Tổng thống

Abraham Lincoln, Tổng thống Hoa Kỳ thứ 16 (1861–1865)

Tổng thống là nguyên thủ quốc gia, cá nhân lãnh đạo cao nhất trong hầu hết các quốc gia theo thể chế cộng hòa, cũng như thủ tướng quyền hành và phạm vi của họ phụ thuộc quy định đề ra từ tổ chức lập pháp cao nhất của quốc gia đó.

Theo hệ thống dân chủ, Tổng thống là người được bầu ra qua sự lựa chọn của người dân một cách trực tiếp hay gián tiếp, tuân theo hiến pháp của quốc gia đó. Phạm vi quyền lực của cá nhân này nhiều khi vượt xa hơn những quy định thông thường, ví dụ như trong điều kiện đặc biệt họ sẽ là tổng chỉ huy hay nếu có sự ủng hộ của quân đội họ sẽ tạo được quyền lực khó thay đổi.

Tổng thống trong nhiều thể chế cộng hòa khác nhau có thể có những quyền hạn khác nhau. Ở cộng hòa đại nghị, tổng thống thường có quyền hành pháp giới hạn và mang tính tượng trưng, quyền lực thường nằm ở thủ tướng và quốc hội. Mặt khác, cộng hòa tổng thống chế và cộng hòa bán tổng thống chế có tổng thống với quyền hạn cao hơn, có thể kiêm người đứng đầu chính phủ.

Trong tiếng Anh và tiếng Pháp, tổng thống(總統) và chủ tịch nước(國家主席) đều lần lượt được dịch ra là President và Président nhưng trong tiếng Việt, tiếng Trung, tiếng Quảng Châu và tiếng Nhật lại có sự phân biệt giữa 2 từ này.

Ngày nay, phần nhiều quốc gia có một Tổng thống là Nguyên thủ quốc gia.

Tổng thống ở cộng hòa nghị viện là người không đảng phái và do 2/3 quốc hội bầu, có quyền:

• Bổ nhiệm và bãi nhiệm các quan tòa
• Trưng cầu dân ý
• Giải tán quốc hội

Xem thêm

• Đệ nhất phu nhân
• Chủ tịch nước
• Vua
• Lãnh tụ vĩnh viễn

Nguyên thủ quốc gia

• Tổng đốc
• Quốc trưởng
• Lãnh tụ tối cao