Thảo luận:Bộ Cử

Untitled

Theo tôi được biết thì nhiều tài liệu hiện nay gọi Fagales là bộ dẻ, chứ không ai gọi là bộ dẻ gai cả.===>Silviculture 14:31, 13 tháng 10 2006 (UTC)

Tôi biết điều này, một trong các thói quen trong việc đặt tên gọi các đơn vị phân loại động/thực vật của Việt Nam là lấy theo tên những loài nào mà người Việt Nam nói chung có thể biết được mà ít chú ý đến từ nguyên của nó. Ví dụ: Fagus là tên chi của một nhóm dẻ gai ở Bắc bán cầu -->Fagaceae-->Fagales thì theo đúng nguyên tắc từ nguyên học phải gọi là họ Dẻ gai-->bộ Dẻ gai. Còn loại dẻ mà chúng ta có lại là từ chi Castanopsis cùng họ này nên gọi là họ Dẻ hay bộ Dẻ cũng không sai, nó cũng không khác gì nếu ta có gọi là bộ Sồi/họ Sồi (lấy theo tên chi Quercus chẳng hạn). Tuy nhiên, tại sao tôi không dùng tên gọi này là có lý do. Cụ thể là việc định nghĩa giới hạn của bất kỳ bộ hay họ nào đều có thể bị thay đổi theo thời gian khi có các nghiên cứu chỉ ra rằng bộ/họ đó nên thêm hay bớt các chi đi để trở thành nhóm đơn ngành và nó có thể dẫn đến các kết quả khá buồn cười nếu như tuân theo cách gọi có thể coi là khá tùy tiện của chúng ta từ trước đến giờ. Ví dụ điển hình nhất mà Wikipedia đã có bài viết là họ Scrophulariaceae trong các tài liệu về thực vật học của Việt Nam đều gọi là họ Mõm chó/Mõm sói, nhưng trớ trêu thay là chi chứa loài này (Antirrhinum-nguyên thủy được cho là thuộc họ nói trên) hiện nay lại được đặt trong họ Plantaginaceae (họ Mã đề) và thậm chí tên gọi Antirrhinaceae (họ Mõm chó) là từ được phát sinh từ tên chi Antirrhinum còn đang được đề nghị để thay thế cho tên gọi Plantaginaceae. Như vậy việc gọi họ Scrophulariaceae là họ Mõm chó thật là ngô nghê khi họ không chứa loài đó + tên gọi tranh chấp với tên gọi khoa học Antirrhinaceae, trong khi có ít nhất 1 loài chúng ta vẫn có từ xưa là cây huyền sâm (Scrophularia bucrgeriana) thì dù họ này thay đổi thế nào nó vẫn nằm lại trong họ đó, nên tên gọi họ Huyền sâm chắc chắn chính xác hơn - mặc dù cho đến giờ chưa thấy tài liệu bằng tiếng Việt nào dùng. Nguyên tắc chúng ta nên tuân theo là nếu trong tiếng Việt có từ để chỉ ít nhất một loài thuộc chi là từ nguyên (chi điển hình) cho tên gọi của họ hay bộ thì nên tuân theo cách gọi đó, điều này đảm bảo cho dù giới hạn của bộ hay họ có thay đổi thì chi điển hình của họ hay bộ đó vẫn không thay đổi.Vương Ngân Hà 00:50, 14 tháng 10 2006 (UTC)

Chi Dẻ gai

Xin hỏi Vương ngân hà: chi Fagus là 'chi Dẻ gai, vậy còn chi Castanopsis gọi là chi gì?Silviculture 08:45, 19 tháng 11 2006 (UTC)

Tại Việt nam, chi dẻ gai được hiểu là chi castaniopsis, mạc dù lắm lúc người ta thường gọi castanopsis là chi dẻ ăn quả. Vì vậy theo tôi anh gọi fagales là bộ dẻ gai là chưa ổn cho lắm. Trong họ dẻ (cứ tạm gọi như vậy khi tại Việt nam chưa có khái niệm họ dẻ phương nam và họ đẻ phương bắc), chúng ta có chi dẻ Trùng khánh (castanea), chi dẻ gai (castanopsis) chi dẻ cau (lithocapus),... như vậy rõ ràng việc chúng ta gọi fagaceae là họ dẻ và fegales là bộ dẻ là hoàn toàn hợp lý, không nên sửa thành họ dẻ gai hay bộ dẻ gai. Bởi hiện tại người ta vẫn gọi castanopsis là chi dẻ gai (quả có nhiều gai bao phủ). Còn như vấn đề anh nêu ở trên thì theo tôi, khi nào có sự sắp sếp 1 chi nào đó có từ dẻ trong cách gọi tên (tiếng việt) ra thành 1 họ rieng hay 1 bộ riêng thì chúng ta sẽ có thay đổi, và sẽ hợp lý hơn nhiều (thay vì họ dẻ gai phương bác và họ dẻ gai phương nam, chúng ta sẽ có họ dẻ và họ dẻ gai phương nam) . Anh có thể nêu ra 1 thông tin khoa học đáng tin cậy nói về vấn đề bất ổn định trong phân loại của họ dẻ ( tương ứng họ dẻ gai phương bắc như cách gọi tên của anh) được không. Thực sự tôi chưa thể dịch chính xác được các tài liệu tiếng nước ngoài.--Silviculture 10:39, ngày 9 tháng 12 năm 2006 (UTC)

Tên gọi

Trong tiếng Việt Chi Fagus = Chi Cử (loài Cử cuống dài đại diện cho chi Fagus ở Việt Nam).--Gió Đông (thảo luận) 10:15, ngày 12 tháng 5 năm 2010 (UTC)

Tại sao cuối cùng bộ này có tên bộ Cử chứ không phải bộ Dẻ hay bộ Sồi (hai loài cây nghe tên có vẻ quen thuộc với người Việt hơn)? Arc Warden (thảo luận) 16:20, ngày 17 tháng 10 năm 2014 (UTC)