Bước tới nội dung

Phan Ngọc Khuê

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Họa sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa
Phan Ngọc Khuê
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh
1937 (87–88 tuổi)
Nơi sinh
Thanh Hóa
Nơi cư trúHà Nội
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Đảng chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam
Nghề nghiệphọa sĩ, nghiên cứu văn hóa
Lĩnh vựcvăn học
Sự nghiệp văn học
Thể loạinghiên cứu văn hóa
Tác phẩm
  • Mỹ thuật dân tộc Thái ở Việt Nam (sách)
  • Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội (sách)
Giải thưởngDanh sách
Sự nghiệp hội họa
Bút danhPhan Ngọc Khuê, Phan Khuê, Ngọc Phan
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2022
Văn học Nghệ thuật

Phan Ngọc Khuê (sinh năm 1937) là họa sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2022.

Tiểu sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Phan Ngọc Khuê (nghệ danh: Phan Ngọc Khuê, Phan Khuê, Ngọc Phan) sinh năm 1937, quê gốc ở Thanh Hóa.[1]

Năm 1960, ông tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam chuyên ngành Hội họa, từng nhiều năm làm cán bộ văn hóa ở tỉnh Sơn La sau đó công tác trong Hội Văn nghệ Dân gian Việt NamBảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.[1]

Sự nghiệp

[sửa | sửa mã nguồn]

Phan Ngọc Khuê nghiên cứu nghệ thuật, mỹ thuật dân gian như cách để trả món nợ ân tình với những nghệ nhân ông yêu quý, những mảnh đất từng gắn bó. Ông nghiên cứu nghệ thuật trang trí của các dân tộc thiểu số vùng Việt Bắc, tranh thờ Đạo giáo của người Dao, nghệ thuật trang trí kiến trúc của người Thái, nghệ thuật tạo hình của các dân tộc ít người ở Việt Nam, mỹ thuật dân tộc Thái... Các công trình này đều giành giải cao của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam trong nhiều năm.[1]

Công trình nghiên cứu "Tranh Đạo giáo ở Bắc Việt Nam" được giải thưởng của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam năm 2001; Công trình nghiên cứu "Tranh Đạo giáo ở Bắc Việt Nam" được dịch ra tiếng Anh và được Hội xuất bản Việt Nam, Hội đồng giải thưởng sách Việt Nam trao giải ba vào năm 2009; Công trình nghiên cứu "Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội" đã đem lại hai giải thưởng cao nhất của Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam vào năm 2013; Cuốn sách Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội do ông chủ biên được trao Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội do báo Thể thao và Văn hóa tổ chức ở hạng mục Tác phẩm (2016).[1][2][3]

Năm 2022, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật với cụm tác phẩm: Mỹ thuật dân tộc Thái ở Việt Nam (sách); Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội (sách).[4]

Tác phẩm chính

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Tranh Đạo giáo ở Bắc Việt Nam (sách, Nhà xuất bản Mỹ thuật, 2001);[5]
  • Mỹ thuật dân tộc Thái ở Việt Nam (sách, Nhà xuất bản Mỹ thuật, 2004);
  • Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội (sách, Nhà xuất bản Hà Nội, 2015)

Triển lãm

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Triển lãm "Tranh truyện Hàng Trống" thuộc bộ sưu tập của Phan Ngọc Khuê, đã diễn ra tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam từ ngày 18 đến 31 tháng 3 năm 2024.[3]

Giải thưởng văn học

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Giải thưởng của Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam (năm 2001) với công trình nghiên cứu "Tranh Đạo giáo ở Bắc Việt Nam";
  • Giải Ba Giải thưởng sách Việt Nam (năm 2009) với ông trình nghiên cứu "Tranh Đạo giáo ở Bắc Việt Nam";
  • Giải Nhất của Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và Giải Nhất của Ủy ban toàn quốc các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam (năm 2013) với Công trình nghiên cứu "Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội"
  • Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội do báo Thể thao và Văn hóa tổ chức, ở hạng mục Tác phẩm (2016) với cuốn sách Tranh dân gian Hàng Trống Hà Nội.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ a b c d "Phan Ngọc Khuê". indochineart.vn. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2025.
  2. ^ Công Bắc (ngày 25 tháng 3 năm 2024). "Họa sĩ Phan Ngọc Khuê: Dụng công gìn giữ tranh truyện Hàng Trống". Thể thao Văn hóa. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2025.
  3. ^ a b Minh Anh (ngày 31 tháng 3 năm 2024). "Họa sĩ U90 cùng tranh Hàng Trống "kể chuyện"". Phụ nữ Việt Nam. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2025.
  4. ^ "87 tác giả, đồng tác giả được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2022". TTXVN. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2025.
  5. ^ "Những người còn sót lại của các dòng tranh dân gian". Nhân Dân. ngày 11 tháng 10 năm 2004. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2025.