Hoàng đế La Mã

Đừng nhầm lẫn với Vua La Mã, Vua của người La Mã, hoặc Hoàng đế La Mã Thần thánh.

Hoàng đế của Đế quốc La Mã
Vexillum
Tập tin:Aug11 01.jpg Augustus
Chi tiết
Tước hiệu	Hoàng đế(Imperator), Augustus, Caesar, Nguyên thủ(Princeps), Dominus Noster(thay đổi theo thời kỳ
Quân chủ đầu tiên	Augustus
Quân chủ cuối cùng	Theodosius I (thời thống nhất), Romulus Augustus (Tây La Mã), Constantine XI (Đông La Mã)
Thành lập	27 tr.CN
Bãi bỏ	395 s.CN (thời thống nhất), 476 tr.CN (Tây La Mã), AD 1453 (Đông La Mã)
Vương vị lâm thời	không có

Hoàng đế La Mã là danh hiệu mà giới sử học dùng để gọi những người cai trị La Mã trong thời đại đế chế. Về mặt từ nguyên, từ "hoàng đế" (tiếng Anh:Emperor, tiếng Pháp:Empereur) bắt nguồn từ danh hiệu "Imperator" trong tiếng Latin, có nghĩa là "người cai trị đế quốc". Người được xem là hoàng đế La Mã đầu tiên, Augustus, luôn tuyên bố mình là một công dân của nền Cộng hòa chứ không phải một vị vua theo kiểu phương Đông. Giống ông, những Hoàng đế sau đó coi danh hiệu của mình là một chức trách của nguyên thủ quốc gia-công dân thứ nhất, đồng thời là tổng chỉ huy quân đội và trong nhiều trường hợp là cả vai trò trong tôn giáo nhà nước.

Vì lý do trên, danh hiệu hoàng đế La Mã không thực sự là cha truyền con nối ít ra là trên danh nghĩa. Tuy nhiên từ thời Diocletianus, nền cai trị càng lúc càng trở nên có tính cách quân chủ. Đế quốc La Mã bị phân chia làm đôi từ thế kỷ IV và từ đó, trong khi đế quốc Tây La Mã nhanh chóng lụn bại, vị hoàng đế cuối cùng của Roma, Romulus Augustus phải thoái vị năm 476 thì đế quốc Đông La Mã hấp thu các yếu tố Đông phương trong đó có việc quân chủ hóa nền cai trị. Các vị Hoàng đế Byzantine tập trung quyền lực tối cao vào bản thân, gồm cả các yếu tố thần quyền, và tiếp tục trị vì cho tới năm 1453.

Xem thêm

• Danh sách Hoàng đế La Mã
• Vua La Mã

Liên kết ngoài

• De Imperatoribus Romanis
• Rulers of Rome
• "Decadence, Rome and Romania, and the Emperors Who Weren't", by Kelley L. Ross, Ph.D.
• UNRV.com
• The Roman Law Library