Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Viêng Chăn”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Thắng cảnh: clean up, replaced: nuớc → nước using AWB
n AlphamaEditor, General Fixes
Dòng 177: Dòng 177:
Viêng Chăn có [[Sân bay quốc tế Wattay]].
Viêng Chăn có [[Sân bay quốc tế Wattay]].


==Tham khảo==
{{tham khảo}}
== Liên kết ngoài ==
== Liên kết ngoài ==
{{Commonscat|Vientiane}}
{{Commonscat|Vientiane}}

Phiên bản lúc 17:27, ngày 14 tháng 2 năm 2015

Viêng Chăn
ວຽງຈັນ
Pha That Luang
Viêng Chăn trên bản đồ Lào
Viêng Chăn
Viêng Chăn
Tọa độ: 17°58′B 102°36′Đ / 17,967°B 102,6°Đ / 17.967; 102.600
Quốc giaLào
Dân số (ước 2005)
 • Tổng cộng200.000
Múi giờUTC+7 sửa dữ liệu
Thành phố kết nghĩaBăng Cốc, Chittagong, Phnôm Pênh, Orlando, Thành phố Hồ Chí Minh, Cirebon, Bắc Kinh, Hà Nội, Côn Minh sửa dữ liệu
Đền Pha That Luang, một trong những địa điểm quan trọng nhất tại Viêng Chăn, Lào

Viêng Chăn hay Vientiane (IPA: vjɛnˈtjɑːn; tiếng Lào ວຽງຈັນ), tiếng Việt xưa gọi là Vạn Tượng, là thành phố trực thuộc trung ương duy nhất ở Lào, là đơn vị hành chính địa phương cấp 1 ngang với các tỉnh của Lào. Viêng Chăn bao gồm 9 đơn vị hành chính cấp 2 trong đó có 5 đơn vị đô thị và 4 đơn vị nông thôn. Khu vực đô thị, hay nội thành, gồm 5 muang của Viêng Chăn được xác định là thủ đô Viêng Chăn của Lào.

Hành chính

Các quận huyện của thủ đô Viêng Chăn (màu hồng) và tỉnh Viêng Chăn.

Thủ đô Viêng Chăn gồm có khu vực nội thành và khu vực ngoại thành. Nội thành, hay Thủ đô Viêng Chăn, gồm 5 quận là:

Ngoại thành gồm 4 huyện là:

  • Mayparkngum
  • Naxaithong
  • Sangthong
  • Xaythany

Địa lý

Viêng Chăn rộng 3.920 km² và có 692.900 dân (năm 2004) trong đó khu vực Thủ đô có 200.000 người (2005). Nếu tính cả vùng đô thị Viêng Chăn (toàn bộ các huyện nông thôn của Viêng Chăn và các tỉnh Viêng Chăn) được cho là hơn 730.000 người. Viêng Chăn nằm ở tả ngạn sông Mê Công, ở tọa độ 17°58' Bắc, 102°36' Đông (17.9667, 102.6). [1]. Ở đoạn này con sông chính là biên giới giữa Lào với Thái Lan.

Lịch sử

Đại sử thi Lào, Phra Lak Phra Lam, cho rằng Hoàng tử Thattaradtha đã lập ra thành phố khi ông rời vương quốc huyền thoại của Lào là Muong Inthapatha Maha Nakhone bởi vì ông đã nhường ngôi cho người em. Thattaradtha ban đầu lập ra một thành phố tên là Maha Thani Si Phan Phao ở bờ phía tây sông Cửu Long; thành phố này được cho là đã trở thành Udon Thani hiện nay của Thái Lan. Một ngày, một Naga bảy đầu đã nói với Thattaradtha lập ra một thành phố ở bờ đối diện dòng sông Maha Thani Si Phan Phao. Hoàng tử đã đặt tên cho thành phố của mình là Chanthabuly Si Sattanakhanahud; được cho là tổ tiên của thành phố Viêng Chăn hiện nay.

Trái với Phra Lak Phra Lam, đa số các nhà sử học tin rằng Viêng Chăn ban đầu là nơi định cư của người Khmer tập trung quanh một ngôi đền Hindu, sau này Pha That Luang đã thay thế nó.

Trong thế kỷ 11thế kỷ 12, thời gian khi dân tộc Làodân tộc Thái được cho là đã thâm nhập vào vùng Đông Nam Á từ phía Nam Trung Quốc, một số người Khmer ít ỏi còn lại trong vùng đã hoặc bị giết, hoặc bị xua đuổi khỏi đó, hay đồng hóa vào văn minh Lào, nền văn minh sau này sẽ phát triển khắp vùng đó.

Năm 1354, khi Fa Ngum lập ra vương quốc Lan Xang, Viêng Chăn trở thành một thành phố hành chính quan trọng, dù nó không phải là thủ đô.

Vua Xaysethathirath chính thức lập nó làm thủ đô Lan Xang năm 1560. Khi Lan Xang tan rã năm 1707, nó trở thành một vương quốc độc lập với lãnh thổ gồm vùng Đông Bắc Thái Lan và vùng miền trung nước Lào ngày nay. Năm 1779, thành phố này bị viên tướng Xiêm là Phraya Chakri chinh phục và biến thành một chư hầu của Xiêm.

Khi vua Anouvong (thường được phiên âm thành A-nỗ, hay Chậu A nụ) khởi nghĩa để thoát khỏi ách cai trị của Thái, nhưng thất bại, thành phố bị quân Xiêm hủy diệt hoàn toàn năm 1827. Dân cư bị người Xiêm bắt đi, hoặc chạy tứ tán đi khắp nơi, khiến thành phố bị bỏ hoang, tiêu điều. Tới năm 1893, thành phố chuyển vào tay người Pháp, nó trở thành thủ đô của nước Lào thuộc quyền bảo hộ của Pháp năm 1899.

Trước năm 1989, thành phố Viêng Chăn và tỉnh Viêng Chăn là một đơn vị hành chính. Sau khi tách ra, Lào vừa có tỉnh Viêng Chăn vừa có thành phố trực thuộc trung ương Viêng Chăn.

Nguồn gốc tên gọi

Thành phố Viêng Chăn trong tiếng Lào là Nakhonluang Viangchan (tiếng Lào: ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ), trong đó Nakhon là "thành phố", luang là "chính" hoặc "lớn". Trong đó, phần Thủ đô Viêng Chăn trong tiếng Lào gọi là Kampheng nakhon Viangchan.

Tên gọi của thành phố bắt nguồn từ tiếng Pali, ngôn ngữ diễn đạt văn chương của Phật giáo tiểu thừa, và những nghĩa ban đầu của nó là "Khu rừng đàn hương của nhà vua", loại cây quý vì mùi hương của nó theo kinh điển Ấn Độ. Nghĩa của Viêng Chăn là "Thành (phố) Trăng" trong tiếng Lào. Cách phát âm và phép chính tả hiện đại Lào không phản ánh rõ ràng từ nguyên tiếng Pali này. Tuy nhiên tên gọi trong tiếng Thái เวียงจันทน์ vẫn giữ được nguyên gốc từ nguyên, và "Thành Đàn hương" là nghĩa gốc của tên gọi này. Cách phát âm theo các ngôn ngữ latinh (Vientiane) có nguồn gốc từ tiếng Pháp, và phản ánh sự khó khăn của người Pháp khi đánh vần phụ âm "ch" của tiếng Lào; một cách Latin hóa từ chữ cái Lào (ວຽງຈັນ) là "Viangchan", từ chữ cái Thái (เวียงจันทน์) là "Wiangchan".

Thắng cảnh

Xứ Lào là xứ Chùa. Tổng cộng Lào có 1.400 ngôi chùa. Do đó, tại đây nổi tiếng như cảnh quan That LuangChùa Phra Keo, Chùa Ông Tự, Chùa Si Muong, Chùa Sisaket, Vườn Phật Suốn Xiêng Khuôn (tục gọi là Suốn Phụt tức Vườn Chư Phật), quần thể hàng trăm bức tượng đúc theo Phật thoại, trong vùng Thà-Đừa, cách Vientiane khoảng 25 km, gần cầu Hữu Nghị Lào-Thái.

Ở Vientiane có một ngôi chùa Việt tên Bàng Long, khá nguy nga. Từ chợ sáng trên đại lộ Lan Xang, đã thấy sừng sửng đài Anou Savary(đài chiến sĩ vô danh), sau 1975 được đổi tên thành Khải Hoàn Môn (Patuxay), toạ lạc giữa bùng binh giới ranh phố Vientiane và khu vực That Luang. Đài Anou Savary được tạo dựng từ 1958, phần dưới và ngoài mô phỏng theo đài Arc de Triumphe tại Paris, phần trên và trong gồm những nét kiến trúc, phù điêu đặc thù Lào. Đứng trên tầng cao nhất của Anou Savary ta có thể thấy toàn diện cảnh quan Vientiane.

Con đường huyết mạch ở Vientiane là đường Sí Mương-Samsenthay, sầm uất trù phú, dấu ấn kiến trúc còn lại của thực dân Pháp chạy xuyên suốt từ khu That Khao lên trung tâm Ô-ĐiênSengLao, ra đến vùng Si Khay – Wattay, rồi bỗng dưng ngừng lại, nhường cho kiến trúc cổ truyền Lào: Nhà sàn.

Vientiane nằm thoai thoải ven sông Mêkông. Bên kia bờ là tỉnh NongKhai (Thái Lan). Khúc sông nầy, năm 1994 chính phủ Úc đã tài trợ xây chiếc Cầu Hữu Nghị Lào-Thái(Lao-Thai Friendship Bridge) dài 1240m. Chính nhờ chiếc cầu này mà đã ra mở ra hướng phát triển mới cho du lịch 2 nước, kết nối hành lang Đông – Tây và mở ra sự phát triển cho ngành du lịch của cả 3 nước Đông Dương. Bờ sông Vientiane chưa được khai thác đúng mức, chủ yếu mới ở mặt hàng ăn, quán cóc. Quán cóc ven bờ sông Vientiane rất đa dạng về thực phẩm, với nhiều món ăn ngon và lạ miệng.

Ngoài ra còn có các điểm tham quan khác.

Viêng Chăn là nơi duy nhất có: nhà thờ Hồi giáo, chỗ chơi bowling, nhà thờnightclub ở Lào. Tại Viêng Chăn cũng có nhiều khách sạn cao cấp.

Các trường đại học và cao đẳng

Giao thông

Cầu hữu nghị Thái-Lào, được xây dựng trong thập niên 1990, bắc ngang qua con sông cách vài dặm về phía hạ lưu thành phố Nong Khai, ngang qua biên giới, và tạo nên một trong những điểm giao lưu chính giữa hai nước. Hiện nay, một tuyến đường sắt kết nối quốc tế đang được lắp đặt trên cầu, nhưng điểm ga tàu nằm lệch về phía nam bên trong biên giới Thái Lan.

Viêng Chăn có Sân bay quốc tế Wattay.

Tham khảo

Liên kết ngoài