Ngô Đô Bổ

Ngô Đô Bổ
Tên Nữ Chân	Ngô Đô Bổ
Thông tin cá nhân
Sinh	không rõ
Mất	14 tháng 12, 1142
Giới tính	nam
Gia quyến
Thân phụ	Hặc Lí Bát
Anh chị em	Kim Thái Tổ, Kim Thái Tông, Hoàn Nhan Cảo, Ô Nhã Thúc
Hậu duệ	Hoàn Nhan Trịnh Gia
Quốc tịch	nhà Kim
x • t • s

Hoàn Nhan Ngang (chữ Hán: 完颜昂, ? – 1142), tên Nữ Chân là Ngô Đô Bổ (吾都补), hoàng thân, tướng lãnh nhà Kim.

Cuộc đời và sự nghiệp

Ngang là con trai út của Kim Thế Tổ Hặc Lý Bát, thường đi theo anh trai là Thái Tổ A Cốt Đả chinh chiến. Năm Thiên Phụ thứ 6 (1122), Ngang cùng Sảo Hát đem 4000 quân giám hộ các bộ đầu hàng dời đi Lĩnh Đông, để làm quân trú phòng Lâm Hoàng phủ . Trên đường đi, Ngang không thể phủ dụ và chế ngự, phần lớn các bộ chịu nhiều khổ cực nên bỏ trốn. Thái Tổ sai Xuất Lý đến răn dạy Ngang, nhưng đến Thượng Kinh thì chỉ còn 2 bộ Chương Mẫn Cung, Tiểu Thất. Có chiếu cho Am ban Bột cực liệt Ngô Khất Mãi trừng phạt Ngang và Sảo Hát. Khi ấy Ngô Khất Mãi giữ Thượng Kinh, Từ Bất Thất làm phó cho ông ta. Từ Bất Thất khuyên Ngô Khất Mãi nhân dịp quốc khánh hãy giảm nhẹ hình phạt, vì thế Ngang bị đòn 70 trượng, giam ở Thái Châu, nhưng Sảo Hát bị giết.

Năm Thiên Hội thứ 6 (1128), được làm quyền Nguyên soái Tả đô giám. Năm thứ 15 (1137), được làm Tây kinh lưu thủ. Năm Thiên Quyến thứ 3 (1140), được làm Bình chương chánh sự. Năm Hoàng Thống đầu tiên (1141), được phong Tất Thủy quận vương. Năm thứ 2 (1142), được đeo dòng chữ "Hoàng thúc tổ", phong Vận vương. Cùng năm ấy, hoăng.

Tham khảo

• Kim sử quyển 65, liệt truyện 3, Hoàn Nhan Ngang (bổn danh Ngô Đô Bổ) truyện