Tân Định (phường)
|
Tân Định
|
|||
|---|---|---|---|
| Phường | |||
 Biểu trưng | |||
 | |||
| Hành chính | |||
| Quốc gia |  Việt Nam | ||
| Vùng | Đông Nam Bộ | ||
| Thành phố | Thành phố Hồ Chí Minh | ||
| Trụ sở UBND | 58B Nguyễn Đình Chiểu | ||
| Thành lập | 28/12/1988 16/06/2025: Tái sắp xếp | ||
| Địa lý | |||
| Tọa độ: 10°47′36″B 106°41′19″Đ / 10,79333°B 106,68861°Đ | |||
| |||
| Diện tích | 1,23 km² | ||
| Dân số (31/12/2024) | |||
| Tổng cộng | 48.524 người | ||
| Mật độ | 39.450 người/km² | ||
| Khác | |||
| Mã hành chính | 26737[1] | ||
_location_map.svg)
Tân Định là một phường thuộc Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Đây là một trong 168 phường, xã và đặc khu mới ở Thành phố Hồ Chí Minh sau đợt sắp xếp vào năm 2025.[2][3]
Địa lý
[sửa | sửa mã nguồn]
Phường Tân Định nằm ở khu vực trung tâm thành phố, có vị trí địa lý:
- Phía Đông giáp với phường Sài Gòn với ranh giới là đường Nguyễn Đình Chiểu
- Phía Tây Nam giáp phường Xuân Hòa với ranh giới là đường Hai Bà Trưng
- Phía Bắc và Tây Bắc giáp phường Gia Định và phường Cầu Kiệu với ranh giới là Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè.
Theo Công văn số 2896/BNV-CQĐP ngày 27 tháng 5 năm 2025 của Bộ Nội vụ, phường Tân Định sau sắp xếp có diện tích là 1,23 km², dân số tính tới ngày 31 tháng 12 năm 2024 là 48.524 người, mật độ dân số đạt 39.450 người/km² (Điều 6 Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 ngày 14 tháng 4 năm 2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội).[4][5]
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Dưới thời nhà Nguyễn, Tân Định là một thôn thuộc tổng Bình Trị, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, trấn Phiên An. Bản đồ Gia Định do Trần Văn Học vẽ năm 1815 có ghi nhận địa danh "Gò Tân Định".[6] Năm 1859, khi quân Pháp đánh thành Gia Định, thôn Tân Định do vị trí gần thành nên cũng trở thành nơi giao tranh, người dân tại đây phải tản cư.[7]
Sau đó, trên đất thôn Tân Định, người Pháp đã cho một nhóm dân từ Đà Nẵng đã đến cư trú, lập thành tổng Tourane[8] với các làng An Hòa, Hiệp Hòa, Chơn Sảng, Phú Hòa và Phú Hòa Vạn. Đây vốn là những người theo Hải quân Pháp theo vào Gia Định sau khi Pháp rút khỏi Đà Nẵng năm 1859.[9] Năm 1882, chính quyền nhập hai làng An Hòa và Hiệp Hòa thành làng Tân Định, nhập hai làng Chơn Sảng và Phú Hòa Vạn thành làng Nam Chơn. Lúc này các làng vẫn thuộc ngoại vi thành phố do người Pháp quy hoạch. Đến năm 1888, các làng Tân Định, Phú Hòa và Nam Chơn được sáp nhập vào địa giới thành phố Sài Gòn và chia thành các hộ.[7] Năm 1906, thành phố Sài Gòn được chia thành 6 hộ, trong đó có hộ Tân Định gồm địa giới ba làng Tân Định, Phú Hòa và Nam Chơn cũ.[10] Ngày nay trên địa bàn phường Tân Định vẫn còn các đình Phú Hòa, Nam Chơn, Sơn Trà là dấu tích các làng do nhóm người Đà Nẵng xưa lập nên. Năm 1927, chợ Tân Định mới (trước là chợ Phú Hòa) được chính quyền lúc bấy giờ khánh thành sau một năm xây mới, là sự kiện lớn tại Sài Gòn lúc bấy giờ.[11][12]
Năm 1941, khi khu Sài Gòn – Chợ Lớn được chia thành các quận thì vùng Tân Định – Đa Kao thuộc Quận 3, đến năm 1959 thì điều chỉnh sang Quận 1 với ranh giới là đường Hai Bà Trưng. Quận 1 được chia thành 4 phường, trong đó có phường Trần Quang Khải[13] là khu vực Tân Định.
Năm 1976, phường Trần Quang Khải giải thể và chia thành 4 phường là Phường 1, Phường 2, Phường 3 và Phường 4 thuộc Quận 1.[14]
Ngày 26 tháng 8 năm 1982, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định 147-HĐBT.[15] Theo đó, giải thể Phường 2, địa bàn nhập vào Phường 1 và Phường 3.
Ngày 28 tháng 12 năm 1988, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định 184-HĐBT.[14] Theo đó, sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của 3 phường 1, 3 và 4 để thành lập phường Tân Định.
Ngày 16 tháng 6 năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1685/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của Thành phố Hồ Chí Minh năm 2025 (có hiệu lực từ ngày 16 tháng 6 năm 2025). Theo đó, sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các phường Tân Định và một phần diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường Đa Kao sau khi sắp xếp theo quy định tại khoản 1 Điều 1 thành phường mới có tên gọi là phường Tân Định (Khoản 2 Điều 1).[16]
Du lịch
[sửa | sửa mã nguồn]Chợ Tân Định
[sửa | sửa mã nguồn]Chợ Tân Định được coi là một trong những chợ di tích lịch sử của Thành phố, là nơi tập trung những mặt hàng buôn bán đa dạng, phong phú nhưng giá cả hơi mắc hơn so với những nơi khác. Ngành nghề kinh doanh chính: Thực phẩm tươi sống, quần áo, vải sợi, ăn uống, thực phẩm khô, giày dép, trái cây. Địa chỉ: Số 314–336 Hai Bà Trưng và Số 1 Nguyễn Hữu Cầu. Thời gian mở cửa: 5h đến 17h hàng ngày
Nhà thờ Tân Định
[sửa | sửa mã nguồn]Nhà thờ Tân Định cùng với Nhà thờ Đức Bà là hai nhà thờ cổ có quy mô lớn và kiến trúc đẹp nhất tại Sài Gòn. Nằm tại số 289 Hai Bà Trưng, phường Xuân Hòa, nhà thờ Tân Định là một nhà thờ cổ nổi tiếng được xây dựng ở Sài Gòn thời thuộc địa. Nhà thờ có tên chính thức là Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu Tân Định, được khởi công vào năm 1870 và khánh thành vào ngày 16/12/1876. Về tổng thể, nhà thờ mang phong cách kiến trúc Gothic, nhưng các chi tiết trang trí lại mang ảnh hưởng phong cách Roman và Baroque. Phía mặt tiền nhà thờ gồm một tháp chính và hai tháp phụ ở hai bên. Trên đỉnh tháp chính cao 52,6 mét có cây thánh giá làm bằng đồng cao 3 mét. Bên trong có năm quả chuông, với tổng trọng lượng là 5,5 tấn.
Nguồn tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Tổng cục Thống kê
- ^ ONLINE, TUOI TRE (ngày 16 tháng 6 năm 2025). "Chi tiết mới nhất về 168 phường, xã của TP.HCM sau sáp nhập". TUOI TRE ONLINE. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2025.
- ^ "Tra cứu chi tiết 3.321 phường, xã, đặc khu của 34 tỉnh, thành phố sau sắp xếp". plo.vn. ngày 25 tháng 6 năm 2025.
- ^ xaydungchinhsach.chinhphu.vn (ngày 14 tháng 5 năm 2025). "NGHỊ QUYẾT SỐ 76/2025/UBTVQH15 SẮP XẾP ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH NĂM 2025". xaydungchinhsach.chinhphu.vn. Truy cập ngày 22 tháng 6 năm 2025.
- ^ "Các đơn vị hành chính cấp xã của TP Hồ Chí Minh được sắp xếp ra sao". Báo Nhân Dân. ngày 7 tháng 5 năm 2025.
- ^ Phạm Hoàng Quân (ngày 28 tháng 9 năm 2024). "Tiếp cận bản chuẩn Địa đồ Gia Định hơn 200 năm lưu lạc". Tuổi Trẻ Online.
- ^ a b Nguyễn Đình Tư (2008). Từ điển địa danh hành chính Nam Bộ. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. tr. 974.
- ^ Trần Văn Giàu, Trần Bạch Đằng (1998). Địa chí văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh – Tập IV: Tư tưởng và tín ngưỡng. Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh. tr. 71–72.
- ^ Thu Thủy (ngày 1 tháng 3 năm 2019). "Giai thoại về người Quảng Nam đất Đa Kao xưa". Báo Thanh Niên.
- ^ Lê Nguyễn (2005). Xã hội Việt Nam thời Pháp thuộc. Nhà xuất bản Văn hóa – thông tin. tr. 313.
- ^ "Inauguration d'un marché à Saigon". Les Annales Coloniales. ngày 3 tháng 9 năm 1927. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2022.
- ^ Nguyễn Đức Hiệp (ngày 12 tháng 12 năm 2019). "Chuyện lễ khai thị hai ngôi chợ xưa ở Sài Gòn". Tạp chí điện tử Người Đô Thị. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2022.
- ^ Nguyễn Đình Tư (2008). Từ điển địa danh hành chính Nam Bộ. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. tr. 908.
- ^ a b "Sơ lược lịch sử Quận 1".
- ^ "Quyết định 147-HĐBT năm 1982 về việc phân vạch địa giới một số phường thuộc thành phố Hồ Chí Minh".
- ^ "Toàn văn Nghị quyết số 1685/NQ-UBTVQH15 sắp xếp các ĐVHC cấp xã của Thành phố Hồ Chí Minh năm 2025". Báo Điện tử Chính phủ. ngày 16 tháng 6 năm 2025.
