Độ Richter

Thang đo Richter là một loại thang để xác định sức tàn phá của các cơn động đất (địa chấn).

Lịch sử

Thang đo này được Charles Francis Richter đề xuất vào năm 1935. Đầu tiên nó được sử dụng để sắp xếp các số đo về cơn động đất địa phương tại California. Những số đo này được đo bằng một địa chấn kế đặt cách xa nơi động đất 100 km.

Báo chí không chuyên môn về khoa học thường nói ra độ lớn động đất "theo thang Richter". Tuy nhiên, phần nhiều độ lớn được tính ngày nay thực sự là tính toán theo thang độ lớn mô men, tại vì thang Richter cũ hơn và không thích hợp với các độ lớn hơn 6,8. Trung tâm Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) không sử dụng thang này đối với các trận động đất có cường độ nhỏ hơn 3,5.

Nguyên tắc

Thang đo Richter là một thang lôgarit với đơn vị là độ Richter. Độ Richter tương ứng với lôgarit thập phân của biên độ những sóng địa chấn đo ở 100 km cách chấn tâm của cơn động đất. Độ Richter được tính như sau:

$M_{L}=\lg(A)-\lg(A_{0})$

với A là biên độ tối đa đo được bằng địa chấn kế và A₀ là một biên độ chuẩn.

Theo thang Richter, biên độ của một trận động đất có độ Richter 6 mạnh bằng 10 lần biên độ của một trận động đất có độ Richter 5. Năng lượng được phát ra bởi trận động đất có độ Richter 6 bằng khoảng 31 lần năng lượng của trận động đất có độ Richter 5.

Các mức độ

Thang Richter là một thang mở và không có giới hạn tối đa. Trong thực tế, những trận động đất có độ Richter lớn hơn hoặc bằng 9 là những trận động đất kinh khủng. Thí dụ trận động đất tại Chile ngày 22 tháng 5 năm 1960 với độ Richter bằng 9,5.

Mô tả	Độ Richter	Tác hại	Tần số xảy ra
không đáng kể	nhỏ hơn 2,0	động đất thật nhỏ, không cảm nhận được	khoảng 8.000 lần mỗi ngày
thật nhỏ	2,0-2,9	thường không cảm nhận nhưng đo được	khoảng 1.000 lần mỗi ngày
nhỏ	3,0-3,9	cảm nhận được nhưng ít khi gây thiệt hại	khoảng 49.000 lần mỗi năm
nhẹ	4,0-4,9	rung chuyển đồ vật trong nhà. Thiệt hại khá quan trọng.	khoảng 6.200 lần mỗi năm
trung bình	5,0-5,9	có thể gây thiệt hại nặng cho những kiến trúc không theo tiêu chuẩn phòng ngừa địa chấn. Thiệt hại nhẹ cho những kiến trúc xây cất đúng tiêu chuẩn.	khoảng 800 lần mỗi năm
mạnh	6,0-6,9	có sức tiêu hủy mạnh trong những vùng đông dân trong chu vi 180 km bán kính.	khoảng 120 lần mỗi năm
rất mạnh	7,0-7,9	có sức tàn phá nghiêm trọng trên những diện tích to lớn.	khoảng 18 lần mỗi năm
cực mạnh	8,0-8,9	có sức tàn phá vô cùng nghiêm trọng trên những diện tích to lớn trong chu vi hàng trăm km bán kính.	khoảng 1 mỗi năm
cực kỳ mạnh	9,0-9,9	Sức tàn phá vô cùng lớn	khoảng 1 lần mỗi 20 năm
ngoại lệ	10+	chưa được ghi nhận	cực hiếm (không rõ)

Mỗi trận động đất có một độ Richter duy nhất xác định sức tàn phá của nó trong khi cường độ thì thay đổi tùy theo khoảng cách xa hay gần đối với chấn tâm. Có thể so sánh với một cây pháo: kích thước của cây pháo nói lên sức mạnh lúc nổ (tương ứng với độ Richter) và tiếng nổ nghe được (tương ứng với cường độ của trận động đất).