Tây Vu vương
Tây Vu vương (chữ Hán: 西于王; mất năm 111 TCN) là một tước phong thủ lĩnh thời Triệu, được một số sử gia cho là người đã lãnh đạo nhân dân Giao Chỉ chống lại sự xâm lăng của nhà Tây Hán.[1] Ông được triều đình nhà Triệu phong đất ở Tây Vu với trung tâm là Cổ Loa.
Ghi chép[sửa | sửa mã nguồn]
Hán thư, Quyển 95, mục Tây Nam Di Lưỡng Việt Triều Tiên truyện, chép: "故甌駱將左黃同斬西于王，封爲下鄜侯"; Hán-Việt: Cổ Âu Lạc tướng tả Hoàng Đồng trảm Tây Vu vương, phong vi Hạ Phu hầu, tức "Tả tướng Hoàng Đồng của xứ Âu Lạc xưa chém Tây Vu vương, nên được phong làm Hạ Phu hầu".[2]
Hán thư, phần Cảnh Vũ Chiêu Tuyên Nguyên Thành công thần biểu, chép rằng: "Hạ Phu hầu Hoàng Đồng làm Tả tướng của xứ Âu Lạc ngày trước chém Tây Vu vương, có công phong tước Hầu, thực ấp bảy trăm hộ. Ngày Đinh Dậu tháng Tư [năm Nguyên Phong đầu tiên thời Vũ Đế (năm 110 TCN)] phong."
Sử ký, phần Kiến Nguyên dĩ lai hầu giả niên biểu, chép: "Hạ Li hầu vì làm Tả tướng của nước Âu Lạc chém Tây Vu vương có công được phong Hầu".
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Một số nhà sử học Việt Nam coi Tây Vu vương có thể là hậu duệ của An Dương Vương.[3] Nhà sử học Trần Quốc Vượng cho rằng Tây Vu vương đã thiết lập nên một thái ấp hay chính quyền tự quản tại khu vực nay là Cổ Loa.[4][5] Vào giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh Hán–Nam Việt, Tả tướng Hoàng Đồng (黄同) của hai quận Giao Chỉ và Cửu Chân đã giết chết thủ lĩnh Tây Vu đang làm loạn để hàng Hán.[4]
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Từ điển bách khoa quân sự Việt Nam. 2004. tr. 564.
KHỞI NGHĨA TÂY VU VƯƠNG (lll TCN), khởi nghĩa của người Việt ở Giao Chỉ chống ách đô hộ của nhà Triệu (TQ). Khoảng cuối lll TCN, nhân lúc nhà Triệu suy yếu,bị nhà Tây Hán(Trung Quốc) thôn tính, một thủ lĩnh người Việt (gọi là Tây Vu vương)...
- ^ Hán thư, Quyển 95, mục Tây Nam Di Lưỡng Việt Triều Tiên truyện
- ^ Nguyễn Phan Quang; Võ Xuân Đàn (2000). Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến năm 1884. tr. 56.
Chớp thời cơ đó, trên đất đai Âu Lạc cũ, Tây Vu vương (có lẽ thuộc dòng dõi An Dương Vương) lãnh đạo dân chúng nổi dậy chống quan chức nhà Triệu. Khởi nghĩa Tây Vu vương là cuộc nổi dậy chống chính quyền đô hộ phương Bắc đầu...
- ^ a b Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2003). “Tạp chí Viet Nam Social Sciences (Khoa học Xã hội Việt Nam)”. Viet Nam Social Sciences (bằng tiếng Anh). 1–6: 91.
In 111 B.C. there prevailed a historical personage of the name of Tay Vu Vuong who took advantage of troubles circumstances in the early period of Chinese domination to raise his power, and finally was killed by his general assistant, Hoang Dong. Professor Tran Quoc Vuong saw in him the Tay Vu chief having in hands tens of thousands of households, governing thousands miles of land and establishing his center in Co Loa area (59.239). Tay Vu and Tay Au is in fact the same.
- ^ Bruce M. Lockhart; William J. Duiker (2010). The A to Z of Vietnam (bằng tiếng Anh). tr. 357.
Tây Vu, Administrative and territorial term for an ancient district in Vietnam. Located in the lower Red River Delta around the city of Co Loa, not far from present-day Hanoi, Tây Vu became an administrative district during the Au Lac and Nam Viet...
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà Triệu (207 TCN - 111 TCN) | ||
|---|---|---|
| Vua |   | |
| Sự kiện, cuộc chiến | ||
| Lĩnh vực | ||
| Di tích | ||
| Đối ngoại | ||