Chủ tịch nước sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời vào năm 1969. Ông tiếp tục giữ chức vụ Chủ tịch nước cho đến khi qua đời vào năm 1980. Thay thế ông ở chức vụ Phó Chủ tịch nước là Nguyễn Lương Bằng (từ 1969 đến 1979).

Ý nghĩa chính trị

Phó Chủ tịch nước do Chủ tịch nước đề nghị trong số đại biểu Quốc hội, và được Quốc hội thông qua bằng cách bầu chọn. Phó Chủ tịch giúp Chủ tịch nước làm nhiệm vụ và có thể được Chủ tịch ủy quyền làm một số nhiệm vụ hoặc làm quyền Chủ tịch.

Thông thường, chức vụ Phó chủ tịch nước được lựa chọn và là vị trí cân bằng với chức vụ Chủ tịch nước. Trong thời gian 1976-1980, ngoài Nguyễn Lương Bằng, còn có Nguyễn Hữu Thọ, cựu Chủ tịch Hội đồng cố vấn của chính quyền lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, được bổ sung vào chức vụ này. Đến giữa năm 1980, Nguyễn Hữu Thọ làm quyền Chủ tịch nước một thời gian ngắn.

Các Phó nguyên thủ qua các thời kỳ

Thứ tự	Hình ảnh	Tên	Năm sinh - năm mất	Từ	Đến	Chức vụ	Ghi chú
1		Nguyễn Hải Thần	1869-1959	1945	1946	Phó Chủ tịch	Phó Chủ tịch Chính phủ, Phó Chủ tịch Nước, Phó Chủ tịch Kháng chiến Uỷ Viên Hội; là thành viên Việt Cách
2		Tôn Đức Thắng	1888 - 1980	1960	1969	Phó Chủ tịch Nước
3		Nguyễn Lương Bằng	1904 - 1979	1969	1979	Phó Chủ tịch Nước	3 nhiệm kỳ, đột ngột từ trần khi đương nhiệm
4		Nguyễn Hữu Thọ	1910 - 1996	1976	1992	Phó Chủ tịch Nước, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Bầu bổ sung, kiêm Chủ tịch Quốc hội (khóa VII), Quyền Chủ tịch nước năm 1980 sau khi Chủ tịch Tôn Đức Thắng từ trần
5		Đại tướng Chu Huy Mân	1913 - 2006	1981	1986	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước
6		Xuân Thủy (Nguyễn Trọng Nhâm)	1912 - 1985	1981	1982	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Kiêm Tổng Thư ký, nghỉ vì lý do sức khỏe
7		Lê Thanh Nghị	1911 - 1989	1982	1986	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Kiêm Tổng Thư ký, thay Xuân Thủy
8		Huỳnh Tấn Phát	1913 - 1989	1982	1989	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Mất năm 1989 trong nhiệm kỳ
9		Đại tướng Nguyễn Quyết	1922 -	1987	1992	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước
10		Thượng tướng Đàm Quang Trung	1921 - 1995	1987	1992	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Kiêm Chủ tịch Hội đồng Dân tộc
11		Trung tướng Lê Quang Đạo (Nguyễn Đức Nguyện)	1921 - 1999	1987	1992	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Kiêm Chủ tịch Quốc hội
12		Thiếu tướng Nguyễn Thị Định	1920 - 1992	1987	1992	Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước	Nữ Phó Chủ tịch nước đầu tiên, Nữ tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam
13		Nguyễn Thị Bình (Nguyễn Thị Châu Sa)	1927 -	1992	2002	Phó Chủ tịch Nước	Nữ Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đầu tiên
14		Trương Mỹ Hoa	1945 -	2002	2007	Phó Chủ tịch Nước
15		GS. Tiến sĩ Nguyễn Thị Doan	1951 -	2007	2016	Phó Chủ tịch Nước
16		Thạc sĩ Đặng Thị Ngọc Thịnh	1959 -	2016	nay	Phó Chủ tịch Nước	Nữ Quyền Chủ tịch nước đầu tiên năm 2018 sau khi Trần Đại Quang đột ngột từ trần

Xem thêm

• Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
• Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam
• Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam

Chú thích

Việt Nam
Bài này nằm trong loạt bài về: Chính trị và chính phủ Việt Nam
Học thuyết Tư tưởng Tập thể lãnh đạo Chủ nghĩa Marx-Lenin Tư tưởng Hồ Chí Minh Tổ chức Ban Tuyên giáo Trung ương Trưởng ban: Võ Văn Thưởng Hội đồng Lý luận Trung ương Chủ tịch: Nguyễn Xuân Thắng
Hiến pháp · Luật · Bộ luật Hiến pháp Ủy ban Thường vụ Quốc hội Uỷ ban Pháp luật Bộ Luật Luật Dân sự Luật Hình sự Luật Luật Biển Luật Cán bộ Công chức Luật Doanh nghiệp Luật Thi đua, Khen thưởng Luật Cư trú
Đảng Cộng sản Việt Nam Điều lệ Đại hội Đại biểu toàn quốc Ban Chấp hành Trung ương Tổng Bí thư: Nguyễn Phú Trọng Bộ Chính trị: 19 ủy viên Ban Bí thư Thường trực: Trần Quốc Vượng Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Cẩm Tú Đảng bộ trực thuộc Quân ủy Trung ương Đảng bộ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Đảng bộ khối các cơ quan Trung ương Đảng bộ khối doanh nghiệp Trung ương Đảng ủy Công an Trung ương Ban Cán sự Đảng ngoài nước Bộ máy giúp việc Văn phòng Trung ương Đảng Chánh Văn phòng: Nguyễn Văn Nên Ban Tổ chức Trung ương Trưởng ban: Phạm Minh Chính Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật Báo Nhân dân Tạp chí Cộng sản Đảng bộ cấp tỉnh Tỉnh ủy – Bí thư Tỉnh ủy Thành ủy – Bí thư Thành ủy Đảng bộ cấp huyện Thành ủy-Bí thư Thành ủy Thị ủy – Bí thư Thị ủy Quận ủy – Bí thư Quận ủy Huyện ủy – Bí thư Huyện ủy Đảng bộ cấp xã Đảng ủy xã, phường, thị trấn – Bí thư Đảng ủy xã, phường, thị trấn
Quốc hội Luật bầu cử đại biểu Quốc hội Luật tổ chức Quốc hội Quốc hội Ủy ban Thường vụ Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Thị Kim Ngân Phó Chủ tịch thường trực: Tòng Thị Phóng Ủy viên: 13 ủy viên Hội đồng Dân tộc Ủy ban Pháp luật Ủy ban Tư pháp Ủy ban Kinh tế Ủy ban Tài chính – Ngân sách Ủy ban Quốc phòng – An ninh Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Ủy ban Về các vấn đề xã hội Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Ủy ban Đối ngoại Văn phòng Quốc hội Ban Công tác đại biểu Ban Dân nguyện Viện Nghiên cứu lập pháp Hội đồng nhân dân
Nhà nước – Chính phủ Nhà nước Chủ tịch nước: Nguyễn Phú Trọng Phó Chủ tịch nước: Đặng Thị Ngọc Thịnh Chính phủ Lịch sử Thủ tướng: Nguyễn Xuân Phúc Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình (Thường trực) Trịnh Đình Dũng Vũ Đức Đam Phạm Bình Minh Các Bộ và cơ quan ngang Bộ Bộ trưởng, Thứ trưởng Cơ cấu, tổ chức của Bộ Ủy ban nhân dân
Tòa án và Viện kiểm sát Tòa án nhân dân tối cao Chánh án: Nguyễn Hòa Bình Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Tòa Hình sự Tòa Dân sự Tòa Hành chính Tòa Kinh tế Tòa Lao động Tòa Gia đình và người chưa thành niên Tòa Chuyên trách Viện kiểm sát nhân dân tối cao Viện trưởng: Lê Minh Trí Tòa án nhân dân Hệ thống tòa án Viện kiểm sát nhân dân
Mặt trận Tổ quốc Đại hội toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Ủy ban Trung ương Chủ tịch: Trần Thanh Mẫn Tổng Thư ký: Hầu A Lềnh Phó Chủ tịch: Hầu A Lềnh (Thường trực) Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương Thành viên độc lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Ban Chấp hành Trung ương Bí thư thứ nhất: Lê Quốc Phong Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam Hội Nông dân Việt Nam
Kinh tế Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Kinh tế Trung ương Quốc hội Ủy ban Kinh tế Ủy ban Tài chính-Ngân sách Kiểm toán Nhà nước Tổng Kiểm toán Nhà nước: Hồ Đức Phớc Chính phủ Bộ Tài chính Bộ Công Thương Bộ Kế hoạch và Đầu tư Ngân hàng Nhà nước Tòa án Tòa Kinh tế Tòa Lao động Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Ban Chỉ đạo điều hành giá Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh Việt Nam đồng Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Kinh tế hỗn hợp Kế hoạch 5 năm Cổ phần hóa Vùng kinh tế phát triển
Văn hóa Xã hội Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Dân vận Trung ương Quốc hội Hội đồng Dân tộc Ủy ban Về các vấn đề xã hội Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Chính phủ Ủy ban Dân tộc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam Bộ Y tế Bộ Xây dựng Bộ Giao thông Vận tải Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ Tài nguyên và Môi trường Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch Bộ Lao động Thương binh Xã hội Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn Tòa án Tòa Hình sự Tòa Dân sự
Ngoại giao Đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ Đối tác chiến lược, đối tác toàn diện Chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế Chủ động, tích cực hội nhập Quốc tế Xây dựng lòng tin chiến lược Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Đối ngoại Trung ương Trưởng ban: Hoàng Bình Quân Ban Cán sự Đảng Ngoài nước Quốc hội Ủy ban Đối ngoại Chính phủ Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế Bộ Ngoại giao Bộ Công Thương
Tư pháp Tòa án nhân dân tối cao Viện kiểm sát nhân dân tối cao Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Cẩm Tú Ban Nội chính Trung ương Quốc hội Ủy ban Tư pháp Chủ tịch nước Ban Chỉ đạo cải cách Tư pháp Trung ương Chính phủ Bộ Tư pháp
Bầu cử Hội đồng bầu cử Quốc gia Đơn vị bầu cử Ủy ban bầu cử Ban bầu cử Tổ bầu cử Tổng tuyển cử: 1946, 1976 Quốc hội: 1960, 1964, 1971, 1975, 1981, 1987, 1992, 1997, 2002, 2007, 2011, 2016 Bầu cử Hội đồng Nhân dân
Khoa học – Công nghệ Đảng Cộng sản Việt Nam Quốc hội Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Chính phủ Đài Tiếng nói Việt Nam Đài Truyền hình Việt Nam Thông tấn xã Việt Nam Bộ Khoa học và Công nghệ Bộ Thông tin và Truyền thông Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Hội đồng Chính sách khoa học và công nghệ quốc gia
Quốc phòng – An ninh Đảng Cộng sản Việt Nam Quân ủy Trung ương Bí thư: Nguyễn Phú Trọng Phó Bí thư: Ngô Xuân Lịch Đảng ủy Công an Trung ương Bí thư: Tô Lâm Phó Bí thư: Lê Quý Vương Chủ tịch nước Hội đồng quốc phòng và an ninh Chủ tịch: Nguyễn Phú Trọng Phó Chủ tịch: Nguyễn Xuân Phúc Quốc hội Ủy ban Quốc phòng và An ninh Chính phủ Bộ Quốc phòng Bộ Tổng Tham mưu Tổng cục Chính trị Tổng cục Kỹ thuật Tổng Cục Tình báo Tổng cục Hậu cần Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng Bộ Công An Tòa án Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Xây dựng nền Quốc phòng Xây dựng Tiềm lực Quốc phòng Xây dựng Lực lượng Quốc phòng Xây dựng Thế trận Quốc phòng Cơ chế Lãnh đạo Quản lý Quốc phòng
Đơn vị hành chính Cấp Tỉnh Thành phố trực thuộc Trung ương Tỉnh Cấp Huyện Thành phố thuộc TPTTTW Thành phố thuộc tỉnh Thị xã Quận Huyện Cấp Xã Thị trấn Xã Phường Cấp Thôn (tự quản) Thôn (hay làng, ấp) Xóm Bản (hay mường, buôn, sóc) Tổ dân phố – Khu tập thể (theo hộ khẩu)
Xem thêm Bảo vệ chủ quyền tại Biển Đông Ngoại giao Việt Nam Đại sứ quán Việt Nam Tổng lãnh sự quán Việt Nam Nhân quyền tại Việt Nam Dân chủ tại Việt Nam Tham nhũng tại Việt Nam
Quốc gia khác Bản đồ