Tiếng Shilha

Tiếng Shilha
Tashelhiyt
ⵜⴰⵛⵍⵃⵉⵢⵜ Tašəlḥiyt
Sử dụng tại	Maroc
Khu vực	Thượng Atlas, Anti-Atlas, Sous, Draa
Tổng số người nói	4.739.021 (14,1% dân số Maroc).
Dân tộc	Išəlḥiyn, Šluḥ
Phân loại	Phi-Á Berber Bắc Atlas Tiếng Shilha
Hệ chữ viết	Chữ Ả Rập, chữ Latinh, Tifinagh
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	shi
Glottolog	tach1250
vùng nói tiếng Shilha

Tiếng Shilha là một ngôn ngữ Berber, là bản ngữ của người Shilha. Đây là ngôn ngữ của 4-8 triệu người ở tây nam Maroc. Người bản ngữ gọi ngôn ngữ của họ là ⵜⴰⵛⵍⵃⵉⵢⵜ /taʃlʜijt/, Tacelḥit trong chữ Latinh Amazigh, thường chuyển tự thành Tashelhiyt hay Tashelhit trong ấn phẩm tiếng Anh thời gian gần đây. Trong tiếng Ả Rập Maroc, ngôn ngữ này mang tên Šəlḥa, nguồn gốc của cái tên Shilha. Văn liệu tiếng Pháp gọi nó là tachelhit, chelha hay chleuh.

Tiếng Shilha hiện diện trên một vùng rộng đến 100.000 km², kéo dài từ góc tây Thượng Atlas về phía nam tới sông Draa, trải lên cả dãy Anti-Atlas cùng vùng châu thổ sông Sous. Các trung tâm đô thị lớn nhất trong vùng là thành phố duyên hải Agadir (dân số hơn 400.000 người), rồi đến Guelmim, Taroudant, Oulad Teima, Tiznit, Ouarzazate.

Về cả phía bắc và nam, vùng tiếng Shilha giáp ranh vùng nói tiếng Ả Rập. Về phía đông bắc, dọc thường Marrakesh-Zagora, nó tạo nên một dãy phương ngữ với tiếng Tamazight Trung Atlas. Trong vùng tiếng Shilha, vẫn len lõi vùng nói tiếng Ả Rập, chẳng hạn thị trấn Ouled Teima. Ngoài ra, còn có cộng đồng nhập cư gốc Shilha ở các đô thị lớn miền bắc Maroc, cũng như ở Bỉ, Pháp, Đức, Canada, Hoa Kỳ và Israel.

Tiếng Shilha có một nền văn học đáng kể đặc trưng kéo dài hàng thế kỷ trước thời kỳ thuộc địa. Nhiều văn bản, viết bằng chữ Ả Rập có niên đại từ thế kỷ XVI, được lưu giữ dưới dạng bản thảo. Nền văn học in ấn hiện đại bắt đầu phát triển từ thập niên 1970.