Hình thức chính thể

Một phần của loạt bài về Chính trị
Các dạng chính phủ
Danh sách các dạng chính phủ
Nguồn gốc quyền lực Dân chủ (nhiều người cai trị) Demarchy Trực tiếp Tự do Đại nghị Xã hội Xã hội chủ nghĩa Khác Đầu sỏ (ít người cai trị) Bán dân chủ Chế độ quý tộc Lão nhân Đạo tặc Kritarchy Nhân tài Noocracy Đảng trị Tài phiệt Quân trị Kỹ trị Thần quyền Chuyên quyền (một người cai trị) Despotism Độc tài Độc tài quân sự Bạo chúa Vô trị (không ai cai trị) Vô trị Không nhà nước
Tư tưởng quyền lực Quân chủ Cộng hoà (các hệ tư tưởng xã hội–chính trị) Tuyệt đối Lập hiến Pháp gia Đại nghị Cộng hòa lập hiến Tổng thống Bán tổng thống Xã hội chủ nghĩa Chuyên chế Tự do (các hệ tư tưởng xã hội–kinh tế) Vô trị Thực dân Cộng sản Despotism Phát xít Phong kiến châu Âu Xã hội chủ nghĩa Toàn trị Tôn giáo Phi tôn giáo Quốc giáo Nhà nước thế tục Quốc tế Địa phương (các hệ tư tưởng văn hoá–địa lý) Thành bang Tổ chức quốc tế Quốc gia dân tộc Chính phủ thế giới Chủ nghĩa dân tộc Chủ nghĩa quốc tế Chủ nghĩa toàn cầu
Cấu trúc quyền lực Chủ nghĩa đơn nhất Nhà nước đơn nhất Đế quốc Thân vương quốc Quốc gia phụ thuộc Quốc gia liên kết Danh sách lãnh thổ phụ thuộc Nước tự trị (Anh) Bảo hộ Chính phủ bù nhìn Quân vương bù nhìn Quốc gia vệ tinh Thuộc địa tự trị Quốc gia phụ lưu Quốc gia đệm Nước chư hầu Phó vương quốc Chủ nghĩa liên bang Bang liên Phân quyền Liên bang Quan hệ quốc tế Cường quốc nhỏ Cường quốc vùng Trung cường quốc Đại cường quốc Siêu cường quốc Cường quốc siêu cấp Đơn vị hành chính Liên quan Chế độ lai Dân chủ thụt lùi Dân chủ hoá

Hình thức chính thể là cách thức và trình tự lập ra cơ quan quyền lực nhà nước tối cao của một quốc gia. Có hai loại: hình thức quân chủ và chính thể cộng hòa.

Bản thân hình thức quân chủ được chia làm hai loại:

• Tuyệt đối (quân chủ chuyên chế): mọi quyền lực Nhà nước tối cao tập trung vào nhà vua. Vua có quyền lực cao nhất.
• Hạn chế (quân chủ lập hiến): quyền lực Nhà nước tối cao được chia đôi (một bên là vua còn bên kia là một nhóm người do nhân dân bầu ra được gọi là Quốc hội hoặc Nghị viện). Nhà vua trong chế độ này chỉ là một biểu tượng của dân tộc. Hình thức lập hiến có nghĩa là "lập ra" "hiến pháp"; khi có hiến pháp thì tất cả mọi người, kể cả nhà vua, khi muốn làm gì cũng phải tuân theo những điều mà hiến pháp đã quy định.

Có hai loại:

• Cộng hòa quý tộc: cử tri bầu ra Đại cử tri, Đại cử tri bầu ra quốc hội.
• Cộng hòa dân chủ: không có mô hình chung về loại hình chính thể này.

Trên thế giới không còn nước nào theo hình thức chính thể cộng hòa quý tộc mà nó có thể kết hợp hai loại trên.

Các chính thể trên thế giới tính tới tháng 05, 2010.
	Cộng hòa tổng thống đầy đủ.
	Cộng hòa tổng thống tồn tại chức vị tổng thống và thủ tướng.
	Nửa Cộng hòa tổng thống.
	Cộng hòa nghị viện.
	Quân chủ lập hiến nghị viện, trong đó vua không trực tiếp điều hành đất nước.
	Quân chủ lập hiến nghị viện, trong đó vua trực tiếp điều hành đất nước (song song với một nghị viện yếu).
	Quân chủ tuyệt đối.
	Chính thể độc đảng.
	Những nước có cơ quan lập hiến tạm thời ngừng hoạt động.