Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tuần lộc”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Qbot (thảo luận | đóng góp)
1.364.640 sửa đổi
n Sửa bài về sinh vật, thêm hình, thêm thể loại Commons.
Dòng 1: Dòng 1:
{{Taxobox
{{Taxobox
| name = Tuần lộc
| name = ''Rangifer tarandus''
| status = LC
| status = LC
| status_ref =<ref name=IUCN/>
| status_ref = <ref name="IUCN" />
|status_system=iucn3.1
| status_system = iucn3.1
| image = Caribou.jpg
| image = Caribou.jpg
| regnum = [[Động vật|Animalia]]
| regnum = [[Động vật|Animalia]]
Dòng 15: Dòng 15:
| species = '''''R. tarandus'''''
| species = '''''R. tarandus'''''
| binomial = ''Rangifer tarandus''
| binomial = ''Rangifer tarandus''
| binomial_authority = ([[Carl von Linné|Linnaeus]], 1758)
| binomial_authority = ([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
| range_map =Rangifer tarandus map.png
| range_map = Rangifer tarandus map.png
| range_map_width = 275px
| range_map_width = 275px
| range_map_caption = Môi trường sống của Tuần lộc là ở [[Bắc Mỹ]] và phía bắc [[Âu Á]]
| range_map_caption = Môi trường sống của Tuần lộc là ở [[Bắc Mỹ]] và phía bắc [[Âu Á]]
| subdivision_ranks = [[Phân loài]]
| subdivision_ranks = [[Phân loài]]
| subdivision =
| subdivision = {{collapsible list| bullets = true
* ''R. t. buskensis'' – Nga và vùng lân cận
| ''R. t. buskensis'' – Russia and neighbouring regions
* ''R. t. caboti''** –
| ''R. t. caboti''| | –
* ''R. t. caribou'' – Canada và Mỹ
| ''[[Boreal woodland caribou|R. t. caribou]]'' – Canada and U.S
* ''R. t. granti'' – Alaska, Yukon
| ''[[Porcupine caribou|R. t. granti]]'' – Alaska, Yukon
* ''R. t. fennicus'' – Nga, Phần Lan
| ''[[Finnish forest reindeer|R. t. fennicus]]'' – Russia, Finland
* ''R. t. groenlandicus'' – [[Nunavut]], NWT, tây Greenland
| ''[[Barren-ground caribou|R. t. groenlandicus]]'' – [[Nunavut]], NWT, western Greenland
* ''R. tarandus osborni''**– British Columbia
| ''R. tarandus osborni''| | – British Columbia
* ''R. t. pearsoni'' – Nga và vùng lân cận
| ''R. t. pearsoni'' – Russia and neighbouring regions
* ''R. t. pearyi'' – [[Đảo Baffin]], Nunavut, NWT
| ''[[Peary caribou|R. t. pearyi]]'' – [[Baffin Island]], Nunavut, NWT
* ''R. t. phylarchus'' – [[Kamchatka]]/[[Okhotsk]]
| ''R. t. phylarchus'' – [[Kamchatka]]/[[Okhotsk]]
* ''R. t. platyrhynchus'' – quần đảo [[Svalbard]] của [[Norway]]
| ''[[Svalbard reindeer|R. t. platyrhynchus]]'' – [[Svalbard]] islands of [[Norway]]
* ''R. t. tarandus'' – Lãnh nguyên Bắc cực của lục địa Á-Âu bán đảo [[Fennoscandia]]
| ''[[Mountain reindeer|R. t. tarandus]]'' – Eurasia's Arctic tundra of Eurasia [[Fennoscandia]] peninsula
* ''R. t. terraenovae''** – [[Newfoundland (đảo)|Newfoundland]]
| ''R. t. terraenovae''| | – [[Newfoundland (island)|Newfoundland]]
* ''R. t. sibiricus'' – Lảnh nguyên [[Siberia]]
| ''R. t. sibiricus'' – [[Siberian]] Tundra
* ''†R. t. dawsoni'' – †[[Haida Gwaii|Queen Charlotte Islands]]
| ''†R. t. dawsoni'' – †[[Queen Charlotte Islands]]
* ''†R. t. eogroenlandicus'' – †phía đông [[Greenland]]
| ''†R. t. eogroenlandicus'' – †eastern [[Greenland]]
Also see [[#Subspecies|text]]
| synonyms =
}}
;Cấp chi
| synonyms = ''caribou'' in North America
*''Achlis'' Reichenbach, 1845;
| fossil_range = [[Pleistocene]] 620,000 BP<ref name="Kurt">{{cite journal|first=Björn |last=Kurtén|title=Pleistocene Mammals of Europe|url=http://books.google.com/books?id=OsPBXSNL8ZkC&pg=PA170|accessdate=6 August 2013|year=1968|publisher=Transaction Publishers|isbn=978-1-4128-4514-4|pages=170–}}
*''Rangifer ''Frisch, 1775 [unavailable];
</ref> to present
*''Tarandus'' Billberg, 1827.
}}
}}
'''Tuần lộc''' (''Rangifer tarandus''), còn được gọi là ''tuần lộc ở Bắc Mỹ'', thuộc [[họ Hươu nai]] ở vùng [[Bắc Cực|Bắc cực]] và gần Bắc Cực, bao gồm cả hai quần thể cư trú và di cư. Trong khi tổng thể Bắc châu Mỹ phổ biến rộng rãi và rất nhiều,<ref name=IUCN>{{IUCN2008|assessors=Henttonen, H. & Tikhonov, A.|year=2008|id=29742|title=Rangifer tarandus|downloaded=29 April 2010|version=2010.1}}</ref> một số phân loài của nó là rất hiếm và một (hoặc hai, tùy thuộc vào phân loại) đã [[tuyệt chủng]].<ref name=HighArctic>{{chú thích tạp chí|author=Peter Gravlund, Morten Meldgaard, Svante Pääbo, and Peter Arctander|title= Polyphyletic Origin of the Small-Bodied, High-Arctic Subspecies of Tundra Reindeer (''Rangifer tarandus'')|volume= 10|doi=10.1006/mpev.1998.0525|year=1998|journal=Molecular Phylogenetics and Evolution|issue=2|pages=151–9|pmid=9878226}}</ref><ref name=dawsoni>{{chú thích tạp chí|author=S. A. Byun, B. F. Koop, and T. E. Reimchen|title=Evolution of the Dawson caribou (''Rangifer tarandus dawsoni'')|journal= Can. J. Zool.|volume= 80|issue=5|pages= 956–960|year=2002|doi=10.1139/z02-062}}</ref>
'''Tuần lộc''' (''Rangifer tarandus''), còn được gọi là ''tuần lộc ở Bắc Mỹ'', thuộc [[họ Hươu nai]] ở vùng [[Bắc Cực|Bắc cực]] và gần Bắc Cực, bao gồm cả hai quần thể cư trú và di cư. Trong khi tổng thể Bắc châu Mỹ phổ biến rộng rãi và rất nhiều,<ref name=IUCN>{{IUCN2008|assessors=Henttonen, H. & Tikhonov, A.|year=2008|id=29742|title=Rangifer tarandus|downloaded=29 April 2010|version=2010.1}}</ref> một số phân loài của nó là rất hiếm và một (hoặc hai, tùy thuộc vào phân loại) đã [[tuyệt chủng]].<ref name=HighArctic>{{chú thích tạp chí|author=Peter Gravlund, Morten Meldgaard, Svante Pääbo, and Peter Arctander|title= Polyphyletic Origin of the Small-Bodied, High-Arctic Subspecies of Tundra Reindeer (''Rangifer tarandus'')|volume= 10|doi=10.1006/mpev.1998.0525|year=1998|journal=Molecular Phylogenetics and Evolution|issue=2|pages=151–9|pmid=9878226}}</ref><ref name=dawsoni>{{chú thích tạp chí|author=S. A. Byun, B. F. Koop, and T. E. Reimchen|title=Evolution of the Dawson caribou (''Rangifer tarandus dawsoni'')|journal= Can. J. Zool.|volume= 80|issue=5|pages= 956–960|year=2002|doi=10.1139/z02-062}}</ref>
Dòng 48: Dòng 48:


Sự săn bắn và chăn nuôi tuần lộc hoang dã và tuần lộc nuôi (để lấy thịt, da, sữa, gạc và dùng trong giao thông vận tải) là quan trọng đối với người ở Bắc Cực và một số người cận Bắc Cực <ref name=Burch>"In North America and Eurasia the species has long been an important resource—in many areas ''the'' most important resource—for peoples inhabiting the northern boreal forest and tundra regions. Known human dependence on caribou/wild reindeer has a long history, beginning in the Middle Pleistocene (Banfield 1961:170; Kurtén 1968:170) and continuing to the present....The caribou/wild reindeer is thus an animal that has been a major resource for humans throughout a tremendous geographic area and across a time span of tens of thousands of years." {{chú thích tạp chí|author=Ernest S. Burch, Jr. |jstor=278435|title= The Caribou/Wild Reindeer as a Human Resource|journal=American Antiquity|volume=37|issue= 3 |year=1972|pages=339–368|doi=10.2307/278435}}</ref>. Thậm chí đến nay bên ngoài lãnh thổ của nó, tuần lộc cũng được biết đến nhiều do huyền thoại Mỹ phổ biến, có thể có nguồn gốc vào đầu [[thế kỷ 19]], trong đó xe trượt tuyết của [[ông già Noel]] được kéo bởi tuần lộc bay, một yếu tố thế tục phổ biến của [[lễ Giáng Sinh|lễ Giáng sinh]] <ref>[http://icr.arcticportal.org/index.php?option=com_content&view=article&id=142:flying-reindeer-and-santa-claus-&catid=2:feature-archive&Itemid=7 Flying Reindeer and Santa Claus: Fact, Fiction and Myth]. Icr.arcticportal.org (2008-12-15). Retrieved on 2011-09-16.</ref><ref>[http://www.utexas.edu/courses/sami/diehtu/siida/reindeer/Reindeer/reindeer_main.html The Sámi and their reindeer] – University of Texas at Austin</ref>
Sự săn bắn và chăn nuôi tuần lộc hoang dã và tuần lộc nuôi (để lấy thịt, da, sữa, gạc và dùng trong giao thông vận tải) là quan trọng đối với người ở Bắc Cực và một số người cận Bắc Cực <ref name=Burch>"In North America and Eurasia the species has long been an important resource—in many areas ''the'' most important resource—for peoples inhabiting the northern boreal forest and tundra regions. Known human dependence on caribou/wild reindeer has a long history, beginning in the Middle Pleistocene (Banfield 1961:170; Kurtén 1968:170) and continuing to the present....The caribou/wild reindeer is thus an animal that has been a major resource for humans throughout a tremendous geographic area and across a time span of tens of thousands of years." {{chú thích tạp chí|author=Ernest S. Burch, Jr. |jstor=278435|title= The Caribou/Wild Reindeer as a Human Resource|journal=American Antiquity|volume=37|issue= 3 |year=1972|pages=339–368|doi=10.2307/278435}}</ref>. Thậm chí đến nay bên ngoài lãnh thổ của nó, tuần lộc cũng được biết đến nhiều do huyền thoại Mỹ phổ biến, có thể có nguồn gốc vào đầu [[thế kỷ 19]], trong đó xe trượt tuyết của [[ông già Noel]] được kéo bởi tuần lộc bay, một yếu tố thế tục phổ biến của [[lễ Giáng Sinh|lễ Giáng sinh]] <ref>[http://icr.arcticportal.org/index.php?option=com_content&view=article&id=142:flying-reindeer-and-santa-claus-&catid=2:feature-archive&Itemid=7 Flying Reindeer and Santa Claus: Fact, Fiction and Myth]. Icr.arcticportal.org (2008-12-15). Retrieved on 2011-09-16.</ref><ref>[http://www.utexas.edu/courses/sami/diehtu/siida/reindeer/Reindeer/reindeer_main.html The Sámi and their reindeer] – University of Texas at Austin</ref>

== Hình ảnh ==
<gallery>
Tập tin:20070818-0001-strolling reindeer.jpg
Tập tin:20070818-0001-strolling reindeer cropped.jpg
Tập tin:Americana 1920 Deer.jpg
Tập tin:Atka island reindeer.jpg
</gallery>


== Chú thích ==
== Chú thích ==
{{tham khảo|2}}
{{tham khảo|2}}


== Liên kết ngoài ==
{{commonscat-inline|Rangifer tarandus}}
{{sơ khai sinh học nhỏ}}
{{sơ khai sinh học nhỏ}}
{{Cervidae}}
{{Cervidae}}

Phiên bản lúc 19:07, ngày 17 tháng 2 năm 2014

Rangifer tarandus
Thời điểm hóa thạch: Pleistocene 620,000 BP[1] to present
Tình trạng bảo tồn
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Lớp (class)Mammalia
Bộ (ordo)Artiodactyla
Họ (familia)Cervidae
Phân họ (subfamilia)Capreolinae
Chi (genus)Rangifer
C.H. Smith, 1827
Loài (species)R. tarandus
Danh pháp hai phần
Rangifer tarandus
(Linnaeus, 1758)
Môi trường sống của Tuần lộc là ở Bắc Mỹ và phía bắc Âu Á
Môi trường sống của Tuần lộc là ở Bắc Mỹ và phía bắc Âu Á
Phân loài
Danh pháp đồng nghĩa
caribou in North America

Tuần lộc (Rangifer tarandus), còn được gọi là tuần lộc ở Bắc Mỹ, thuộc họ Hươu nai ở vùng Bắc cực và gần Bắc Cực, bao gồm cả hai quần thể cư trú và di cư. Trong khi tổng thể Bắc châu Mỹ phổ biến rộng rãi và rất nhiều,[2] một số phân loài của nó là rất hiếm và một (hoặc hai, tùy thuộc vào phân loại) đã tuyệt chủng.[3][4]

1 Tuần lộc đực

Tuần lộc thay đổi đáng kể trong màu sắc và kích thước. Cả hai giới đực cái đều phát triển gạc (sừng), mặc dù ở nam giới, gạc thường lớn hơn. Có một số ít con cái thiếu gạc hoàn toàn.

Sự săn bắn và chăn nuôi tuần lộc hoang dã và tuần lộc nuôi (để lấy thịt, da, sữa, gạc và dùng trong giao thông vận tải) là quan trọng đối với người ở Bắc Cực và một số người cận Bắc Cực [5]. Thậm chí đến nay bên ngoài lãnh thổ của nó, tuần lộc cũng được biết đến nhiều do huyền thoại Mỹ phổ biến, có thể có nguồn gốc vào đầu thế kỷ 19, trong đó xe trượt tuyết của ông già Noel được kéo bởi tuần lộc bay, một yếu tố thế tục phổ biến của lễ Giáng sinh [6][7]

Hình ảnh

Chú thích

  1. ^ Kurtén, Björn (1968). “Pleistocene Mammals of Europe”. Transaction Publishers: 170–. ISBN 978-1-4128-4514-4. Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2013. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
  2. ^ a b Henttonen, H. & Tikhonov, A. (2008). Rangifer tarandus. 2008 Sách đỏ IUCN. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế 2008. Truy cập ngày 29 April 2010.
  3. ^ Peter Gravlund, Morten Meldgaard, Svante Pääbo, and Peter Arctander (1998). “Polyphyletic Origin of the Small-Bodied, High-Arctic Subspecies of Tundra Reindeer (Rangifer tarandus)”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 10 (2): 151–9. doi:10.1006/mpev.1998.0525. PMID 9878226.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  4. ^ S. A. Byun, B. F. Koop, and T. E. Reimchen (2002). “Evolution of the Dawson caribou (Rangifer tarandus dawsoni)”. Can. J. Zool. 80 (5): 956–960. doi:10.1139/z02-062.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  5. ^ "In North America and Eurasia the species has long been an important resource—in many areas the most important resource—for peoples inhabiting the northern boreal forest and tundra regions. Known human dependence on caribou/wild reindeer has a long history, beginning in the Middle Pleistocene (Banfield 1961:170; Kurtén 1968:170) and continuing to the present....The caribou/wild reindeer is thus an animal that has been a major resource for humans throughout a tremendous geographic area and across a time span of tens of thousands of years." Ernest S. Burch, Jr. (1972). “The Caribou/Wild Reindeer as a Human Resource”. American Antiquity. 37 (3): 339–368. doi:10.2307/278435. JSTOR 278435.
  6. ^ Flying Reindeer and Santa Claus: Fact, Fiction and Myth. Icr.arcticportal.org (2008-12-15). Retrieved on 2011-09-16.
  7. ^ The Sámi and their reindeer – University of Texas at Austin

Liên kết ngoài

Tư liệu liên quan tới Rangifer tarandus tại Wikimedia Commons Bản mẫu:Sơ khai sinh học nhỏ

Bản mẫu:Liên kết bài chất lượng tốt

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tuần_lộc&oldid=15722819”