Bước tới nội dung

Wikipedia:Bài viết chọn lọc/2021

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024
Bài viết chọn lọc năm 2021
Tháng
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Tuần 1

Chiến tranh Kim–Tống là một loạt các cuộc xung đột giữa triều đại nhà Kim (1115–1234) của người Nữ Chân và triều đại nhà Tống (960–1279) của người Hán. Năm 1115, các bộ lạc Nữ Chân nổi dậy, chống lại lãnh chúa của họ là những người Khiết Đan cùng triều đại nhà Liêu (907–1125), và tuyên bố khai sinh nhà Kim. Khi liên minh với nhà Tống để chống lại kẻ thù chung là nhà Liêu, nhà Kim hứa sẽ trả lại cho nhà Tống khu vực Yên Vân thập lục châu, vốn đã nằm dưới sự kiểm soát của nhà Liêu từ năm 938. Người Hán đồng ý thỏa thuận nhưng việc người Nữ Chân nhanh chóng đánh bại quân Liêu kết hợp với những thất bại quân sự liên tiếp của quân Tống, đã khiến hành động nhượng lãnh thổ của nhà Kim trở nên rất miễn cưỡng. Sau hàng loạt cuộc đàm phán khiến cả hai bên đều chán nản, người Nữ Chân tấn công nhà Tống vào năm 1125, họ điều động một cánh quân đến Thái Nguyên và một cánh quân khác tới kinh đô Biện Kinh (Khai Phong ngày nay) của nhà Tống.

Bất ngờ khi nghe tin về cuộc xâm lược, tướng Tống là Đồng Quán rút lui khỏi Thái Nguyên, trước khi nơi này bị bao vây và chiếm đóng. Khi nhánh quân Kim thứ hai tiến đến kinh đô, Tống Huy Tông buộc phải thoái vị và chạy về phía nam. Triệu Hoàn, con trai cả của Huy Tông lên ngôi, miếu hiệu Tống Khâm Tông. Quân Kim bao vây Khai Phong vào năm 1126, Khâm Tông đã phải thương lượng để người Nữ Chân rút quân khỏi kinh đô bằng cách chấp nhận bồi thường một khoản tiền lớn hàng năm. Ngay sau đó, Khâm Tông bội ước và chia quân Tống bảo vệ các châu quận thay vì cố thủ kinh đô. Quân Kim tiếp tục tấn công và một lần nữa vây ráp Khai Phong vào năm 1127. [ Đọc tiếp ]

Tuần 2

Blackpink là một nhóm nhạc nữ Hàn Quốc do công ty YG Entertainment thành lập và quản lý. Nhóm gồm 4 thành viên Jisoo, Jennie, Rosé, Lisa. Blackpink chính thức ra mắt với album đĩa đơn đầu tay mang tên Square One gồm hai ca khúc "Boombayah" và "Whistle". Cả hai ca khúc sau đó đã lọt vào bảng xếp hạng World Digital Songs của Billboardbảng xếp hạng nhạc số Gaon của Hàn Quốc.

Trong suốt quãng thời gian hoạt động, nhóm đã phá vỡ nhiều kỷ lục mang tính toàn cầu. Hai video âm nhạc "Kill This Love" (2019) và "How You Like That" (2020) đều từng lập kỷ lục video âm nhạc được xem nhiều nhất thế giới trong 24 giờ đầu tiên kể từ khi phát hành trên nền tảng phát video toàn cầu Youtube, trong đó với video âm nhạc "How You Like That" đã phá ba và thiết lập hai kỷ lục Guinness thế giới. Nhóm cũng trở thành nhóm nhạc Kpop đầu tiên trên thế giới có ba video âm nhạc ("Ddu-Du Ddu-Du", "Kill This Love" và "Boombayah") đạt 1 tỷ lượt xem trên nền tảng này. Ngoài ra, Blackpink hiện là nhóm nhạc nữ có số lượt theo dõi nhiều nhất trên Spotify và là nhóm nhạc, nghệ sĩ nữ, nghệ sĩ châu Á có số lượt đăng ký nhiều nhất trên nền tảng phát video trực tuyến YouTube. Nhóm còn được tạp chí Forbes Korea công nhận là những người nổi tiếng quyền lực nhất Hàn Quốc năm 2019 và là nhóm nhạc nữ Hàn Quốc đầu tiên lọt vào danh sách "30 gương mặt xuất sắc nhất dưới 30 tuổi" của Forbes. [ Đọc tiếp ]

Tuần 3

Vu Thành Long (26 tháng 9 năm 1617 – 31 tháng 5 năm 1684) là một vị quan thanh liêm nổi tiếng của triều đại Nhà Thanh. Ông là một người Hán sinh vào cuối thời Minh và đầu thời Thanh. Năm Thuận Trị thứ 18 (1661), ông ra làm quan và lần lượt đảm nhiệm các chức vụ Tri huyện, Tri châu, Tri phủ và Đạo viên. Đến năm Khang Hi thứ 17 (1678) thì được thăng chức đến Phúc Kiến Án sát sứ. Ông được Phúc Kiến Tuần phủ Ngô Hưng Tộ tiến cử cho triều đình, khen ngợi là người có năng lực và liêm khiết bậc nhất tỉnh Phúc Kiến. Năm 1681, Khang Hi đặc biệt chọn Vu Thành Long trở thành Trực Lệ Tuần phủ. Vào khoảng thời gian giữa năm 1682 và 1684, ông đảm nhiệm vị trí Tổng đốc Lưỡng Giang. Cuộc đời làm quan của ông đã trở thành một trong các giai thoại về quan viên liêm khiết thời phong kiến Trung Hoa. [ Đọc tiếp ]

Tuần 4

Chorioactischi nấm gồm một loài duy nhất là Chorioactis geaster. Loài nấm này có một đặc điểm đáng chú ý là hình dạng bất thường và sự phân bố gián đoạn của chúng. Người ta chỉ tìm thấy loài này ở những nơi thuộc Texas hoặc Nhật Bản. Thể quả (hoặc "quả thể") nấm mọc trên các gốc cây, rễ chết của Ulmus crassifolia (ở Texas) hoặc cây sồi chết (ở Nhật Bản). Hình dạng của quả thể có phần giống điếu xì gà nâu sẫm hoặc đen, tách ra rồi tỏa tròn thành hình ngôi sao từ 4 đến 7 cánh. Bề mặt bên trong của quả thể phủ lớp mô mang bào tử được gọi là bào tầng (hymenium) và mang màu sắc từ trắng đến nâu tùy thuộc vào độ tuổi của nó. Khi quả thể mở bung, nấm xì gà của quỷ sẽ phát ra một tiếng rít đặc trưng, đồng thời giải phóng một đám khói bào tử.

Quả thể nấm lần đầu được thu thập ở Austin, Texas và loài được đặt tên là Urnula geaster vào năm 1893. Nhiều thập kỷ sau, nấm này được tìm thấy ở Kyushu vào năm 1937, nhưng mãi đến năm 1973 mới có báo cáo trở lại tại Nhật Bản. Vài năm kể từ lần phát hiện đầu tiên, chi Choriactis được đặt ra để có thể phù hợp cho loài nấm độc nhất này, song đề xuất này không được chấp thuận là hợp lệ cho tới năm 1968. Việc phân loại loài nấm này cũng là nguyên nhân gây ra nhầm lẫn. Trong lịch sử, chi Chorioactis được xếp vào họ nấm Sarcosomataceae mặc dù nang (ascus) của chúng không đồng nhất về mặt cấu trúc hiển vi. [ Đọc tiếp ]

Tuần 5

Thuận Trịhoàng đế thứ hai và đầu tiên của nhà Thanh cai trị Trung Quốc sau khi Đại Thanh nhập quan, từ năm 1644 đến năm 1661. Sau khi Thanh Thái Tông Hoàng Thái Cực băng hà, Hội đồng Nghị chính Vương đại thần đã đề cử ông lên ngôi đại thống kế vị vào tháng 9 năm 1643, lúc đó ông mới có 6 tuổi, và cử ra trong Tông thất hai người đồng Nhiếp chính: Duệ Thân vương Đa Nhĩ Cổn, Hoàng thập tứ tử của Thanh Thái Tổ Nỗ Nhĩ Cáp Xích, cùng Trịnh Thân vương Tế Nhĩ Cáp Lãng, cháu trong họ của Nỗ Nhĩ Cáp Xích.

Từ năm 1643 đến năm 1650, quyền lực chính trị phần lớn nằm trong tay Đa Nhĩ Cổn. Dưới sự lãnh đạo của ông, Đại Thanh đã công chiếm đại bộ phận lãnh thổ của nhà Minh cũ, buộc chính quyền nhà Nam Minh phải chạy sâu xuống các tỉnh phía nam, thiết lập nền thống trị của người Mãn Châu trên khắp lãnh thổ Trung Quốc bằng những chính sách gây mất lòng người như "lệnh cắt tóc" năm 1645, buộc tất cả nam giới người Hán phải cạo nửa đầu và thắt phần tóc còn lại thành tóc đuôi sam theo phong tục của người Mãn Châu. Sau khi Đa Nhĩ Cổn qua đời vào cuối năm 1650, Hoàng đế đích thân chấp chính. Ông làm việc nỗ lực và gặt hái được thành công bước đầu trong việc chống nạn tham nhũng và hạn chế quyền lực của giới quý tộc Mãn Châu. [ Đọc tiếp ]

Tuần 6

Trong các tôn giáo khởi nguồn từ Abraham, thiên thần sa ngã là một thuật ngữ dùng để mô tả những thiên thần lầm đường lạc lối hay những thiên thần bị trục xuất khỏi thiên đàng. Những thiên thần như vậy thường cám dỗ con người phạm tội, chống lại Thiên Chúa. Đây là một khái niệm bắt nguồn từ Sách Hê-nóc, một nguỵ điển của người Do Thái, hay từ giả thuyết rằng "các con trai của Đức Chúa Trời" được đề cập trong Sáng Thế Ký 6:1–4. Trong giai đoạn ngay trước khi Tân Ước được biên soạn nên, một số giáo phái Do Thái giáo và nhiều Giáo phụ Thiên Chúa giáo đã đồng nhất hoá "các con trai của Đức Chúa Trời" được đề cập trong Sáng Thế Ký 6:1–4 với các thiên thần sa ngã.

Học thuyết Thiên Chúa giáo cho rằng tội lỗi của thiên thần sa ngã đã có từ trước khi loài người xuất hiện. Theo đó, thiên thần sa ngã hay ác quỷ, được nhận diện là nhóm thiên thần do Satan cầm đầu nổi loạn chống lại Thượng Đế. Tuy nhiên, khi bước sang cuối thời kỳ Đền thờ thứ hai, ác quỷ không còn được xem là thiên thần sa ngã, mà họ chỉ đơn thuần là linh hồn còn sót lại của những đứa con quái dị do thiên thần sinh ra. Theo cách giải thích này, các thiên thần sa ngã đã có quan hệ ái tình với phụ nữ phàm trần và sinh ra những đứa con được miêu tả là người khổng lồ trong Kinh Thánh. Để thanh lọc những sinh vật này khỏi nhân gian, Thượng Đế đã tạo nên trận Đại Hồng Thủy. Tuy phần cơ thể bị phá hủy, phần linh hồn của chúng vẫn tồn tại và kể từ đó đi lang thang, vất vưởng trên mặt đất như quỷ dữ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 7

Vụ Trần Trường là chuỗi sự kiện tại Little Saigon, Quận Cam, California vào đầu năm 1999, liên quan đến việc một người cho thuê băng video treo một lá cờ đỏ sao vàng của nước Việt Nam cùng chân dung Hồ Chí Minh trước cửa tiệm của mình và các nỗ lực của cộng đồng người Mỹ gốc Việt tại khu vực để tháo dỡ chúng. Đây được xem là vụ biểu tình lớn nhất trong lịch sử của người Việt tại Hoa Kỳ.

Sự việc diễn ra trong hơn 50 ngày, bắt đầu từ ngày 17 tháng 1, khi chủ nhân tiệm Hi-Tek là Trần Văn Trường treo lên bức hình và lá cờ trước cửa tiệm. Trong suốt gần hai tháng sau đó, mỗi ngày có hàng trăm người tụ tập biểu tình trước cửa tiệm và kêu gọi Trần Văn Trường tháo gỡ các biểu tượng này. Đỉnh điểm của diễn biến là tối ngày 26 tháng 2, khi khoảng 15.000 người đã tập trung trong một cuộc thắp nến để phản đối tình trạng nhân quyền tại Việt Nam. Sự kiện kết thúc vào ngày 11 tháng 3 sau khi ông Trường thua kiện người chủ nhà và bị truy tố vì cho thuê băng lậu, tiệm Hi-Tek cũng bị dỡ bỏ sau đó. Tháng 8 cùng năm, Trần Văn Trường bị tuyên án 3 tháng tù vì tội sang băng lậu. [ Đọc tiếp ]

Tuần 8

Thượng phụ Nikon (7 tháng 5 năm 1605 – 17 tháng 8 năm 1681) là Thượng phụ Moskva và toàn nước Nga thứ bảy của Giáo hội Chính thống giáo Nga, tại vị trong những năm 1652–1666. Ông xuất thân trong một gia đình nông dân gần Nizhny Novgorod. Thuở trẻ, ông dấn thân làm tập sinh tại Tu viện Ba Ngôi Makarev. Tuy nhiên, dưới áp lực của gia đình, ông bỏ lời khấn nguyện và kết hôn. Sau đó, ông được thụ phong linh mục. Năm 1639, sau cái chết của ba người con, ông làm tu sĩ tại Tu viện Ba Ngôi Thánh hẻo lánh trên đảo Anzersky. Vài năm sau, ông rời tu viện khi xung đột với bề trên Eleazar. Tiếp đó, ông tới Tu viện Kozheozersky và được đảm nhận chức bề trên năm 1642. Trong những lần đến Moskva lạc quyên cho tu viện, ông được Sa hoàng Aleksei I chú ý, giúp ông đảm nhiệm chức bề trên tại Tu viện Novospassky ở Moskva. Nikon được phong Tổng giám mục trưởng Novgorod năm 1649 rồi trở thành Thượng phụ Moskva và toàn nước Nga năm 1652.

Trong những năm chức vụ đầu tiên, Nikon được Sa hoàng tin tưởng tuyệt đối. Điều này giúp ông tiến hành cải cách phụng vụ Giáo hội. Mục đích là loại bỏ các sai sót và những chi tiết rườm rà được thêm vào sau hàng thế kỷ. Những thay đổi nghi lễ này nhằm khôi phục các phụng vụ ban đầu của Giáo hội Nga dựa trên các sách tiếng Hy Lạp. Việc này vấp phải sự phản đối của một số giáo sĩ và tín hữu dẫn đến ly giáo về sau. Nikon cũng tích cực tham gia hoạt động chính trị: dự phần trong quyết sách của nước Nga tiến hành chiến tranh với Khối thịnh vượng chung Ba Lan - Litva, sau đó với Thụy Điển. Mục đích của ông nhằm xây dựng một đế chế Chính thống giáo kết hợp giáo hội và sa hoàng đồng lãnh đạo. [ Đọc tiếp ]

Tuần 9

Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc tăng sinh tế bào một cách mất kiểm soát và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến những bộ phận khác trong cơ thể. Một số dấu hiệu và triệu chứng của ung thư bao gồm chảy máu bất thường, ho kéo dài không rõ nguyên nhân, sụt cân và những bất thường trong đại tiểu tiện. Mặc dù các triệu chứng này có thể là dấu hiệu của ung thư, chúng cũng có thể có các nguyên nhân khác. Hiện nay có khoảng hơn 100 loại ung thư ảnh hưởng đến cuộc sống con người.

Việc sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra 22% số ca tử vong vì ung thư. Ngoài ra còn có thêm 10% khác là do béo phì, kém ăn, lười vận động và sử dụng thức uống có cồn quá mức. Một số nguyên nhân khác của ung thư bao gồm một số dạng phơi nhiễm, tiếp xúc với bức xạô nhiễm môi trường. Ở các nước đang phát triển, gần 20% bệnh ung thư là do phơi nhiễm với các vi khuẩn hoặc virus. Các nhân tố này tác động bằng cách làm thay đổi các gen trong tế bào. Thông thường, tế bào cần tích lũy một lượng không nhỏ những biến đổi về gen trước khi phát triển thành ung thư. Cũng có khoảng 5-10% bệnh ung thư là do di truyền các khuyết tật về gen từ trong gia đình. Ung thư thường được phát hiện nhờ vào các dấu hiệu, triệu chứng cũng như các biện pháp tầm soát. Những kết quả tầm soát ban đầu này thường sẽ được đánh giá kỹ hơn bằng chẩn đoán hình ảnh và được xác nhận bằng sinh thiết. [ Đọc tiếp ]

Tuần 10

Biệt thự Ngô Đình Cẩn

Ngô Đình Cẩn (1911 – 9 tháng 5 năm 1964) là em trai của Ngô Đình Diệm, tổng thống đầu tiên của Việt Nam Cộng hòa. Ông được anh trai giao làm cố vấn Trung phần, phụ trách cao nguyên Trung phần và khu vực duyên hải trải dài từ Phan Thiết ở phía nam đến biên giới Vĩ tuyến 17 ở phía bắc. Đặt tổng hành dinh tại cố đô Huế, Ngô Đình Cẩn điều hành quân đội và mật vụ kiểm soát khu vực do mình phụ trách. Trong thời gian nắm quyền, ông Cẩn nổi tiếng không chỉ vì cai trị miền Trung bằng một bàn tay sắt, mà còn được biết đến là có tham gia thực hiện các phi vụ buôn lậu và tham nhũng. Các hoạt động chống cộng của ông được giới chức Mỹ ở miền Trung khi đó đánh giá cao và tỏ rõ sự hiệu quả khi lực lượng Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam ở miền Trung yếu hơn hẳn so với các vùng khác.

Ảnh hưởng của Ngô Đình Cẩn bắt đầu suy yếu sau khi anh trai của ông là Ngô Đình Thục được Tòa Thánh bổ nhiệm làm Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế. Sau khi nhậm chức, ông Thục tích cực truyền bá đức tin Công giáo, dẫn đến sự việc cấm treo cờ Phật giáo trong ngày lễ Phật Đản. [ Đọc tiếp ]

Tuần 11

Schutzstaffel

Schutzstaffel (viết gọn là SS) là một tổ chức bán quân sự dưới trướng Adolf HitlerĐảng Quốc xã, hoạt động tại Đức dưới thời Cộng hòa WeimarĐệ Tam Đế chế cũng như trên khắp các vùng lãnh thổ châu Âu bị Đức chiếm đóng trong chiến tranh thế giới thứ hai. SS khởi nguyên là một đơn vị lính gác nhỏ mang tên Saal-Schutz (An ninh hội trường) gồm các tình nguyện viên thực hiện công tác giữ gìn an ninh cho các cuộc họp đảng ở München. Năm 1925, Heinrich Himmler gia nhập đơn vị mà khi ấy đã được cải tổ và đổi tên thành Schutzstaffel. Dưới sự lãnh đạo của Himmler, SS phát triển từ một đội hình bán quân sự nhỏ thành một trong những tổ chức thế lực nhất tại Đức Quốc Xã. Kể từ ngày đầu Đảng Quốc xã lên nắm quyền cho đến khi sụp đổ vào năm 1945, SS là cơ quan quan trọng nhất về an ninh, giám sát và khủng bố ở Đức cũng như tại các vùng đất ở châu Âu bị nước này chiếm đóng. SS là tổ chức chịu trách nhiệm lớn nhất cho vụ diệt chủng 5,5 đến 6 triệu người Do Thái cùng hàng triệu nạn nhân khác trong suốt thời kỳ Holocaust. [ Đọc tiếp ]

Tuần 12

Messier 87

Messier 87 là một thiên hà elip siêu khổng lồ gồm 1 nghìn tỷ ngôi sao nằm trong chòm Xử Nữ. Là một trong những thiên hà có khối lượng lớn nhất trong vùng vũ trụ địa phương, M87 chứa 12.000 cụm sao cầu, lớn hơn nhiều so với khoảng 150 đến 200 cụm sao đang quay quanh Dải Ngân hà. Thiên hà này có một chùm tia plasma năng lượng cao phun ra từ lõi, di chuyển với vận tốc gần bằng vận tốc ánh sáng và kéo dài ít nhất một khoảng 1.500 parsec (4.900 năm ánh sáng). Ngoài ra, đây còn là một trong những nguồn bức xạ vô tuyến sáng nhất trên bầu trời, đồng thời là đối tượng nghiên cứu ưa thích của các nhà thiên văn nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp.

Năm 1781, nhà thiên văn học người Pháp Charles Messier khám phá ra thiên hà này và phân loại nó là một tinh vân. Nằm cách Trái Đất 16,4 triệu parsec (53 triệu năm ánh sáng), M87 là thiên hà sáng thứ nhì ở phía bắc của cụm Xử Nữ đồng thời có nhiều thiên hà vệ tinh xung quanh. Không giống những thiên hà xoắn ốc hình đĩa, M87 không có làn bụi phân biệt mà thay vào đó, nó có hình ellipsoid đặc trưng của những thiên hà hình elip khổng lồ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 13

Walt Disney

Walt Disney (5 tháng 12 năm 1901 – 15 tháng 12 năm 1966) là một doanh nhân, nhà làm phim hoạt hình, nhà văn, diễn viên lồng tiếng và nhà sản xuất phim người Mỹ. Ông là người tiên phong của ngành công nghiệp hoạt hình Mỹ và mang lại một số bước tiến lớn trong ngành sản xuất phim hoạt hình. Với cương vị là nhà sản xuất phim, Disney nắm giữ kỷ lục là người giành được nhiều giải Oscar nhất, với 22 lần đoạt giải và 59 lần đề cử. Ông cũng được trao tặng 2 Giải Quả cầu Vàng cho Thành tựu Đặc biệt và 1 Giải Emmy cũng như nhiều giải thưởng danh giá khác. Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ đã đưa một số phim của ông vào Viện lưu trữ phim quốc gia.

Disney sinh năm 1901 tại Chicago. Ngay từ khi còn nhỏ, ông đã sớm bộc lộ niềm say mê với hội họa. Ông tham gia các lớp học mỹ thuật từ lúc còn là một đứa trẻ và nhận công việc họa sĩ thương mại vào năm 18 tuổi. Ông chuyển đến California vào đầu thập niên 1920 và thành lập Disney Brothers Studio cùng với anh trai Roy. Năm 1928, Disney hợp tác với họa sĩ Ub Iwerks xây dựng nên nhân vật chuột Mickey và đạt được thành công vang dội đầu tiên. [ Đọc tiếp ]

Tuần 14

Người Nhện: Vũ trụ mới là phim điện ảnh hoạt hình máy tính siêu anh hùng năm 2018 của Mỹ lấy nhân vật Miles Morales của Marvel Comics làm trung tâm. Tác phẩm do hai hãng Columbia PicturesSony Pictures Animation hợp tác sản xuất cùng Marvel, với Sony Pictures Releasing chịu trách nhiệm phân phối. Đây là phim điện ảnh hoạt hình đầu tiên thuộc thương hiệu Người Nhện, với Bob Persichetti, Peter Ramsey và Rodney Rothman đảm nhiệm vị trí đạo diễn, cùng phần kịch bản do Phil Lord và Rothman chắp bút. Phim có sự tham gia lồng tiếng của Shameik Moore trong vai nhân vật chính Miles Morales, cùng với Jake Johnson, Hailee Steinfeld, Mahershala Ali, Brian Tyree Henry, Lily Tomlin, Luna Lauren Velez, John Mulaney, Kimiko Glenn, Nicolas CageLiev Schreiber trong vai các nhân vật phụ. Lấy bối cảnh trong một đa vũ trụ mang tên "Spider-Verse", Miles Morales bất đắc dĩ trở thành một Spider-Man mới; và cậu cùng với những Spider-Man từ các chiều không gian khác sẽ hợp tác với nhau để giải cứu Thành phố New York khỏi kẻ phản diện Kingpin. [ Đọc tiếp ]

Tuần 15

Flo

Flo là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là Fsố hiệu nguyên tử là 9. Đây là halogen nhẹ nhất và tồn tại dưới dạng chất khí rất độc, màu vàng nhạt ở điều kiện tiêu chuẩn. Do có độ âm điện cao nhất, flo hoạt động hóa học rất mạnh: phản ứng với hầu hết các nguyên tố khác, bao gồm một số khí hiếm, để tạo thành các hợp chất với flo.

Trong các nguyên tố, flo là nguyên tố phổ biến thứ 24 trong vũ trụ và thứ 13 trong lớp vỏ Trái Đất. Fluorit, nguồn khoáng vật cơ bản của flo và được lấy làm tên nguyên tố, được mô tả lần đầu tiên vào năm 1529; vì nó được cho thêm vào quặng kim loại để làm hạ điểm nóng chảy trong nấu luyện nên từ fluo, có nghĩa là "dòng chảy" trong tiếng Latinh, được lấy làm tên của khoáng vật này. Được cho là một nguyên tố hóa học vào năm 1810, flo lúc bấy giờ là một chất gây nguy hiểm và khó phân lập từ các hợp chất của nó, và một số nhà khoa học thời điểm đó bị thương tật hoặc tử vong khi cố gắng thực hiện thí nghiệm này. [ Đọc tiếp ]

Tuần 16

Adolf Hitler

Adolf Hitler (20 tháng 4 năm 1889 – 30 tháng 4 năm 1945) là một chính khách người Đức, nhà độc tài của nước Đức trong giai đoạn 1933–1945. Tiến tới quyền lực với tư cách là chủ tịch Đảng Quốc Xã (NSDAP), Hitler trở thành thủ tướng vào năm 1933 và sau đó là Führer (lãnh tụ) vào năm 1934. Dưới sự lãnh đạo của Hitler, nền kinh tế quốc gia phục hồi nhanh chóng sau cuộc Đại khủng hoảng, những hạn chế mà Hòa ước Versailles áp đặt lên nước Đức giai đoạn hậu Chiến tranh thế giới thứ nhất từng bước được bãi bỏ, các vùng lãnh thổ có hàng triệu người dân tộc Đức sinh sống lần lượt được sáp nhập. Ngày 1 tháng 9 năm 1939, Hitler tiến hành xâm lược Ba Lan, dẫn tới sự bùng nổ của Chiến tranh thế giới thứ hai tại châu Âu. Xuyên suốt cuộc chiến, ông trực tiếp tham gia chỉ đạo các hoạt động quân sự của Wehrmacht, đồng thời thúc đẩy một cách có hệ thống quá trình diệt chủng khoảng 6 triệu người Do Thái châu Âu và hàng triệu nạn nhân khác mà Đức Quốc Xã xem là "không xứng đáng được tồn tại". [ Đọc tiếp ]

Tuần 17

Nhà Minh vào năm 1415, dưới thời Minh Thành Tổ.

Nhà Minh, quốc hiệu chính thức là Đại Minh, là triều đại cai trị Trung Quốc từ năm 1368 đến năm 1644 sau sự sụp đổ của triều đại nhà Nguyên do người Mông Cổ lãnh đạo. Nhà Minh là hoàng triều Trung Quốc cuối cùng của người Hán. Mặc dù kinh đô chính Bắc Kinh đã thất thủ vào năm 1644, trước cuộc nổi dậy do Lý Tự Thành cầm đầu, nhiều quốc gia tàn dư được cai trị bởi những thành viên còn lại của hoàng tộc nhà Minh – gọi chung là Nam Minh – vẫn tồn tại đến năm 1662.

Minh Thái Tổ ra sức xây dựng một xã hội gồm các cộng đồng nông thôn tự túc được sắp xếp theo một hệ thống khắt khe, bất dịch, nhằm đảm bảo và hỗ trợ một lớp binh lính dài hạn cho triều đại của mình; quân đội thường trực của đế quốc có quân số hơn một triệu người và các xưởng đóng tàu hải quân ở Nam Kinh là lớn nhất thế giới đương thời. Minh Thái Tổ cũng rất cẩn thận trong việc tiêu trừ quyền lực của tầng lớp hoạn quan và các đại thần ngoại tộc, phân phong lãnh thổ cho nhiều người con trai trên khắp Trung Quốc rồi cố gắng răn dạy các vương gia này thông qua Hoàng Minh Tổ huấn, một bộ chỉ thị rường cột được ban hành từ trước. [ Đọc tiếp ]

Tuần 18

Những đám mây xoáy vòng đầy màu sắc của Sao Mộc.

Khí quyển của Sao Mộc là bầu khí quyển hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Nó chủ yếu cấu tạo từ phân tử hydroheli theo tỷ lệ tương tự như trong Mặt Trời, các hợp chất hóa học khác chỉ có mặt với một lượng nhỏ và bao gồm mêtan, amoniac, hydro sulfuanước. Mặc dù nước được cho là nằm sâu trong khí quyển, nồng độ đo được trực tiếp là rất thấp. Nồng độ nitơ, lưu huỳnh, và khí hiếm trong khí quyển Sao Mộc nhiều khoảng gấp ba lần so với Mặt Trời. Bầu khí quyển của Sao Mộc thiếu một ranh giới bên dưới rõ ràng và dần dần chuyển thành chất lỏng khi đi sâu vào trong hành tinh này. Từ độ cao thấp nhất cho đến đỉnh, bầu khí quyển được phân thành các tầng là tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng nhiệttầng ngoài. Mỗi tầng có đặc điểm gradien nhiệt độ riêng. Tầng thấp nhất, tầng đối lưu, có một hệ thống phức tạp gồm những đám mây và sương mù, bao gồm các lớp amoniac, amoni hydro sulfua và nước. Những đám mây amoniac ở trên cùng có thể được nhìn thấy ở bề mặt của Sao Mộc được phân bố trong khoảng một tá dải đới, chạy theo các vĩ tuyến song song với đường xích đạo, và được bao quanh bởi những dòng gió đới rất mạnh được gọi là các dòng tia. [ Đọc tiếp ]

Tuần 19

Chim Uyên ương của Hiroshige

Ukiyo-e là một trường phái hội họa phát triển mạnh mẽ từ thế kỷ 17 tới thế kỷ 19 tại Nhật Bản. Các nghệ sĩ của thể loại này sản xuất các bản in và tranh in mộc bản của các đối tượng như những thiếu nữ đẹp; diễn viên kabuki và đô vật sumo; các cảnh trích từ những câu chuyện lịch sử và dân gian; cảnh đẹp du ngoạn và phong cảnh khắp nơi; thực vật và động vật; và kể cả nội dung khiêu dâm. Thuật ngữ ukiyo-e dịch ra có nghĩa là "những bức tranh của thế giới hư ảo".

Một số nghệ sĩ ukiyo-e chuyên vẽ tranh, nhưng hầu hết các tác phẩm còn tồn tại là tranh in. Người nghệ sĩ hiếm khi tự khắc mộc bản riêng của họ cho việc in ấn; đúng hơn thì việc sản xuất được phân chia giữa nghệ sĩ, người thiết kế các bản in; thợ chạm khắc, người cắt gọt mộc bản; thợ in, người bôi mực và ấn mộc bản lên trên giấy làm thủ công; và nhà xuất bản, người tài trợ, quảng bá và phân phối các tác phẩm. Khi việc in ấn được thực hiện bằng tay, thợ in có thể tạo ra hiệu ứng thực tế với máy móc, chẳng hạn như sự pha trộn hoặc phân cấp màu sắc trên khối mộc bản in. [ Đọc tiếp ]

Tuần 20

Lãnh thổ nhà Tống năm 1111

Nhà Tốnghoàng triều cai trị Trung Quốc từ năm 960 đến năm 1279. Triều đại này được sáng lập bởi Tống Thái Tổ sau khi ông soán ngôi Hoàng đế Hậu Chu rồi kết thúc thời kỳ Ngũ đại Thập quốc. Trong suốt thời gian tồn tại, nhà Tống thường xuyên xung đột với các quốc gia phương bắc là Liêu, Tây HạKim. Cuối cùng, nhà Tống bị chinh phục bởi nhà Nguyên do người Mông Cổ lãnh đạo. Chính quyền nhà Tống là chính quyền đầu tiên trong lịch sử phát hành tiền giấy trên phạm vi toàn quốc và cũng là chính quyền Trung Quốc đầu tiên thành lập lực lượng hải quân thường trực. Vào thời nhà Tống, con người lần đầu sử dụng thuốc súng và nhận thức được hướng bắc trắc địa thông qua la bàn. Nhà Tống được phân chia thành hai thời kỳ rõ rệt: Bắc Tống và Nam Tống. Trong thời kỳ Bắc Tống (960–1127), hoàng triều có kinh đô đặt tại thành phố phía bắc Biện Kinh (nay là Khai Phong), kiểm soát phần lớn khu vực mà ngày nay người ta gọi là Hoa Đông. Thời kỳ Nam Tống (1127–1279) mở ra sau khi nhà Tống để mất quyền kiểm soát nửa phía bắc lãnh thổ vào tay nhà Kim của người Nữ Chân trong Chiến tranh Kim–Tống. [ Đọc tiếp ]

Tuần 21

Biểu tình Tây Nguyên 2004 là một cuộc biểu tình bạo động của người Thượng xảy ra vào lễ Phục Sinh ngày 10–11 tháng 4 năm 2004 tại Tây Nguyên thuộc Việt Nam, tổng cộng khoảng 10.000–30.000 người Thượng tham gia tại Đắk Lắk, Gia Lai, Đắk Nông. Người Thượng tuyên bố biểu tình nhằm mục tiêu đòi quyền lợi đất đai và tự do tôn giáo cùng quyền tự trị. Chính phủ Việt Nam thông cáo biểu tình nhằm thành lập Nhà nước Đêga tự trị, đòi đất, đòi tự do tôn giáo do Tổ chức Quỹ người Thượng của Ksor Kok phát động. Sau sự kiện, nhiều người Thượng bị bắt giữ, số lượng thương vong không được thống kê rõ ràng, khủng hoảng tị nạn xảy ra khi người Thượng vượt biên trái phép sang Thái LanCampuchia. Chính phủ Việt Nam chịu sức ép từ quốc tế trong xử lý khủng hoảng tị nạn người Thượng; nhiều tổ chức quốc tế cáo buộc Việt Nam vi phạm nhân quyềntự do tôn giáo; Việt Nam bị Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đưa vào danh sách Các quốc gia đáng quan tâm đặc biệt về tôn giáo. Phía chính quyền và truyền thông Việt Nam thời điểm đó cáo buộc biểu tình là bạo loạn diễn biến hòa bình, đồng thời tiến hành trấn áp các cá nhân tham gia FULRO sau sự kiện. [ Đọc tiếp ]

Tuần 22

Pisco sour

Pisco sour là một món cocktail có cồn bắt nguồn từ Peru, đặc trưng trong ẩm thực PeruChile. Món thức uống này được đặt tên theo từ pisco, là rượu nền dùng pha chế, kèm thuật ngữ sour, là công thức pha chế gồm có nước cốt chanh chua và thành phần chất tạo ngọt. Công thức pha chế pisco sour kiểu Peru sử dụng pisco làm rượu nền và thêm nước chanh vắt tươi, siro đường, đá viên, lòng trắng trứng và rượu đắng Angostura. Phiên bản Chile cũng tương tự, nhưng lại dùng pisco và quả chanh Pica của Chile để pha chế, không pha rượu đắng và lòng trắng trứng. Các biến thể khác của món cocktail này gồm nhiều kiểu pha chế với trái cây như dứa hoặc thực vật như lá coca. Mặc dù pha chế đồ uống hỗn hợp bằng pisco có khả năng khởi đầu từ thập niên 1700 nhưng các sử gia và chuyên gia đồ uống đều đồng tình rằng món pisco sour ngày nay là do ông Victor Vaughen Morris, người Mỹ, phát minh vào đầu thập niên 1920 tại Lima, thủ đô Peru. [ Đọc tiếp ]

Tuần 23

Final Fantasy là dòng trò chơi điện tử nhập vai khoa học kỳ ảothương hiệu truyền thông của Nhật Bản do Sakaguchi Hironobu tạo ra. Loạt trò chơi được phát triển và thuộc sở hữu của Square Enix. Thể loại chính của dòng game này là trò chơi nhập vai, trong đó trò chơi đầu tiên của dòng ra mắt vào năm 1987 và tính đến thời điểm hiện tại có tổng cộng 15 bản chính được phát hành. Final Fantasy là một trong những thương hiệu truyền thông có doanh thu cao nhất mọi thời đại, thu về tổng cộng 11,5 tỷ đô la Mỹ tính đến năm 2020.

Mỗi phần của Final Fantasy là một cốt truyện độc lập, không có mối liên hệ gì giữa các phần với nhau. Bối cảnh, cốt truyện và nhân vật trong từng phần là khác nhau nhưng vẫn có sự liên kết bởi các yếu tố lặp đi lặp lại như game mechanic và tên nhân vật. Yếu tố cốt truyện của Final Fantasy không chỉ tập trung xoay quanh một nhóm anh hùng chiến đấu với cái ác mà còn khám phá khía cạnh nội tâm và mối quan hệ giữa các nhân vật. Dòng trò chơi đã phổ biến nhiều tính năng của trò chơi nhập vai hiện tại cũng như truyền bá rộng rãi thể loại này ra các thị trường ngoài Nhật Bản. [ Đọc tiếp ]

Tuần 24

Trong những luận triết đầu tiên của tâm lý họcsiêu hình học, conatus (trong tiếng Latin có nghĩa là nỗ lực, cố gắng, thúc đẩy, thiên hướng, quyết tâm, phấn đấu, đôi khi được dịch sang tiếng Việt là bản năng tự vệ) là thiên hướng bẩm sinh của một vật, giúp vật đó tiếp tục tồn tại và tự cường. "Vật" này có thể là tâm trí, vật chất, hoặc kết hợp của cả hai. Qua nhiều thiên niên kỷ, rất nhiều người đã đưa ra nhiều định nghĩa và cách diễn giải khác nhau. Trong số họ, những nhà triết học thế kỷ XVII như René Descartes, Baruch Spinoza, Gottfried LeibnizThomas Hobbes có đóng góp rất lớn. Conatus có thể đề cập đến bản năng ý chí sinh tồn của các sinh vật hoặc các thuyết siêu hình khác nhau về chuyển độngquán tính. Thông thường, khái niệm này đi đôi với ý muốn của Chúa Trời theo quan điểm phiếm thần về tự nhiên. Khái niệm này có thể được chia thành các định nghĩa riêng biệt cho tâm trí và cơ thể và chia nhỏ hơn nữa với lực ly tâm và quán tính. Trong suốt 2.500 năm, nhiều người đã đưa ra nhận định về ý nghĩa và phạm vi của thuật ngữ conatus, mỗi nhận định có một vài điểm khác nhau. [ Đọc tiếp ]

Tuần 25

Nguyễn Văn Thiệu năm 1966

Nguyễn Văn Thiệu (1923–2001) là một sĩ quan, chính khách người Việt Nam, người từng giữ chức Tổng thống Việt Nam Cộng hòa trong giai đoạn 1967–1975. Trong những năm dưới thời Tổng thống Ngô Đình Diệm, Nguyễn Văn Thiệu đã chứng minh được năng lực bản thân, qua đó nhanh chóng thăng tiến và từng bước trở thành một sĩ quan cấp cao trong hàng ngũ Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Nhờ vai trò trong cuộc đảo chính năm 1963, Nguyễn Văn Thiệu được thăng cấp tướng và bắt đầu dấn thân vào chính trường. Năm 1965, Nguyễn Văn Thiệu được hội đồng tướng lĩnh bầu làm Quốc trưởng Việt Nam Cộng hòa. Hai năm sau, ông đắc cử tổng thống và nắm giữ cương vị này cho đến khi từ chức chỉ ít ngày trước khi chính phủ Việt Nam Cộng hòa đầu hàng Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trong sự kiện 30 tháng 4 năm 1975. [ Đọc tiếp ]

Tuần 26

DNA

Axit deoxyribonucleic (viết tắt là ADN theo tiếng Pháp hoặc DNA theo tiếng Anh) là phân tử mang thông tin di truyền mã hóa cho hoạt động sinh trưởng, phát triển, chuyên hóa chức năng và sinh sản của các sinh vật và nhiều loài virus. DNA và RNA là những axit nucleic; cùng với protein, lipid và những cacbohydrat cao phân tử (polysaccharide), chúng là một trong bốn loại đại phân tử chính có vai trò quan trọng thiết yếu đối với mọi dạng sống được biết đến. Phần lớn các phân tử DNA được cấu tạo từ hai mạch polyme sinh học xoắn đều quanh một trục tưởng tượng tạo thành chuỗi xoắn kép axit nucleic, với thành phần bao gồm các đơn phân nucleotide. Các nucleotide liên kết với nhau thành một mạch DNA bằng liên kết cộng hóa trị tạo thành "khung xương sống" đường-phosphat luân phiên vững chắc. DNA ở tế bào nhân thực (động vật, thực vật, nấmnguyên sinh vật) được lưu trữ bên trong nhân tế bào và một số bào quan, như ty thể hoặc lục lạp; và ở sinh vật nhân sơ (vi khuẩnvi khuẩn cổ), DNA nằm trong tế bào chất. DNA lưu trữ thông tin sinh học, các mã di truyền đến các thế hệ tiếp theo và để chỉ dẫn cho quá trình sinh tổng hợp protein trong di truyền học. [ Đọc tiếp ]

Tuần 27

Hai diễn viên chính Hammer và Chalamet trong buổi họp báo cho Call Me by Your Name tại Liên hoan phim quốc tế Berlin 2017

Call Me by Your Name là một bộ phim tình cảm, chính kịch, tuổi mới lớn năm 2017 do Luca Guadagnino đạo diễn và James Ivory chắp bút, dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên xuất bản năm 2007 của tác giả André Aciman. Đây là tác phẩm cuối cùng trong bộ ba mang tên "Desire" của đạo diễn Luca Guadagnino, sau I Am Love (2009) và A Bigger Splash (2015). Lấy bối cảnh tại vùng nông thôn miền Bắc nước Ý năm 1983, Call Me by Your Name tập trung khai thác mối quan hệ lãng mạn giữa cậu thiếu niên 17 tuổi Elio Perlman (Timothée Chalamet) và sinh viên 24 tuổi người Mỹ, Oliver (Armie Hammer), trợ lí thực tập cho cha của Elio (Michael Stuhlbarg), một giáo sư khảo cổ học. Phim bắt đầu được phát triển từ năm 2007, khi hai nhà sản xuất là Peter Spears và Howard Rosenman đã lựa chọn chuyển thể cuốn tiểu thuyết của Aciman lên màn ảnh. Ivory được chỉ định trở thành đồng đạo diễn, nhưng tới năm 2016 ông quyết định từ bỏ vai trò này để Guadagnino, người trước đó vốn giữ vai trò cố vấn, chỉ đạo bộ phim thay mình. Bộ phim đón nhận tài trợ từ một số các công ty quốc tế và ghi hình tại Crema, Lombardia, Ý vào tháng 5 và tháng 6 năm 2016. [ Đọc tiếp ]

Tuần 28

Trong triết học chính trị, throffer là một dạng yêu cầu (cách gọi khác là can thiệp) gồm một lời đề nghị và một lời đe doạ sẽ thực hiện điều gì đó nếu người nhận không chấp thuận. Người đầu tiên sử dụng thuật ngữ này trong văn viết là triết gia chính trị Hillel Steiner. Tuy một số tác gia khác cũng sử dụng, throffer không được chấp nhận rộng rãi, và đôi khi còn bị coi là đồng nghĩa với cụm "cây gậy và củ cà rốt". Dù không nhất thiết phải thể hiện rõ tính đe doạ trong từ ngữ, nhưng các throffer đặc trưng thường có điểm tương đồng với ví dụ sau:

Giết được thằng này thì mày có £100. Nếu làm không xong, tao sẽ giết mày.

Các chương trình phúc lợi lao động áp dụng lý thuyết throffer vào thực tiễn: nếu ai đó từ chối đề nghị cung cấp việc làm hoặc giáo dục, họ sẽ bị cắt giảm phúc lợi xã hội. Những tội phạm đã bị kết án (đặc biệt là tội phạm tình dục) sẽ nhận throffer điều trị y tế, và sẽ được giảm án nếu chấp nhận. Một vài ví dụ khác là ảnh hưởng tiêu cực đối với dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tâm thần cộng đồng và vai trò trong quản lý. [ Đọc tiếp ]

Tuần 29

Napoli là thành phố lớn thứ ba của Ý sau RomaMilano, và cũng là thành phố lớn nhất miền Nam nước này. Khởi nguồn từ những người Hy Lạp định cư đầu tiên vào khoảng thiên niên kỷ thứ 2 trước Công Nguyên, Napoli là một trong những khu đô thị lâu đời nhất trên thế giới có dân cư liên tục sinh sống. Thành phố từng là một phần thuộc Đại Hy Lạp, đóng vai trò quan trọng trong việc giao thoa gắn kết giữa xã hội Hy Lạp và La Mã, trở thành trung tâm văn hóa chiến lược của người La Mã. Suốt hàng thế kỷ, Napoli trở thành một trong những trung tâm tri thức tiên phong của phương Tây. Thành phố này cũng được xem là một trong những kinh đô âm nhạc và nghệ thuật của châu Âu, đồng thời là trung tâm quan trọng của chủ nghĩa nhân văn Phục Hưngthế kỷ Ánh Sáng. Trung tâm lịch sử của Napoli là khu vực di tích lịch sử lớn nhất tại châu Âu và là Di sản thế giới UNESCO. Pizza – món ăn mang tính biểu tượng toàn cầu – được khai sinh tại Napoli; nghệ thuật của các nghệ nhân làm bánh pizza ở Napoli cũng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Đội thể thao nổi tiếng nhất ở Napoli là câu lạc bộ S.S.C. Napoli, hai lần vô địch Serie A tại sân vận động Diego Maradona nằm ở phía tây nam thành phố. [ Đọc tiếp ]

Tuần 30

Hình ảnh Callisto thu được năm 2001 bởi tàu vũ trụ Galileo của NASA (Courtesy NASA/JPL-Caltech)

Callisto là vệ tinh lớn thứ hai của Sao Mộc. Trong hệ Mặt Trời, Callisto là vệ tinh lớn thứ ba, sau Ganymede cũng của Sao Mộc và vệ tinh Titan của Sao Thổ. Vệ tinh được Galileo Galilei phát hiện năm 1610. Tuy kích thước bằng 99% Sao Thủy nhưng do có khối lượng riêng nhỏ, khối lượng của Callisto chỉ bằng 1/3 so với Sao Thủy. Trong số 4 vệ tinh lớn của Sao Mộc mà Galilei đã phát hiện từ thế kỉ 17, Callisto có khoảng cách với Sao Mộc xa nhất, trung bình 1.880.000 km. Callisto cũng không tạo ra với 3 vệ tinh lớn còn lại hệ quỹ đạo cộng hưởng (1 chu kì quanh Sao Mộc của Ganymede bằng 2 lần chu kì của Europa và bằng 4 lần của Io). Dưới sức hút cực lớn của một "hành tinh khí khổng lồ" (gas giant) như Sao Mộc, một mặt của Callisto luôn luôn hướng về phía Sao Mộc, giống như Mặt Trăng luôn chỉ quay một mặt về phía Trái Đất. Do ở xa nhất trong 4 vệ tinh lớn, tác động của lực hấp dẫn và từ trường của Sao Mộc lên Callisto là yếu nhất. [ Đọc tiếp ]

Tuần 31

Allen Walkernhân vật chính hư cấu trong loạt manga D.Gray-man, của họa sĩ kiêm văn sĩ người Nhật Hoshino Katsura. Trong loạt truyện lấy bối cảnh ở thế kỷ 19 này, Allen là một thiếu niên tham gia vào Tổ chức Black Order—một nhóm các chiến binh là pháp sư trừ tà. Anh sử dụng vũ khí có tên gọi là Innocence để chiến đấu với những con quỷ (Akuma). Innocence này ban đầu chính là cánh tay trái lớn bất thường của Allen; về sau nó dần tiến hóa và phát triển thêm nhiều năng lực mới. Nhờ đó, Allen có thể chiến đấu với Millennium Earl—người đã tạo ra đội quân Akuma cho mục đích hủy diệt thế giới—cùng những thành viên khác trong gia tộc Noah. Sau này, anh biết được rằng mình có mối liên hệ sâu xa với các Noah và có thể trở thành một trong số chúng. Hoshino xây dựng hình tượng Allen dựa trên Robin, nhân vật nữ chính với mái tóc ngắn hơn anh trong one-shot Zone. Cô đã thiết kế trang phục của Allen theo phong cách thời trang thịnh hành ở thế kỷ 19, thêm vào một dải ruy băng cùng nhiều phụ kiện khác để khiến anh trông lịch lãm hơn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 32

Nhàn mào

Nhàn mào là một loài chim biển trong họ Mòng biển, gồm 5 phân loài, làm tổ thành từng tập đoàn dày đặc ở các bờ biển và hòn đảo tại các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới thuộc Cựu Thế giới. Loài này sinh sản ở các khu vực từ Cộng hòa Nam Phi, vòng quanh Ấn Độ Dương đến giữa Thái Bình Dương và nước Úc. Toàn bộ các cá thể sẽ di cư khỏi khu vực sinh sản sau khi làm tổ. Loài này có họ hàng rất gần gũi với nhàn hoàng gia (Thalasseus maximus) và nhàn mào nhỏ (Thalasseus bengalensis) nhưng có thể phân biệt được chúng qua kích thước và màu sắc của mỏ. Phần trên cơ thể (phần lưng) của nhàn mào có màu xám, phần dưới (phần bụng) có màu trắng, mỏ vàng và cái mào bờm xờm màu đen (cụp ra phía sau vào mùa đông). Con non có bề ngoài khác biệt với bộ lông hằn rõ màu xám, nâu và trắng; chúng dựa vào nguồn thức ăn từ cha mẹ trong vài tháng sau khi đủ lông đủ cánh. Tương tự tất cả các thành viên trong chi Thalasseus, nhàn mào bắt cá bằng cách lao xuống nước (thường là ở biển); chim trống tặng cá cho chim mái như một phần của nghi thức tỏ tình. [ Đọc tiếp ]

Tuần 33

Minh họa dựa trên phỏng đoán về một Trái Đất bị thiêu rụi sau khi Mặt Trời trở thành sao khổng lồ đỏ sau khoảng 5 tỉ năm nữa.

Tương lai về mặt sinh học và địa chất của Trái Đất có thể được ngoại suy bằng cách ước lượng những tác động trong dài hạn của một số yếu tố, bao gồm thành phần hóa học của bề mặt Trái Đất, tốc độ nguội đi ở bên trong của nó, những tương tác trọng lực với các vật thể khác trong hệ Mặt Trời, và độ sáng ngày càng tăng của Mặt Trời. Có một nhân tố bất định trong phép ngoại suy này, đó là những công nghệ mà loài người phát minh ra, chẳng hạn như kỹ thuật khí hậu; ảnh hưởng liên tục của chúng có khả năng dẫn đến những thay đổi lớn tới Trái Đất. Công nghệ là nguyên nhân gây ra sự kiện tuyệt chủng Holocen đang diễn ra và những tác động của nó có thể kéo dài tới năm triệu năm. Từ đó, công nghệ có khả năng sẽ dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người, để hành tinh quay trở lại nhịp độ tiến hóa chậm hơn chỉ nhờ vào những quá trình tự nhiên diễn ra một cách lâu dài. [ Đọc tiếp ]

Tuần 34

Orbital nguyên tử hydro ở các mức năng lượng khác nhau. Tại những vùng càng đậm tương ứng với khả năng cao tìm thấy electron trong vùng đó ở bất kỳ thời điểm nào.

Electron hay điện tử, là một hạt hạ nguyên tử, ký hiệu là e
hay β
, mà điện tích của nó bằng trừ một điện tích cơ bản. Các electron thuộc về thế hệ thứ nhất trong họ các hạt lepton, và nói chung được coi là những hạt cơ bản bởi vì chúng không có các thành phần nhỏ hay cấu trúc con. Electron có khối lượng xấp xỉ bằng 1/1836 so với của proton. Các tính chất cơ học lượng tử của electron bao gồm giá trị mômen động lượng (spin) bằng một nửa đơn vị, biểu diễn theo đơn vị của hằng số Planck thu gọn, ħ. Vì là một fermion, trong hệ cô lập không có hai electron nào có thể ở cùng một trạng thái lượng tử, như nội dung của nguyên lý loại trừ Pauli. Giống như tất cả các hạt cơ bản khác, electron thể hiện cả các tính chất của sóng và hạt: chúng có thể va chạm với các hạt khác và bị nhiễu xạ như ánh sáng. Các tính chất sóng của electron dễ dàng được quan sát thấy ở các thí nghiệm hơn so với những hạt khác ví dụ như neutron và proton bởi vì electron có khối lượng nhỏ hơn và do vậy có bước sóng de Broglie dài hơn ở cùng một mức năng lượng. [ Đọc tiếp ]

Tuần 35

Thú mỏ vịt hoang dã

Thú mỏ vịt (tên khoa học Ornithorhynchus anatinus) là một loài động vật có vú đẻ trứng bán thuỷ sinh đặc hữu của miền đông Úc, gồm cả Tasmania. Thú mỏ vịt là một trong năm loài đơn huyệt còn tồn tại (cùng bốn loài thuộc họ Thú lông nhím), và cũng là loài thú có vú duy nhất đẻ trứng. Loài này có nguồn gốc từ Australasia. Thú mỏ vịt cũng là một trong số rất ít thú có độc. Vẻ ngoài bất thường của loài động vật có vú, chân rái cá, đuôi hải ly, mỏ vịt và sinh sản bằng cách đẻ trứng này đã khiến các nhà tự nhiên học châu Âu phải bối rối khi tiếp xúc lần đầu tiên. Những nhà khoa học tiên phong khám nghiệm xác một con thú mỏ vịt cho rằng đó là đồ nguỵ tạo từ nhiều bộ phận của các loài động vật khác nhau. Thú mỏ vịt có nhiều đặc điểm độc đáo, giúp loài này trở thành đối tượng đặc biệt quan trọng trong ngành sinh học tiến hóa và biểu trưng của Úc. Trong văn hoá một số dân tộc bản địa của Úc, loài này còn đóng vai trò thực phẩm. Thú mỏ vịt còn là linh vật của nhiều sự kiện cấp quốc gia và xuất hiện trên mặt sau đồng hai mươi xu của Úc, đồng thời là loài vật biểu tượng của bang New South Wales. [ Đọc tiếp ]

Tuần 36

Chim đớp ruồi đỏ son

Chim đớp ruồi đỏ son (danh pháp khoa học: Pyrocephalus obscurus) là một loài chim thuộc bộ Sẻ trong họ Đớp ruồi bạo chúa được tìm thấy trên khắp Nam Mỹ và miền Nam Bắc Mỹ. Màu đỏ son là một đặc điểm giúp chúng trở nên nổi bật so với những loài cùng họ. Chim trống có đỉnh đầu, ngực cùng phần bụng đỏ tươi với cánh và đuôi màu nâu; trong khi chim mái có màu nâu sẫm. Khi hót, chim đớp ruồi đỏ son phát ra âm thanh pit pit pit pi-trờ-ờ-ờ-iiii-trờ-ờ-ờ. Âm thanh này thường có giai điệu khác nhau, đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập lãnh thổ riêng. Loài chim này ăn côn trùng và săn mồi ngay trong khi đang bay. Quá trình thay lông thường bắt đầu vào mùa hạ, diễn ra trong vài tháng. Tuy là loài đơn phối ngẫu, nhưng thỉnh thoảng chúng còn tham gia giao phối ngoại đôi, thậm chí ký sinh nuôi dưỡng. Thời kỳ sinh sản kéo dài từ tháng 3 đến tháng 6. Trong thời gian này, con trống sẽ đảm nhiệm việc nuôi và chăm con mái. [ Đọc tiếp ]

Tuần 37

Red (album của Taylor Swift)

Redalbum phòng thu thứ tư của nữ ca sĩ kiêm sáng tác nhạc người Mỹ Taylor Swift, do hãng thu âm Big Machine Records phát hành vào ngày 22 tháng 10 năm 2012. Được Swift bắt tay thực hiện từ năm 2010, album là thành quả hợp tác giữa cô và các nhạc sĩ như Dan Wilson, Max Martin, Shellback, Gary Lightbody, Ed Sheeran và Patrick Warren. Kết cấu và tựa đề của album lấy cảm hứng từ những trải nghiệm tình cảm mà Swift đúc kết được trong thời gian thu âm, với thể loại pop đồng quêpop rock. Các nhà phê bình âm nhạc đương đại đón nhận Red một cách nồng nhiệt, khi đề cao tính linh hoạt của Swift ở cương vị nhạc sĩ cùng phần sản xuất mang tính thử nghiệm. Album mang về cho cô 2 đề cử "Album nhạc đồng quê xuất sắc nhất" và "Album của năm" tại mùa Giải Grammy lần thứ 56, trong khi giành giải "Album nhạc đồng quê được yêu thích nhất" tại Giải thưởng Âm nhạc Mỹ năm 2013. [ Đọc tiếp ]

Tuần 38

Khu phố được sử dụng làm bối cảnh trong phim

Song lang là một bộ phim điện ảnh chính kịch âm nhạc của Việt Nam năm 2018 do Leon Lê đạo diễn kiêm dựng phim, đồng thời cũng là tác phẩm điện ảnh đầu tay của anh. Bộ phim do Ngô Thanh Vân và Irene Trịnh đảm nhiệm vai trò sản xuất, dựa trên phần kịch bản do Leon Lê và Nguyễn Thị Minh Ngọc chấp bút. Phim được The Creatv Company cùng Studio68 chịu trách nhiệm sản xuất và Lotte Entertainment giữ vai trò phân phối, với sự tham gia diễn xuất của Isaac, Liên Bỉnh Phát, Minh Phượng, Tú Quyên, Kiều Trinh và Thanh Tú. Lấy bối cảnh tại Sài Gòn những năm 1980, nội dung phim xoay quanh mối quan hệ giữa Linh Phụng, kép hát chính của đoàn cải lương Thiên Lý, và Dũng, một tay chuyên đòi nợ thuê có xuất thân từ gia đình cải lương. Xuyên suốt bộ phim, nghệ thuật cải lương được làm nổi bật và giữ vai trò dẫn dắt toàn bộ mạch truyện; bản thân tựa đề của phim cũng được đặt theo tên một loại nhạc cụ có vai trò giữ nhịp trong cải lương. [ Đọc tiếp ]

Tuần 39

Albert Einstein, 1921

Thuyết tương đối rộnglý thuyết hình học của lực hấp dẫn do nhà vật lý Albert Einstein công bố vào năm 1915 và hiện tại được coi là lý thuyết miêu tả hấp dẫn thành công của vật lý hiện đại. Thuyết tương đối tổng quát thống nhất thuyết tương đối hẹpđịnh luật vạn vật hấp dẫn của Newton, đồng thời nó miêu tả lực hấp dẫn (trường hấp dẫn) như là một tính chất hình học của không gianthời gian, hoặc không thời gian. Đặc biệt, độ cong của không thời gian có liên hệ chặt chẽ trực tiếp với năng lượngđộng lượng của vật chấtbức xạ. Liên hệ này được xác định bằng phương trình trường Einstein, một hệ phương trình đạo hàm riêng phi tuyến. Lý thuyết của Einstein có nhiều ứng dụng quan trọng trong vật lý thiên văn. Nó chỉ ra trực tiếp sự tồn tại của lỗ đen – những vùng của không thời gian trong đó không gian và thời gian bị uốn cong đến mức ngay cả ánh sáng cũng không thể thoát ra được – một trạng thái cuối cùng của các ngôi sao khối lượng lớn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 40

Resident Evil 2 là một trò chơi kinh dị sinh tồn do Capcom phát triển, sản xuất và phát hành cho PlayStation năm 1998. Người chơi điều khiển Leon S. Kennedy và Claire Redfield, những nhân vật phải thoát khỏi Thành phố Raccoon sau khi người dân bị biến thành xác sống do tác động của vũ khí sinh học, hai tháng sau sự kiện của Resident Evil gốc. Trò chơi tập trung vào khám phá, giải đố và chiến đấu; khác biệt chủ yếu so với phần game trước là cốt truyện và lối chơi phân nhánh, khi mà mỗi nhân vật người chơi sẽ có mạch truyện, cộng sự và trở ngại riêng. Resident Evil 2 do Kamiya Hideki đạo diễn, Mikami Shinji sản xuất và được phát triển bởi một nhóm khoảng 50 người trong 21 tháng. Phiên bản ban đầu của trò chơi, thường gọi là Resident Evil 1.5, có quá nhiều khác biệt và đã bị hủy bỏ khi hoàn thành khoảng hai phần ba, sau khi Mikami thấy nó còn thiếu nhiều thứ. Thiết kế cuối cùng đưa ra một phiên bản đậm chất điện ảnh hơn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 41

Bão Cecil trên vùng biển Bình Trị Thiên - Nghĩa Bình, lúc đạt cường độ mạnh nhất vào ngày 15 tháng 10 năm 1985

Bão Cecil, được biết đến ở Việt Nam là "Cơn bão số 8 năm 1985", là một xoáy thuận nhiệt đới rất mạnh đổ bộ vào khu vực Trung Trung Bộ của Việt Nam vào đêm ngày 15 rạng sáng ngày 16 tháng 10 năm 1985. Cecil được xem là cơn bão lớn nhất trong 100 năm qua từng tàn phá khu vực này, và nó đã gây ra thiệt hại hết sức nặng nề. Không chỉ ở Việt Nam, cơn bão cũng đã có những tác động đến Philippines, LàoThái Lan; tuy nhiên với quy mô và mức độ nhỏ hơn. Hình thành từ một vùng xoáy thấp ở khu vực đảo Caroline, hệ thống nhanh chóng di chuyển vào Biển Đông và mạnh lên thành bão Cecil, rồi trở thành một cơn bão mạnh cấp 3 (theo thang bão Saffir-Simpson) vào ngày 15 tháng 10 trên vùng biển Bình Trị Thiên - Nghĩa Bình. Đêm ngày 15 rạng sáng ngày 16 tháng 10, cơn bão đổ bộ và tàn phá dữ dội tỉnh Bình Trị Thiên, tâm bão quét qua thành phố Huế, làm 703 người thiệt mạng, hàng loạt công trình bị phá hủy, hàng nghìn héc ta hoa màu bị hư hại và thiệt hại ước tính khoảng ít nhất 65 triệu USD. [ Đọc tiếp ]

Tuần 42

Diễu hành đồng tính chào mừng Ngày Tự hào 2005 và Điều luật Hôn nhân đồng giới ở Tây Ban Nha.

Hôn nhân đồng giới ở Tây Ban Nha được hợp pháp hóa từ 3 tháng 7 năm 2005. Năm 2004, chính phủ của Đảng Công nhân Xã hội Tây Ban Nha vừa được bầu cử, được lãnh đạo bởi Thủ tướng José Luis Rodríguez Zapatero, bắt đầu chiến dịch hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính bao gồm quyền nhận con nuôi của các cặp đồng tính. Sau nhiều tranh luận, luật cho phép hôn nhân đồng tính được Quốc hội Tây Ban Nha (là Quốc hội lưỡng viện của Tây Ban Nha gồm Thượng viện Tây Ban NhaĐại hội Đại biểu Tây Ban Nha) thông qua vào 30 tháng 6 năm 2005 và công bố vào 2 tháng 7 năm 2005. Hôn nhân đồng giới bắt đầu hợp pháp từ Chủ nhật, ngày 3 tháng 7 năm 2005, đưa Tây Ban Nha trở thành quốc gia thứ ba trên thế giới hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính trên cả nước theo sau Hà LanBỉ và trước khi hôn nhân đồng tính được mở rộng hợp pháp hóa trên toàn lãnh thổ Canada 17 ngày. [ Đọc tiếp ]

Tuần 43

Chữ chạm khắc trên vách núi ở địa điểm được nhiều người cho là nơi diễn ra trận Xích Bích, gần thành phố Xích Bích ngày nay thuộc Hàm Ninh, tỉnh Hồ Bắc. Các chữ chạm trên đá này đã tồn tại ít nhất một ngàn năm.

Trận Xích Bích là một trận đánh lớn cuối cùng thời Đông Hán có tính chất quyết định đến cục diện thời Tam Quốc. Trận đánh diễn ra vào mùa đông năm Kiến An thứ 13 (tức năm 208) giữa liên quân Tôn QuyềnLưu Bị với quân đội lấy danh nghĩa triều đình của Tào Tháo. Trận Xích Bích kết thúc với chiến thắng quyết định của phe Tôn–Lưu trước đội quân đông đảo hơn của Tào Tháo. Chiến thắng này đã góp phần củng cố vị trí cho hai chư hầu Tôn Quyền, Lưu Bị ở hai bờ Trường Giang đồng thời ngăn cản việc Tào Tháo mở rộng phạm vi quyền lực xuống phía Nam Trung Hoa, tạo cơ sở cho sự hình thành hai nước Thục HánĐông Ngô. Tuy là một trận đánh lớn có ý nghĩa quyết định trong lịch sử Trung Quốc nhưng vị trí chính xác của trận Xích Bích cho đến nay vẫn là điều gây tranh cãi. Phần lớn các học giả cho rằng Xích Bích nằm ở đâu đó trên bờ nam Trường Giang giữa Tây Nam Vũ Hán ngày nay và Đông Bắc Ba Khâu (nay là thành phố Nhạc Dương). [ Đọc tiếp ]

Tuần 44

Nghiêm Phục

Nghiêm Phục (8 tháng 1 năm 1854 – 27 tháng 10 năm 1921) là một sĩ quan quân đội, nhà tư tưởng, nhà giáo dụcdịch giả có ảnh hưởng lớn vào cuối thời kỳ nhà Thanh. Ông không chỉ là người viết lời bài Củng Kim Âu – quốc ca chính thức đầu tiên của Trung Quốc, mà còn là người đã giới thiệu văn hóa phương Tây đến đất nước này từ cuối thế kỷ 19, đặc biệt là "chọn lọc tự nhiên" của Darwin. Nghiêm Phục sinh ra trong thời kỳ được Karl Marx xem là giai đoạn Trung Quốc bắt đầu "mở cửa" cho nền văn minh phương Tây và nhà Thanh sắp sụp đổ. Tuy nhiên, để tiếp tục tồn tại, đấu tranh và nổi dậy, cải cách và cách mạng đã kéo dài hơn nửa thế kỷ cho đến năm 1912. Trong những năm xã hội hỗn loạn vào cuối thời kỳ Quân chủ và đầu thời kỳ Cộng hòa, Nghiêm Phục đã đóng một vai trò cực kỳ quan trọng, không phải ở lĩnh vực chính trị hay chuyên môn hải quân của mình mà là vì ảnh hưởng của ông đối với Trung Quốc trong lĩnh vực phát triển tri thức và nhận thức. [ Đọc tiếp ]

Tuần 45

Liam Neeson vai Oskar Schindler

Bản danh sách của Schindler là phim điện ảnh chính kịch cổ trang sử thi của Hoa Kỳ sản xuất và phát hành năm 1993 do Steven Spielberg làm đạo diễn kiêm đồng sản xuất và Steven Zaillian viết kịch bản. Phim dựa theo cuốn tiểu thuyết Schindler's Ark của Thomas Keneally, một tiểu thuyết gia người Úc. Bộ phim dựa trên cuộc đời của Oskar Schindler, một doanh nhân người Đức đã cứu sống hơn một 1000 người Do Thái gốc Ba Lan tị nạn trong thời kỳ Đức Quốc Xã tàn sát người Do Thái bằng cách tuyển họ vào làm trong các nhà máy của mình. Phim có sự tham gia của Liam Neeson (hình) trong vai Schindler, Ralph Fiennes trong vai sĩ quan Schutzstaffel Amon Goeth, và Ben Kingsley trong vai kế toán người Do Thái của Schindler, Itzhak Stern. Bản danh sách của Schindler ra mắt vào ngày 30 tháng 11 năm 1993 tại Washington, D.C. và được phát hành rộng rãi trên toàn nước Mỹ vào ngày 15 tháng 12 năm 1993. Thường được coi là một trong những bộ phim hay nhất mọi thời đại từng được sản xuất, phim cũng thu được thành công thương mại, mang về 322 triệu USD trên toàn cầu so với 22 triệu USD kinh phí. [ Đọc tiếp ]

Tuần 46

Bão Marco gần lúc mạnh nhất ở phía bắc Mexico vào ngày 6 tháng 10

Bão Marco là cơn xoáy thuận nhiệt đới nhỏ nhất từng được ghi nhận và là cơn bão được đặt tên thứ 13 trong mùa bão Bắc Đại Tây Dương 2008. Marco hình thành từ một vùng áp thấp rộng ở vùng tây bắc Caribe vào cuối tháng 9 năm 2008. Chịu ảnh hưởng từ một sóng nhiệt đới vào ngày 4 tháng 10, một vùng tâm xoáy tầm thấp được hình thành trên khu vực Belize. Sau khi vượt qua vùng phía nam của Bán đảo Yucatán và đi vào Vịnh Campeche, vùng áp thấp mạnh lên thành Áp thấp nhiệt đới Thirteen sáng sớm ngày 6 tháng 10. Áp thấp nhiệt đới nhanh chóng mạnh lên thành bão nhiệt đới và được đặt tên là "Marco" cùng ngày sau đó. Marco đạt cường độ tối đa sáng sớm ngày 7 tháng 10 với sức gió đạt 100 km/h (65 mph). Vào thời điểm nay, trường gió của bão có bán kính khoảng 11,5 dặm (18,5 km) tính từ tâm bão, khiến Marco trở thành xoáy thuận nhiệt đới nhỏ nhất được ghi nhận. [ Đọc tiếp ]

Tuần 47

Đá phiến dầu

Đá phiến dầu là một loại đá trầm tích hạt mịn giàu chất hữu cơ và chứa một lượng lớn kerogen có thể chiết tách các loại hydrocarbon lỏng. Các nhà địa chất không xếp nó vào nhóm đá phiến sét, và hàm lượng kerogen cũng khác so với dầu thô. Kerogen đòi hỏi cần phải xử lý nhiều hơn để có thể sử dụng được so với dầu thô, các quá trình xử lý tốn nhiều chi phí so với sử dụng dầu thô cả về mặt tài chính và tác động môi trường. Sự tích tụ đá phiến dầu diễn ra trên khắp thế giới, đa số là ở Hoa Kỳ. Ước tính lượng tích tụ này trên toàn cầu đạt khoảng 2,8 đến 3,3 ngàn tỷ thùng (450×109 đến 520×109 m3) có thể thu hồi. Quá trình nhiệt phân hóa học có thể biến đổi kerogen trong đá phiến dầu thành dầu thô tổng hợp. [ Đọc tiếp ]

Tuần 48

Acid hydrochloric

Acid hydrochloric là một acid vô cơ mạnh, tạo ra từ sự hòa tan của khí hydro chloride (HCl) trong nước. Ban đầu, acid này được sản xuất từ acid sulfuricmuối ăn vào thời Phục Hưng, thậm chí từ thời Trung Cổ, sau đó được các nhà hóa học Glauber, PriestleyDavy sử dụng trong các nghiên cứu khoa học của họ. Acid hydrochloric được tìm thấy trong dịch vị, và cũng là một trong những yếu tố gây bệnh loét dạ dày khi hệ thống tự bảo vệ của dạ dày hoạt động không hiệu quả. Acid hydrochloric đậm đặc nhất có nồng độ tối đa là 40%. Ở dạng đậm đặc, acid này có thể tạo thành các sương mù acid, chúng đều có khả năng ăn mòn các con người, gây tổn thương cơ quan hô hấp, mắt, daruột. Acid hydrochloric được sản xuất với quy mô lớn vào cách mạng công nghiệpthế kỷ XVIII, chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp hóa chất để sản xuất nhựa PVC, và các sản phẩm trung gian như MDI/TDI để tạo ra polyurethane. Có khoảng 20 triệu tấn acid hydrochloric được sản xuất hàng năm. [ Đọc tiếp ]

Tuần 49

Tiết diện của một đa tạp Calabi–Yau bậc 5

Trong hình học đại sốvật lý lý thuyết, đối xứng gương là mối quan hệ giữa các vật thể hình học được gọi là những đa tạp Calabi-Yau. Các đa tạp này có thể trông rất khác nhau về mặt hình học nhưng được xem là tương đương nhau nếu chúng được dùng như những chiều thêm vào của lý thuyết dây. Trong trường hợp này, chúng được gọi là các đa tạp gương. Ban đầu, đối xứng gương do các nhà vật lý lý thuyết phát triển nên. Giới toán học chỉ quan tâm tới mối quan hệ này từ khoảng năm 1990 khi nhóm nghiên cứu của Philip Candelas chỉ ra rằng có thể dùng nó làm một công cụ trong hình học liệt kê, một nhánh toán học liên quan tới việc đếm số nghiệm của các bài toán hình học. Theo Candelas, đối xứng gương có thể dùng để đếm các đường cong hữu tỉ trên một đa diện Calabi-Yau, do đó giải quyết một bài toán tồn tại từ lâu trong lĩnh vực này. [ Đọc tiếp ]

Tuần 50

Một bản đồ não tướng học về bộ não người có từ năm 1894. Não tướng học là một trong những nỗ lực đầu tiên liên hệ những chức năng tinh thần với những phần cụ thể của bộ não.

Triết học tinh thần là một chuyên ngành trong triết học nghiên cứu bản chất tinh thần, các hiện tượng, chức năng và đặc tính của tinh thần, năng lực ý thức và mối quan hệ giữa chúng với thể xác, đặc biệt là với bộ não. Vấn đề tâm-vật (mind-body problem) có nghĩa là mối liên hệ giữa tinh thần (tâm) và thể xác (vật), thường được xem là đề tài trung tâm trong triết học tinh thần, mặc dù còn có nhiều vấn đề khác liên quan đến bản chất của tinh thần mà không có mối liên hệ với thể xác. Nhị nguyên luậnnhất nguyên luận là hai trường phái tư tưởng chính nỗ lực giải quyết vấn đề tâm-vật. Trong trường phái nhị nguyên luận có thể kể đến triết học của Platon và các trường phái Sankhya và Yoga của triết học Hindu, nhưng nó được trình bày một cách có hệ thống lần đầu tiên bởi triết gia Descartes vào thế kỉ 17. [ Đọc tiếp ]

Tuần 51

Ảnh chụp trailer tại Mỹ của phim Help!

Help! là album phòng thu thứ năm của ban nhạc The Beatles, được thu âm và sản xuất bởi George Martin. Album được phát hành ngày 6 tháng 8 năm 1965 tại Anh, và 1 tuần sau tại Mỹ. Album là đĩa nhạc từ bộ phim cùng tên năm 1965. Ban nhạc đã tiến hành thu âm trong khoảng thời gian xen kẽ giữa các buổi diễn của mình. Với Help!, The Beatles đã quan tâm nhiều hơn tới phòng thu, nhất là kỹ thuật ghi đè. Họ phát hiện ra nhiều nhạc cụ và hiệu ứng âm thanh mới, thứ mà họ sử dụng sau này trong album bước ngoặt của họ, Rubber Soul. Với Help!, The Beatles đã đi sâu vào các khía cạnh của văn hóa nhạc pop. Phần mặt A là bản soundtrack của bộ phim, trong đó có một số ca khúc nổi tiếng như "You're Going to Lose That Girl", nhất là "Help!" và "Ticket to Ride" đều đã được phát hành dưới dạng đĩa đơn. Phần mặt A này cũng là phần đĩa than của album. [ Đọc tiếp ]

Tuần 52

Bản đồ nhà Tây Hán năm 2

Nhà Hánhoàng triều thứ hai trong lịch sử Trung Quốc, do thủ lĩnh khởi nghĩa nông dân Lưu Bang thành lập và được cai trị bởi gia tộc họ Lưu. Tiếp nối nhà Tần (221 TCN – 206 TCN) tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn ngủi và thời kỳ Chiến tranh Hán – Sở vô quân chủ, nhà Hán bị gián đoạn giai đoạn ngắn khi nhiếp chính Vương Mãng tiếm quyền, lập nên nhà Tân (9 – 23). Nó tồn tại qua hai thời kỳ – Tây Hán (206 – 9) và Đông Hán (23 – 220) – trước khi thời kỳ Tam Quốc mở ra. Trải dài hơn bốn thế kỷ, nhà Hán được coi là triều đại hoàng kim trong lịch sử Trung Quốc, ảnh hưởng mạnh mẽ đến bản sắc nền văn minh Trung Hoa cho tới mãi về sau. Ngày nay, nhóm dân tộc đa số ở Trung Quốc tự gọi mình là "Hán nhân", tiếng Trung được gọi là "Hán ngữ" và chữ viết Trung Quốc được gọi là "Hán tự". [ Đọc tiếp ]