Judy Garland

Judy Garland
Tên khai sinh	Frances Ethel Gumm
Sinh	(1922-06-10)10 tháng 6, 1922 Grand Rapids, Minnesota, Hoa Kỳ
Mất	22 tháng 6, 1969(1969-06-22) (47 tuổi) Chelsea, London, Anh
Năm hoạt động	1924–1969 (ca sĩ) 1929–1967 (diễn viên)
Hôn nhân	David Rose (1941–1944) Vincente Minnelli (1945–1951) Sidney Luft (1952–1965) Mark Herron (1965–1969) Mickey Deans (1969)

Judy Garland (tên khai sinh Frances Ethel Gumm, 10 tháng 6 năm 1922 - 22 tháng 6 năm 1969) là một nữ diễn viên và ca sĩ Mĩ. Suốt 45 năm hoạt động nghệ thuật trong 47 năm tuổi đời, Garland ghi dấu ấn như một ngôi sao âm nhạc và diễn viên đa tài mang đẳng cấp quốc tế. Bà đã giành được một giải Oscar dành cho thanh thiếu niên, một giải Quả cầu vàng và một giải Giải Quả cầu vàng Cecil B. DeMille cho sự nghiệp diễn xuất, cũng như nhiều Giải Grammy và Giải Tony.

Sau khi xuất hiện trên sân khấu cùng hai chị gái, Garland trở thành ca sĩ nhí của Metro-Goldwyn-Mayer. Tại đây bà đóng hơn hai mươi bộ phim, chín bộ với Mickey Rooney, và những bộ phim đã làm tên tuổi Garland như The Wizard of Oz (1939). Ca khúc Over the Rainbow do cô hát trong phim này, được Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Hoa Kỳ bình chọn là bài hát của thế kỷ 20 và cũng được Viện phim Mỹ xếp đầu tiên trong danh sách 100 ca khúc đáng nhớ nhất của điện ảnh Hoa Kỳ thế kỷ 20. Sau 15 năm, Garland chấm dứt hợp đồng với hãng MGM, nhưng vẫn tiếp tục giành được những thành công mới nhờ những chương trình hòa nhạc phá vỡ kỷ lục, những chương trình truyền hình và sự trở lại với điện ảnh, khởi đầu từ phim A Star Is Born (1954).

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu nghệ thuật, Garland vướng vào rất nhiều vấn đề trong đời tư. Phong độ thất thường, bà cũng thường bị suy sụp bởi những lời phê bình rằng bà thừa cân và vô duyên. Lao vào dùng thuốc để giảm cân và gây hưng phấn, Garland đã mất mười năm trong nghiện ngập. Bà cũng bị gánh nặng kinh tế bấp bênh, thường phải trả hàng trăm nghìn đôla tiền thuế, và bốn trong năm cuộc hôn nhân tan vỡ. Garland đã cố tự tử nhiều lần trước khi qua đời vì sốc ma túy ở tuổi 47, để lại ba người con thơ Liza Minnelli, Lorna Luft và Joey Luft.

Năm 1997, Garland được truy tặng Giải Grammy Thành tựu trọn đời và một số bản thu âm của bà được đưa vào Đại sảnh Danh vọng Grammy. Năm 1999, Viện phim Mỹ vinh danh bà trong số50 nữ huyền thoại màn bạc trong lịch sử điện ảnh Mĩ, vị trí thứ 8.

Phim tham gia

phim	Year	Role
The Big Revue	1929	Bản thân, với chị em Gumm
A Holiday in Storyland	1930	Bản thân, với chị em Gumm
Bubbles	1930	Bản thân, với chị em Gumm
The Wedding of Jack and Jill	1930	Bản thân, với chị em Gumm
La Fiesta de Santa Barbara	1935	Bản thân, với chị em Garland
Every Sunday	1936	Judy
Pigskin Parade	1936	Sairy Dodd
Broadway Melody of 1938	1937	Betty Clayton
Thoroughbreds Don't Cry	1937	Cricket West
Everybody Sing	1938	Judy Bellaire
Love Finds Andy Hardy	1938	Betsy Booth
Listen, Darling	1938	"Pinkie" Wingate
The Wizard of Oz	1939	Dorothy Gale
Babes in Arms
Andy Hardy Meets Debutante	1940	Betsy Booth
Strike Up the Band	1940	Mary Holden
Little Nellie Kelly	1940	Nellie Noonan Kelly, Little Nellie Kelly
Ziegfeld Girl	1941	Susan Gallagher
Life Begins for Andy Hardy	1941	Miss Betsy Booth
Babes on Broadway	1941	Penny Morris
We Must Have Music	1942	Herself
For Me and My Gal	1942	Jo Hayden
Thousands Cheer	1943	Herself
Presenting Lily Mars	1943	Lily Mars
Girl Crazy	1943	Ginger Gray
Meet Me in St. Louis	1944	Esther Smith
The Clock	1945	Alice Mayberry
The Harvey Girls	1946	Susan Bradley
Ziegfeld Follies	1946	Ngôi sao trong "The Great Lady Has An Interview"
'Till the Clouds Roll By	1946	Marilyn Miller
Words and Music	1948	Bản thân
The Pirate	1948	Manuela Ava
Easter Parade	1948	Hannah Brown
In the Good Old Summertime	1949	Veronica Fisher
Summer Stock	1950	Jane Falbury
A Star Is Born	1954	Vicki Lester
Pepe	1960	Lồng tiếng
Judgement at Nuremberg	1961	Bà Irene Hoffman Wallner.
Gay Purr-ee	1962	Mewsette (lồng tiếng)
A Child Is Waiting	1963	Jean Hansen
I Could Go On Singing	1963	Jenny Bowman

Chú giải

• Bianco, David. Gay Essentials: Facts For Your Gay Brain. Alyson Publications. Los Angeles, 1999. ISBN 1555835082.
• Clarke, Gerald. Get Happy: The Life of Judy Garland. Random House. New York, 2001. ISBN 0375503781.
• DiOrio, Jr., Al. Little Girl Lost: The Life and Hard Times of Judy Garland. Manor Books. New York, 1973.
• Edwards, Anne. Judy Garland. Simon and Schuster. New York, 1975. ISBN 671802283 (paperback edition).
• Finch, Christopher. Rainbow: The Stormy Life of Judy Garland. Ballantine Books. 1975. ISBN 0345251733 (paperback edition).
• Frank, Gerold. Judy. Harper & Row. New York, 1975. ISBN 0060113375.
• Juneau, James. Judy Garland: A Pyramid Illustrated History of the Movies. Pyramid Publications. 1974, New York. ISBN 0515034827.
• Luft, Lorna. Me and My Shadows: A Family Memoir. Simon and Schuster. New York, 1999. ISBN 0283063203.
• Sanders, Coyne Steven. Rainbow's End: The Judy Garland Show. Zebra Books. 1990 ISBN 0821737082 (paperback edition).
• Seaman, Barbara. Lovely Me: The Life of Jacqueline Susann. Seven Stories Press. 1996, New York. ISBN 096587706 (1996 edition).
• Shipman, David. Judy Garland: The Secret Life of an American Legend. Hyperion. New York, 1992. ISBN 0786880260 (paperback edition).

Liên kết ngoài

• Judy Garland trên IMDb
• Judy Garland trên trang TV.com
• The Judy Garland Database
• The Judy Room
• The Judy Garland Page
• The Judy Garland Online Discography
• The Judy Garland Birthplace and Museum in Grand Rapids, MN
• The Judy Garland Club: established 1963; official international Club supported by Judy during her lifetime
• Judy Garland: By Myself – American Masters special
• Barbara Walters interview of Judy Garland, 1967, at Hulu.com
• Judy Garland Biography at Biography.com
• "Biography: Judy Garland" Episode at Biography.com