Tổng thống Iran

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Tổng thống
Cộng hòa Hồi giáo Iran
Huy hiệu Văn phòng Tổng thống Iran
Đương nhiệm
Ebrahim Raisi

từ 3 tháng 8 năm 2021
Chức vụNgài tổng thống
Trạng tháiĐứng đầu chính phủ Iran
Dinh thựSa'dabad Palace, Tehran
Bổ nhiệm bởingười dân
Nhiệm kỳBốn năm
(Được tái cử 1 lần)
Người đầu tiên giữ chứcAbolhassan Banisadr
Thành lập4 tháng 2 năm 1980
Websitewww.president.ir

Tổng thống Iran là chức vụ Nhà nước dân cử cao nhất ở Cộng hòa Hồi giáo Iran và là vị trí quyền lực lớn thứ hai ở Iran sau Lãnh tụ tối cao Iran. Đương kim Tổng thống Iran là Ebrahim Raisi.

Tổng thống phải được sự chấp thuận chính thức của Lãnh tụ tối cao trước khi tuyên thệ nhậm chức trước Quốc hội Iran và Lãnh tụ tối cao có quyền bãi nhiệm tổng thống được bầu nếu tổng thống bị Quốc hội luận tội hoặc bị Tòa án tối cao kết tội vi phạm hiến pháp.[1]

Thẩm quyền[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Hiến pháp Iran, Tổng thống có các thẩm quyền hành pháp như ký kết các hiệp ước, hiệp định với các nước khác và các tổ chức quốc tế, các vấn đề về tổ chức nhà nước, ngân sách nhà nước, kế hoạch hóa, bổ nhiệm các bộ trưởng, tỉnh trưởng và đại sứ sau khi được Quốc hội phê chuẩn.[2] Tổng thống Iran đồng thời là Chủ tịch Hội đồng Cách mạng Văn hóa và Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia.

Không giống như Tổng thống ở một số nước khác, Tổng thống Iran không có toàn quyền đối với chính sách đối ngoại, lực lượng vũ trang, hay chính sách hạt nhân. Các công việc này do Lãnh đạo tối cao nắm giữ.[3]

Nhiệm kỳ[sửa | sửa mã nguồn]

Nhiệm kỳ của Tổng thống Iran kéo dài 4 năm, và không được giữ liên tục quá 2 nhiệm kỳ. Nhân dân Iran bầu ra Tổng thống bằng hình thức đầu phiếu trực tiếp. Trong trường hợp tổng thống đương nhiệm qua đời hay bị bãi nhiệm, Hiến pháp Iran quy định rằng Hội đồng Tổng thống sẽ tạm thời thay thế Tổng thống cho đến khi tổ chức xong bầu cử.

Danh sách tổng thống Iran[sửa | sửa mã nguồn]

# Tên Hình Thời gian tại vị
1 Abolhassan Banisadr 4 tháng 2 năm 1980 - 21 tháng 6 năm 1981
2 Mohammad Ali Rajai 2 tháng 8 năm 1981 - 30 tháng 8 năm 1981
3 Ali Khamenei 13 tháng 10 năm 19813 tháng 8 năm 1989
4 Akbar Hashemi Rafsanjani 3 tháng 8 19893 tháng 8 năm 1997
5 Mohammad Khatami 3 tháng 8 năm 19973 tháng 8 năm 2005
6 Mahmud Ahmadinezhad 3 tháng 8 năm 20053 tháng 8 năm 2013
7 Hassan Rouhani 3 tháng 8 năm 2013 - 3 tháng 8 năm 2021
8 Ebrahim Raisol-Sadati 3 tháng 8 năm 2021 - đương nhiệm

Các cựu tổng thống còn sống[sửa | sửa mã nguồn]

Tên Hình Nhiệm Kỳ Tuổi
Ali Khamenei 1981–1989 17 tháng 7, 1939 (83 tuổi)
Mohammad Khatami 1997–2005 29 tháng 9, 1943 (79 tuổi)
Mahmud Ahmadinezhad 2005–2013 28 tháng 10, 1956 (66 tuổi)
Hassan Rouhani 2013–2021 12 tháng 11, 1948 (74 tuổi)

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Erdbrink, Thomas (25 tháng 10 năm 2011). “Iran's supreme leader floats proposal to abolish presidency”. Washington Post (bằng tiếng Anh). ISSN 0190-8286. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 6 năm 2021.
  2. ^ Hiến pháp Iran, chương IX, mục 1 và 2.
  3. ^ Hiến pháp Iran, điều 110.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]