VIQR
VIQR (viết tắt của tiếng Anh Vietnamese Quoted-Readable) là một quy ước để viết chữ tiếng Việt dùng bảng mã ASCII 7 bit. Vì tính tiện lợi của nó, quy ước này được sử dụng phổ biến trên Internet, nhất là khi bảng mã Unicode chưa được áp dụng rộng rãi. Hiện nay quy ước VIQR vẫn còn được một số người hay nhóm thư sử dụng.
Quy tắc
Quy ước VIQR sử dụng ký tự có trên bàn phím để biểu thị dấu:
| Dấu | Ký hiệu | Ví dụ |
|---|---|---|
| trăng | ( |
a(→ ă |
| mũ | ^ |
a^ → â |
| râu | + hoặc * |
o+ → ơ |
| huyền | ` |
a` → à |
| sắc | ' |
a' → á |
| hỏi | ? |
a? → ả |
| ngã | ~ |
a~ → ã |
| nặng | . |
a. → ạ |
| đ | dd |
Một ví dụ của VIQR: Việt Nam đất nước mến yêu => Vie^.t Nam dda^'t nu*o*'c me^'n ye^u
Quy ước VIQR dùng DD cho chữ Đ, và dd cho đ. Dấu cách \ được dùng trước dấu chấm câu (.) (?) nếu dấu chấm câu này đặt ngay sau nguyên âm và trong từ có nguồn gốc nước ngoài.
Ví dụ:
O^ng te^n gi`\? To^i te^n la`....- Ông tên gì? Tôi tên là....
Một biến thể của quy ước VIQR là VIQR*. Trong đó, dấu * được dùng thay cho dấu + để bỏ dấu móc.
Lịch sử
Quy ước VIQR đã được dùng tại miền Nam trước 1975 trong việc lưu giữ các tài liệu của quân đội. Năm 1992, quy ước này được Nhóm Viet-Std (Vietnamese-Standard Working Group - Nhóm Nghiên cứu Tiêu chuẩn Tiếng Việt) thuộc TriChlor group tại California chuẩn hóa.
Lối viết này hiện nay cũng được dùng thường xuyên trên mạng, khi chat, vì tiện lợi, không cần dùng phần mềm nào cả và có thể dùng mọi lúc mọi nơi.
Xem thêm
Tham khảo
Liên kết ngoài
- The VIQR Convention
- RFC 1456 – Conventions for Encoding the Vietnamese Language (VISCII và VIQR)