Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hà mã”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 45: Dòng 45:
* [http://www.junglephotos.com/africa/afanimals/mammals/hippo.shtml Hippo photo and information]
* [http://www.junglephotos.com/africa/afanimals/mammals/hippo.shtml Hippo photo and information]


[[Thể loại:Hà mã| ]]
[[Thể loại:Họ Hà mã| ]]
[[Thể loại:Động vật châu Phi]]
[[Thể loại:Động vật châu Phi]]
[[Thể loại:Động vật có vú không có lông]]
[[Thể loại:Động vật có vú không có lông]]

Phiên bản lúc 11:43, ngày 9 tháng 9 năm 2013

Hà mã
Hippopotamus, Hippopotamus amphibius
Tình trạng bảo tồn
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Lớp (class)Mammalia
Bộ (ordo)Artiodactyla
Họ (familia)Hippopotamidae
Chi (genus)Hippopotamus
Linnaeus, 1758
Loài (species)H. amphibius
Danh pháp hai phần
Hippopotamus amphibius
Linnaeus, 1758[2]
Range map[1]
Range map[1]

Hà mã (Hippopotamus amphibius) là một loài động vật có vú ăn cỏ lớn sống ở châu Phi cận Sahara, và là một trong hai loài còn tồn tại của họ Hippopotamidae (loài còn lại là hà mã lùn.) Đây là một trong những loài thú có vú trên cạn lớn nhất và là động vật guốc chẵn nặng nhất còn lại, dù thấp hơn nhiều so với loài hươu cao cổ. Từ "hippopotamus" được bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp ἱπποπόταμος, hippopotamos - gồm ἵππος, hippos nghĩa là "ngựa", và ποταμός, potamos nghĩa là "sông" - mang nghĩa "ngựa ở sông",[3] tương ứng với ý nghĩa của từ "hà mã" trong Hán Việt.

Hà mã là loài sống nửa ở nước nửa trên cạn, cư trú ở các con sông, hồ và các đầm lầy rừng ngập mặn Tây Phi[4] nơi những con đực chiếm lĩnh một đoạn sông và đứng đầu đàn gồm 5 đến 30 con cái và con non. Vào ban ngày, chúng duy trì sự mát mẻ bằng cách đầm mình trong nước hay bùn; và sự sinh sản cũng diễn ra trong nước. Chúng lên bờ vào ban đêm để ăn cỏ. Mặc dù các con hà mã nghỉ ngơi gần nhau trong nước, thì việc kiếm ăn lại là hoạt động đơn lẻ và không mang tính lãnh thổ.

Dù có sự tương đồng về cơ thể với lợn và các loài guốc chẵn trên cạn khác, chúng lại có họ hàng gần nhất là cá voi và cá heo, nhóm mà đã tách ra vào khoảng 55 triệu năm trước.[5] Tổ tiên chung của cá voi và hà mã rẽ nhánh từ những động vật guốc chẵn khác vào khoảng 60 triệu năm về trước.[6] Hóa thạch hà mã sớm nhất được biết đến thuộc về chi Kenyapotamus ở châu Phi, có niên đại khoảng 16 triệu năm trước đây.

Hà mã được nhận biết bởi thân mình tròn trịa, gần như không lông, cái miệng và bộ hàm lớn, hai đôi chân ngắn và kích cỡ to lớn. Chúng là động vật có vú lớn thứ ba về khối lượng (từ 1½ đến 3 tấn), sau tê giác trắng (1½ đến 3½ tấn) và ba loài voi (3 đến 9 tấn). Hà mã là một trong những loài thú đi bằng bốn chân lớn nhất.[7] Dù có hai đôi chân ngắn và thân hình bè bè, chúng lại có thể dễ dàng chạy nhanh hơn cơn người. Chúng đã được ghi nhận với tốc độ 30 km/h (19 mph) ở những khoảng cách ngắn. Hà mã là một trong những sinh vật hung hăng nhất trên thế giới và thường được xem như một trong những động vật nguy hiểm nhất ở châu Phí. Hiện nay ước tính có khoảng 125.000 tới 150.000 cá thể hà mã ở khắp khu vực châu Phi cận Sahara; Zambia (40.000) và Tanzania (20.000–30.000) là hai quốc gia có quần thể hà mã lớn nhất.[1] Chúng vẫn bị đe dọa bởi việc mất đi môi trường sống và sự săn trộm để lấy thịt và những răng nanh bằng ngà. Bản mẫu:Sơ khai sinh học nhỏ

Chú thích

  1. ^ a b c “Hippopotamus amphibius”. IUCN. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2012. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
  2. ^ “ITIS on Hippopotamus amphibius”. Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2007.
  3. ^ Hippopotamus from Merriam-Webster's Online Dictionary]
  4. ^ http://www.naturatours.com/gabon
  5. ^ “Time Tree”. Time Tree. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2010.
  6. ^ “Time Tree”. Time Tree. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2010.
  7. ^ Hippopotamus : Facts, Pictures, Video : Animal Planet. Animal.discovery.com (2009-12-31). Retrieved on 2011-03-29.

Liên kết ngoài

Tư liệu liên quan tới Hippopotamus amphibius tại Wikimedia Commons Tư liệu liên quan tới Chi Hà mã tại Wikimedia Commons