Vladimir Arutyunian

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Vladimir Arutyunian
Arutyunian đứng đợi với quả lựu đạn cầm tay bọc trong vải
Sinh12 tháng 3, 1978 (46 tuổi)
Tbilisi, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia
Nổi tiếng vìÁm sát George W. BushMikheil Saakashvili
Mức phạt hình sựChung thân

Vladimir Arutyunian (tiếng Gruzia: ვლადიმერ არუთინიანი; tiếng Armenia: Վլադիմիր Հարությունյան; sinh ngày 12 tháng 3 năm 1978) là một công dân Gruzia, người nổi tiếng vì tiến hành một vụ khủng bố bằng lựu đạn cầm tay nhằm ám sát Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush và Tổng thống Gruzia Mikheil Saakashvili vào ngày 10 tháng 5 năm 2005. Nỗ lực thất bại khi quả lựu đạn không phát nổ. Arutyunian bị bắt và lĩnh án chung thân.

Lý lịch[sửa | sửa mã nguồn]

Vladimir Arutyunian xuất thân là một công dân Gruzia thuộc dân tộc Armenia, sinh ngày 12 tháng 3 năm 1978 tại Tbilisi, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia. Arutyunian mất cha từ khi còn nhỏ và sống với mẹ, một người bán hàng rong ở chợ đường phố địa phương. Họ sống ở một trong những vùng ngoại ô nghèo nhất của thành phố Tbilisi. Sau khi hoàn thành giáo dục trung học, anh không có nghề nghiệp ổn định.[1]

Aruryunian gia nhập đảng Liên minh Dân chủ Hồi sinh do Aslan Abashidze lãnh đạo vào tháng 1 năm 2004, nhưng ngay sau đó đã rời khỏi hàng ngũ của tổ chức này.[2] Cùng thời điểm đó, Mikheil Saakashvili cũng trở thành tổng thống Georgia. Saakashvili và nhóm của ông được coi là thân Mỹ, trong khi Abashidze và đảng của ông được coi là thân Nga.[3] Cuộc khủng hoảng kết thúc vào cuối năm 2004 mà không có đổ máu.

Nỗ lực ám sát[sửa | sửa mã nguồn]

Tổng thống George W. Bush (trái) của Hoa Kỳ và Mikheil Saakashvili của Georgia (phải) tại Tbilisi vào ngày 10 tháng 5 năm 2005

Vào ngày 10 tháng 5 năm 2005,[4] Arutyunian đợi cho Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush và Tổng thống Gruzia Mikheil Saakashvili phát biểu tại Quảng trường Tự do trung tâm của thành phố Tbilisi. Khi Bush bắt đầu phát biểu, Arutyunian đã ném một quả lựu đạn cầm tay RGD-5 do Liên Xô sản xuất, bọc trong một chiếc khăn tay màu đỏ, về phía bục nơi Bush đứng khi ông nói với đám đông. Lựu đạn rơi cách bục nói chuyện 18,6 mét, gần nơi Saakashvili và vợ cùng Đệ nhất phu nhân Laura Bush và các quan chức khác đang ngồi.[5]

Lựu đạn không phát nổ. Mặc dù các báo cáo ban đầu chỉ ra rằng đó chỉ là một quả lựu đạn lép, nhưng cuộc điều tra sau đó kết luận đó là quả lựu đạn thật và may mắn là nó không phát nổ.[6] Sau khi Arutyunian rút chốt và ném lựu đạn, nó rơi trúng vào một cô gái, khiến lực tác động bị yếu đi. Chiếc khăn tay màu đỏ vẫn quấn quanh quả lựu đạn, ngăn cản chốt lựu đạn bị bung ra. Một sĩ quan an ninh Gruzia đã nhanh chóng có mặt xử lý quả lựu đạn. Arutyunian cũng kịp trốn thoát ngay sau đó.[5][7]

Arutyunian sau đó nói rằng anh đã ném lựu đạn "cao hơn đầu người" để "mảnh bom khi phát nổ sẽ bay ra sau kính chống đạn".[8] Bush và Saakashvili không hề biết gì về vụ việc cho đến khi người ta hiếu kì tụ tập lại.[9]

Cuộc điều tra[sửa | sửa mã nguồn]

Vào ngày 18 tháng 7 năm 2005, Bộ trưởng Nội vụ Georgia Vano Merabishvili đã đưa ra những bức ảnh của một nghi phạm không xác định và treo thưởng 150.000 lari (80.000 USD) cho thông tin liên quan đến nhận dạng nghi phạm.[10]

Theo yêu cầu của chính phủ Gruzia, Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ đã bắt đầu một cuộc điều tra về vụ việc. Nhân lực bổ sung đã được đưa vào từ khu vực xung quanh để giúp điều tra. Trong một bức ảnh của đám đông, FBI ghi nhận một người đàn ông ngồi trên một khán đài với một máy ảnh lớn. Ông là giáo sư thỉnh giảng từ Boise, Idaho. Nhân viên FBI đã liên lạc với ông và từ những bức ảnh của ông ta, FBI nhanh chóng khoanh vùng được nghi phạm.[5]

Bắt giữ[sửa | sửa mã nguồn]

Vào ngày 20 tháng 7 năm 2005, hành động theo một mẹo từ đường dây nóng, cảnh sát đã đột kích vào nhà của Arutyunian, nơi anh sống với mẹ.[11] Trong một cuộc đấu súng sau đó, Arutyunian đã bắn hạ người đứng đầu bộ phận phản gián của Bộ Nội vụ, ông Zurab Kvlividze rồi tẩu thoát vào rừng ở làng Vashlijvari, ngoại ô thành phố Tbilisi. Sau khi bị thương ở chân, anh ta bị bắt bởi đơn vị chống khủng bố.[12]

Các mẫu DNA từ người đàn ông khớp với các mẫu DNA từ chiếc khăn tay. Cảnh sát Gruzia sau đó đã tìm thấy một phòng thí nghiệm hóa học và một kho dự trữ chất nổ Arutyunian xây dựng trong chính căn hộ của mình.[5] Hai mươi lít (5,3 gallon Mỹ) axit sulfuric, một số ngăn chứa đầy nhiệt kế thủy ngân, kính hiển vi và "các chất nguy hiểm đủ để thực hiện một số hành vi khủng bố" cũng được tìm thấy.[13]

Phiên tòa[sửa | sửa mã nguồn]

Tôi không xem bản thân là một kẻ khủng bố. Tôi là một con người.

—Arutyunian[11]

Sau khi bị bắt, TV chiếu cảnh Arutyunian thừa nhận từ giường bệnh của mình rằng anh ta là người ném lựu đạn. Anh ta nói rằng anh ta đã cố gắng ám sát cả hai tổng thống vì anh ta ghét chính phủ mới của Gruzia vì họ là "con rối" của Hoa Kỳ.[11] Arutyunian nói thêm rằng anh không hối hận về những gì mình đã làm và chắc chắn sẽ thực hiện lại một lần nữa nếu có cơ hội.[14]

Arutyunian ban đầu thừa nhận tội lỗi của mình khi bị bắt nhưng từ chối hợp tác trong phiên tòa. Anh ta không nhận tội, sau đó từ chối trả lời các câu hỏi trước tòa.[7] Luật sư của anh là Elisabed Japaridze nói sau khi bị kết án và tuyên án rằng cô sẽ kháng cáo. "Tôi cho rằng mọi thứ còn lâu mới được chứng minh." [14] Cô trích dẫn thực tế là dấu vân tay của Arutyunian không được tìm thấy trên lựu đạn. Tuy nhiên, công tố viên Anzor Khvadagiani nói rằng quả lựu đạn được bọc trong vải giải thích lý do tại sao có ít dấu vân tay có thể phân biệt được để chứng minh DNA trên vật liệu tìm thấy ở tấm vải khớp với của Arutyunian.

Án tù[sửa | sửa mã nguồn]

Vào ngày 11 tháng 1 năm 2006, một tòa án Gruzia đã kết án Arutyunian tù chung thân vì âm mưu ám sát George Bush và Mikheil Saakashvili cũng như giết chết sĩ quan Kvlividze. Vào tháng 9 năm 2005, một bồi thẩm đoàn liên bang Hoa Kỳ cũng đã truy tố Arutyunian và yêu cầu dẫn độ nếu anh ta được thả ra. Arutyunian không đủ điều kiện để được tạm tha, và chỉ có thể được thả theo sự tha thứ của tổng thống,[15] nhưng những ân xá như vậy hầu như không bao giờ xảy ra ở Georgia.[16] Điều này có nghĩa là Arutyunian rất có thể sẽ dành phần còn lại của cuộc đời trong tù. Vào tháng 2 năm 2010, khi đang thụ án, Arutyunian đã chuyển từ Tông đồ Armenia sang Đạo Hồi.[17]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Пожизненный срок за попытку убить сразу двух президентов [A life sentence for attempting to kill two presidents]” (bằng tiếng Nga). Vremya.ru. ngày 12 tháng 1 năm 2006. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2015.
  2. ^ “В МВД Грузии заявляют, что напавший на Буша не связан с какими-либо группировками [In the Georgian Interior Ministry claimed that attacked Bush is not associated with any groups]” (bằng tiếng Nga). Kavkaz-uzel.ru. ngày 11 tháng 11 năm 2005. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2015.
  3. ^ “Georgia: A Swan Song for the Gray Fox of the Caucasus?”. Stratfor. ngày 21 tháng 11 năm 2003. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2015.
  4. ^ “Hand grenade found at Bush rally”. BBC. ngày 11 tháng 5 năm 2005. Truy cập ngày 9 tháng 5 năm 2019.
  5. ^ a b c d “The Case of the Failed Hand Grenade Attack: Man Who Tried to Assassinate President Convicted Overseas”. Federal Bureau of Investigation. ngày 11 tháng 1 năm 2006. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2015.
  6. ^ Terry Frieden (ngày 7 tháng 9 năm 2005). “Alleged would-be Bush assassin indicted”. CNN. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2007.
  7. ^ a b Nick Paton Walsh (ngày 19 tháng 5 năm 2005). “FBI says hand grenade thrown at Bush was live”. The Guardian. London. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2007.
  8. ^ Alfano, Sean (ngày 23 tháng 7 năm 2005). “Man Details Failed Grenade Attack”. CBS News. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2009.
  9. ^ Pace, Gina (ngày 11 tháng 1 năm 2006). “Life For Grenade Toss at Bush Rally”. CBS. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2009.
  10. ^ “Bush grenade suspect faces charge”. BBC News. ngày 22 tháng 7 năm 2005. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2009.
  11. ^ a b c “Georgian jailed for Bush attack”. BBC. ngày 11 tháng 1 năm 2006. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2014.
  12. ^ “Shoot-Out Ends Georgian Manhunt For Grenade Suspect”. RFE/RL. ngày 21 tháng 7 năm 2005. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2009.
  13. ^ Parfitt, Tom (ngày 12 tháng 1 năm 2006). “Bush's would-be assassin begins life term”. The Guardian. London. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2009.
  14. ^ a b “Man sentenced to life for tossing grenade at Bush”. USA Today. ngày 11 tháng 1 năm 2006. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2015.
  15. ^ Chilcote, Ryan (ngày 11 tháng 1 năm 2006). “Bush grenade attacker gets life”. CNN. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2010.
  16. ^ “Facing Criticism, President Suspends Pardons”. Civil.ge (bằng tiếng Anh). UNA-Georgia. 18 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 3 tháng 3 năm 2020. “Pardoning is not what some of you might think. This does not mean someone’s guilt is nullified. This does not represent revision of any court [decision]… This is a subjective, personal decision of the President under exercising her own [constitutional] duties,” Zurabishvili said, adding that the pardons are based on subjective “assessment of circumstances”, which “does not preclude mistakes” or the possibility of there being differing assessments of the same circumstances by others.
  17. ^ “Giant leap of faith for failed Bush assassin” (bằng tiếng Anh). ngày 12 tháng 2 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 3 năm 2020. His lawyer, Gela Nikolaishvili, said that Arutyunian is currently in a normal healthy condition. "While in prison, he has converted to Islam, grown a beard and learnt the Arabic language," Nikolaishvili said. Arutyunian converted to Islam from the Armenian Apostolic Church. This is his second, and this time successful, attempt at conversion.