Sông Ba Lai
| Sông Ba Lai | |
| Sông | |
| Quốc gia | |
|---|---|
| Tỉnh | Vĩnh Long |
| Nguồn | Sông Mỹ Tho |
| - Vị trí | Xã Tân Phú, tỉnh Vĩnh Long |
| - Tọa độ | 10°18′1,3″B 106°11′23,9″Đ / 10,3°B 106,18333°Đ |
| Cửa sông | Cửa Ba Lai (Biển Đông) |
| - vị trí | Xã Thới Thuận và xã Bảo Thuận, tỉnh Vĩnh Long |
| - tọa độ | 10°8′39,84″B 106°37′56,64″Đ / 10,13333°B 106,61667°Đ |
| Chiều dài | 55 km (34 mi) |
Sông Ba Lai là một con sông tại tỉnh Vĩnh Long (trước đây là tỉnh Bến Tre) là ranh giới tự nhiên giữa cù lao An Hóa và cù lao Bảo.
Địa lý
[sửa | sửa mã nguồn]Sông Ba Lai vốn là một phân lưu trực tiếp của sông Tiền tại xã Tân Phú (tỉnh Vĩnh Long). Sông chảy trọn trong địa phận tỉnh Vĩnh Long, có chiều dài 55 km, chảy qua nhiều phường, xã của tỉnh Vĩnh Long như Phú Túc, Tiên Thủy, Giao Long, Sơn Đông, Phú Tân, Châu Hưng, Lương Hòa, Lộc Thuận, Thạnh Trị, Mỹ Chánh Hòa, Tân Xuân, Thạnh Phước, và chảy ra biển ở cửa Ba Lai tại ranh giới xã Thới Thuận và Bảo Thuận.
Xưa kia, sông sâu và rộng, nhưng từ những thập kỷ đầu thế kỷ XX, do phù sa sông Cửu Long bồi ngày một nhiều ở phía cồn Dơi (vàm Ba Lai, xã Tân Phú) nên dòng sông cạn dần, và ngày nay, đoạn trên của sông Ba Lai tách hẳn ra khỏi sông Mỹ Tho. Từ xã Phú Túc đến xã Giao Long (dài 17 km), sông bị phù sa bồi đắp nên ngày càng nông và hẹp. Từ ngã tư kênh An Hóa đi về phía biển, lòng sông được mở rộng từ 200 – 300 m, độ sâu từ 3 – 5 m. Nước từ sông Mỹ Tho qua kênh An Hóa, chảy mạnh vào sông Ba Lai làm hạn chế quá trình lắng đọng phù sa của đoạn sông này. Lúc kênh mới đào, chiều rộng chưa đầy 30 m, nhưng do dòng nước chảy xiết nên sông bị xói mòn nhanh và rộng dần ra cả trăm mét. Do nước chảy mạnh, dưới đáy sông lại có những cồn ngầm, cho nên vào mùa gió chướng thổi mạnh, mặt sông thường có sóng lớn, nước xoáy, gây nguy hiểm cho thuyền bè đi lại. Trên sông có các cồn như cồn Dơi, cồn Qui, cồn Bà Tam, cồn Thùng.[1] Tuy nhiên, do dòng chảy của sông Ba Lai yếu nên không tống được phù sa dạt từ cửa Đại vào cửa Ba Lai. Từ đó cửa Ba Lai cũng bị phù sa bồi đắp và dòng chảy sông Ba Lai bị nghẽn ở đầu ra cửa biển. Do đó sông Ba Lai đang dần dần trở thành dòng sông "chết."[2]
Hiện tại
[sửa | sửa mã nguồn]Hiện nay cửa sông Ba Lai bị lấp dòng bởi đập Ba Lai, và thay vào đó là cống Ba Lai.[3] Cống đập Ba Lai có mục tiêu ngăn mặn, tạo nguồn ngọt, thau chua rửa phèn, cải tạo đất tự nhiên phía thượng nguồn, trong đó đất canh tác nông nghiệp, cung cấp nước sinh hoạt cho các phường xã thuộc cù lao An Hóa và cù lao Bảo. Hệ thống cống đập này đặt tại khu vực xã Thạnh Trị và xã Tân Xuân, được khởi công ngày 27 tháng 1 năm 2000, đưa vào sử dụng ngày 30 tháng 4 năm 2002. Đập Ba Lai dài 544 m. Cống Ba Lai gồm 10 cửa, khẩu độ 84 m, vận hành bằng van tự động 2 chiều.
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ "Sông Ba Lai". Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2008.
- ^ "BenTre.gov.vn". Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2009.
- ^ Đi tìm cửa sông đã mất, Thanh Niên Tuần San, ngày 04/02/2009
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Vietnam Administrative Atlas, Nhà xuất bản Bản Đồ, 2004.